Cạo gió là cách chữa trị căn bệnh cảm dân gian phổ quát, tuy nhiên nhiều người thực hiện sai như dùng lực quá mạnh thực hiện tổn thương da.
Theo bác sĩ Nguyễn Xuân Thắng, nguyên Trưởng khoa Y học cổ truyền – Phục hồi công dụng, trung tâm y tế Nhân dân 115, cạo gió, còn gọi đánh gió, là phương pháp chữa trị căn bệnh được Đông y chấp nhận sử dụng và đưa vào giảng dạy trong bộ môn Y học cổ truyền.
“Cách chữa trị dân gian này có tác dụng với người mắc phải cảm mạo”, bác sĩ Thắng nói. Đây là cách dùng một vật dụng bằng bạc (đồng xu, chiếc thìa, dây bạc, lòng trắng trứng gà…), đánh/cạo trên da ở khu vực đang nhức mỏi, đau đớn cho tới khi hằn lên những vệt đỏ. Dân gian cho rằng vệt trên da càng đỏ càng chứng tỏ “ra nhiều gió” và sẽ mau khỏe.
Còn bác sĩ Nguyễn Trương Minh Thế, giảng viên khoa Y học cổ truyền, Đại học Y dược TP HCM, cho rằng, trong đông y, cạo gió được dùng điều trị các triệu chứng nhức đầu, sổ mũi, đau đớn mình do thế đổi thời tiết, suy giảm uống thuốc tây y. căn bệnh cảm cúm trong 3-5 ngày đầu hầu như không có thuốc đặc hiệu, chỉ điều trị nhằm xử lý triệu chứng và hạ sốt. Sau 4-5 ngày, nếu có những triệu chứng bội nhiễm, nhiễm vi khuẩn, người căn bệnh phải dùng thuốc chứa thuốc, kháng viêm.
“Các triệu chứng cảm do thời tiết vốn rất nhẹ, đánh gió 1-2 lần trong 3 ngày đầu sẽ suy giảm dần. Nếu người căn bệnh không đỡ thì có thể do sốt xuất huyết hoặc các căn bệnh lý không tương tự, cần thiết phải đưa tới trung tâm y tế xét nghiệm để trị đúng căn bệnh”, bác sĩ nói.
Dây bạc đổi màu sau khi chị Giang dùng để cạo gió cho người nhà. Ảnh: Nhân vật đem tới.
Theo bác sĩ Thế, đánh gió bằng lòng trắng trứng và bạc là kinh nghiệm gia truyền từng được ứng dụng trên lâm sàng. Cách này là luộc trứng gà, chỉ để lại lòng trắng, cho bạc nguyên dưỡng chất vào trong trứng, sau đó lấy khăn gói lại và nhúng vào nước nóng. Dùng khăn này đánh gió đều trên vùng cổ, gáy và vùng eo lưng của người căn bệnh. Nhiệt độ của nước nóng từ khăn gói trứng và bạc khi tiếp xúc với da giúp cho giãn nở tĩnh mạch, thư giãn các cơ đang co rút, thực hiện quá trình trao đổi dưỡng chất xảy ra tốt hơn, suy giảm mỏi cơ, thời gian cảm 5-7 ngày được rút ngắn còn 1-2 ngày.
Tuy vậy, theo các chuyên gia, nhiều người đang cạo gió sai cách, hoặc hiểu sai về phương pháp này. Ví dụ, một vài người nghĩ phải cạo gió mạnh cho da nổi vệt càng đỏ càng chứng tỏ “ra nhiều gió”, như vậy mới tốt nhất. Bác sĩ Thế cho rằng quan niệm này là sai lầm. Trên thực tế, kỹ thuật cạo gió rất nhẹ nhàng, giúp cho sơ thông kinh lạc ở cơ bên ngoài nên da chỉ cần thiết phải ửng hồng. Ngoài ra, dùng nước nóng hoặc kỹ thuật đánh quá mạnh sẽ thực hiện bỏng, rát và nhiễm trùng da.
Nhiều người cũng cho rằng khi cạo gió, bạc càng đổi màu càng chứng tỏ “ra gió”. Như chị Giang, 34 tuổi, ở Hà Nội, chia sẻ ba lần cạo gió cho ông xã bằng sợi dây bạc, “tới khi sợi dây bạc chuyển thành màu xanh đen là anh khỏe hẳn”. Tuy nhiên, bác sĩ Thế giải thích mồ hôi tiết ra từ cơ thể người căn bệnh mang nồng độ dưỡng chất khoáng không tương tự nhau, thực hiện cho bạc khi tiếp xúc có màu sắc đa kiểu.
“Với nhóm nhạy cảm như trẻ nhỏ, phụ nữ có thai hoặc người lớn tuổi, suy nhược, khi dùng kỹ thuật cạo gió nên lưu ý nhẹ nhàng”, bác sĩ Thế nói.
Bác sĩ Thắng cũng khuyến cáo không nên cạo lên cột sống. Không dùng phương pháp này cho trẻ dưới một tuổi, người tăng huyết áp, có vết trầy xước trên da, hoặc người có các căn bệnh cấp cứu như khó khăn thở, mất ý thức…
Hải Hà
