Theo bác sĩ Nguyễn Bá Mỹ Nhi, trẻ quan hệ tình dục sớm tuy nhiên không biết cách giữ gìn gây ra hậu quả mang thai ngoài ý muốn, phá thai, mắc các chứng bệnh lây lan nhiễm.
Hơn 30 năm theo đuổi ngành y, không ít lần, BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa, trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh chứng kiến các em nhỏ lứa tuổi vị thành niên tiến hành mẹ. Đó là một bé gái 11 tuổi được bác sĩ phát hiện mang thai ở tuần thứ 32 nên không thể phá thai. Cô bé có khung xương chậu nhỏ, không thể sinh qua ngả bộ phận sinh dục nữ. Em phải thực hiện vết mổ lấy thai nếu để lâu, chịu nhiều đau đớn đớn. Bé gái khi ấy còn ngỡ ngàng với hiện tượng ra huyết nếu để lâu, bầu ngực non rỉ rả sữa. Em trở thành mẹ khi tâm lý chưa sẵn sàng. Khi ấy, những bác sĩ sản khoa phải vào vai bác sĩ tâm lý, chủ yếu mình tự đặt thắc mắc cho chủ yếu mình tiến hành sao giúp cho bé xóa bỏ ký ức buồn. Bé chưa thể hiểu và chấp nhận sự thật, bác sĩ tìm cách giải thích theo một hướng không không khác. Ngày “mẹ trẻ con” xuất viện, gia đình đành tặng em bé mới sinh cho một cặp vợ ông xã hiếm muộn.
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi đang thăm kiểm tra cho người chứng bệnh tại Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Hưng Thịnh Hà Nội. Ảnh: Tuệ Diễm
Trường hợp thứ hai khiến cho bác sĩ Mỹ Nhi day dứt, khi tiếp nhận một bé gái mang bầu ở tuổi 15. Bố mẹ bận kinh doanh, cháu được một người xe ôm chở đi học. Một ngày nọ, mẹ phát hiện bụng cháu rất lớn. Ngày đưa con tới trung tâm y tế, người mẹ ngã quỵ khi nghe bác sĩ báo tin bé mang thai. Nỗi đau đớn nhân đôi lúc bào thai ấy vốn là “dị vật”. Đây là thai trứng toàn phần với toàn bộ bánh rau gặp phải thoái hóa thành các túi chứa dịch, bé đối diện nguy cơ mắc ung thư tế bào nuôi.
Năm đầu tiên phát hiện chứng bệnh, liên tục mỗi tháng cháu bé phải trở lại trung tâm y tế để được thử máu. Em kiểm tra định kỳ mỗi quý ở những năm tiếp theo.
Đó là những trường hợp quan hệ tình dục tuổi vị thành niên để lại hậu quả từng khắc sâu trong tâm trí, khiến cho bác sĩ Nguyễn Bá Mỹ Nhi trăn trở. Nhiều hệ lụy cho trẻ vị thành niên quan hệ tình dục thiếu an toàn. Lúc này, giữ thai hoặc phá phá thai đều tác động sức khỏe sinh sản, tổn thương tâm lý, tinh thần. Nhiều trẻ gặp phải tước bỏ điều kiện học hành, tiến triển chủ yếu mình, thậm chí mất đi điều kiện tiến hành mẹ sau này.
“Hiện nay, lứa tuổi mới lớn ở bé gái trung bình vào 10-11 tuổi, có em có thể dậy thì sớm hơn. Bước vào tuổi mới lớn, những thế đổi tâm sinh lý, có thể các em bắt đầu có quan hệ tình dục. lứa tuổi quan hệ tình dục ở trẻ vị thành niên phụ thuộc rất nhiều vào giáo dục gia đình, cộng đồng, truyền thông”, bác sĩ Mỹ Nhi nhận định.
Gia đình, nhà trường cần phải phối hợp giáo dục giới tính
Nhiều năm trong nghề, bác sĩ Mỹ Nhi luôn đau đớn đáu với thực trạng nạo phá thai ở tuổi vị thành niên và người trưởng thành. Từ thập niên trước, bác sĩ đi tới nhiều giảng đường đại học để tư vấn cho sinh viên về tình dục an toàn, những phương pháp tránh thai tốt nhất. Điều khiến cho bà bất ngờ trong những lần tư vấn là, các em ở lứa tuổi vị thành niên vẫn còn thiếu thông tin về cách giữ an toàn chủ yếu mình, lúng túng trong cách lựa chọn lựa thời điểm sử dụng bao cao su, thuốc tránh thai khoa học.
Những lời khuyến khích hữu ích của chuyên gia sản phụ khoa sẽ giúp cho chị em giữ an toàn sức khỏe sinh sản của mình tốt nhất. Ảnh: BVĐK Hưng Thịnh.
Chuyên gia thông tin, hiện nay các chuyên gia sản phụ khoa tham gia vận động cộng đồng, giáo dục sức khỏe giới tính cho học sinh, sinh viên qua các chương trình ngoại khóa. Họ dạy cho trẻ vị thành niên biết tuổi nào bước vào thời kỳ dậy thì, các triệu chứng ở trẻ dậy thì, như thế nào sẽ dẫn tới chuyện có thai, quan hệ tình dục an toàn, phương pháp tránh thai đúng cách…
Tuy nhiên, bác sĩ Mỹ Nhi cho rằng, nhà trường và gia đình cần phải có cái nhìn nghiêm túc hơn về việc giáo dục giới tính cho trẻ. Về phía nhà trường, nên đưa các bài giảng giáo dục giới tính, về cơ quan sinh dục nam – nữ và tâm sinh lý ở tuổi mới lớn vào chương trình chủ yếu khóa, không phải ngoại khóa như trước đây. Nhà trường nên có những bài giảng mối liên quan tới quá trình thụ thai, cách ngăn ngừa thụ thai, các chứng bệnh lây lan truyền qua đường tình dục.
Theo bác sĩ Mỹ Nhi, không dễ dàng để nhận biết trẻ vị thành niên có quan hệ tình dục thường chưa nếu như không xảy ra chuyện mang thai, sảy thai, mắc chứng bệnh viêm nhiễm… cần phải phải đi kiểm tra sản phụ khoa. Tuy nhiên, nếu phụ huynh quan tâm, theo dõi những dấu hiệu thế đổi về tâm sinh lý như: tiến hành đẹp, soi gương nhiều hơn, trang điểm, nhiều quần áo mới lạ… Đó là những thế đổi mà chúng ta phải tìm hiểu. Đây có thể là dấu hiệu bé đang bắt đầu để ý tới một ai đó.
Theo số liệu của Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, trung bình mỗi năm cả nước có gần 300.000 ca nạo hút thai, chủ yếu ở lứa tuổi 15-19, trong số đó 60-70% là học sinh, sinh viên. Kết quả điều tra mới nhất của Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho xuất hiện, tỷ lệ quan hệ tình dục lần đầu trước 14 tuổi ở Việt Nam tăng gấp 2 lần trong 6 năm: từ 1,45% (năm 2013), tăng lên 3,51% vào năm 2019.
Tuệ Diễm
