Tỷ lệ sống sau 5 năm của ung thư trực tràng thời kỳ 0 là trên 90%. Vậy ung thư trực tràng thời kỳ 0 là sao? Người căn bệnh nên lưu ý điều gì? Thông qua sau đây, BS.CKI Nguyễn Chí Thanh, khoa Ung bướu, phòng thăm khám Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM sẽ đưa ra một vài thông tin tổng quát về ung thư trực tràng thời kỳ 0 và những lưu ý quan trọng với thời kỳ ung thư này.
Ung thư trực tràng thời kỳ 0 là sao?
Ung thư trực tràng thời kỳ 0 là thời kỳ sớm nhất của ung thư trực tràng, thường còn gọi thời kỳ ung thư tại chỗ. Các tế bào thất thường được phát hiện ở lớp niêm mạc (lớp trong cùng) của thành trực tràng. Các tế bào thất thường này có thể trở thành ung thư và lan rộng sang các mô thông thường kế cận. (1)
Ung thư trực tràng thời kỳ 0 có triệu chứng không?
Ung thư trực tràng thời kỳ 0 thường không có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Đó là vì sao tại sao việc tầm soát ung thư rất quan trọng, đặc biệt với người có yếu tố nguy cơ cao.
Tầm soát ung thư trực tràng được khuyến cáo ở các trường hợp sau:
- Người từ 45 tuổi trở lên.
- Người có sức khỏe tốt và tuổi thọ trên 10 năm nên tiếp tục tầm soát ung thư trực tràng định kỳ cho tới hết 75 tuổi.
- Người từ 76 – 85 tuổi, quyết định tầm soát phải dựa trên tuổi thọ, sức khỏe tổng thể và lịch sử tầm soát trước đó.
Ngoài ra, người căn bệnh hãy đi thăm khám bác sĩ nếu xuất hiện xuất hiện một vài dấu hiệu sau: (2)
1. thay thế đổi thói quen đi ngoài
Dấu hiệu ung thư trực tràng dễ nhận biết nhất là sự thay thế đổi thói quen đi đi ngoài, gồm có: táo bón hoặc không hết cảm giác mót rặn dù đã từng đi đi ngoài nhiều lần, tiêu chảy.
2. Phân có hình loại hẹp
Sự thay thế đổi hình loại phân cũng là dấu hiệu nhận biết ung thư trực tràng. Tình trạng phân nhỏ, dẹt do có u bướu thực hiện cho phân mắc phải chặn lại. Nếu phân nhỏ, dẹt như chiếc bút chì hoặc có hình lá lúa, người căn bệnh nên tới phòng thăm khám để được thăm khám và xác định nguyên nhân chuẩn xác.
3. ra máu hậu môn
Đi tiêu ra nhầy máu, máu đỏ tươi, nhỏ thành giọt hoặc máu lẫn trong phân cũng là dấu hiệu ung thư trực tràng. Mặt không tương tự, các tổn thương như nứt hậu môn hoặc trĩ (các căn bệnh lành tính) cũng có triệu chứng đi tiêu ra máu. Tuy nhiên, đi tiêu ra máu do trĩ, nứt hậu môn kèm máu tươi, còn ung thư trực tràng thường có máu lẫn với nhầy. hàng đầu vì vậy, điều quan trọng là xác định nguyên nhân gây ra ra máu có phải do ung thư trực tràng thường không.
4. Mệt mỏi, suy nhược
Mệt mỏi và suy nhược là một trong những dấu hiệu của căn bệnh ung thư trực tràng. Nguyên nhân gây ra mệt mỏi của ung thư trực tràng thường do thiếu máu trong phân hoặc tiêu chảy. Người căn bệnh cảm xuất hiện kiệt sức ngay cả khi đã từng nghỉ ngơi, kèm theo đó là sự suy nhược cơ thể nhanh chóng tuy nhiên không rõ nguyên nhân.
