Nâng – hạ tạ đòn sai kỹ thuật, người phái mạnh nhập viện do đứt rời gân cơ ngực phải, không thể khép và xoay trong cánh tay.
Anh Hứa Thế Hiệp (52 tuổi, TP.HCM) nhập viện tại Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, hồi cuối tháng 7 trong trạng thái tỉnh táo tuy vậy tay phải đau đớn nghiêm trọng và không thể khép lại. Anh Hiệp cho rằng, chấn thương xảy ra khi thực hiện bài tập đẩy tạ ở tư thế nằm. Thao tác hạ tạ tiếp diễn quá nhanh và cánh tay không khép lại kịp đã từng dẫn tới tình trạng đứt gân cơ ngực lớn.
Vị trí chấn thương đứt cơ ngực lớn của anh Hiệp. Ảnh: BVĐK Tâm Anh
ThS.BS.CKI Mai Hoàng Dương, bác sĩ điều trị cho anh Hiệp, cho rằng dù cử tạ là một môn thể thao rất dễ gặp phải chấn thương tuy vậy đứt rời cơ ngực lớn là một trường hợp thường ít gặp, không những tại Việt Nam mà còn trên thế giới. Hình ảnh MRI cho xuất hiện người chứng bệnh mắc phải đứt hoàn toàn cơ ngực lớn tay phải, đầu gân tách rời khỏi xương cánh tay và tụt về phía ngực, tạo thành một u bướu gồ lên; máu tụ dưới da cánh tay. Tình trạng này gây nên đau đớn đớn và tác động nghiêm trọng tới sinh hoạt hàng ngày.
Cơ ngực là cơ lớn nhất của thành ngực trước. Nhóm cơ này chịu trách nhiệm cho các thao tác uốn cong, mở rộng, khép cánh tay, xoay trong cánh tay,… từ đó giúp cho nâng lồng ngực và toàn thân lên khi thực hiện các thao tác rướn kéo người như leo núi, đẩy tạ… Vì vậy, dù đứt gân cơ lớn không có dấu hiệu triệu chứng nghiêm trọng ngoài da tuy vậy nếu không được điều trị sớm sẽ dẫn tới những hậu quả như khối cơ gồ lên, biến loại thẩm mỹ tay ngực; yếu do cơ teo dần đi; viêm cơ cốt hóa; áp xe… Hậu quả là cánh tay mất tác dụng xoay trong, khép cánh tay…
Với trường hợp của anh Hiệp, vị trí đứt gân khó khăn nối, do đó, phương án điều trị đặt ra là mổ hở, mở một đường 4 cm tại vị trí cơ delta ngực phải. Trong vòng 45 phút tiểu phẫu, bác sĩ Hoàng Dương và ekip mổ đã từng tiến hành mài xương cánh tay, sau đó kéo đầu gân cơ ngực lớn về xương cánh tay và cố định lại bằng 3 neo vít.
Anh Hiệp tập luyện cùng bác sĩ phục hồi tác dụng sau một ngày tiểu phẫu. Ảnh: BVĐK Tâm Anh
Sau tiểu phẫu, anh Hiệp chia sẻ rất thỏa mãn với kết quả. Một ngày sau mổ anh đã từng có thể cử động nhẹ nhàng. Bác sĩ Hoàng Dương cho rằng, ca mổ tiếp diễn thành tựu, nguy cơ phục hồi của người chứng bệnh lên tới 96%. Sau hai ngày nằm viện và thực hiện phục hồi tác dụng, người chứng bệnh đã từng có thể xuất viện về nhà và tái xét nghiệm định kỳ.
Với những lợi ích như giữ hình thể khỏe đẹp, tăng cường sức đề kháng, phòng ngừa chứng bệnh tật, kiểm soát lo sợ, nâng cao đời sống tình dục,… việc tập luyện thể thao thể thao nói chung và tập gym nói riêng đang ngày càng thường thấy trong cộng đồng. Tuy nhiên, việc tập luyện sai cách sẽ dẫn tới hàng loạt nguy cơ chấn thương như đau đớn tức cơ bắp, rách cơ gân, bong gân trật khớp, gãy xương… và thậm chí là đột quỵ. Đặc biệt, dù điều trị thành tựu, người chứng bệnh cũng khó khăn có thể khôi phục hoàn toàn sức mạnh vùng cơ này như trước tiên.
TS.BS Tăng Hà Nam Anh, Giám đốc Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, cho thường phần khớp vai, gồm có cả cơ xương khớp, chịu rất nhiều áp lực khi tập luyện thể hình, nhất là khi người tập đang chủ đích tập các nhóm cơ vai, ngực với cường độ – khối số lượng cao. Do đó, bác sĩ khuyến cáo các gymmer phải luôn biết lắng nghe cơ thể và có khối số lượng tập luyện phù hợp với hàng đầu mình, bằng cách tập tăng dần khối số lượng, kiểm soát thời gian tập luyện, thực hiện đúng động tác cho từng nhóm cơ, tránh các tổn thương các tổ chức mối quan hệ.
Người tập gym không đột ngột thực hiện các động tác đẩy, nâng vật nặng, tạ khối số lượng tăng nặng đột biến. Đồng thời, luôn tuân thủ việc khởi động, tiến hành nóng cơ trước khi tập luyện và giãn cơ sau buổi tập. Theo lứa tuổi, cơ bắp cũng sẽ có hiện tượng thoái hóa, tốc độ tái tạo và tiến triển khối số lượng cơ bắp cũng tỉ lệ nghịch với tuổi tác… Nam giới khi bước vào lứa tuổi tuổi trung niên tập thể hình cũng cần phải kiểm soát khối số lượng tập luyện để cơ thể và hệ cơ xương khớp có thể đáp ứng và tiến triển phù hợp, tránh chấn thương như trường hợp của anh Hiệp.
Nếu không may gặp chấn thương, người tập cần phải biết cách xử trí, sơ cứu sớm và tới thăm xét nghiệm sớm tại các khu vực y tế uy tín để tránh cơn đau đớn nhiều ngày, dẫn tới đau đớn mạn tính, tình trạng teo cơ, cứng khớp hoặc thậm chí là mất tác dụng của khớp.
Phi Hồng
