Gai xương là những cấu trúc xương cứng, nhẵn, trở thành ở đầu xương có khớp gặp phải tổn hại, thường gặp ở cột sống, cổ, vai, cổ tay, háng, đầu gối, gót chân.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS.CKI Đặng Khoa Học, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, địa điểm y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM.
Triệu chứng
Gai xương chủ yếu trở thành ở người già, nhất là từ 60 tuổi trở lên. Tuy nhiên, hiện nay nhiều người trẻ tuổi cũng gặp phải vấn đề này.
Thông thường, gai xương không có triệu chứng rõ rệt, chủ yếu được phát hiện thông qua phim chụp X-quang. Tuy nhiên, trong một tỷ lệ, tùy theo vị trí xuất hiện gai xương mà có thể có những dấu hiệu không không khác nhau như sau:
Gai ở vai: Gân và dây chằng gặp phải đè nén, có thể gây nên viêm gân hoặc rách cơ chóp xoay vai. Dấu hiệu điển hình của tình trạng này là đau đớn vai, suy nhược độ linh hoạt và phạm vi chuyển động của vai.
Gai xương có thể gây nên đau đớn và hạn chế chuyển động của hệ cơ xương khớp. Ảnh: Freepik
Gai ngón tay: Có thể xuất hiện rõ nốt u sần trở thành dưới da.
Gai khớp gối: Lớp sụn khớp ở gối gặp phải tổn thương dẫn tới bào mòn. Khi người chứng bệnh vận động gối, các đầu xương tại đây ma sát vào nhau gây nên kích thích và viêm. Người chứng bệnh cảm xuất hiện đau đớn và gặp không dễ khăn khi co duỗi, uốn cong chân.
Gai xương sống: Gai xương có thể thực hiện thu hẹp không gian chứa tủy sống, đè nén tủy sống hoặc rễ thần kinh, gây nên tê yếu tay chân; thực hiện cho các đốt sống ma sát với nhau khi cử động vùng thắt lưng, cổ và dẫn tới viêm khớp.
Gai hông: Gai xương có thể gây nên đau đớn, thực hiện suy nhược phạm vi chuyển động khi người chứng bệnh cử động hông.
Gai gót chân: Các gai này có xu hướng “mọc” về phía vòm bàn chân, thường gặp ở những người gặp phải viêm cân gan bàn chân, gây nên đau đớn cho người chứng bệnh trong mỗi bước đi.
Bác sĩ Học tư vấn về tình trạng sức khỏe xương khớp cho người chứng bệnh. Ảnh: địa điểm y tế Đa khoa Tâm Anh
Điều trị
Gai xương nhỏ thường không gây nên ra vấn đề quá nguy hiểm, có thể kiểm soát tốt các triệu chứng bằng điều trị bảo tồn. Tùy tình trạng chứng bệnh cụ thể, bác sĩ chỉ định dùng một hoặc phối hợp nhiều phương pháp điều trị như thuốc suy nhược đau đớn, kháng viêm theo đường uống hoặc tiêm.
Người chứng bệnh tập vật lý trị liệu để thư giãn và tăng cường sức mạnh, tính linh hoạt của hệ thống cơ khớp, tăng cường nguy cơ vận động. Bác sĩ xây dựng những chương trình tập luyện phù hợp với từng người chứng bệnh như căng giãn cơ, gân, bao khớp; tập mạnh các nhóm cơ quanh khớp hỗ trợ vận động, suy nhược tải lực lên khớp đang tổn thương…
thủ thuật là lựa lựa chọn cuối cùng, được chỉ định khi kích thước gai xương quá lớn, cọ xát vào các xương không không khác khi vận động hoặc đè nén rễ thần kinh và tủy sống gần đó. Người chứng bệnh cảm xuất hiện đau đớn yếu, cứng khớp, tê chân tay, rối loạn đại tiểu tiện.
Sau mổ, gai xương có thể mọc trở lại ở cùng vị trí cũ nên người chứng bệnh cần thiết phải giữ thói quen sinh hoạt lành mạnh, lưu ý tư thế khi học tập và lao động để hạn chế nguy cơ tái phát.
Ăn uống đủ hoạt chất dinh dưỡng, tăng cường thực phẩm giàu canxi và rau xanh giúp cho xương chắc khỏe. Chườm nóng hoặc chườm lạnh có thể thực hiện dịu cơn đau đớn. Bỏ các thói quen xấu như hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, ăn nhiều thực phẩm chiên rán… để tránh các triệu chứng đau đớn, sưng viêm nặng hơn. Người chứng bệnh cần thiết phải tuân thủ điều trị và tái thăm khám định kỳ để phát hiện, xử trí sớm.
Phi Hồng
