Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị

Bướu cổ là cách gọi dân gian có từ lâu do người dân xuất hiện cổ sưng to lên. Y học gọi bướu cổ là phình giáp, bướu giáp đơn thuần, phình giáp hạt (đơn hoặc đa nhân). Bướu cổ do sự thay thế đổi cấu trúc mô học, có thể kèm hoặc không có rối loạn tác dụng tuyến giáp (cường giáp, suy giáp). Vậy bướu cổ ở nữ giới là sao? tác động tới sức khỏe như thế nào? Cách điều trị và phòng ngừa ra sao?

Bướu cổ ở nữ giới là sao?

Bướu cổ ở nữ giới cũng như ở nam giới thường không có dấu hiệu hoặc triệu chứng nào không không khác ngoài cổ sưng to. Phụ nữ có nguy cơ mắc căn bệnh tuyến giáp cao hơn nam giới gấp 10 lần do các vấn đề tuyến giáp có thể thay thế đổi trong và sau thời kỳ mãn kinh khi nồng độ hormone thay thế đổi. (1)

Nguyên nhân căn bệnh bướu cổ ở phụ nữ

Nguyên nhân thường thấy nhất gây ra bướu cổ trên toàn thế giới là thiếu i-ốt. Tuyến giáp nên i-ốt để sản xuất hormone, nếu thiếu i-ốt (dinh dưỡng nên thiết để tuyến giáp sản xuất hormone T3 và T4) tuyến giáp phải lao động nhiều hơn, tăng sinh tế bào cố gắng tổng hợp hormone dẫn tới bướu cổ. (2)

trong vòng ⅛ phụ nữ gặp vấn đề về tuyến giáp một thời điểm trong đời, đặc biệt với phụ nữ trên 40 tuổi. Một trong những vì sao phụ nữ dễ gặp phải căn bệnh tuyến giáp hơn là rối loạn tự miễn, xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể thâm nhập các tế bào chủ yếu nó. Hiện vẫn chưa có nguyên nhân chuẩn xác gây ra rối loạn tự miễn thường thấy ở nữ hơn nam.

 Các căn bệnh tuyến giáp thường thấy ở phụ nữ gồm:

• căn bệnh Basedow: một trong số căn bệnh cường giáp, xảy ra khi tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone giáp. Việc sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp gây ra tăng kích thước tuyến giáp. 
• căn bệnh Hashimoto: căn bệnh tự miễn gây ra viêm tuyến giáp. những người căn bệnh Hashimoto gia tăng tiến triển tuyến giáp gây ra bướu cổ. 
• Ung thư tuyến giáp: thực hiện cho tuyến giáp sưng to gây ra bướu cổ. 
• Mang thai: gonadotropin màng đệm có ở phụ nữ mang thai thực hiện cho tuyến giáp tăng sinh gây ra bướu cổ. 
• Viêm tuyến giáp: thực hiện cho tuyến giáp tiến triển lớn hơn thường thì. những loại thuốc tác động tới tác dụng tuyến giáp gồm: amiodarone, lithium…

Các vì sao không không khác thực hiện cho phụ nữ dễ gặp phải rối loạn tác dụng tuyến giáp hơn gồm: 

• Mang thai: trong 3 tháng đầu thai kỳ, hormone βhCG tăng cao. Hormone này có hoạt tính không khác hormone TSH (hormon kích thích tuyến giáp), thực hiện tuyến giáp tiết ra quá nhiều hormone T4, gây ra căn bệnh cường giáp. Ngoài ra, phụ nữ mang thai dễ tăng kích thước tuyến giáp hơn với thường thì, lớn hơn trong vòng 10% – 15%, đặc biệt với phụ nữ thiếu hụt i-ốt.
• Sau sinh con: tỷ lệ viêm tuyến giáp cao từ 6%-8%. Trong thai kỳ chịu tác động của hormone βhCG nên các căn bệnh tự miễn thường ổn định. Tuy nhiên, sau sinh các căn bệnh tự miễn đơn giản tái phát, gây ra viêm tuyến giáp. Viêm tuyến giáp sau sinh thường xảy ra 2 thời kỳ gồm: 
  • thời kỳ đầu tiên bắt đầu từ 1-4 tháng sau sinh, thường quá lâu từ 1-2 tháng. Trong thời kỳ này, người căn bệnh xuất hiện các triệu chứng của cường giáp vì tuyến giáp gặp phải tổn thương thực hiện rò rỉ hormone tuyến giáp vào máu. 
  • thời kỳ thứ hai bắt đầu từ tháng 4-8 sau khi sinh, quá lâu từ 6-12 tháng. thời kỳ này, người căn bệnh có các triệu chứng của suy giáp do rối loạn tự miễn thâm nhập tuyến giáp. 
• Thời kỳ mãn kinh: tới 50% phụ nữ xuất hiện nhân giáp hoặc đa giáp lành tính nếu kèm thiếu hụt i-ốt sẽ mắc bướu giáp do đa nhân hóa độc. 

