TP HCMAnh Phong, 30 tuổi, tự tiêm hoạt chất tổng hợp tương tự hormone nam testosterone, suốt 4 năm để tăng cơ bắp, dẫn tới teo tinh hoàn, hiếm muộn.
Ngày 8/9, bác sĩ Phạm Xuân Long, khoa Nam học, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, phòng xét nghiệm Đa khoa Tâm Anh TP HCM, chứng tỏ thể tích tinh hoàn của người căn bệnh còn trong vòng 8 ml, trong khi trung bình là 12-25 ml. Tinh trùng yếu, số số lượng bằng 1/10 thường thì, tỷ lệ di động dưới 10%.
Anh Phong chứng tỏ tập thể hình 4 năm qua, tiêm “roid” giúp cho tăng cơ bắp nhanh chóng. “Roid” là cách gọi tắt của steroid, một hoạt chất tổng hợp có các đặc tính tương tự hormone sinh dục nam testosterone, còn gọi là testosterone ngoại sinh.
đầu tiên, anh tiêm mỗi tuần một mũi. Sau vài tháng tiêm liên tục, phối hợp tập thể lực, anh đạt được hình thể cao to, cơ bắp vạm vỡ. Gần đây, anh suy nhược liều, trong vòng 2-4 tuần tiêm một mũi.
Bác sĩ chẩn đoán anh mắc phải suy suy nhược nguy cơ sinh sản, teo tinh hoàn do sử dụng testosterone thời gian dài.
Lạm dụng testosterone ngoại sinh có thể tác động tới sức khỏe. Ảnh: Freepik
Testosterone được tinh hoàn tiết ra (testosterone nội sinh), đạt đỉnh cao trong thời kỳ dậy thì, suy nhược dần sau 40 tuổi. Theo bác sĩ Long, người có sức khỏe thường thì không nên tự tiêm hormone với mục đích tăng cơ bắp thường hay tăng lên ham muốn tình dục.
Lạm dụng testosterone ngoại sinh dẫn tới hormone sinh dục nam tăng đột ngột. Điều này tiến hành cho não và tuyến yên tưởng cơ thể đã từng sản xuất đủ hormone nên ngừng tổng hợp testosterone tự nhiên trong cơ thể. Lâu ngày, cơ thể mất hoàn toàn nguy cơ tự sản xuất testosterone dẫn tới rối loạn tâm lý (phấn khích, hung hăng, thất vọng) và rối loạn tác dụng sinh lý.
Testosterone ngoại sinh còn ức chế hormone LH và FSH tiết ra từ tuyến yên, tiến hành tinh hoàn suy nhược hoặc không còn sản xuất tinh trùng nên teo dần, tác động nguy cơ sinh sản.
Bác sĩ Long chỉ định anh Phong dừng tiêm testosterone, thay thế đổi thói quen sống để tăng lên tình trạng sinh lý, chế độ sinh hoạt và sinh hoạt khoa học, không uống rượu bia, hút thuốc, giữ tập thể thao.
Sau 4 tháng theo dõi, số lượng tinh trùng của anh tăng gấp 5 lần. Tình trạng teo tinh hoàn của người căn bệnh cần phải thêm thời gian để tự phục hồi, tăng nguy cơ đậu thai tự nhiên. Nếu uy tín tinh trùng vẫn yếu, người căn bệnh phải thụ tinh nhân tạo để có con.
Ngoài tác động sinh lý, sử dụng testosterone ngoại sinh có thể tiến hành tăng nguy cơ đau đớn tim, đột quỵ hoặc tử vong, theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA). Cơ quan này yêu cầu tất cả sản phẩm này phải ghi thông tin này trên nhãn để người tiêu dùng nắm rõ.
Ngoài ra, testosterone ngoại sinh tan trong mỡ nên phải tiêm bắp. Nhiều nam giới tự tiêm mà không biết liều số lượng, cách tiêm, vị trí tiêm… gây ra nguy hiểm. Nếu tiêm vào tĩnh mạch có nguy cơ gây ra thuyên tắc mạch, tác động tính mạng. Người căn bệnh có chỉ định tiêm bổ sung testosterone cần phải thực hiện tại các khu vực y tế. Trước tiêm, người căn bệnh phải xét nghiệm nội tiết định kỳ, theo dõi và giữ nồng độ testosterone phù hợp.
Theo bác sĩ Xuân Long, hiện chỉ có người căn bệnh suy tuyến yên, dậy thì trễ hoặc mắc phải “bất lực” do thiếu nội tiết tố sinh dục, người chuyển giới từ nữ sang nam hoặc khắc phục những hạn chế về cơ bắp với cơ thể nam giới… được bác sĩ chỉ định điều trị mới được tiêm testosterone.
Bác sĩ khuyến cáo nam giới không tự bổ sung testosterone bằng bất kỳ cách nào. Người có các dấu hiệu sức khỏe sinh sản thất thường như suy nhược ham muốn, teo tinh hoàn, rối loạn cương cứng… cần phải tới các khu vực y tế có khoa nam học, hiếm muộn xét nghiệm. Nam giới có thể tăng cường hormone tự nhiên bằng cách tập thể thao thường xuyên, giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc, bổ sung vitamin D, B, kẽm, thực phẩm giàu protein, hoạt chất béo lành mạnh và tinh bột.
Tùy theo nguyên nhân và diễn tiến căn bệnh của từng người căn bệnh, bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị phù hợp, nguy cơ đáp ứng điều trị không tương tự nhau. Một tỷ lệ lạm dụng testosterone quá lâu, có thể gây ra teo tinh hoàn nghiêm trọng, mất nguy cơ sinh sản.
Anh Thư