Ung thư da là chứng bệnh lý mối liên quan tới sự tiến triển thất thường của các tế bào trong mô da. Tiên số lượng người mắc chứng bệnh ung thư da và các phương pháp điều trị phụ thuộc vào thời kỳ chứng bệnh. Do đó các xét nghiệm chẩn đoán có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định thời kỳ ung thư da để có hướng điều trị phù hợp.
thời kỳ ung thư da là sao?
thời kỳ ung thư da là cách mô tả vị trí và kích thước u bướu, tình trạng xâm lấn mô, hạch và tình trạng di căn xa của ung thư da. Phân loại thời kỳ ung thư giúp cho bác sĩ phản hồi tình trạng lan rộng của u bướu tới các mô lân cận và các cơ quan không tương tự của cơ thể.
Để đưa ra các chẩn đoán thời kỳ ung thư, bác sĩ dựa trên các kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh và y học hạt nhân. hiểu được thời kỳ ung thư da giúp cho bác sĩ đề xuất các phương pháp điều trị tốt nhất, đồng thời dự đoán tiên số lượng người mắc chứng bệnh và nguy cơ phục hồi. (1)
Giải mã phân đoạn T,N,M trong chẩn đoán thời kỳ ung thư da
tất cả ung thư biểu mô tế bào đáy (BCC) không cần thiết phải phân loại thời kỳ do nguy cơ di căn tới các cơ quan không tương tự rất hiếm khi xảy ra. Trường hợp phân thời kỳ ung thư da biểu mô tế bào đáy chỉ xảy ra khi u bướu có kích thước lớn. (2)
với ung thư tế bào vảy, phân thời kỳ ung thư có thể được chỉ định do nhóm này có thể lây truyền lan, mặc dù tỷ lệ thấp.
Bác sĩ dựa vào hệ thống TNM do Ủy ban Ung thư Hoa Kỳ (AJCC) thiết lập hệ thống TNM để phân thời kỳ của các loại ung thư da. Hệ thống TNM dựa vào:
- u bướu (T): mô tả u bướu, kích thước và tình trạng tác động tới lớp biểu bì.
- Nút hạch (N): mô tả bất kỳ tế bào ung thư nào lây truyền lan tới các hạch bạch huyết gần.
- Di căn (M): mô tả bất kỳ sự lây truyền lan xa tới các cơ quan không tương tự trong cơ thể
Dưới đây là bảng mô tả thời kỳ TNM dựa trên hệ thống thống kê của Ủng ban Ung thư Hoa Kỳ (AJCC) phiên bản thứ 8 (2017 ).
| u bướu NGUYÊN PHÁT (T) | |
| XẾP LOẠI T | TIÊU CHÍ T |
| TX | u bướu nguyên phát không thể phản hồi |
| Tis | Ung thư biểu mô tại chỗ |
| T1 | u bướu lớn nhất có kích thước ≤ 2cm |
| T2 | u bướu lớn nhất có kích thước 2cm ≤ u bướu ≤ 4cm |
| T3 | u bướu lớn nhất kích thước > 4cm hoặc xói mòn xương hoặc xâm lấn dây thần kinh hoặc xâm lấn sâu (xâm lấn ra ngoài lớp mỡ da hoặc > 6mm được đo từ tầng trên cùng lớp biểu bì tới gốc u bướu) |
| T4 | u bướu xâm lấn xương vỏ/tủy thô, xâm lấn nền sọ và/hoặc xâm lấn lỗ nền sọ |
| T4a | u bướu xâm lấn xương/tủy |
| T4b | U xâm lấn nền sọ và/hoặc xâm lấn lỗ nền sọ |
| CÁC HẠCH BẠCH HUYẾT (N) | |
| XẾP LOẠI N | TIÊU CHÍ N |
| NX | Các hạch bạch huyết khu vực không thể phản hồi |
| N0 | Không xâm lấn hạch vùng |
| N1 | Di căn ở một hạch bạch huyết cùng bên, kích thước lớn nhất ≤ 3 cm |
| N2a | Di căn ở một hạch cùng bên, kích thước u bướu lớn nhất 3cm < u bướu < 6cm |
| N2b | Di căn ở nhiều hạch bạch huyết cùng bên, không có hạch nào lớn hơn 6cm |
| N2c | Di căn hạch bạch huyết hai bên hoặc đối bên, không có hạch nào lớn hơn 6cm |
| N3a | Di căn hạch có kích thước u bướu lớn nhất > 6cm |
| N3b | Di căn ở bất kỳ hạch nào |
| DI CĂN XA (M) | |
| LOẠI M | TIÊU CHÍ M |
| M0 | Không di căn xa |
| M1 | Di căn xa |
Các thời kỳ ung thư da tế bào đáy và tế bào vảy
Các thời kỳ ung thư cho rằng u bướu lớn như thế nào, nguy cơ lan rộng tới các cơ quan, từ đó giúp cho bác sĩ đưa ra các liệu pháp điều trị phù hợp tình trạng chứng bệnh thực tế. (3)
1. thời kỳ 0
thời kỳ 0 ung thư da còn được gọi là ung thư biểu mô tại chỗ. Các biểu mô da bắt đầu xuất hiện tế bào ung thư da. Tuy nhiên, chúng chưa xâm lấn tới các vùng da xung quanh hoặc di căn các cơ quan không tương tự.
