Hà Nội2h sáng, Ngân, 29 tuổi, không thể chợp mắt. Cô nhổm dậy thắp nến thơm lần 3, xịt nước hoa vào gối và uống hai viên thuốc ngủ.
8 tháng nay, Ngân, nhân viên kinh doanh bất động sản, ở Hà Đông, không thể chợp mắt nếu không có thuốc và các thiết gặp phải hỗ trợ. Tình trạng mất ngủ của cô xuất phát từ việc công ty thực hiện ăn không dễ khăn, nguy cơ thất nghiệp ngấp nghé. Do áp lực công việc, Ngân thường xuyên nghĩ ngợi, lâu dần dẫn tới không dễ và mất ngủ.
trước hết, Ngân tìm tới các loại trà thảo dược, tâm sen để an thần song tình trạng không nâng cao. Cô được người quen giới thiệu sử dụng loại nến thơm, thắp trong phòng vào buổi đêm, mang lại cảm giác thư thái. Từ đó, Ngân ngày càng gặp phải lệ thuộc, không có nến, cô rất không dễ vào giấc.
Một thời gian sau, cảm xuất hiện dùng nến không tác dụng, Ngân mua một chiếc giường massage với quảng cáo “mang lại giấc ngủ êm ái”, giá hơn 20 triệu đồng, kèm loại nước hoa xịt vào gối. Đồng thời, cô học lớp thiền, chi 300 nghìn đồng một tháng cho app (ứng dụng) liệu pháp âm thanh, gồm các bản nhạc giúp cho người nghe thư giãn, dễ vào giấc.
Dù vậy, tất cả phương pháp gần như chỉ có tác dụng thời gian đầu, tình trạng mất ngủ nghiêm trọng hơn. Cô dễ tỉnh, thường xuyên thức trắng đêm thực hiện cho sức khỏe sa sút. Bế tắc, người phụ nữ ra hiệu thuốc hỏi mua viên an thần, tuy nhiên uống được vài ngày thì xuất hiện những cơn hoảng loạn kèm sợ hãi, phải nhập viện.
Bác sĩ Trần Thị Hồng Thu, Phó giám đốc phòng thăm khám Tâm thần ban ngày Mai Hương, phát hiện loại thuốc người mắc chứng bệnh tự ý dùng là thuốc chống trầm cảm 3 vòng (TCA), gây ra rối loạn lo âu. Thuốc này khi sử dụng phải có chỉ định, kèm sự theo dõi nghiêm ngặt bởi bác sĩ do chúng có nhiều tác dụng phụ.
Cũng gặp phải mất ngủ do áp lực công việc, Hoàng An, 24 tuổi, chi hàng chục triệu đồng học thiền, yoga, gối massage, nhưng mà không hữu hiệu. Gần một năm mất ngủ, sức khỏe thể dinh dưỡng và tinh thần gặp phải tác động nghiêm trọng, An xin nghỉ việc. “Mỗi đêm, tôi không chợp mắt nổi, chỉ biết cố gắng suy nghĩ tích cực nhưng mà cứ thức tới sáng lại bất lực bật khóc”, cô chia sẻ.
Sau khi thăm khám tại phòng thăm khám Bạch Mai, bác sĩ kết luận cô mắc chứng trầm cảm tình trạng vừa và rối loạn giấc ngủ không thực tổn. Nguyên nhân do hậu Covid và hoang mang công việc lâu ngày. Cô uống thuốc theo đơn, nhưng mà sau đó cảm xuất hiện chân tay bủn rủn, tụt huyết áp, nói chuyện hụt hơi, da xanh xao.
Bác sĩ khuyến khích tiếp tục uống và nhẫn lại vận động. Mỗi ngày, An sử dụng hai loại thuốc vào buổi sáng và tối, kèm các thực phẩm công dụng hỗ trợ, phí tốn hai triệu đồng một tháng. “Nhiều lúc, xuất hiện tất cả người xung quanh ngủ được mà ghen tị, giờ tôi chỉ ước có được ngủ một giấc thông thường”, An nói.
