Chế độ dinh dưỡng cho người mắc phải thiếu máu cần phải phải giữ gìn đầy đủ những dưỡng hoạt chất thiết yếu, phù hợp với từng người căn bệnh. Vậy, thực đơn 7 ngày cho người thiếu máu nên như thế nào? Người căn bệnh có thể tham khảo trong bài viết sau.
Bài viết được tư vấn bởi ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng – Trung tâm Thông tin Y khoa, trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM.
tổng quát căn bệnh thiếu máu
Trước khi tham khảo thực đơn 7 ngày cho người thiếu máu, bạn nên tìm hiểu một vài thông tin tổng quát về căn căn bệnh này. Thiếu máu là căn bệnh có sự rối loạn về máu, khiến cho số số lượng hồng cầu hoặc nồng độ huyết sắc tố (còn gọi là hemoglobin) trong hồng cầu ở mức thấp. Người mắc căn bệnh thiếu máu thường có mức huyết sắc tố dưới 120 g/L.
Hồng cầu có công dụng vận chuyển oxy đi từ phổi tới các tế bào, mô trong cơ thể. Tiếp đó, hồng cầu mang carbon dioxide và hoạt chất thải quay lại phổi để thải ra ngoài. Huyết sắc tố là một loại protein giàu sắt có trong tế bào hồng cầu. công dụng của huyết sắc tố là vận chuyển những phân tử oxy.
Tủy xương không thể tạo ra đủ huyết sắc tố nếu cơ thể mắc phải thiếu hoạt chất sắt (không hấp thu đủ sắt). Nếu số lượng huyết sắc tố trong cơ thể thấp, tủy xương sẽ sản sinh ra ít tế bào hồng cầu hơn, các tế bào được tạo ra có xu hướng nhỏ hơn cũng như nhợt nhạt hơn so với tế bào hồng cầu thường thì. Khi tế bào hồng cầu không thể mang lại đủ số lượng oxy để đáp ứng nhu cầu của cơ thể sẽ dẫn tới chứng thiếu máu.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy rằng, ước tính trên toàn cầu có tầm khoảng 40% trẻ nhỏ từ 6 – 59 tháng tuổi, 30% phụ nữ trong lứa tuổi từ 15 – 49 tuổi, 37% phụ nữ đang mang thai mắc phải thiếu máu. tầm khoảng 1,92 tỷ người mắc căn bệnh thiếu máu trong năm 2021. Thiếu máu là một trong những vấn đề sức khỏe tác động tới phần lớn người dân trên toàn cầu, nhất là trẻ nhỏ và phụ nữ.
Thiếu máu cần phải bổ sung thực phẩm gì?
Thực đơn 7 ngày cho người thiếu máu nên gồm những loại thực phẩm gợi ý dưới đây:
1. Thực phẩm chứa nhiều vitamin B
Chế độ ăn cho người mắc phải thiếu máu không thể bỏ qua những thực phẩm chứa nhiều vitamin B. Các loại vitamin B như vitamin B6, B9, B12… giữ vai trò quan trọng trong quá trình cấu thành tế bào hồng cầu, biệt hóa hồng cầu nguyên bào (1). Những thực phẩm chứa nhiều vitamin B gồm rau màu xanh đậm, trứng, măng tây, các loại đậu, cá ngừ, cá hồi, các loại hạt, trái cây tươi…

2. Thực phẩm chứa nhiều sắt
