Khi nghẹt mũi, chạy bộ, tôi thở bằng miệng thế vì mũi, có tốt không? Nhờ bác sĩ tư vấn. (Long, 28 tuổi, Thái Nguyên)
Trả lời:
Hai đường dẫn khí tới phổi là mũi và miệng. Mặc dù cùng lấy không khí chứa nhiều oxy, đẩy khí CO2, dưỡng chất thải ra ngoài tuy nhiên thở bằng mũi và miệng có ưu, nhược điểm không không khác nhau, phản ảnh nhiều vấn đề sức khỏe đi kèm.
Con người thở bằng mũi từ khi sinh ra. Cấu trúc vùng mũi có tính riêng giúp cho thực hiện tác dụng trao đổi khí đơn giản mà miệng không có.
Chẳng hạn hít vào bằng mũi thực hiện ấm hoặc mát, ẩm không khí trước khi đưa vào phổi. Hệ thống lông mao trong đường mũi sẽ lọc bụi, dưỡng chất độc, dưỡng chất gây ra dị ứng trong không khí và chuyển tiếp xuống vùng họng thế vì đưa tới phổi. Điều này giúp cho giữ an toàn phổi khỏi nhiều tác nhân gây ra chứng bệnh hô hấp. Hít bằng mũi còn phát hiện mùi hôi, dưỡng chất độc hại trong không khí và thực phẩm. Trong khi đó, thở bằng miệng thực hiện tăng nguy cơ khô miệng, mắc chứng bệnh nướu răng, hôi miệng, tăng nguy cơ sâu răng, dễ nhiễm nhiều chứng bệnh hô hấp.
Thường xuyên hít thở bằng mũi có thể kiểm soát tốt hơn số lượng oxy nạp vào, tạo điều kiện hấp thụ oxit nitric, tăng cường tuần hoàn máu, hỗ trợ vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Người chạy với tốc độ trễ, có thể sử dụng cách hít thở này.
Với các vận động cơ bắp nên nhiều oxy như chạy nước rút hoặc cường độ cao, cơ thể nên nạp thêm nhiều oxy hơn và loại bỏ sự tích tụ CO2 để tạo ra năng số lượng, giữ vận động. Do đó, nếu bạn chỉ hít thở bằng mũi sẽ thiếu bởi cấu trúc đường mũi hẹp hơn nhiều so với miệng. Lúc này, bạn nên phối hợp hít vào bằng mũi, thở ra bằng miệng.
Cách hít thở này giúp cho cân bằng nhịp thở, tăng tốt nhất hô hấp, tăng cường sức bền nhờ tối ưu số lượng oxy dung nạp vào máu và CO2 thải ra nhanh hơn. Đồng thời còn giải tỏa lo lắng ở quai hàm, khuôn mặt và cơ thể thư giãn. Khi lo lắng, nhịp thở gấp gáp hơn, dễ gây ra mất cân bằng số lượng oxy và CO2 trong máu, dẫn tới chóng mặt, mờ mắt, không dễ giữ nhịp chạy ổn định suốt hành trình.
Trường hợp nghẹt mũi, hít thở bằng miệng là giải pháp tạm thời. Bạn có thể xịt rửa mũi bằng nước muối sinh lý, xông mũi họng… để khơi thông đường thở và tái đi tái lại hít thở bằng mũi. Tuy nhiên, nếu tình trạng nghẹt mũi nhiều ngày khiến cho bạn phải thường xuyên hít thở miệng thì nên cẩn trọng. Đó có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng xoang, polyp mũi… Bạn nên đi thăm khám để bác sĩ điều trị.
Thạc sĩ, bác sĩ Lã Quý Hương
Khoa Hô hấp, trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh Hà Nội
| Độc giả đặt vấn đề chứng bệnh hô hấp tại đây để bác sĩ giải đáp |
