Mất ngủ cấp tính trong vài đêm nếu không tăng cao có thể trở thành mất ngủ mạn tính, tác động tới sức khỏe, gây ra mệt mỏi, trầm cảm, đau đớn tim.
Theo bác sĩ Hoàng Châu Bảo Đính – Khoa Nội thần kinh, Trung tâm Thần kinh, phòng xét nghiệm Đa khoa Tâm Anh TP HCM, mất ngủ là một loại rối loạn giấc ngủ thường gặp nhưng mà không phải nam giới nào gặp phải mất ngủ cũng là căn bệnh. Mất ngủ thất thường khi lâu dần liên tiếp nhiều ngày hoặc lặp đi lặp lại trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng. Mất ngủ thường kèm theo các triệu chứng như không dễ đi vào giấc ngủ, thường xuyên tỉnh giấc, thức dậy quá sớm, mệt mỏi sau khi ngủ dậy, buồn ngủ vào ban ngày, thiếu tập trung, giảm sút nguy cơ ghi nhớ…
Tùy theo tình trạng và thời gian, mất ngủ có thể phân loại thành mất ngủ cấp tính và mạn tính. Bác sĩ Đính cho rằng, mất ngủ cấp tính (mất ngủ ngắn hạn) lâu dần từ vài đêm tới vài tuần. Nguyên nhân từ một sự kiện stress trong cuộc sống như mất người thân, thế đổi công việc, kinh doanh thua lỗ… stress là yếu tố tiến hành tăng sinh gốc tự do, tổn thương thành mạch, thiếu máu lên não và dẫn tới mất ngủ. Các triệu chứng của mất ngủ cấp tính thường tự tan biến theo thời gian hoặc khi các yếu tố gây ra stress được xử trí.
Trong khi đó, mất ngủ mạn tính xảy ra ít nhất ba đêm mỗi tuần và lặp lại liên tục trong ba tháng hoặc lâu hơn. Tình trạng này có thể tới từ nhiều nguyên nhân và người căn bệnh cần phải đi xét nghiệm càng sớm càng tốt. Ngoài stress, mất ngủ mạn tính còn sự liên quan tới các yếu tố như căn bệnh lý toàn thân (huyết áp cao, hen suyễn, thoái hóa khớp, đau đớn dạ dày, sỏi thận, đau đớn đầu…); phòng ngủ quá sáng, quá ồn hoặc chật chội; ăn uống không thích hợp; rối loạn nội tiết…
Mất ngủ cấp tính nếu không được can thiệp sớm có thể trở thành mất ngủ mạn tính, tiến hành giảm sút nguy cơ tập trung lao động vào ban ngày, tăng nguy cơ tai nạn, mắc các căn bệnh lý như trầm cảm, tiểu đường, huyết áp cao, đau đớn tim, đột quỵ, sa sút trí tuệ…
Mất ngủ lâu dần tiến hành cho người căn bệnh suy nhược cơ thể. Ảnh: Shutterstock
Các công nghệ tăng cao uy tín giấc ngủ
Theo bác sĩ Đính, người căn bệnh cần phải lưu ý tăng cao uy tín giấc ngủ ngay từ khi phát hiện những rối loạn giấc ngủ đầu tiên. Mỗi người cần phải xây dựng nhịp sinh học của giấc ngủ điều độ bằng cách đi ngủ và thức dậy vào cùng một khung giờ (ví dụ ngủ trước 23 giờ và thức dậy vào 6 giờ sáng). Thời gian biểu này nên được dùng cho tất cả các ngày, nhắc cả cuối tuần. Các thói quen tác động xấu tác động tới giấc ngủ cần phải thế đổi như xem tivi, điện thoại, máy tính trước khi đi ngủ, ăn quá no hoặc uống nước chứa hoạt chất kích thích (rượu bia, cà phê, trà…) vào ban tối. Không gian ngủ cần phải yên tĩnh, sạch sẽ, thoải mái, ấm áp vào mùa đông và mát mẻ vào mùa hè.
Đọc sách trước khi đi ngủ thế vì lướt điện thoại giúp cho tinh thần thư giãn, tốt cho giấc ngủ. Ảnh: Shutterstock
Dinh dưỡng đúng cũng góp phần xây dựng giấc ngủ tốt. Các bữa ăn giàu hoạt chất xơ, magiê, tryptophan và ít hoạt chất béo bão hòa như thịt gà, cá, lòng trắng trứng, rau bina, bánh mì nguyên cám, ngũ cốc, gạo lứt… sẽ có lợi cho não bộ. Người căn bệnh cũng có thể bổ sung các dưỡng hoạt chất thiên nhiên có tác dụng tăng cao mất ngủ. Ví dụ quả blueberry (việt quất) và ginkgo biloba (bạch quả) có nguy cơ chống gốc tự do, hoạt huyết, góp phần tăng cường máu lên não, hỗ trợ tăng kết nối thần kinh. Nhờ đó, bạn có thể giảm sút stress, bớt đau đớn đầu, giúp cho giấc ngủ ngon và sâu hơn.
Các bài tập phù hợp như thiền, yoga, chạy bộ, bơi lội, đạp xe… nên thực hiện ít nhất 30 phút một ngày, 5 ngày một tuần. Tập luyện thể thao liên tục giúp cho giải tỏa stress, thả lỏng cơ thể để giấc ngủ tới đơn giản hơn.
Bác sĩ Đính chia sẻ thêm, nếu dùng nhiều công nghệ mà giấc ngủ không tăng cao, người căn bệnh nên đi xét nghiệm chuyên khoa tâm thần kinh để được chẩn đoán nguyên nhân và điều trị mất ngủ. Tránh tự ý lạm dụng các loại thuốc ngủ, thuốc ngủ bởi dùng không đúng cách tiến hành phá vỡ chu kỳ thức – ngủ tự nhiên, gây ra lệ thuộc thuốc và tăng nguy cơ mất ngủ mạn tính.
Hường Nguyễn
