Dây rốn quấn cổ thai nhi có sinh thường được không?

Trả lời

Dây rốn là ống nối giữa người mẹ với em bé trong quá trình mang thai, bắt đầu trở thành vào khoảng tầm tuần thứ 4 của thai kỳ. Độ dài dây rốn thường dao động 45-60 cm, đường kính khoảng tầm 1,5-2 cm.

cơ quan này chứa các tĩnh mạch tuần hoàn giữa phôi và nhau thai, giúp cho mang đến máu, oxy, dinh dưỡng dinh dưỡng nuôi thai, đồng thời lọc bỏ CO2, urê và dinh dưỡng thải không không khác.

Sự mở rộng của khoang ối và lâu dần của dây rốn giúp cho thai nhi có nhiều không gian để di chuyển, tiến triển. Lớp thạch Wharton ôm trọn bên ngoài dây rốn giữ an toàn các mạch rốn không gặp phải đè nén khi thai nhi di chuyển, xoay đầu, giữ gìn quá trình trao đổi dinh dưỡng, oxy xảy ra liên tục giữa mẹ và thai nhi.

Tuy nhiên, thai liên tục chuyển động trong buồng tử cung có thể tiến hành cho dây rốn gặp phải rối, quấn vào thân thường cổ, thậm chí thắt lại. Tình trạng này thường gặp ở khoảng tầm 20-30% trường hợp mang thai.

Dây rốn dài hơn thường thì, nhiều nước ối, đa thai (sinh đôi, sinh ba), thai phụ lao động quá sức ở những tháng cuối thai kỳ… có thể tiến hành tăng nguy cơ xảy ra tình trạng này.

Dây rốn quấn cổ không được xếp vào tai biến thai kỳ. Tuy nhiên, một tỷ lệ dây rốn thắt nút, siết chặt có thể chặn hoàn toàn số lượng máu tới thai, tiến hành gián đoạn quá trình trao đổi dinh dưỡng và oxy giữa người mẹ với thai nhi, tăng nguy cơ lưu thai.

Khi thai nhi di chuyển xuống cổ tử cung trong quá trình chuyển dạ, lực xoắn tăng lên trên dây rốn có thể tiến hành giảm sút lưu số lượng máu qua mạch rốn, dẫn tới các dấu hiệu suy thai và nhiễm toan (tình trạng nồng độ axit trong dịch của cơ thể tăng cao) có thể gây nên ức chế hệ thần kinh trung ương, loạn nhịp tim, suy hô hấp… Hiện tượng này cũng có thể tiến hành cho thai nhi gặp phải treo trên cao, không dễ dàng lọt qua cổ tử cung để ra ngoài.

Tình trạng này không dễ dàng nhận biết sớm do không có triệu chứng rõ ràng. Một tỷ lệ người mẹ có thể chẩn đoán qua hiện tượng thai máy, đạp ít đi hoặc nhiều hơn so với thường thì do thiếu oxy, không dễ dàng thở.

Chẩn đoán dây rốn quấn cổ thường qua siêu âm, cho xuất hiện dây rốn bao quanh ít nhất 3/4 cổ thai nhi. Độ nhạy phát hiện dây rốn quấn cổ đạt khoảng tầm 70% với siêu âm thường, với siêu âm Doppler màu tỷ lệ này khoảng tầm 83-97%. Tuy nhiên, một tỷ lệ dây rốn quấn cổ được phát hiện lần đầu tiên khi trẻ chào đời.

Không phải trường hợp dây rốn quấn cổ nào cũng bắt buộc phải mổ lấy thai. Phần lớn mẹ bầu vẫn có thể sinh thường dưới sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ sản khoa. Khi chuyển dạ, dây rốn thường lỏng lẻo đủ để bác sĩ vòng dây quanh đầu và giải phóng khỏi cổ của trẻ sơ sinh. Nếu dây quấn quá chặt không thể tuột qua đầu trẻ, bác sĩ có thể kẹp và cắt trước khi bé chào đời. Y văn từng ghi nhận trường hợp sản phụ sinh thường em bé có dây rốn quấn cổ 4 vòng vẫn khỏe mạnh.

Nếu dây rốn quấn cổ siết chặt, vặn xoắn, gây nên tác động tới lưu số lượng máu tới thai nhi, dẫn tới suy thai, nhịp tim thai sẽ thất thường. Bác sĩ có thể phát hiện sớm tình trạng này và xử lý sớm thông qua máy CTG theo dõi thai.

Nếu nhịp tim thai giảm sút trong quá trình chuyển dạ do dây rốn gặp phải ép, bác sĩ có thể yêu cầu sản phụ thế đổi tư thế để giảm sút áp lực, sức nén đè lên dây rốn, đồng thời mang đến thêm oxy cho người mẹ. Nếu nhịp tim thai không tăng lên, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc tiến hành muộn cơn co thắt tử cung hoặc mổ lấy thai để tránh tác hại.

Hiện không có phương pháp ngăn ngừa hoặc điều trị dây rốn quấn cổ trước khi bé chào đời. Bạn nên kiểm tra thai đúng lịch hẹn của bác sĩ sản khoa. Trong quá trình chuyển dạ, nếu thai nhi gặp phải dây rốn quấn cổ, bác sĩ theo dõi cuộc sinh nhằm phát hiện sớm những thất thường để xử lý.

Bác sĩ Hoàng Mỹ Kim
Trung tâm Sản Phụ khoa, trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh Hà Nội