Ung thư biểu mô tế bào vảy tại chỗ còn được gọi là chứng bệnh Bowen. Nếu không được điều trị sớm, chứng bệnh Bowen có thể tiến triển thành ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC). thời kỳ này thường được mô tả là thời kỳ tiền ung thư da.
2. thời kỳ I
Ung thư da thời kỳ I nghĩa là ung thư có kích thước 2cm hoặc nhỏ hơn (T1), chưa có dấu hiệu di căn hạch bạch huyết vùng (N0) và di căn cơ quan không tương tự trong cơ thể (M0).
3. thời kỳ II
Ung thư da thời kỳ IIA có nghĩa kích thước u bướu lớn hơn 2cm chiều ngang, tuy nhiên không lớn quá 4cm (T2). Ở thời kỳ IIB, u bướu đã từng tiến triển tới các mô lân cận như cơ, sụn hoặc xương, chưa xâm lấn hạch bạch huyết vùng (N0) và di căn xa (M0).
4. thời kỳ III
thời kỳ III ung thư da có thể là một trong số những đặc tính sau:
Ung thư đã từng lan tới các hạch bạch huyết. u bướu có thể có kích thước bất kỳ và có thể đã từng lan tới xương, cơ, mô liên kết hoặc sụn gần đó. (4)
- thời kỳ IIIA: u bướu có kích thước lớn hơn 4cm (T3) hoặc bất kỳ (T bất kỳ), có dấu hiệu tế bào ung thư xâm lấn các mô lân cận như thành xương, dây thần kinh và tiến triển dưới lớp mỡ dưới da (mô dưới da). Kết quả sinh thiết hoặc chẩn đoán hình ảnh cho xuất hiện tế bào ung thư đã từng xâm lấn các hạch bạch huyết gần (N1, N2), ung thư chưa di căn các cơ quan không tương tự của cơ thể (M0).
- thời kỳ IIIB: u bướu kích thước bất kỳ (T bất kỳ) hoặc có thể tiến triển tới các mô lân cận. Tế bào ung thư xâm lấn hệ thống vỏ hạch bạch huyết (N1) ở cùng phía cơ thể với chứng bệnh ung thư và hạch bạch huyết có kích thước dưới 3cm, chưa di căn cơ quan xa (M0), tuy nhiên có dấu hiệu ung thư lây truyền lan tới xương, mô, liên kết, sụn hoặc cơ gần u bướu.
5. thời kỳ IV
u bướu ung thư da thời kỳ IV có kích thước bất kỳ, đã từng lan tới một hoặc nhiều hạch bạch huyết vùng. Ung thư có thể mang những đặc tính sau đây:
- Tế bào ung thư tiến triển vượt ra ngoài lớp vỏ hạch;
- Ung thư xâm lấn một hoặc nhiều hạch bạch huyết;
- Tế bào ung thư xâm lấn một hạch bạch huyết, kích thước lớn hơn 3cm tuy nhiên không quá 6cm. Ung thư lan tới hạch bạch huyết cùng bên vị trí u bướu;
- Ung thư lan tới tủy xương hoặc xương, có thể là đáy hộp sọ hoặc di căn xa tới phổi.
Tiên số lượng tỷ lệ sống của các thời kỳ chứng bệnh ung thư da như thế nào?
