Đột quỵ xuất huyết não hiện chưa có nhiều cách điều trị tốt nhất, dễ tử vong và tàn phế, tuy nhiên có thể phòng ngừa bằng uống thuốc hàng ngày để kiểm soát, nhất là người gặp phải huyết áp cao.
PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng, Phó chủ tịch Hội Đột quỵ Việt Nam, Trưởng Khoa căn bệnh lý tĩnh mạch não trung tâm y tế Nhân dân 115, cho thấy đột quỵ não gồm hai kiểu là nhồi máu não (thiếu máu não cục bộ) và xuất huyết não (có máu não). Đột quỵ nhồi máu não có thể điều trị khỏi nếu tới viện sớm trong những giờ đầu nhắc từ khi có dấu hiệu khởi phát, bằng các phương pháp như dùng thuốc tiêu sợi huyết, lấy huyết khối bằng thiết gặp phải cơ học.
Trong khi đó, đột quỵ xuất huyết não chỉ chiếm trong vòng 15%, song tới nay chưa có nhiều liệu pháp điều trị tốt nhất. Gần đây, những nơi thủ thuật xâm lấn tối thiểu dành cho người mắc căn bệnh xuất huyết não tới viện trong một ngày, thể tích xuất huyết trên 30 ml, song kết quả khôi phục không ngoạn mục như điều trị nhồi máu não.
người mắc căn bệnh xuất huyết não đa số vào viện phải nằm hồi sức, kiểm soát huyết áp, nâng đỡ tổng trạng… nhằm giúp cho kích thước khối máu tụ không tăng thêm và tiến hành suy nhược các tác hại. Tỷ lệ tử vong của xuất huyết não lên tới 50% trong ba tháng đầu, tiên số lượng phụ thuộc chủ yếu vào kích thước khối máu tụ trong não lớn thường hay nhỏ. Rất ít người mắc căn bệnh nhẹ có thể tự khôi phục, đi lại được. Phần lớn người mắc căn bệnh đối diện với cuộc sống tàn phế vĩnh viễn, có thể tự sinh hoạt cá nhân tuy nhiên không thể quay lại công việc đầu tiên hoặc phải nằm một chỗ trên giường, không thể tự chăm sóc chủ yếu mình.
Theo bác sĩ Thắng, nguyên nhân phổ quát nhất của xuất huyết não là tăng huyết áp không được kiểm soát, chỉ những ít do dị kiểu tĩnh mạch não. trong số đó, tăng huyết áp lâu ngày tiến hành cho tĩnh mạch gặp phải xơ vữa, mất tính đàn hồi (tương tự như ống nước). Tăng huyết áp ở mức cao tiến hành tăng áp lực tại các tĩnh mạch nhỏ nằm sâu trong não, trên nền xơ vữa lâu ngày sẽ dẫn tới vỡ tĩnh mạch tạo khối máu tụ trong não.
Phòng ngừa xuất huyết não đòi hỏi phải kiểm soát tốt huyết áp. Tuy nhiên, điều nguy hiểm hiện nay là nhiều người Việt Nam rất coi nhẹ với căn bệnh tăng huyết áp, đa số người mắc căn bệnh cảm xuất hiện khỏe mạnh nên lơ là điều trị. Thậm chí, nhiều người căn bệnh tăng huyết áp tâm thu trên 200 mmHg vẫn cảm xuất hiện sức khỏe thường thì. Trong khi đó, căn bệnh này đòi hỏi phải dùng thuốc kiểm soát lâu dài, hầu như phải điều trị suốt đời.
tất cả người mắc căn bệnh xuất huyết não tới trung tâm y tế Nhân dân 115 đều không dùng thuốc tăng huyết áp đúng chỉ định. Có những người gặp phải tăng huyết áp, dùng thuốc vài năm, xuất hiện huyết áp ổn định tự ý dừng thuốc, không muốn uống thuốc quanh năm suốt tháng, hoặc tự mua thuốc theo toa cũ, thậm chí chỉ lựa chọn 1-2 loại thuốc trong toa bác sĩ để mua. Cũng không ít người, vào viện đột quỵ Tiếp đó mới biết chủ yếu mình mắc căn bệnh tăng huyết áp.
Trên bình diện chung hiện nay, tử vong do nguyên nhân căn bệnh tim mạch đứng thứ nhất toàn cầu. Tuy nhiên, ở trong vòng 40% quốc gia, nguyên nhân tử vong do đột quỵ vượt lên đứng đầu, cao hơn tim mạch, trong số đó có Việt Nam và Trung Quốc. Việt Nam thuộc nhóm những quốc gia có nguy cơ đột quỵ cao nhất thế giới, song số nơi điều trị còn quá ít.
Bác sĩ khuyến cáo tất cả người nên kiểm tra sức khỏe định kỳ. Nếu phát hiện những thủ phạm chủ yếu gây nên đột quỵ nói chung như tăng huyết áp, đái tháo đường, rung nhĩ… nên dùng thuốc kiểm soát lâu dài. Tránh những yếu tố gây nên nguy cơ đột quỵ bằng cách ngưng hút thuốc lá, hạn chế bia rượu, kiểm soát cân nặng, dinh dưỡng thích hợp, vận động thể lực liên tiếp.
tới viện ngay khi có một trong số các triệu chứng tê hoặc yếu vùng mặt, tay hoặc chân. Lưu ý khi triệu chứng xảy ra một bên cơ thể, méo miệng, đột ngột không nói được hoặc không dễ nói, nhìn mờ, đau đớn đầu, chóng mặt, mất thăng bằng.
Lê Phương
