Hà Nội17 năm hiếm muộn và 10 lần thụ tinh nhân tạo, chị Phúc không nghĩ vẫn có thể sinh con đầu lòng khi đã từng ngoài 50.
Một ngày cuối tháng 8, chị Phúc 55 tuổi, ăn mặc giản dị, dắt bé gái nhỏ vào địa điểm y tế ở Hà Nội xét nghiệm, mắc phải nhiều người nhận nhầm là hai bà cháu. Thực ra, bé gái ba tuổi này là “quả ngọt” mà chị Phúc xin mỏi hơn chục năm.
Chị hiếm muộn 17 năm và 10 lần thụ tinh nhân tạo nhưng mà vẫn không có thai. tất cả lần chuyển phôi vào tử cung của chị đều thành quả, song chỉ đậu thai được một tới hai tháng là hỏng. Năm 2018, chị mang thai đôi, tới tháng 4 bất ngờ đau đớn bụng, thấy máu, không giữ được thai. Ở tuổi xế chiều, tất cả người lưu ý chị nhận con nuôi do mang thai nhiều nguy hiểm. Song, chị luôn ao ước có đứa con của mình.
Năm 2019, hai vợ ông xã tới địa điểm y tế Bưu điện thụ tinh nhân tạo (IVF). Chỉ số dự trữ buồng trứng (AMH) của chị thấp kèm theo nội tiết kém nên môi trường mang thai xin manh. Chưa nhắc, người mẹ lớn tuổi mang thai nguy hiểm sức khỏe hai mẹ con. Chị lại mắc phải xoắn đáy tử cung, phải thủ thuật mới có thể mang thai.
Tháng 10/2019, chị thực hiện IVF, được 12 phôi, chuyển hai phôi vào tử cung, đậu một thai. Trong suốt thai kỳ, chị gần như “ăn nằm” ở viện để theo dõi. Tuần thai thứ 35, chị tới địa điểm y tế Phụ sản Hà Nội kiểm tra, mắc phải tăng huyết áp nên phải mổ cấp cứu, bé gái chào đời ngày 28/6/2020.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tuổi mãn kinh trung bình của người phụ nữ là 51. Mãn kinh cũng đặt dấu chấm hết cho nguy cơ sinh sản bằng noãn tự thân của nữ giới. Trên thực tế, rất hiếm khi một người phụ nữ có thể thụ thai trong vòng 10 năm trước thời điểm mãn kinh, bởi ở lứa tuổi 40, tầm 75% tổng số noãn không thông thường về nhiễm sắc thể, thực hiện suy yếu môi trường thụ thai và tăng nguy cơ sảy thai.
Tại Việt Nam, tất cả trường hợp mang thai ngoài 50 tuổi đều nhờ can thiệp hỗ trợ sinh sản. trong số đó, sản phụ 61 tuổi, ở Hà Nội, là trường hợp lớn tuổi nhất, mang thai nhờ thụ tinh trong ống nghiệm từ trứng của người hiến tặng và tinh trùng người ông xã, bé gái chào đời năm 2018 nặng 2,6 kg. Một sản phụ không không khác, 60 tuổi, ở Bắc Giang, sinh con lần ba, cũng nhờ thụ tinh ống nghiệm. Một phụ nữ không không khác sinh con trai ở tuổi 58 sau khi mãn kinh được hai năm, phải xin noãn của người không không khác để thụ tinh trong ống nghiệm.
Tuy nhiên, nhiều trường hợp ngoài 50 mang thai tự nhiên mà không biết, song chưa có số liệu thống kê. Hồi tháng 4, địa điểm y tế 354 Hà Nội cũng đỡ đẻ thành quả cho người phụ nữ 51 tuổi quê Bắc Kạn, đã từng có cháu nội. Thai phụ này cảm xuất hiện không thông thường trong bụng, cảm giác có “động đậy”, đi xét nghiệm thì phát hiện thai đã từng ở tuần thứ 22.