5. suy giảm cân thất thường
Ung thư trực tràng dấu hiệu bằng việc suy giảm cân thất thường. Nghĩa là sự sụt suy giảm đáng nói về khối số lượng của cơ thể, xảy ra ngay cả khi người căn bệnh không cố gắng suy giảm cân. suy giảm cân thất thường không do tập luyện thường do ăn kiêng có thể là dấu hiệu của ung thư trực tràng, dạ dày hoặc các cơ quan không tương tự ở đường tiêu hóa.
Ung thư trực tràng thời kỳ 0 có nguy hiểm không? Tiên số lượng
Theo thống kê của SEER từ 2013-2019, tỷ lệ sống sau 5 năm với người căn bệnh ung thư trực tràng phân theo thời kỳ, cụ thể như sau:
- Ung thư trực tràng thời kỳ tại chỗ: 90,9%.
- Ung thư trực tràng thời kỳ tại vùng: 73,4%.
- Ung thư trực tràng thời kỳ di căn: 15,6%.
Tuy nhiên, ung thư trực tràng sống được bao lâu còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố không tương tự như: tuổi tác, tinh thần, tình trạng sức khỏe, nguy cơ đáp ứng phương pháp điều trị,…
trường hợp nào có nguy cơ mắc phải ung thư trực tràng?
trường hợp có nguy cơ ung thư trực tràng, gồm có:
- Tiền sử căn bệnh mình: người căn bệnh sẽ tăng nguy cơ ung thư nếu có tiền sử mắc các căn bệnh sau:
-
- Mắc căn bệnh ung thư trực tràng trước đó;
- Polyp tuyến nguy cơ cao, kích thước polyp 1cm hoặc tế bào của polyp có hình loại thất thường dưới kính hiển vi;
- Ung thư buồng trứng;
- căn bệnh viêm ruột (IBD) như viêm loét trực tràng, căn bệnh Crohn,…
- Tiền sử gia đình: người có tiền sử gia đình (phụ huynh, anh chị em ruột) mắc ung thư trực tràng có nguy cơ mắc căn bệnh cao hơn. Đặc biệt, nguy cơ này sẽ tăng lên nếu gia đình có người mắc căn bệnh ở lứa tuổi dưới 50, hoặc gia đình có nhiều người cùng căn bệnh. Mặt không tương tự, nếu trong gia đình có thành viên từng mắc phải polyp tuyến có nguy cơ mắc căn bệnh cũng sẽ cao hơn.
- Hội chứng di truyền: có tầm khoảng số ít người căn bệnh ung thư trực tràng do hội chứng di truyền, trong số đó có 2 hội chứng thường thấy nhất gồm hội chứng Lynch (ung thư trực tràng di truyền không phát sinh polyp – HNPCC) và đa polyp gia đình (FAP). Ngoài ra, có một vài hội chứng ít gặp không tương tự cũng có thể thực hiện tăng nguy cơ ung thư trực tràng như hội chứng Peutz – Jeghers (PJS) và đa polyp có sự liên quan tới gen MUTYH (MAP). Tuy nhiên, nên lưu ý rằng, các hội chứng di truyền này không những sự liên quan tới căn bệnh ung thư trực tràng, mà còn sự liên quan tới nhiều căn bệnh ung thư không tương tự.
- Tuổi và giới tính: tỷ lệ mắc căn bệnh ung thư trực tràng tăng theo tuổi tác. lứa tuổi trung bình được chẩn đoán ung thư trực tràng thường tầm khoảng 50-60 tuổi. Tuy nhiên, người trẻ tuổi vẫn sẽ có nguy cơ mắc căn bệnh, tuy nhiên thấp hơn người lớn tuổi. Ung thư trực tràng thường gặp ở nam giới hơn nữ giới.