Sắt là thành phần quan trọng, cần phải thiết để cấu trúc nên hồng cầu – loại tế bào chuyên chở oxy đi nuôi cơ thể. Thiếu sắt là tác nhân hàng đầu dẫn tới căn bệnh thiếu máu. Những thực phẩm chứa nhiều sắt nên được đưa vào thực đơn 7 ngày cho người thiếu máu, ví dụ như:
- Thịt đỏ: thịt heo, thịt bò, thịt cừu, thịt dê… (2)
- Hải sản: tôm, cua, cá thu, cá mòi, sò điệp, cá ngừ, hàu, cá trích, cá hồi, cá tuyết…
- Rau củ: cải xoăn, cải bó xôi, cải ngọt, cải thìa, rau muống, đậu xanh, đậu Hà Lan, đậu đen, củ cải đường…
- Quả hạch: hạt óc chó, hạt điều, hạnh nhân, hạt chia, hạt dẻ, hạt hướng dương…
- Trái cây: dâu tây, nho, táo, lựu, hồng, lê, anh đào, bơ, dưa hấu, chôm chôm…
- Sữa và sản phẩm từ sữa: sữa, sữa chua, phô mai, bơ động vật…
3. Thực phẩm chứa nhiều vitamin C
Tiêu thụ vitamin C hỗ trợ cơ thể hấp thu sắt một cách tốt nhất hơn, từ đó sản sinh được nhiều hồng cầu hơn. Theo nghiên cứu, tiêu thụ 100 mg vitamin C mỗi ngày có thể giúp cho cơ thể nâng cao nguy cơ hấp thụ sắt lên tới 67%. Những loại thực phẩm chứa nhiều vitamin C nên được đưa vào chế độ dinh dưỡng cho người mắc phải thiếu máu gồm: quýt, chanh tươi, cam, ớt chuông, ổi, kiwi, dưa lưới, cà chua, dâu tây, cải bó xôi, bông cải xanh…
>> Xem thêm: Thiếu máu cần phải bổ sung gì?
Hướng dẫn gợi ý lên thực đơn 7 ngày cho người thiếu máu
Thiếu máu nên ăn gì? Mỗi gia đình có thể tham khảo thực đơn 7 ngày cho người thiếu máu được gợi ý dưới đây và cân nhắc uống nếu cảm xuất hiện phù hợp với nhu cầu, sở thích của mình. Người mắc phải thiếu máu cũng có thể tự xây dựng thực đơn cho riêng mình dựa trên thực đơn tham khảo, gồm 3 bữa hàng đầu (sáng, trưa, tối) và 3 bữa phụ xen kẽ hoặc tùy nhu cầu, tư vấn bởi bác sĩ dinh dưỡng. Bữa hàng đầu (trưa, tối) cần phải có đủ 5 món là cơm, món mặn, món canh, món xào và tráng miệng (trái cây).

1. Thứ 2
Thực đơn gợi ý cho ngày thứ 2 gồm có:
Thứ | Sáng
(7h) |
Phụ
(9h30) |
Trưa
(11h30) |
Phụ
(14h) |
Tối
(17h30) |
Phụ
(20h30) |
2 | Hủ tiếu sườn | Sữa bí đỏ | Cơm trắng, cá mòi kho, thịt bò xào hành tây, canh sườn non hầm củ cải trắng, cam | Sâm bổ số lượng | Cơm trắng, tôm hấp nước dừa, nấm rơm xào cải thìa, gà hầm thuốc bắc, dưa lưới | Sữa đậu phộng |
2. Thứ 3
Thực đơn gợi ý cho ngày thứ 3 gồm có:
Thứ | Sáng
(7h) |
Phụ
(9h30) |
Trưa
(11h30) |
Phụ
(14h) |
Tối
(17h30) |
Phụ
(20h30) |
3 | Cháo gạo nếp gan lợn | Sữa công thức (dành cho người thiếu máu) | Cơm trắng, sườn ram nước dừa, sò huyết xào mướp, canh cải bó xôi nấu cua xay, nho | Chè đậu đỏ | Cơm trắng, thịt băm kho lá quế, rau củ xào thập cẩm, canh bầu nấu tôm xay, táo | Sữa hạt sen |
