Ốm nghén nặng gây nên nôn nếu để lâu, khiến cho thai phụ không thể ăn, uống, lao động thông thường, có thể dẫn tới sảy thai và tử vong.
Marlena Fejzo, 55 tuổi, vẫn ám ảnh về kỳ mang thai cách đây hơn 20 năm. Dán phía trên bàn lao động ở góc phòng ngủ là một bức tranh chân dung của bà, vẽ năm 1999 bằng màu xanh lá và vàng – màu của chứng bệnh tật, gò má hốc hác đầy nước mắt. Đây là tấm hình duy nhất về chủ yếu mình được Fejzo giữ tới bây giờ.
Tiến sĩ Fejzo lúc đó đang là nghiên cứu sinh sau tại Đại học California, Los Angeles (UCLA), Mỹ, người hiện là nhà nghiên cứu của khoa sản phụ khoa tại Trường Y khoa Keck thuộc Đại học Nam California.
tại vì sao là vào thời điểm đó, Fejzo đang mang thai lần hai, phải chịu chứng ốm nghén nặng, cứ di chuyển là nôn mửa. Bà không thể đi tiến hành thường hay chăm sóc con, không thể uống dù chỉ một thìa nước. Cứ ăn thường hay uống, bụng sẽ co thắt dữ dội và rất lâu, khiến cho bà không thể thở được.
“Mỗi khoảnh khắc sống là cực hình”, Fejzo nói, cho thấy thêm không thể ăn thường hay uống trong ít nhất một tháng, phải truyền dịch. Fejzo sụt cân nhanh chóng, từ 48 kg còn 45 kg, sau đó quá yếu để có thể đứng vững.
Fejzo đã từng liên hệ bác sĩ điều trị song tình trạng không tăng cường. Bác sĩ cứ tiếp tục thử các liều thuốc nặng hơn và các loại thuốc không không khác nhau, cuối cùng đồng ý truyền dịch dinh dưỡng qua tĩnh mạch. Tuy nhiên, tới tuần thứ 15, tim thai nhi ngừng đập, khiến cho Fejzo suy sụp.
Tình trạng của Fejzo là chứng ốm nghén nặng khi mang thai, dấu hiệu bằng hiện tượng buồn nôn hoặc nôn mửa không ngừng. Đây là hệ lụy ít gặp, xảy ra ở tầm khoảng 2% thai phụ, có thể để lại hậu quả nghiêm trọng. một vài phụ nữ mô tả cho thường hay trầm cảm và nằm liệt giường trong 20 tuần, ám ảnh tới nỗi sợ mang thai, một vài có cảm giác khốn khổ, không có hy vọng.
Ốm nghén nặng khiến cho người mẹ không thể ăn, uống thông thường, cần phải điều trị sớm. Ảnh: Freepik
Tuy nhiên, chứng bệnh thường được phát hiện muộn và điều trị muộn. Nhiều bác sĩ có quan niệm ốm nghén nặng không phải chứng bệnh, mà là sự ám ảnh tâm lý của thai phụ, xin muốn gặp phải ốm khi mang thai để được ông xã thông cảm, gia đình để ý.
Thực tế, chứng nôn nghén nặng khi mang thai có thể gây nên mất nước, sụt cân, mất cân bằng điện giải và phải nhập viện. Ngoài ra, người mẹ gặp phải suy dinh dưỡng, thiếu vitamin B thiamin, dẫn tới chứng rối loạn, tổn thương não, sảy thai và tử vong. Chứng nôn nhiều cũng sự liên quan tới sinh non, tiền sản giật và đông máu.
Trong một cuộc tìm hiểu gần đây trên hơn 5.000 thai phụ gặp phải chứng nôn trớ, 52% từng cân nhắc và 5% đã từng chấm dứt thai kỳ; 32% cho thấy có ý định tự tử. Một nghiên cứu năm 2022 cho xuất hiện chứng nôn trớ là một trong những yếu tố dự báo chủ yếu của chứng trầm cảm sau sinh.
Hiện chưa phát hiện nguyên nhân gây nên ra ốm nghén nặng, đặc thù cơ địa có sự liên quan tới chứng bệnh thường hay không. Một vài bằng chứng chỉ ra tại vì sao có thể là sự thay thế đổi nội tiết tố trong cơ thể khi người mẹ mang thai hoặc do di truyền. Nếu thai phụ gặp phải ốm nghén nặng trong lần mang thai trước, họ có thể tiếp tục mắc chứng bệnh trong lần mang thai tiếp theo.
một vài đột biến gene được cho là “thủ phạm” gây nên ốm nghén nặng, theo tiến sĩ Fejzo. trong số đó, đột biến gene tạo ra loại protein GDF15 nổi bật nhất. GDF15 vận động trong một phần củ não, ngăn chặn cảm giác thèm ăn, gây nên nôn, từng được chứng minh là gây nên thèm ăn và sụt cân ở người chứng bệnh ung thư.
Khi mang thai, nồng độ protein trong máu tăng lên, nồng độ này cao hơn ở những người gặp phải nôn hoặc buồn nôn nếu để lâu. Do đó, các nhà nghiên cứu suy đoán GDF15 có thể vận động quá mức, hoặc nồng độ quá cao, từ đó gây nên ốm nghén nặng.
Chứng ốm nghén nặng không tác động tới em bé nếu được điều trị hữu hiệu. Song các nghiên cứu gần đây chứng minh trẻ có nguy cơ nhẹ cân khi sinh, không dễ dàng nhận thức, gặp vấn đề sức khỏe tâm thần và hành vi trong thời thơ ấu. Các nhà nghiên cứu đưa giả thuyết cho rằng tại vì sao có thể là suy dinh dưỡng và hoang mang khi nằm trong bụng người mẹ ốm nghén.
Theo Cơ quan Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS), ốm nghén nặng tệ hơn so với ốm nghén thông thường, cần phải được điều trị và hỗ trợ. Phụ nữ nên đi kiểm tra nếu ốm nghén gây nên kiệt sức, ngăn cản công việc hàng ngày, hoặc ám ảnh về việc gặp phải nôn, gặp phải cô lập vì không ai hiểu cảm giác ốm nghén nặng, mờ mịt về thời gian thai kỳ khi liên tục cảm xuất hiện ốm yếu.
Chi Lê (Theo Channel News Asia, NHS)