- thói quen sinh hoạt ít vận động: càng ít vận động thể dưỡng chất càng tăng nguy cơ ung thư trực tràng. Do đó, nên xây dựng kế hoạch tập luyện thể dục thể thao thể thao khoa học, vừa sức để loại bỏ các nguy cơ gây ra căn bệnh.
- Thừa cân, béo phì: người thừa cân, béo phì có nguy cơ cao mắc ung thư trực tràng, đặc biệt ở nam giới.
- chế độ dinh dưỡng không lành mạnh: chế độ dinh dưỡng quá nhiều thịt đỏ (thịt bò, thịt heo, thịt cừu, gan,…), thức ăn nấu sẵn (xúc xích, thịt đóng hộp,…) có thể thực hiện tăng nguy cơ mắc ung thư. Thêm vào đó, việc nấu thực phẩm ở nhiệt độ quá cao (chiên, nướng,…) sẽ tạo ra các dưỡng chất có hại, thực hiện tăng nguy cơ ung thư.
- Hút thuốc: người thường xuyên hút thuốc lá trong một thời gian dài sẽ có nguy cơ mắc và tử vong do ung thư trực tràng cao hơn người không hút thuốc.
- Sử dụng rượu, bia: việc lạm dụng rượu bia sẽ thực hiện tăng nguy cơ ung thư trực tràng. số lượng rượu bia được khuyến nghị ≥ 2 cốc/ngày với nam giới và 1 cốc/ngày với nữ giới (đơn vị tính cốc tiêu chuẩn chứa tầm khoảng 14 gram cồn).
Cách chẩn đoán ung thư trực tràng thời kỳ 0
Khi nghi ngờ mình có dấu hiệu ung thư trực tràng, người căn bệnh nên tới gặp bác sĩ, đặc biệt các chuyên gia chuyên khoa Ung Bướu để được thăm khám và xác định chuẩn xác tình trạng căn bệnh. Đầu tiên, bác sĩ sẽ khai thác về căn bệnh sử để tìm hiểu các yếu tố nguy cơ, hỏi về các dấu hiệu nghi ngờ ung thư trực tràng (triệu chứng xuất hiện, từ khi nào, nếu để lâu trong bao lâu,…) và tiền sử căn bệnh của gia đình.
Tiếp theo, các chuyên gia sẽ thăm khám trực tràng bằng tay (DRE = Digital Rectal Exam). Trong quá trình này, bác sĩ sẽ đưa 1 ngón tay đeo găng được thoa trơn vào trực tràng, sờ vào xung quanh thành trực tràng để phát hiện các thất thường như u bướu, xác định lòng trực tràng có hẹp không, rút găng ra có dính máu không.
Từ các dấu hiệu ung thư trực tràng trên, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện thêm các xét nghiệm để chẩn đoán ung thư trực tràng như: (3)
- Nội soi đại trực tràng toàn bộ: một kỹ thuật dùng để nghiên cứu bên trong lòng đại tràng và trực tràng. Một ống soi có đèn ở đầu, có kết nối để đưa hình ảnh ra màn hình bên ngoài, được đưa qua hậu môn, vào trực tràng và đại tràng để phát hiện các u bướu hoặc thất thường (như polyp, túi thừa…). Thông qua nội soi, bác sĩ dùng thiết mắc phải lấy mẫu mô thất thường ở trực tràng để thực hiện sinh thiết.
- Sinh thiết: mẫu mô hoặc tế bào thất thường sẽ được bác sĩ giải phẫu căn bệnh quan sát dưới kính hiển vi để tìm tế bào ác tính.
- Siêu âm ổ bụng: được sử dụng để tìm u bướu trong bụng và xác định tình trạng lan rộng của ung thư nếu có.
- Chụp CT cắt lớp vi tính hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI): nhằm xác định tính, hình loại, kích thước và tình trạng xâm lấn của u bướu, đồng thời giúp cho phát hiện sự lan tràn của ung thư tới các cơ quan không tương tự trong cơ thể.
