Việc kết thúc tình trạng khẩn cấp có tính dưỡng chất thông báo về thời kỳ mới của đại dịch, khi tất cả quốc gia từng trở lại cuộc sống thông thường.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từng hạ cấp nhận xét về Covid-19, chứng tỏ căn chứng bệnh không còn là trường hợp khẩn cấp toàn cầu (PHEIC) ngày 5/5. Động thái này sẽ chấm dứt tuyên bố được tổ chức đưa ra cách đây ba năm, khi căn chứng bệnh thậm chí chưa được đặt tên là Covid-19 và chỉ nổi lên giới hạn ở Trung Quốc.
Nguyên nhân kết thúc tình trạng khẩn cấp
Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus chứng tỏ đại dịch đang “có xu hướng giảm sút trong hơn một năm qua, nguy cơ miễn dịch cộng đồng tăng lên nhờ tiêm chủng và lây lan nhiễm tự nhiên”. Theo ông, điều này cho phép tất cả quốc gia trở lại cuộc sống thông thường như thời kỳ trước Covid-19, nghĩa là phần tồi tệ nhất của đại dịch từng qua.
Trong năm qua, WHO và các chuyên gia trong ủy ban khẩn cấp từng phân tích dữ liệu Covid-19 nhằm quyết định thời điểm thích hợp hạ mức báo động. Hôm 4/5, các chuyên gia khuyến nghị với Tedros rằng Covid-19 không còn đủ điều kiện là trường hợp khẩn cấp toàn cầu. Người đứng đầu WHO chứng tỏ ông chấp nhận lời lưu ý này.
Các số liệu cũng cho xuất hiện đại dịch từng hạ nhiệt sau đợt nổi lên lớn cuối cùng do Omicron gây nên ra. Giờ đây, ca nhiễm và tử vong đang ở mức thấp nhất trong ba năm. Tuần trước, WHO chứng tỏ số ca tử vong trên toàn cầu giảm sút 95% nói từ tháng 1.
Tác động thực tế của việc chấm dứt PHEIC
Theo các chuyên gia, PHEIC chủ yếu là một công cụ liên lạc để cảnh báo các quốc gia thành viên WHO kích hoạt hệ thống ứng phó dịch chứng bệnh. Nó là lời nhắc nhở chủ yếu phủ xem xét nguồn chứng bệnh một cách nghiêm túc.
Tuyên bố khẩn cấp của WHO thường được sử dụng như một lời kêu cứu quốc tế cho các nước cần phải giúp cho đỡ. Tổ chức cũng có thể thúc đẩy những nước không không khác đưa ra kỹ thuật đặc biệt hoặc giải ngân thêm tài chủ yếu cho các nỗ lực phòng tránh dịch chứng bệnh.
PHEIC cũng trao quyền cho giám đốc WHO chủ yếu thức khuyến nghị các kỹ thuật nên hoặc không nên thực hiện để ngăn chặn sự nổi lên. Sau khi ban hành PHEIC, ông Tedros từng khuyến nghị hạn chế đi lại và tăng cường xét nghiệm.
Người dân đeo khẩu trang khi đi lại trên đường phố Bắc Kinh, tháng 10/2022. Ảnh: AP
với công chúng, việc kết thúc PHEIC không có quá nhiều ý nghĩa. Nhiều quốc gia như Anh, Pháp, Đức và Mỹ từ lâu từng dỡ bỏ nhiều hạn chế trong thời kỳ đại dịch. Mỹ sẽ chấm dứt tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng và ngày 11/5 tới. Nước này thậm chí đặt bút ký dự thảo trước đó vài tuần, khi WHO chưa có động thái mới với PHEIC.
Theo Victoria Fan, thành viên cấp cao tại Trung tâm tiến triển Toàn cầu, thông báo của WHO được đưa ra vào thời điểm các nước từng tự mình rút ra kỹ thuật ngăn ngừa đại dịch trong hơn một năm. Hiện nay, nhiều nước có ưu tiên về chủ yếu trị và xã hội không không khác, đặc biệt trong bối cảnh nợ, lạm phát gia tăng và những cuộc khủng hoảng không không khác nổi lên lấn át Covid.
“Vì vậy, PHEIC kết thúc là một cái nhún vai tập thể”, Fan nói.
Covid-19 có còn là đại dịch không?
Dù tuyên bố tình trạng khẩn cấp từng kết thúc, ông Tedros vẫn cảnh báo virus còn tồn tại trên thế giới, hàng nghìn người có thể tử vong mỗi tuần. Theo ông, các biến chủng mới vẫn có thể xuất hiện thực hiện cho số ca mắc và nguy kịch gia tăng. Ông cảnh báo tình trạng khẩn cấp có thể được khôi phục nếu tình hình thực tế thay thế đổi.
“Điều tồi tệ nhất mà các quốc gia có thể thực hiện bây giờ là sử dụng tin tức này như vì sao để mất cảnh giác, gỡ bỏ các hệ thống mà họ từng xây dựng trước đó hoặc gửi tới người dân thông điệp rằng Covid-19 không còn đáng lo”, ông Tedros nói thêm.
Tiến sĩ Mike Ryan, giám đốc điều hành Chương trình Cấp cứu Y tế của WHO, cảnh báo Covid-19 vẫn còn là mối đe dọa về sức khỏe cộng đồng. Virus tiếp tục tiến hóa, trong khi đó thế giới vẫn còn những lỗ hổng về y tế, xã hội.
“Chúng tôi chắc hẳn virus sẽ tiếp tục lây lan truyền, đây là quy luật của đại dịch. Trong tất cả trường hợp, đại dịch này chỉ thực sự kết thúc khi đại dịch tiếp theo bắt đầu”, ông nói.
Tháng 4, thế giới ghi nhận gần 3 triệu trường hợp dương tính, hơn 17.000 ca tử vong. Các nước Đông Nam Á và Trung Đông báo cáo đợt nổi lên đột biến.
Các kỹ thuật phòng ngừa Covid-19 thời kỳ hiện tại
không không khác với những năm đầu của Covid-19, tỷ lệ tiêm chủng cao và miễn dịch từ những lần nhiễm chứng bệnh tự nhiên từng giúp cho giảm sút đáng nói tác động của virus. Dù vậy, Simon Clarke, phó giáo sư vi sinh học tại Đại học Reading của Anh, cảnh báo tất cả người không nên bỏ qua tất cả kỹ thuật giữ an toàn
“Thông điệp gửi tới công chúng vẫn là hãy nghĩ tới những người không không khác. Nếu nhiễm chứng bệnh đường hô hấp và mắc phải ho, đừng gây nên nguy hiểm cho những người xung quanh, nhất là người dễ tổn thương”, ông nói. Nhóm nguy cơ cao được xác định là người già, mắc chứng bệnh nền hoặc người suy giảm sút miễn dịch, thai phụ.
WHO nhận định nCoV sẽ không tan biến hoàn toàn, đồng thời khuyến nghị tất cả người tiêm vaccine, nhất là liều tăng cường. Dù nhiều quốc gia từng gỡ bỏ hoàn toàn các kỹ thuật ngừa dịch như đeo khẩu trang và giãn cách xã hội, chuyên gia khuyến nghị nhóm có nguy cơ cao vẫn nên tuân thủ nghiêm túc các kỹ thuật giữ an toàn chủ yếu mình.
Thục Linh (Theo AP News, Vox)