Tỷ lệ sống thêm 5 năm với người mắc chứng bệnh không phải ung thư hắc tố da là nguy cơ sống thêm của những người chứng bệnh ung thư sau khi được chẩn đoán so với những người không mắc chứng bệnh trong cộng đồng chung, có cùng đặc tính như tuổi, giới tính…
Tỷ lệ sống thêm 5 năm với người mắc chứng bệnh ung thư da thường ước tính với ung thư biểu mô tế bào đáy (BCC) và ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC). Đây là hai chứng bệnh ung thư da phổi biến nhất. (5)
Tỷ lệ sống thêm 5 năm với người mắc chứng bệnh ung thư biểu mô tế bào đáy là 100 %, tỷ lệ sống thêm 5 năm sau chẩn đoán ung thư da với người mắc chứng bệnh mắc ung thư biểu mô tế bào vảy thấp hơn, trong vòng 95%. Ngoài ra tỷ lệ sống thêm 5 năm với người mắc chứng bệnh mắc ung thư tế bào Merkel là 65 %.
Ung thư da (không phải ung thư hắc tố) rất hiếm khi di căn nên tiên số lượng sống và nguy cơ điều trị rất tốt. Tuy nhiên một vài loại ung thư có những đặc tính mối liên quan tới việc gia tăng nguy cơ tái phát hoặc di căn.
một vài đặc tính cho có mối liên quan tới nguy cơ ung thư di căn như:
- u bướu có kích thước lớn hơn 2cm;
- Không xác định được ranh giới u bướu;
- Vị trí u bướu ở vùng đầu hoặc cổ;
- Hệ thống miễn dịch suy suy yếu;
- u bướu xâm lấn dây thần kinh;
- Vị trí u bướu gần khu vực xạ trị trước đó.
Ngoài ra người mắc chứng bệnh mắc ung thư biểu mô tế bào vảy có nguy cơ tái phát và di căn cao hơn nếu vị trí u bướu ở gần cơ quan sinh dục, các vị trí viêm mạn tính hoặc sẹo.
xét nghiệm tầm soát phát hiện ung thư da thời kỳ sớm
Ung thư da là căn chứng bệnh ung thư ít nguy hiểm, điều trị khả quan và tiên lương tốt. Tuy nhiên phát hiện và điều trị chứng bệnh ở thời kỳ sớm giúp cho tăng cường hữu hiệu điều trị.
BVĐK Hưng Thịnh đem đến dịch vụ tầm soát ung thư giúp cho sớm phát hiện chứng bệnh trước khi có các triệu chứng lâm sàng. Điều này tăng cường môi trường điều trị ung thư thành quả, người mắc chứng bệnh có thể lựa chọn lựa các phương pháp phù hợp, tối ưu mức phí và sức khỏe.
hệ thống y bác sĩ ung bướu tại BVĐK Hưng Thịnh có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, được đào tạo chuyên sâu trong xét nghiệm và điều trị các chứng bệnh lý ung bướu, tận tâm với người mắc chứng bệnh. Đồng thời, sự trang mắc phải hệ thống máy móc tiên tiến như: Hệ thống X-quang kỹ thuật số treo trần cao cấp, hệ thống máy siêu âm 3D đàn hồi Real time SuperSonic Imagine Mach 30 tiên tiến nhất thế giới từ châu Âu, hệ thống Cộng hưởng từ thế hệ mới MAGNETOM Amira BioMatrix (Siemens – Đức), hệ thống máy nội soi tiên tiến… giúp cho soi da và phản hồi tình trạng xâm lấn, di căn xa của ung thư da thời kỳ tiến triển.
Để đặt lịch xét nghiệm, tầm soát và điều trị ung thư da tại BVĐK Hưng Thịnh, Quý khách hàng có thể liên hệ theo thông tin:
HỆ THỐNG khu vực y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Xác định thời kỳ ung thư da là quy trình quan trọng chi phối trực tiếp việc lựa chọn lựa phương pháp điều trị và nguy cơ phục hồi sức khỏe của người mắc chứng bệnh. chứng bệnh lý ung thư da có tiên số lượng điều trị khả quan, tuy nhiên người chứng bệnh không nên coi nhẹ và cần thiết phải tuân thủ quy trình điều trị mà bác sĩ chỉ định.