Hoàng An sụt 5 kg trong hai tháng vì chứng mất ngủ. Ảnh: Nhân vật mang lại
Một nghiên cứu của Wakefield Research cho xuất hiện khoảng tầm 37% người trẻ Việt gặp phải mất ngủ, 73% thừa nhận gặp tình trạng hoang mang (stress) do rối loạn giấc ngủ. Đáng để ý, 79% người tham gia tham khảo nói không có thời gian nghỉ ngơi mỗi ngày và trung bình mỗi nhân viên văn phòng dành 10 ngày một năm chỉ để ngủ bù.
Theo tham khảo của VnExpress, tỷ lệ người trẻ tới thăm thăm khám mất ngủ tăng tại phòng thăm khám Bạch Mai, Viện Tâm thần Trung ương, phòng thăm khám Đại học Y,… trong thời gian gần đây. Như tại phòng thăm khám Tâm thần ban ngày Mai Hương, số người trẻ thăm khám mất ngủ và các chứng bệnh mối quan hệ khoảng tầm 20-30 ca mỗi ngày, tăng gấp đôi so với trước thời kỳ đại dịch.
Tương tự, tại TP HCM, một tham khảo tình trạng mất ngủ trong cộng đồng dân cư vào năm 2019, cho xuất hiện khoảng tầm 33% dân số gặp phải một trong nhiều triệu chứng mất ngủ và khoảng tầm 30% chứng bệnh mất ngủ có liên hệ chứng bệnh tâm thần. Tại phòng thăm khám Đại học Y Dược TP.HCM, các chuyên gia chứng tỏ số số lượng người tới thăm khám vì mất ngủ chiếm tỷ lệ khoảng tầm 15%. Tuy nhiên, chứng bệnh mất ngủ còn được phát hiện khi người chứng bệnh tới thăm khám vì các nguyên nhân không tương tự (khoảng tầm 35-40%).
Theo các chuyên gia, triệu chứng của rối loạn giấc ngủ là không dễ đi vào ngủ ban tối, ngủ ngắn, thường xuyên mơ, không dễ ngủ lại sau khi thức dậy vào nửa đêm. Ban ngày, người gặp chứng mất ngủ cảm xuất hiện mệt mỏi, kém tập trung, suy suy giảm trí nhớ và không dễ chịu. Một người được xác định là “mất ngủ kinh niên” nếu có từ hai triệu chứng trở lên, lâu ngày hơn ba tháng.
Bác sĩ Thu chứng tỏ tại sao mất ngủ chia thành yếu tố sinh lý, tâm lý và môi trường. phổ quát là những biến cố như thành tích thấp trong kỳ thi, trượt đại học, chia tay người yêu, thất nghiệp, áp lực kiếm sống, lo lắng về tuổi tác,… thực hiện cho nhiều người không thể chợp mắt. Hoặc các thói quen như thức khuya, lướt điện thoại, “cày” phim cũng gây ra rối loạn giấc ngủ.
chứng bệnh mất ngủ gây ra những hậu quả nghiêm trọng, lâu dài dẫn tới trầm cảm, rối loạn tâm lý và ý định tự sát; nguy cơ mắc chứng bệnh béo phì. Lái xe trong trạng thái buồn ngủ, gây ra nguy hiểm tính mạng cho hàng đầu mình và người xung quanh. Thiếu ngủ thực hiện tăng tỷ lệ tử vong lên 13%. chứng bệnh này cũng thực hiện suy giảm năng suất lao động, gây ra tình trạng lãng phí trong các tổ chức, doanh nghiệp. Trên thế giới, thiếu ngủ gây ra thiệt hại 680 tỷ USD mỗi năm cho 5 nước OECD, gồm có Nhật Bản, Đức, Anh, Canada và Mỹ.
Hiện, Việt Nam chưa có thống kê người dân chi mất bao nhiêu tiền cho các liệu pháp hỗ trợ giấc ngủ. Tuy nhiên, bác sĩ Thu chứng tỏ đa số người mắc chứng bệnh tới phòng thăm khám Tâm thần ban ngày Mai Hương nhắc trước nhập viện, họ từng học thiền, yoga, vẽ, mua thuốc đông y và thực phẩm công dụng để hỗ trợ giấc ngủ. Khi các phương pháp này không còn tác dụng, nhiều người mắc chứng bệnh tìm tới các dinh dưỡng kích thích, thuốc ngủ.
những loại thuốc ngủ có thể mang lại lợi ích ngắn hạn như giúp cho suy giảm hoang mang, thư giãn và dễ ngủ hơn, song sử dụng thường xuyên và lạm dụng có thể dẫn tới tình trạng phụ thuộc, tác động nguy cơ tự ngủ. Chưa nhắc, thuốc có thể giúp cho ngủ tốt trong thời gian ngắn, nhưng mà không khắc phục được nguyên nhân gốc rễ của mất ngủ, như hoang mang do rối loạn lo âu, trầm cảm. Sử dụng thuốc ngủ không được kiểm soát có thể gây ra tương tác không xin muốn với các thuốc không tương tự, nguy hiểm cho sức khỏe.
Thiếu ngủ thực hiện cho sức khỏe gặp phải tác động và không thể tập trung lao động vào ngày hôm sau. Ảnh: CD
Tiến sĩ, bác sĩ Ngô Quang Hải, Hội Châm cứu Việt Nam, cũng tiếp nhận nhiều trường hợp nhập viện vì mất ngủ, phải tìm tới thuốc ngủ sau khi chi nhiều tiền vào các công nghệ. Như nam người mắc chứng bệnh 18 tuổi, do áp lực học tập dẫn tới không dễ ngủ, ngủ không sâu giấc và dễ thức giấc vì đau đớn đầu. Em nhắc từng mua gần 10 hộp kẹo hỗ trợ giấc ngủ, giá 600 nghìn đồng một hộp, sau đó phải nhập viện do tự tăng liều, dẫn tới ăn uống kém, mệt mỏi.
các chuyên gia chứng tỏ, tình trạng mất ngủ thoáng qua (như không dễ đi vào giấc ngủ), xuất hiện trong thời gian ngắn, thường mối quan hệ tới lo âu, sẽ tự điều chỉnh. Mất ngủ lâu ngày (không dễ giữ giấc ngủ) mối quan hệ tới các chứng bệnh lý cơ thể hoặc tâm thần. Trường hợp này đòi hỏi phải phản hồi tỉ mỉ và điều trị nguyên nhân mới có thể tái lập giấc ngủ.
“Trên thực tế, nhiều người mắc chứng bệnh mất ngủ vài năm mới tìm tới bác sĩ là rất đáng tiếc, đặc biệt khi mất ngủ đi kèm với các dấu hiệu không tương tự của lo âu, trầm cảm”, bác sĩ Hải nói, thêm rằng nếu mất ngủ lâu ngày hoặc xu hướng ngày càng nặng, nên gặp chuyên gia để được tư vấn và điều trị phù hợp.
Để phòng ngừa, tất cả người nên giữ thói quen thức ngủ đúng giờ hàng ngày, giữ gìn môi trường yên tĩnh, hạn chế sử dụng thiết gặp phải điện tử ít nhất 30 phút trước khi đi ngủ, đọc sách, nghe nhạc nhẹ, tắm nước nóng, tập thể dục thể thao liên tục.
Tránh ăn quá no hoặc quá đói trước khi đi ngủ, hạn chế thức ăn và đồ uống chứa caffeine như cà phê, trà, nước ngọt có gas. Có thể dùng những thảo dược hỗ trợ giấc ngủ như tâm sen, hoa cúc…
Thúy Quỳnh – Ngọc Huyền