TP HCMKết quả quan trắc không khí của Sở Tài nguyên và Môi trường cho xuất hiện chỉ số bụi mịn đang tăng, vượt chuẩn tại các nút giao thông, bác sĩ cảnh báo nguy cơ gây nên viêm đường hô hấp.
Ông Nguyễn Hiếu Hòa, Phó trưởng Phòng Kinh tế đất, Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM, cho thấy thời điểm giao mùa tầm khoảng đầu tháng 11 tới cuối tháng 12, thành phố thường xảy ra hiện tượng mù sương vào sáng sớm. Thời điểm này nhiệt độ xuống thấp, có sự chênh lệch giữa ban ngày và buổi đêm từ 10 tới 12 độ C dẫn tới hiện tượng nghịch đảo nhiệt độ cục bộ.
Lúc này, nhiệt độ các lớp không khí gần mặt đất thấp hơn nhiệt độ không khi lớp tầng cao, không khí không thể đối lưu, tạo ra lớp mù sương. Khi có sẵn hơi nước, thêm yếu tố ô nhiễm không khí khói, bụi, những hoạt chất lơ lửng bay trong không khí không nhìn được bằng mắt thường. chủ yếu những hạt bụi mịn trong không khí thực hiện cho những hạt sương, hạt hơi nước bám vào, tạo màn sương mờ đục.
Kết quả quan trắc không khí bốn đợt gần nhất của Sở Tài nguyên và Môi trường cho xuất hiện nồng độ bụi mịn PM2.5 tại TP HCM đều vượt ngưỡng cho phép so với quy chuẩn Việt Nam là 50 µg/m3. Các bản tin uy tín môi trường không khí của Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM ghi nhận trong tháng 9, giá trị tối đa của nồng độ bụi mịn PM2.5 đo được là 52 µg/m3. Tháng 10, nồng độ tối đa đo được là 59 µg/m3 và lên 66 µg/m3 trong đợt đo gần nhất ở cuối tháng 11.
“Chúng tôi nhận xét là các điểm đo vượt chuẩn chủ yếu tập trung ở các nút giao thông có mật độ cao và các khu vực có nhiều xe tải trọng lớn tuần hoàn”, ông Hòa nói và cho thấy thêm trong 3 tháng qua nồng độ bụi mịn PM2.5 đều vượt quy chuẩn và có xu hướng tăng, tuy nhiên so với cùng kỳ các năm trước thì “chưa nhận xuất hiện điều không thường thì”.
Bụi mịn thường bụi PM2.5 là những hạt bụi li ti trong không khí, khi nồng độ tăng lên, không khí sẽ mờ đi và tầm nhìn mắc phải suy yếu trông không khác như sương mù. Bụi mịn trở ngại giao thông và tầm nhìn của các phương tiện di chuyển vào buổi sáng.
Thông số bụi mịn PM2.5 hằng ngày là giá trị quan trắc trung bình được Sở Tài nguyên và Môi trường đo một ngày liên tục tại tất cả vị trí quan trắc. trong số đó có 20 trạm đo uy tín không khí tác động của vận động giao thông gồm vòng xoay Hàng Xanh, ngã tư Đinh Tiên Hoàng – Điện Biên Phủ, vòng xoay Phú Lâm, ngã 4 An Sương, ngã 6 Gò Vấp, ngã 4 Nguyễn Văn Linh – Huỳnh Tấn Phát… Đây đều là những khu vực có mật độ phương tiện tham gia giao thông cao. Kết quả đo bụi mịn trong các kỳ như trên đều tiến hành ở 20 trạm đo này, tuy nhiên Sở Tài nguyên và Môi trường không cho thấy cụ thể thời điểm đo trong ngày.
TP HCM có số số lượng lớn phương tiện tham gia giao thông hàng ngày, nhất là dịp cuối năm các chuyến xe tăng mạnh phục vụ lễ tết và nhu cầu đi lại. Vậy nên, theo ông Hòa, nồng độ bụi mịn và tình trạng ô nhiễm không khí tác động từ vận động giao thông tăng cao ở thời kỳ này là điều dễ hiểu. Ngoài ra, thực tế, thị trường mua bán xe cuối năm thường vô cùng sôi động.
Bụi mịn cuối năm ở TP HCM vượt ngưỡng tại các nút giao thông. Ảnh: Quỳnh Trần
Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, chuyên gia Dịch tễ học, nguyên Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh phòng xét nghiệm Nhi đồng 1, ô nhiễm không khí, nhất là nồng độ bụi mịn tăng cao, dễ gây nên viêm nhiễm đường hô hấp. Bụi mịn có kích thước siêu nhỏ nên có thể xâm nhập sâu vào phổi, có thể trở thành tác nhân khởi phát căn bệnh hen, căn bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hoặc các căn bệnh lý viêm mũi xoang dị ứng… Một tỷ lệ còn tác động tới mạch vành.
Bác sĩ Khanh cho rằng bụi mịn xuất hiện theo giờ, theo khu vực như lúc sáng sớm, chủ yếu do các phương tiện giao thông gây nên ra nên cần phải tránh nơi quá đông đúc xe cộ. “Đi học, đi thực hiện vào giờ cao điểm thì để ý đeo khẩu trang để giữ an toàn đường hô hấp”, ông khuyến khích.
Ngoài ra, để phòng ngừa tác hại của bụi mịn và ô nhiễm không khí, bác sĩ khuyến cáo người dân tăng cường tập thể thao nâng cao sức khỏe, tăng lên sức đề kháng. Tuy nhiên hạn chế tập sáng sớm do thời điểm này dễ dẫn tới đột quỵ. Hạn chế đeo kính áp tròng. Rửa tay khi về nhà, uống đủ nước.
trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu, hệ tai mũi họng dễ nhạy cảm và dị ứng, nên ăn uống đầy đủ dưỡng hoạt chất, uống nhiều nước, tránh tiếp xúc môi trường bụi bẩn, khói thuốc. Bổ sung thực phẩm giàu đạm từ thịt, cá, trứng, ngũ cốc nguyên hạt, sản phẩm từ sữa ít béo, ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi giàu vitamin, nhất là vitamin C từ nước cam, chanh tươi, bưởi, dưa hấu… Giữ ấm, không tự ý dùng thuốc thường kê thuốc uống tại nhà.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm toàn cầu có tầm khoảng 7 triệu cái chết sự liên quan tới ô nhiễm không khí. Tại Việt Nam thì con số này là 60.000 người. Hà Nội và TP HCM là một trong những thành phố có uy tín không khí thấp nhất châu Á.
Để kiểm soát tình trạng ô nhiễm không khí, Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM tiếp tục quan trắc uy tín môi trường nhằm giám sát, cảnh báo về uy tín không khí các khu vực ô nhiễm tới người dân. Sở cũng phối hợp Sở Giao thông Vận tải nâng cấp hệ thống đường sá giao thông, tiến triển hệ thống giao thông công cộng, từng bước thay thế đổi nhiên liệu xanh để suy yếu nồng độ ô nhiễm không khí do vận động giao thông.
Các sở Xây dựng, Giao thông Vận tải, Tài nguyên và Môi trường TP HCM cùng nhiều phòng xét nghiệm phối hợp yêu cầu các công trình xây dựng che chắn, kê nơi tập kết vật liệu, tưới ẩm xung quanh khu vực xây dựng, rửa và vệ sinh xe trước khi ra vào công trường. Các xe bụi nhuyễn chạy trên đường cần phải phải có bạt che để không thực hiện rơi vãi vật liệu xây dựng gây nên tác động tới uy tín không khí.
Mỹ Ý
