Ung thư da thời kỳ đầu thường xuất hiện các vết thất thường trên da, có thể quan sát bằng mắt thường. Phát hiện và điều trị ung thư da không phải u bướu hắc tố cho kết quả điều trị khả quan, trên 95%.
Ung thư da thời kỳ đầu (thời kỳ sớm) là như thế nào?
Ung thư da thời kỳ đầu (thời kỳ sớm) là sự xuất hiện của các vết thất thường màu sắc, hình kiểu trên da. Điều này xuất phát từ sự tiến triển, phân chia tế bào mất kiểm soát ở các tế bào mô da. Thông thường, các tế bào da già hoặc chết đi sẽ được thay thế thế bằng các tế bào da mới. Tuy nhiên vì những nguyên do, quá trình phân chia tế bào vận động không thể kiểm soát khiến cho tế bào mới sinh ra quá nhiều so với lớp tế bào già. Về lâu dài chúng trở thành ung thư. (1)
5 dấu hiệu ung thư da thời kỳ sớm dễ nhận biết
Ung thư da thời kỳ sớm có thể không dễ phát hiện do các dấu hiệu không quá rõ ràng hoặc người chứng bệnh xem nhẹ nhầm lẫn với các tổn thương, chứng bệnh lý da thông thường. Các dấu hiệu ung thư da thời kỳ sớm phổ quát như: (2)
- Da thô ráp, đóng vảy và sần sùi: Đây thường là dấu hiệu ung thư da thời kỳ đầu được ghi nhận nhiều nhất. Các mảng da bắt đầu chuyển sang màu hồng đậm, sờ vào xuất hiện thô ráp, sần, một tỷ lệ có thể đóng vảy. Các vết da thất thường này thường xuất hiện ở mặt, đầu, cổ hoặc cánh tay.
- Dày sừng: Triệu chứng này gần không khác với chứng bệnh dày sừng thường gặp ở các chứng bệnh lý da thông thường.
- u bướu nhỏ màu đỏ hoặc bầm tím: u bướu có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Nếu da bạn xuất hiện các triệu chứng này, nên nhanh chóng tới thăm xét nghiệm bác sĩ chuyên khoa ngay bởi đây có thể là dấu hiệu ung thư da thời kỳ sớm.
- Nốt ruồi thất thường: Nốt ruồi mới xuất hiện hoặc các nốt ruồi cũ thay thế đổi màu sắc, kích thước, có thể kèm cơn đau đớn khi khi chạm vào hoặc có máu.
- Nốt u tròn: Các nốt u có hình dáng tròn, hơi mềm, tương tự mụn thông thường nhưng mà phần giữa lõm, không có nhân mụn.
Nếu cơ thể xuất hiện một hoặc đồng thời các dấu hiệu cảnh báo ung thư trên, bạn nên tới phòng xét nghiệm để các chuyên gia thăm xét nghiệm và kiểm tra. (3)
Tiên số lượng chứng bệnh ung thư da thời kỳ đầu có tốt không?
toàn bộ các trường hợp ung thư da thời kỳ đầu được can thiệp điều trị sớm đều có tiên số lượng sống thêm cao hơn 95%. với ung thư biểu mô tế bào đáy (BCC) và ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC) có thể triệt căn ung thư trong lần sinh thiết đầu tiên. Hiện nay không có các báo cáo về số số lượng thống kê trường hợp tử vong do ung thư da không phải u hắc tố ác tính trên thế giới. Do đó tiên số lượng sống thêm với người mắc chứng bệnh ung thư da không phải ung thư hắc tố được phản hồi rất khả quan. (4)
Cách chẩn đoán chứng bệnh ung thư da thời kỳ sớm
Các phương pháp chẩn đoán ung thư da thời kỳ sớm sẽ được thực hiện tại các phòng xét nghiệm có chuyên khoa ung bướu. Các xét nghiệm chẩn đoán ung thư da có thể được chỉ định gồm:
- xét nghiệm lâm sàng: Sau khi kiểm tra các chỉ số như cân nặng, chiều cao, huyết áp… bác sĩ tiến hành khai thác chứng bệnh sử cá nhân và gia đình, thói quen sinh hoạt hàng ngày của người chứng bệnh. Đồng thời soi da bằng thiết mắc phải chuyên dụng giúp cho phát hiện các thất thường sắc tố, phản hồi sơ bộ những tổn thương và chỉ định các xét nghiệm tiếp theo.