3. Thứ 4
Thực đơn gợi ý cho ngày thứ 4 gồm có:
Thứ | Sáng
(7h) |
Phụ
(9h30) |
Trưa
(11h30) |
Phụ
(14h) |
Tối
(17h30) |
Phụ
(20h30) |
4 | Bánh mì sandwich phết bơ đậu phộng | Sữa đậu nành | Cơm trắng, cá ngừ kho thơm, thịt bò xào giá hẹ, canh cải cúc nấu lá lách, dâu tây | Rau câu dừa | Cơm trắng, cá lóc hấp bầu, củ sắn xào thịt băm, canh gà hầm tam thất, lê | Sữa bắp |
4. Thứ 5
Thực đơn gợi ý cho ngày thứ 5 gồm có:
Thứ | Sáng
(7h) |
Phụ
(9h30) |
Trưa
(11h30) |
Phụ
(14h) |
Tối
(17h30) |
Phụ
(20h30) |
5 | Bánh canh cua | Sữa mè đen | Cơm trắng, thịt heo kho cà rốt, nấm kim châm xào trứng gà non, canh bí xanh nấu xương bò, ổi | Chè đậu xanh | Cơm trắng, đậu hũ kho rau củ, su hào xào tôm, canh rau dền thịt băm, chôm chôm | Sữa công thức (dành cho người thiếu máu) |
5. Thứ 6
Thực đơn gợi ý cho ngày thứ 6 gồm có:
Thứ | Sáng
(7h) |
Phụ
(9h30) |
Trưa
(11h30) |
Phụ
(14h) |
Tối
(17h30) |
Phụ
(20h30) |
6 | Cháo cá hồi | Sữa tiệt trùng | Cơm trắng, gà kho gừng tươi, thịt heo xào bông cải xanh, canh tôm nấu củ dền, kiwi | Bánh chuối | Cơm trắng, cá ngừ kho thơm, giá hẹ xào huyết, canh cà chua nấu trứng, lựu | Sữa đậu đỏ |
6. Thứ 7
Thực đơn gợi ý cho ngày thứ 7 gồm có:
Thứ | Sáng
(7h) |
Phụ
(9h30) |
Trưa
(11h30) |
Phụ
(14h) |
Tối
(17h30) |
Phụ
(20h30) |
7 | Phở bò | Sữa công thức (dành cho người thiếu máu) | Cơm trắng, bò cuốn lá lốt, thịt heo xào măng tây, canh gà lá giang, bưởi | Chè đậu đen | Cơm trắng, cá hú kho, cà rốt xào tôm, canh cải bó xôi thịt băm, việt quất | Sữa hạt óc chó |
7. Chủ nhật
Thực đơn gợi ý cho ngày chủ nhật gồm có:
Thứ | Sáng
(7h) |
Phụ
(9h30) |
Trưa
(11h30) |
Phụ
(14h) |
Tối
(17h30) |
Phụ
(20h30) |
Chủ nhật | Bánh bao | Sữa gạo lứt | Cơm trắng, sườn nướng mật ong, mướp đắng xào trứng, canh giò heo nấu rau củ, quýt | Đậu hũ nước đường | Cơm trắng, gà kho lá quế, bí non xào tôm, canh mọc rau củ, đu đủ chín | Sữa tiệt trùng |
Những thực phẩm cần phải tránh khi mắc phải thiếu máu
cộng với việc xây dựng thực đơn 7 ngày cho người thiếu máu, người mắc phải thiếu máu cần phải biết nên tránh hoặc hạn chế dùng những loại thực phẩm nào.
1. Tránh các loại thức ăn đồ uống chứa tanin
Tanin là hoạt chất có nguồn gốc thực vật, có trong các loại thực phẩm, ví dụ như trà đen, trà xanh, ngô, rượu vang, cà phê… Tanin thực hiện hạn chế sự hấp thụ sắt từ menu uống. Thế nên người mắc phải thiếu máu do thiếu sắt nên tránh dùng những loại thực phẩm có chứa tanin.

