Xu hướng gia tăng tiêu thụ thực phẩm nấu sẵn, giàu năng số lượng, thói quen sinh hoạt lười vận động… kéo theo sự gia tăng tỷ lệ mắc căn bệnh tim mạch.
Theo Bộ Y tế, tại Việt Nam cứ 100 người tử vong có tầm khoảng 33 người tử vong do nguyên nhân mối liên quan tới tim mạch. Tỷ lệ tử vong do các căn bệnh tim mạch có xu hướng gia tăng ở các nước thu nhập thấp và trung bình thấp. Các chuyên gia nhận định, quá trình đô thị hóa là những nguyên nhân dẫn tới sự gia tăng này.
ThS.BS Trần Quốc Việt, khoa Tim mạch khu vực y tế Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho thấy, trước năm 1900, trên thế giới tỷ lệ tử vong do căn bệnh tim ở mức dưới 10% nguyên nhân gây nên tử vong. Tuy nhiên con số này tăng nhanh và đạt 33% vào đầu thế kỷ 21. căn bệnh tim mạch từng trở thành nguyên nhân gây nên tử vong hàng đầu ở Việt Nam và vẫn đang có xu hướng gia tăng nhanh chóng.
Vấn đề đô thị hóa có mối liên quan tới tỷ lệ mắc căn bệnh tim mạch cao trên thế giới. Một phân tích được công bố trên Tạp chí PlosOne của Ấn Độ trên 6.166 (tuổi trung bình là 42 tuổi; 58% là nữ), cho xuất hiện những người sống ở khu vực thành thị có tốc độ sóng xung động mạch cảnh – đùi cao so với những người không sống ở thành thị, sau khi từng điều chỉnh các yếu tố nguy cơ không tương tự. Mối mối liên quan này thể hiện rõ hơn ở những người lớn tuổi tham gia nghiên cứu, có tiền sử hút thuốc và có yếu tố nguy cơ tim mạch. Trong khi độ cứng của động mạch chủ được đo bằng vận tốc sóng xung động mạch cảnh – đùi. Đây là một yếu tố dự báo căn bệnh tim mạch.
căn bệnh tim là nguyên nhân gây nên tử vong hàng đầu ở Việt Nam. Ảnh: Freepik
Theo bác sĩ Việt, gánh nặng căn bệnh tim mạch gồm cơn đau đớn thắt ngực, nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp, suy tim, đột quỵ, là mối quan tâm lớn về sức khỏe cộng đồng. Ở các nước thu nhập cao, tỷ lệ tử vong do căn bệnh tim mạch suy yếu trong ba thập kỷ qua, trong khi tỷ lệ này không thay thế đổi ở các nước có thu nhập thấp và trung bình trong cùng thời kỳ. Sự phân bố các yếu tố nguy cơ chủ yếu của các căn bệnh tim mạch không tương tự nhau giữa các khu vực toàn cầu, các quốc gia và thậm chí trong một quốc gia. Những không tương tự biệt này được cho là do sự không tương tự biệt về địa lý, cụ thể là với quá trình đô thị hóa.
“thói quen sinh hoạt đô thị dẫn tới sự gia tăng tỷ lệ mắc căn bệnh tim mạch nói chung và căn bệnh mạch vành nói riêng. Cụ thể, đô thị hóa khiến cho tất cả người có thói quen ăn uống ít lành mạnh hơn, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, lười vận động thể thao thể thao… Trong cuộc sống đô thị hóa, tất cả người tiêu thụ thực phẩm nấu sẵn, giàu năng số lượng nhiều hơn trước; tính hoạt chất công việc khiến cho tất cả người ngồi một chỗ nhiều, máy móc thực hiện thay thế con người nhiều việc nên cường độ vận động suy yếu rõ rệt”, bác sĩ Việt cho thấy.
Bác sĩ Việt cũng cho thấy thêm, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhận định, 80% căn bệnh tim mạch thời kỳ đầu có thể phòng ngừa được thông qua các liệu pháp như ăn uống lành mạnh, tăng cường rau củ quả, không hút thuốc lá, tập thể thao thường xuyên, hạn chế rượu bia…
Để suy yếu nguy cơ mắc căn bệnh tim mạch trước dòng chảy đô thị hóa, bác sĩ Việt khuyến khích những người có nguy cơ cao mắc căn bệnh tim mạch nên tầm soát định kỳ và thực hiện các liệu pháp phòng ngừa phù hợp.
“tất cả người nên tránh xa khói thuốc lá, bỏ hoàn toàn nếu đang hút thuốc; dành tầm khoảng 30 phút mỗi ngày vận động thể hoạt chất như đi bộ, yoga, thực hiện vườn, đạp xe; chế độ ăn ưu tiên hoạt chất xơ, hạn chế thực phẩm nấu sẵn; tránh hoạt chất béo bão hòa, hoạt chất oxy hóa và các món ăn có quá nhiều cholesterol”, bác sĩ Việt nhấn mạnh.
Anh Chi