- Sinh thiết mô: Thủ thuật tiểu phẫu tách bỏ toàn bộ vùng da tổn thương hoặc một mẫu mô và tiến hành quan sát cấu trúc mô nhằm phản hồi, phân loại thời kỳ chứng bệnh, tình trạng u bướu xâm lấn, di căn các cơ quan xa và tiên số lượng điều trị ung thư da. Quá trình tách mô hoặc tiểu phẫu được thực hiện gây nên tê, người chứng bệnh hoàn toàn tỉnh táo. Kết quả sinh thiết có thể được trả sau 3-5 ngày (tùy theo mỗi địa điểm y tế).
- Xét nghiệm thêm: với người mắc chứng bệnh mắc ung thư biểu mô tế bào đáy (BCC) thường không nên thực hiện thêm xét nghiệm nào. Tuy nhiên với trường hợp ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC), các xét nghiệm phản hồi tình trạng xâm lấn hạch bạch huyết lân cận. Xét nghiệm tế bào học chọc hút bằng kim nhỏ (FNA) thường được chỉ định để kiểm tra tình trạng tế bào xâm lấn các cơ quan không không khác trên cơ thể.
Cách điều trị ung thư da thời kỳ sớm
Trong trường hợp người mắc chứng bệnh được chẩn đoán mắc ung thư da, các chuyên gia chuyên khoa Ung bướu, Da liễu, Thẩm mỹ, chuyên gia xạ trị và hóa trị, chuyên gia mô chứng bệnh học… sẽ hội chẩn và đưa ra hướng điều trị tối ưu, giữ gìn thẩm mỹ cho người chứng bệnh. Khi quyết định phương pháp điều trị, các chuyên gia sẽ Tùy thuộc vào các yếu tố:
- Loại ung thư da người mắc chứng bệnh mắc phải
- thời kỳ ung thư da (kích thước, hình kiểu, tình trạng xâm lấn của chúng)
- Sức khỏe của người mắc chứng bệnh (người chứng bệnh có mắc chứng bệnh nền không)
Lưu ý, bác sĩ có thể đưa ra nhiều phương pháp điều trị, tuy nhiên quyết định cuối cùng thuộc về người chứng bệnh. Các chuyên gia khuyến cáo nên thực hiện điều trị ung thư da thời kỳ sớm tại các phòng xét nghiệm có sự phối hợp liên chuyên khoa phối hợp để hội chẩn và đưa ra quy trình điều trị tốt nhất cho người mắc chứng bệnh ung thư da.
những phương pháp điều trị ung thư da thời kỳ đầu với ưu và nhược điểm sau:
1. tiểu phẫu khử
Phương pháp tiểu phẫu khử là tiểu phẫu loại bỏ khối ung thư cùng với các mô khỏe mạnh xung quanh u bướu hàng đầu để giữ gìn ung thư được khử hoàn toàn.
Phương pháp điều trị ung thư da thời kỳ đầu (không phải u bướu ác tính) được chỉ định phổ quát nhất là tiểu phẫu tách bỏ. Thông thường tiểu phẫu khử ung thư da được thực hiện ở trạng thái gây nên tê cục bộ. người mắc chứng bệnh hoàn toàn tỉnh táo trong quá trình khử u bướu và xuất viện nhanh chóng.
tiểu phẫu khử thường được phối hợp với cấy ghép da, thường dùng da khỏe mạnh ở các vị trí ít mắc phải nhìn xuất hiện như bụng, mông, đùi hoặc cổ của người mắc chứng bệnh, sau đó ghép chúng vào vùng mắc phải tác động. Nếu u bướu không quá lớn, bác sĩ có thể không những định ghép da vào vùng vừa được tiểu phẫu.
2. tiểu phẫu vi mô Mohs
tiểu phẫu vi mô Mohs là phương pháp điều trị ung thư da thời kỳ sớm, không dành cho u hắc tố ác tính. Phương pháp điều trị này thường được chỉ định khi bác sĩ tiên số lượng nguy cơ ung thư tái phát cao hoặc vị trí u bướu hạn hẹp, nên khử da càng ít càng tốt như gần mắt, mũi. Phần u bướu được tách bỏ sẽ được quan sát dưới kính hiển vi nhằm giữ gìn tất cả u bướu từng được loại bỏ hoàn toàn.