2. Thực phẩm chứa gluten
Hấp thụ quá nhiều gluten sẽ khiến cho đường ruột mắc phải tác động, thực hiện ngăn cản quá trình hấp thu axit folic, sắt. Người mắc phải thiếu máu nên tránh dùng những loại thực phẩm chứa nhiều gluten, ví dụ như bánh ngọt, các loại bia, yến mạch, lúa mì…
3. Thực phẩm chứa axit oxalic
Những loại thực phẩm chứa axit oxalic có thể thực hiện ngăn cản quá trình hấp thu sắt trong một tỷ lệ. Một vài loại thực phẩm chứa axit oxalic mà bạn nên tránh/hạn chế dùng nếu mắc phải thiếu máu, ví như rau mùi tây, socola…
Các loại sữa cho người thiếu máu an toàn
cộng với thực đơn 7 ngày cho người thiếu máu, người căn bệnh có thể tham khảo, cân nhắc sử dụng một vài dòng sữa phù hợp hoặc trực tiếp tư vấn bác sĩ dinh dưỡng.
một vài sản phẩm sữa bạn có thể tham khảo như FontActiv Complete. Đây là sản phẩm tới từ Tây Ban Nha. Một ly sữa này có thể mang tới 258 kcal (gồm 100% đạm whey). Thành phần của sữa còn chứa vitamin C, vitamin D, kẽm, đồng, magie, phốt pho… tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, vitamin C rất hữu ích cho người mắc phải thiếu máu.
Boost Glucose Control là sản phẩm sữa tới từ Thụy Sĩ. Loại sữa này phù hợp với người có nhu cầu bổ sung dưỡng hoạt chất, ví dụ như người mắc phải thiếu máu. Người căn bệnh thiếu máu có thể sử dụng loại sữa này như một bữa ăn nhẹ. Boost Glucose Control có thể mang lại đủ năng số lượng mà cơ thể cần phải.
Fortimel Powder là sản phẩm tới từ Hà Lan. Loại sữa này là nguồn mang lại hoạt chất dinh dưỡng toàn diện. Với hàm số lượng đạm cao cùng các loại vitamin, khoáng hoạt chất thiết yếu, Fortimel Powder có thể phù hợp cho người mắc phải thiếu máu.
Sữa là sản phẩm chỉ hỗ trợ một phần, người căn bệnh thiếu máu quan trọng nhất là giữ chế độ dinh dưỡng khoa học và phối hợp điều trị theo chỉ định của bác sĩ.
Những lưu ý khi chọn lựa món ăn cho người thiếu máu
Khi chọn lựa món ăn cho người thiếu máu, cần phải lưu ý thêm một vài vấn đề dưới đây:
- Hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều canxi như phô mai, sữa bò, sữa tươi, sữa đặc… chung với món bổ máu, do canxi thực hiện giảm sút sự hấp thu sắt.
- Nên dùng phối hợp những loại thực phẩm giàu vitamin C như cải xoăn, cải bó xôi, bông cải xanh, nước ép cam, nước ép ổi, nước ép bưởi… để giúp cho cơ thể hấp thu sắt tốt nhất hơn (3).
- Người căn bệnh thiếu máu cần phải bổ sung cân đối vi hoạt chất sắt vào khẩu phần thông qua hai nguồn thực phẩm từ động vật và thực vật. Người mắc phải thiếu máu cần phải nâng cao tin cậy của khẩu phần sao cho giữ gìn mang lại hoạt chất sắt đầy đủ, đúng theo nhu cầu được bác sĩ khuyến nghị.

xin rằng thực đơn 7 ngày cho người thiếu máu được gợi ý trong dưới đây sẽ hữu ích với người căn bệnh thiếu máu. Ngay khi có triệu chứng thiếu máu, người căn bệnh nên sớm tới khu vực y tế thăm thăm khám để được bác sĩ chỉ định phương hướng trị trị tốt nhất, tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp.
Để đặt lịch thăm thăm khám, điều trị căn bệnh tại Khoa Nội tổng hợp, Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh