Hà NộiNgười trẻ gặp phải rối loạn lo âu, stress, trầm cảm, lạm dụng dinh dưỡng kích thích có thể dẫn tới sa sút trí tuệ, suy suy yếu trí nhớ, căn bệnh Alzheimer.
Anh Minh, 30 tuổi, hiện là giám đốc một công ty du lịch tại Cầu Giấy, trung bình một tháng “chốt” được từ ba tới 4 hợp đồng. Công việc dày đặc khiến cho anh thiếu thời gian để ngủ thường gặp gỡ bạn bè dẫn tới hoang mang, cáu gắt, thường gặp phải “nhớ nhớ, quên quên”.
Anh ghi kế hoạch chi tiết công việc vào sổ, điện thoại song vẫn gặp phải bỏ sót, thường xuyên trễ hẹn với khách hàng. Lo lắng sức khỏe tác động công việc, người phái mạnh đi kiểm tra, kết quả chẩn đoán suy suy yếu trí nhớ kèm rối loạn lo âu.
Cũng lâm vào tình trạng “nhớ nhớ, quên quên”, Lan, 28 tuổi, ở Gia Lâm, thường xuyên mất 20-30 phút mỗi ngày để đi tìm chìa khóa, thẻ ra vào và xe máy ở tầng hầm. Từng là học sinh giỏi quốc gia, thủ khoa tốt nghiệp đại học, người phụ nữ nổi tiếng về nguy cơ tập trung và ghi nhớ.
Tuy nhiên, từ khi sinh con đầu lòng, gặp phải mắc trầm cảm sau sinh, sau đó “đầu quân” vào vị trí cấp cao cho một tập đoàn, sức khỏe tinh thần của cô ngày càng sút suy yếu. Thường xuyên mất tập trung, quên lịch họp, deadline (thời hạn chót) cũng như các đầu mục công việc, Lan gặp phải lãnh đạo phản hồi tiêu cực. Việc thể hiện kém càng khiến cho cô hoang mang, sau đó tái phát căn bệnh trầm cảm, mất ngủ, phải nhập Viện Sức khỏe Tâm thần Bạch Mai điều trị nội trú.
Suy suy yếu trí nhớ không những là vấn đề của người lớn tuổi mà tác động tới người trẻ, nhất là người gặp phải stress, hoang mang quá nhiều trong thời gian dài. Ảnh: Theo Medigold Health
PGS.TS Nguyễn Thanh Bình, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu trí nhớ và sa sút trí tuệ, địa điểm y tế Lão khoa Trung ương, cho rằng tình trạng suy suy yếu trí nhớ, stress nhiều ngày như trên không hiếm. Tuy nhiên, hiện Việt Nam chưa có thống kê cụ thể về số người trẻ suy suy yếu trí nhớ, chỉ ghi nhận sự gia tăng ca căn bệnh ở các địa điểm y tế.
Theo bác sĩ Bình, dấu hiệu cảnh báo của căn bệnh là suy suy yếu trí nhớ tăng dần, suy yếu nguy cơ phán đoán, không dễ hoàn thành các công việc hàng ngày. Nhiều người gặp phải nhầm lẫn về thời gian và địa điểm, để nhầm vị trí các đồ vật và mất nguy cơ tìm lại, thường gặp phải “nhớ nhớ, quên quên”, kém tập trung, thường xuyên lơ đãng trong công việc và học tập. Người căn bệnh thường nhắc đi nhắc lại một câu nói, diễn đạt vòng vo do quên từ, cảm xúc thay thế đổi không thường thì, dễ nóng giận, phiền muộn, thờ ơ…
Còn bác sĩ Thân Thị Minh Trung, Khoa Nội thần kinh, địa điểm y tế Đa khoa Tâm Anh TPHCM, cho rằng hội chứng suy suy yếu trí nhớ là do sự suy suy yếu tác dụng của não bộ chứ không phải do quá trình lão hóa theo tuổi tác thông thường. Tình trạng khiến cho người trẻ gặp nhiều không dễ khăn trong đời sống, tiến hành suy yếu hữu hiệu học tập, lao động và nguy cơ mắc các căn bệnh về thần kinh nghiêm trọng như sa sút trí tuệ, Alzheimer khi tuổi càng lớn hơn.
“Tình trạng này nhiều ngày sẽ tiến hành não bộ mất dần sự nhạy bén và suy suy yếu trí nhớ tất yếu sẽ xảy ra”, bác sĩ nói.
hoang mang tác động tới nguy cơ tập trung, ghi nhớ. Ảnh: Freepik
Tuy nhiên, suy suy yếu trí nhớ ở người trẻ tuổi không không khác với sa sút trí tuệ ở người già. Các yếu tố như thói quen sinh hoạt hoang mang, ngủ ít hoặc mất ngủ, lạm dụng các dinh dưỡng kích thích… góp phần đáng nói gây nên khởi phát sớm các vấn đề này. Ngoài ra, giới trẻ thường xuyên thức khuya, thiếu ngủ trầm trọng, khiến cho não bộ thiếu phục hồi nên gặp phải suy suy yếu trí nhớ, lâu dài dẫn tới sa sút trí tuệ nếu không phát hiện sớm và điều trị sớm.
Suy suy yếu trí nhớ ở nhóm này cũng có thể do các thói quen thiếu khoa học như lạm dụng các thiết gặp phải công nghệ, xem tivi, ngồi máy tính quá nhiều, nghiện thuốc lá. Theo phân tích trên Tạp chí Plos One, những người hút thuốc có nguy cơ sa sút trí tuệ cao hơn 30% và nguy cơ mắc căn bệnh Alzheimer cao hơn 40%. Người hút thuốc càng nhiều thì nguy cơ càng cao. Trung bình một người hút 20 điếu thuốc mỗi ngày thì nguy cơ sa sút trí tuệ tăng lên 34%.
chế độ dinh dưỡng thiếu lành mạnh, lười đọc sách, tác dụng phụ của thuốc mê sau khi thủ thuật cũng là nguyên nhân.
Để phòng ngừa, các chuyên gia khuyến cáo người trẻ nên thay thế đổi thói quen sinh hoạt, tránh hoang mang, stress. Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, ăn đủ các nhóm dinh dưỡng dinh dưỡng, bổ sung vitamin B1 và sắt. Không hút thuốc lá, uống rượu bia, dùng dinh dưỡng kích thích.
Dành thời gian nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc 7-9 tiếng, hạn chế thức khuya, tránh lao động quá sức, tập thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày. Thăm kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm không thường thì. Những người trẻ có nguy cơ mao mạch như huyết áp cao, đái tháo đường, kèm triệu chứng thường quên sớm hơn 40 tuổi nên đi tầm soát sớm.
Thùy An
*Tên nhân vật được thay thế đổi