Bệnh Basedow có thể điều trị khỏi nếu phát hiện sớm và điều trị phù hợp với phương pháp như dùng thuốc, iốt phóng xạ, phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp.
Basedow là căn bệnh tự miễn của tuyến giáp. Đây là nguyên nhân thường gặp nhất của cường giáp, triệu chứng rõ ràng gồm bướu giáp lan tỏa, lồi mắt, phù niêm trước xương chày. Basedow gây nên ra các triệu chứng không khác cường giáp, gồm tiêu chảy, bướu cổ sưng to, lo lắng, bồn chồn, mệt mỏi, yếu cơ, run tay, không dễ ngủ, sụt cân, kinh nguyệt không đều.
BS.CKI Đặng Thị Oanh, khoa Cấp cứu, trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho rằng, nếu không điều trị, căn bệnh Basedow sẽ dẫn tới các hậu quả nguy hiểm như đột quỵ, suy tim, loãng xương, bão giáp (tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone gây nên đe dọa tính mạng). Tuy nhiên, người căn bệnh không nên quá lo lắng vì Basedow có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu điều trị tại trung tâm y tế có máy móc tiên tiến, bác sĩ giàu kinh nghiệm, với các phương pháp iốt phóng xạ, thủ thuật.
Liệu pháp iốt phóng xạ
Theo bác sĩ Oanh, phóng xạ thực hiện cho nhiều người lo ngại tuy nhiên phương pháp này đã từng được chứng minh an toàn. Tại Mỹ, hơn 70% người mắc phải cường giáp được điều trị bằng iốt phóng xạ.
Người căn bệnh uống dung dịch có chứa iốt phóng xạ. Tuyến giáp hấp thụ iốt gắn phóng xạ nên mắc phải phá hủy, từ đó giảm sút sản xuất hormone. Sau khi điều trị bằng iốt phóng xạ, người căn bệnh thường mắc phải suy giáp với các triệu chứng như mệt mỏi, tăng cân, mặt sưng, không chịu được lạnh, đau đớn khớp, đau đớn cơ, da khô, tóc khô, rụng tóc, giảm sút tiết mồ hôi, kinh nguyệt không đều, nhịp tim muộn… Do đó, người căn bệnh nên dùng thuốc hormone tuyến giáp để bổ sung tuyến giáp.
Iốt phóng xạ có tác dụng phá hủy mô tuyến giáp để giảm sút sản xuất hormone. Ảnh: Freepik
Thuốc kháng giáp
Thuốc kháng giáp được dùng để ngăn nguy cơ tạo ra hormone mới của tuyến giáp. Có hai loại thuốc kháng giáp gồm tapazole (methimazole) và propycil (propylthiouracil).
Bác sĩ Oanh nhận xét, các loại thuốc này có tác dụng kiểm soát tốt tuyến giáp vận động quá mức và không gây nên tổn thương vĩnh viễn cho tuyến giáp. Methimazole hiện được ưa chuộng hơn do ít tác dụng phụ nghiêm trọng hơn, nhất là với phụ nữ thời kỳ đầu mang thai. Loại thuốc này còn được ưu tiên dùng cho trẻ nhỏ và thanh thiếu niên mắc căn bệnh này. trong vòng 20-30% người căn bệnh Basedow điều trị bằng thuốc kháng giáp trong thời gian từ 18-24 tháng có thể thuyên giảm sút tình trạng căn bệnh nhiều ngày. Thuốc kháng giáp còn được sử dụng để sắp cho việc điều trị thủ thuật hoặc bằng iốt phóng xạ.
Thuốc kháng giáp không gây nên tổn thương vĩnh viễn cho tuyến giáp tuy nhiên gây nên phản ứng dị ứng ở số ít người căn bệnh. Các dị ứng thường gặp gồm phát ban đỏ, nổi mề đay, có thể sốt và đau đớn khớp. một vài ít trường hợp mắc phải giảm sút số số lượng bạch cầu gây nên giảm sút nguy cơ miễn dịch, chiếm tỷ lệ 1/500 người căn bệnh.
Bác sĩ Oanh cho rằng thêm, khi dùng thuốc kháng giáp, người căn bệnh còn có nguy cơ tổn thương gan. Dùng thuốc propylthiouracil thường gây nên ra tác hại tới gan nghiêm trọng hơn. Vì vậy, bác sĩ thường không kê đơn loại thuốc này. Người căn bệnh nên ngưng thuốc propylthiouracil nếu mắc phải vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, mệt mỏi, đau đớn bụng… và đi xét nghiệm tại khoa Nội tiết – Đái tháo đường.
Thuốc chẹn Beta
Người căn bệnh được dùng thuốc chẹn beta trong trường hợp cường giáp cấp mà không mắc phải suy tim. Thuốc có tác dụng giảm sút nhiều triệu chứng của cường giáp như run, tim đập nhanh, lo lắng… chỉ sau vài giờ. Khi qua cơn cường giáp cấp, bác sĩ sẽ cho dùng thuốc kháng giáp methimazole hoặc propylthiouracil để ngăn chặn quá trình sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp.
thủ thuật
căn bệnh Basedow có thể được điều trị khỏi bằng cách thủ thuật khử toàn bộ hoặc một phần tuyến giáp. Phương pháp này được lựa chọn lựa khi điều trị thuốc kháng giáp và uống phóng xạ không tốt nhất; tuyến giáp mắc phải viêm nặng hoặc bướu cổ có kích thước lớn (độ 2-3) đã từng được điều trị nội khoa ổn định (lên cân, hết run tay, hết hồi hộp, tim đập thông thường, mạch hết nhanh). Người căn bệnh có vấn đề về mắt hoặc tuyến giáp vận động quá mức tác động tới mắt; phụ nữ mang thai (tháng thứ 3-4) và trong thời gian cho con bú hoặc không có điều kiện điều trị nội khoa cũng có thể thủ thuật.
Bác sĩ Oanh khuyến cáo, thủ thuật tuyến giáp rất phức tạp, nếu không cẩn thận có thể gây nên nhiều hậu quả như tổn thương dây thanh quản thực hiện cho người căn bệnh khàn giọng, câm, sẹo lồi, mất nhiều máu, nhiễm trùng… Bác sĩ thủ thuật nên có tay nghề cao cùng trang thiết mắc phải tiên tiến. Chẳng hạn khi điều trị tại trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM đáp ứng các yếu tố này, nhiều người căn bệnh cho rằng cảm xuất hiện yên tâm.
thủ thuật loại bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp tùy vào tình trạng căn bệnh. Hậu phẫu, người căn bệnh nên được bác sĩ Khoa Nội tiết – Đái tháo đường theo dõi hormone giáp và điều chỉnh về trạng thái cân bằng với thuốc hormone tuyến giáp để tránh tình trạng suy giáp.
Nguyễn Trăm