xét nghiệm sức khỏe tuyến giáp thường xuyên, pháp hiện và phòng ngừa bướu cổ

 Dấu hiệu bướu cổ ở nữ giới

Thông thường dấu hiệu nhận biết bướu cổ là u bướu to ở dưới cổ. Tuyến giáp sưng to đủ lớn để nhìn xuất hiện hoặc dùng tay sờ xuất hiện cục u. Bướu cổ lớn gây ra ra cảm giác chặn trong vùng họng, ho, không dễ nuốt, không dễ thở. Tuy nhiên, có những bướu cổ nhỏ không thể tự phát hiện cho tới khi xét nghiệm sức khỏe. (3)

Nếu bướu cổ là dấu hiệu của các căn bệnh tuyến giáp như cường giáp, suy giáp, viêm tuyến giáp… người căn bệnh có thêm nhiều dấu hiệu không không khác gồm:

• Cường giáp: sụt cân không vì sao, ăn nhiều hơn thường thì, nhịp tim nhanh hoặc không đều, đánh trống ngực, cảm xuất hiện hồi hộp và lo lắng, cáu kỉnh, không dễ ngủ, run rẩy bàn tay và ngón tay, tăng tiết mồ hôi, chịu nóng kém, yêu cơ, ra kinh nguyệt ít hơn thường thì, dễ sưng mắt, đỏ mắt…
• Suy giáp: chịu lạnh kém hơn, táo bón, yếu cơ, tăng cân không vì sao, đau đớn khớp hoặc đau đớn cơ, cảm xuất hiện buồn, chán nản, mệt mỏi, da khô, nhợt nhạt, tóc khô, mỏng, nhịp tim trễ, ít ra mồ hôi hơn thường thì, giọng khàn, ra kinh nguyệt nhiều hơn thường thì. 

Cách chẩn đoán và điều trị bướu cổ cho nữ

Bướu cổ nhỏ thường được phát hiện khi xét nghiệm sức khỏe định kỳ. với bướu cổ to, có thể phát hiện bằng cách sờ vào cổ, nhìn bằng mắt thường. Khi nghi ngờ gặp phải bướu cổ bác sĩ sẽ chỉ định người căn bệnh thực hiện các chẩn đoán sau:

• Kiểm tra tác dụng tuyến giáp: xét nghiệm máu để đo số lượng TSH do tuyến yên tiết, đo số lượng hormone T3, T4 sản xuất bởi tuyến giáp. 
• Xét nghiệm kháng thể: sau khi có xét nghiệm tác dụng tuyến giáp bác sĩ sẽ quyết định thực hiện xét nghiệm kháng thể thường không. Xét nghiệm nhằm phát hiện kháng thể có mối quan hệ tới rối loạn tự miễn.
• Siêu âm tuyến giáp: thực hiện siêu âm tuyến giáp để phát hiện các nốt không thường thì. 
• Kiểm tra hấp thụ i-ốt: chẩn đoán này giúp cho đo lường được tốc độ tuyến giáp tiếp nhận và hấp thụ i-ốt, nhằm tìm ra nguyên nhân gây ra bướu cổ.
• Sinh thiết: chọc hút tuyến giáp bằng kim nhỏ để lấy dinh dưỡng lỏng, nhằm phát hiện bướu cổ có nhân ác tính thường lành tính. 

Điều trị bướu cổ phụ thuộc vào nguyên nhân, tình trạng bướu cổ và các hậu quả có thể xảy ra. Dựa trên những kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra quy trình điều trị phù hợp cho mỗi người mắc căn bệnh. tổng quát có các phương pháp thường thấy dùng để điều trị bướu cổ sau đây:

• Điều trị bằng thuốc: được chỉ định cho người căn bệnh có bướu cổ nhỏ, lành tính, không gây ra hậu quả nguy hiểm, tác động lớn tới sức khỏe. Các loại thuốc thường được dùng để điều trị bướu cổ gồm: 
  • Tăng sản xuất hormone: tuyến giáp vận động kém, tiếp thiếu hormone phục vụ cho cơ thể. Các thuốc như levothyroxine, thyquidity… thay thế thế hormone T4, thuốc liothyronine được sử dụng thay thế thế hormone T3. 
  • suy giảm sản xuất hormone: tuyến giáp vận động quá mức, tăng sinh hormone gây ra dư thừa. Thuốc methimazole được sử dụng thường thấy để suy giảm tăng sinh hormone tuyến giáp, suy giảm kích thước bướu cổ. Các loại thuốc như atenolol, metoprolol… được dùng để phá vỡ các hormone tuyến giáp dư thừa. 
  • suy giảm đau đớn: tuyến giáp gặp phải viêm dẫn tới đau đớn được điều trị suy giảm đau đớn bằng aspirin, naproxen natri, ibuprofen… hoặc các loại thuốc suy giảm đau đớn mối quan hệ. Nếu người căn bệnh đau đớn nhiều sẽ điều trị bằng steroid. 
• tiểu phẫu: được chỉ định với trường hợp bướu có nhân ác tính (ung thư), hoặc bướu lành tính sưng to gây ra đè nén cổ thực hiện không dễ nuốt, không dễ thở… Tuyến giáp được tiểu phẫu loại bỏ một phần hoặc hoàn toàn. Tùy thuộc vào số lượng tuyến giáp gặp phải loại bỏ, người căn bệnh sẽ được kê thuốc thay thế thế hormone tuyến giáp. 
• Điều trị bằng i-ốt phóng xạ: phương pháp điều trị khi tuyến giáp vận động quá mức, dư thừa hormone gây ra bướu cổ. Liều i-ốt phóng xạ dùng bằng đường uống. Tuyến giáp hấp thụ i-ốt phóng xạ nhằm phá hủy các tế bào trong tuyến giáp, giúp cho suy giảm hoặc loại bỏ việc sản xuất hormone tuyến giáp. 

Bướu cổ thường gặp ở nữ hơn nam

Phòng ngừa bướu cổ ở phụ nữ

Thiếu i-ốt là nguyên nhân thường thấy gây ra bướu cổ ở phụ nữ, đặc biệt với phụ nữ trên 40 tuổi. Vì vậy, người dân có thể phòng ngừa bướu cổ bằng cách bổ sung đủ số lượng i-ốt hàng ngày. Có thể bổ sung i-ốt tự nhiên trong các thực phẩm như: cá, sữa, muối ăn có chứa i-ốt… (4)

Ngoài ra, người dân có thể phòng ngừa bướu cổ bằng cách đi xét nghiệm sức khỏe định kỳ thường xuyên, để phát hiện sớm những không thường thì của tác dụng tuyến giáp. Nên tới gặp bác sĩ chuyên khoa Nội tiết để được kiểm tra tác dụng tuyến giáp thường xuyên.

Nữ giới gặp phải bướu cổ có tác động tới nguy cơ sinh sản không?

Bướu cổ có mối quan hệ tới tác dụng tuyến giáp tác động tới sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Những tác động của rối loạn tác dụng tuyến giáp tới sức khỏe nữ giới gồm: (5)

• tuổi mới lớn và kinh nguyệt: rối loạn tuyến giáp có thể thực hiện cho bé gái dậy thì sớm hơn, hoặc kỳ kinh nguyệt tới sớm hơn ở phụ nữ. Nồng độ hormone tuyến giáp cao thấp không thường thì gây ra rối loạn kinh nguyệt như: có kinh nhiều ngày, ít ngày, chu kỳ kinh nguyệt không đều, vô kinh.
• Sức khỏe sinh sản: rối loạn tác dụng tuyến giáp tác động hoặc ngăn cản quá trình trứng rụng, sản xuất sữa. Phụ nữ gặp phải suy suy giảm tác dụng tuyến giáp có nguy cơ tiến triển u nang cao hơn người có tuyến giáp thường thì.
• Ở phụ nữ mang thai: rối loạn tuyến giáp khi mang thai gây ra hại cho thai nhi gồm: sinh non, thai chết lưu, xuất huyết sau sinh, mẹ gặp các vấn đề về tuyến giáp sau sinh. Thai phụ gặp phải cường giáp có nguy cơ ốm nghén nặng hơn.
• thời kỳ mãn kinh: các triệu chứng rối loạn tuyến giáp ở thời kỳ mãn kinh thường nhầm với mãn kinh sớm, các triệu chứng như: kinh nguyệt ít, bốc hỏa, mất ngủ, tâm trạng thay thế đổi thất thường. 

Rối loạn tác dụng tuyến giáp gây ra bướu cổ ở nữ giới nên được điều trị sớm. những bướu cổ không tác động tới tác dụng tuyến giáp có thể không nên điều trị tuy vậy nên theo dõi tránh các hậu quả xấu tới sức khỏe. Nếu xuất hiện các triệu chứng không thường thì về sức khỏe nên tới trung tâm y tế để được thăm xét nghiệm và điều trị sớm, rút ngặt thời gian và giá thành điều trị.