- Xét nghiệm đột biến gen: các tế bào ung thư trong mô sinh thiết có thể được kiểm tra các đột biến gen trên u bướu như: KRAS, NRAS, BRAF và xét nghiệm xác định tình trạng mất ổn định vi vệ tinh (MMR). Kết quả này giúp cho bác sĩ quyết định được các phương pháp điều trị thích hợp (liệu pháp nhắm trúng đích, liệu pháp miễn dịch…).
Từ những dấu hiệu ung thư trực tràng và kết quả các xét nghiệm nói trên, bác sĩ có thể xác định tình trạng của người căn bệnh và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Điều trị ung thư trực tràng thời kỳ 0 như thế nào?
Do ung thư trực tràng ở thời kỳ 0 còn khu trú ở lớp niêm mạc trực tràng, chưa tiến triển ra ngoài lớp niêm mạc, vậy nên tiểu phẫu thường là phương pháp điều trị duy nhất. (4)
Các phương pháp tiểu phẫu thường được sử dụng cho thời kỳ này, có thể gồm có:
- Cắt polyp đơn thuần.
- Cắt rộng u tại chỗ qua lớp cơ niêm mạc thông qua nội soi đường hậu môn.
Sau tiểu phẫu, người căn bệnh nên tiếp tục được kiểm tra định kỳ, thực hiện các xét nghiệm để theo dõi ung thư và phòng ngừa nguy cơ tái phát, cụ thể:
- Nội soi đại-trực tràng toàn bộ: nên được tiến hành trong vòng 6 tháng tới 1 năm đầu sau tiểu phẫu. Nội soi đại-trực tràng nên được thực hiện ít nhất một lần trong 3 năm tiếp theo, tùy theo kết quả của lần nội soi trước đó.
- Theo dõi và phát hiện sớm căn bệnh tái phát: gồm có việc hỏi tiền sử căn bệnh, thăm khám lâm sàng và thực hiện xét nghiệm máu (CEA huyết thanh 3-6 tháng/lần trong 2 năm đầu và sau đó 6 tháng/lần trong 3-5 năm tiếp theo).
- Chụp CT-scan vùng bụng hoặc chụp cộng hưởng từ vùng bụng: thường được khuyến cáo mỗi năm 1 lần, đặc biệt trong các trường hợp có thất thường khi thăm khám lâm sàng thường xét nghiệm máu.
Khoa Ung bướu, phòng thăm khám Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM quy tụ hệ thống bác sĩ lâm sàng nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị ung thư và liên tục cập nhật các quy trình điều trị mới nhất trên Thế giới nhằm cá thể hóa, tăng tốt nhất điều trị và gia tăng tin cậy cuộc sống cho người căn bệnh.
Khoa Ung bướu BVĐK Hưng Thịnh TP.HCM còn được đầu tư xây dựng đúng theo tiêu chuẩn quốc tế, giá thành phù hợp, đem đến đủ dịch vụ chăm sóc sức khỏe chuyên nghiệp, tận tâm và cao cấp. Đồng thời phòng thăm khám cũng trang mắc phải nhiều máy móc tiên tiến nhằm hỗ trợ việc điều trị tốt cho người căn bệnh.
HỆ THỐNG phòng thăm khám ĐA KHOA Hưng Thịnh
Ung thư trực tràng thời kỳ 0 thường không có dấu hiệu thường triệu chứng nào rõ ràng. Thông qua bài này, người căn bệnh hiểu rõ hơn được các yếu tố nguy cơ cũng như việc tầm soát, phòng ngừa của căn bệnh ung thư trực tràng. Nếu người căn bệnh có các dấu hiệu nghi ngờ nào của ung thư trực tràng hãy cố gắng giữ bình tĩnh và tới gặp các chuyên gia chuyên khoa Ung Bướu, phòng thăm khám Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM để được thăm khám, kiểm tra và phát hiện căn bệnh ở thời kỳ sớm.