3. Nạo và đốt điện
Phương pháp điều trị ung thư da thời kỳ sớm phù hợp với những trường hợp u bướu có kích thước nhỏ. Bác sĩ sử dụng thiết mắc phải lưỡi dao nhỏ hình thìa hoặc tròn để cạo bỏ u bướu. Sau đó đốt da để loại bỏ các tế bào ung thư còn sót lại. Cuối cùng bịt kín vết thương. Quá trình nạo và đốt điện có thể tiếp diễn 2-3 lần để giữ gìn loại bỏ hoàn toàn tế bào ung thư.
4. Áp lạnh
Liệu pháp áp lạnh được sử dụng để tiêu diệt các tế bào ung thư không phải ung thư hắc tố thời kỳ sớm. Bác sĩ sử dụng nitơ lỏng để đóng băng khối ung thư để khu vực u bướu đóng thành vảy. Sau trong vòng một tháng, khối vảy chứa ung thư sẽ bong ra khỏi da. Phương pháp này có thể để lại một vết sẹo nhỏ màu trắng trên da của bạn.
5. Kem chống ung thư
Kem chống ung thư được sử dụng điều trị ung thư da không phải u hắc tố ác tính. Phương pháp này được chỉ định trong trường hợp ung thư nằm ở tầng trên cùng của lớp biểu bì như ung thư da thời kỳ sớm, chứng bệnh Bowen. Tần suất sử dụng kem theo chỉ định của bác sĩ, thường lâu ngày trong vài tuần.
Có 2 loại kem chống ung thư hàng đầu:
- Kem hóa trị: thành phần chứa một loại thuốc gọi là 5-fluorouracil
- Kem kích thích miễn dịch: thành phần chứa một loại thuốc gọi là imiquimod (thường để điều trị ung thư biểu mô tế bào đáy đường kính dưới 2cm)
Tác dụng phụ của phương pháp này có thể gồm mẩn đỏ, bong tróc da, ngứa ngáy ngát, loét da…
6. Liệu pháp quang động (PDT)
Phương pháp thường được chỉ định điều trị ung thư biểu mô tế bào đáy, chứng bệnh Bowen và dày sừng quang hóa. Bác sĩ thoa một lớp kem giúp cho da nhạy cảm với ánh sáng. Sau đó chiếu ánh sáng cường độ cao vào vùng da chứa u bướu để tiêu diệt ung thư. Phương pháp quang động có thể gây nên ra cảm giác nóng rát, để lại sẹo.
7. Xạ trị
Bác sĩ sử dụng phóng xạ liều thấp để tiêu diệt tế bào ung thư. Phương pháp được chỉ định nếu người mắc chứng bệnh không thể thực hiện tiểu phẫu loại bỏ u bướu, ung thư chiếm một vùng rộng lớn hoặc xạ trị bổ trợ phòng ngừa ung thư tái phát.
8. Điện hóa trị liệu
Phương pháp điện hóa trị liệu ung thư da uống cho các trường hợp chứng bệnh không thể tiểu phẫu hoặc tiểu phẫu không tốt nhất, hóa – xạ trị không có tác dụng. Để thực hiện, bác sĩ đưa hóa trị trực tiếp vào tĩnh mạch (tiêm tĩnh mạch). Thuốc tới trực tiếp tế bào ung thư giúp cho quá trình tiêu diệt ung thư nhanh chóng, tốt nhất hơn.
Thăm xét nghiệm và tầm soát ung thư da là chìa khóa giúp cho phát hiện sớm, can thiệp điều trị sớm. Để đặt lịch xét nghiệm sàng lọc ung thư da tại BVĐK Hưng Thịnh, bạn có thể liên hệ qua thông tin sau:
HỆ THỐNG phòng xét nghiệm ĐA KHOA Hưng Thịnh
Ung thư da thời kỳ đầu (thời kỳ sớm) có tiên số lượng điều trị và phục hồi lên tới hơn 95%. Việc chủ động tầm soát chứng bệnh định kỳ mỗi năm một lần có ý nghĩa quan trọng, tác động tới kết quả điều trị cuối cùng của người mắc chứng bệnh ung thư. Do đó mỗi người, nhất là nhóm trường hợp nguy cơ cao nên chủ động xét nghiệm, sàng lọc ung thư da để sớm phát hiện chứng bệnh và điều trị sớm.