Tháng 7, bác sĩ Nguyễn Trung Đạo, khoa Sản chứng bệnh, địa điểm y tế Phụ sản Hà Nội, mổ sinh cho thai phụ 50 tuổi đã từng có cháu ngoại. Thai phụ mang thai tự nhiên, bé trai nặng 3,6 kg. Bác sĩ đã từng từng đỡ đẻ thành quả cho các sản phụ 47-48 tuổi mang thai tự nhiên, nhưng mà trên 50 thì rất hiếm. “Tuổi ngoài 50 buồng trứng đã từng suy suy yếu rất nhiều, trứng gần như không còn để mang thai”, bác sĩ Đạo nói, thêm rằng lứa tuổi cùng với tin cậy trứng kém thực hiện cho thai nhi đối diện nguy cơ dị tật cao, quá trình mang thai không dễ dàng khăn dễ gây nên sảy thai, thai lưu, đẻ non, nhẹ cân, thai trễ tăng trưởng.
Các thống kê cho xuất hiện mỗi năm Việt Nam có gần 1,5 triệu trẻ nhỏ chào đời, trong số đó tầm hơn 40.000 trẻ mắc phải dị tật bẩm sinh, tương đương cứ 13 phút có một trẻ mắc dị tật được sinh ra. Trong số này, tầm 1.000-1.500 trẻ mắc phải dị tật ống thần kinh, 300-400 trẻ suy giáp, 15.000-30.000 trẻ thiếu men G6PD và tầm 2.200 trẻ mắc phải chứng bệnh tan máu bẩm sinh… Dị tật bẩm sinh là nguyên nhân thực hiện cho hơn 1.700 trẻ sơ sinh tử vong mỗi năm.
một vài trẻ mắc phải hội chứng Down và dị tật ống thần kinh từ nhẹ tới trung bình, có thể được sinh ra và sống thông thường, mặc dù chúng có thể mắc phải khuyết tật về tiến triển, thể dinh dưỡng hoặc nhận thức. Tuy nhiên, một nửa số thai nhi mắc phải chứng bệnh não không sống sót sau khi sinh; nửa còn lại sẽ chết trong vòng vài giờ hoặc vài ngày. Tình trạng đột biến nhiễm sắc thể như trisomy 13 hoặc trisomy 18 có thể thực hiện cho trẻ có tuổi thọ ngắn; 90% trẻ sơ sinh mắc một trong hai tình trạng này không sống sót qua một tuổi và thường xuyên gặp các vấn đề về sức khỏe cũng như các can thiệp y tế suốt đời.
Tất cả vấn đề trên của trẻ có sự liên quan tình trạng sức khỏe mẹ trước và trong thai kỳ, trong số đó tuổi tác của mẹ rất quan trọng. Với những trường hợp trên, bác sĩ tư vấn nên chấm dứt thai kỳ bởi trẻ sinh ra không những là thiệt thòi, nỗi đau đớn cho hàng đầu em bé, mà còn là gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Mang thai sau 35 tuổi thực hiện cho mẹ bầu có nguy cơ mắc hệ lụy thai kỳ, trẻ dễ mắc phải suy dinh dưỡng, nhẹ cân. Ảnh: Theo Health
Cùng quan niệm, bác sĩ Phan Chí Thành, Khoa kiểm tra, địa điểm y tế Phụ sản Trung ương cho thấy thời kỳ vàng trong lứa tuổi sinh sản của nữ là 20-25 tuổi. Đây là thời kỳ mà buồng trứng tiến triển tối ưu, ít mắc phải không thông thường nhất.
Mang thai sau tuổi 35 có thể gặp nhiều không dễ dàng khăn, thậm chí đe dọa tới tính mạng của cả mẹ và bé. Phụ nữ lớn tuổi thường có sẵn nhiều vấn đề chứng bệnh lý hơn so với phụ nữ trẻ, ví dụ như chứng bệnh lý tim mạch, tăng huyết áp dễ dẫn tới nguy cơ tiền sản giật. Nguy cơ mắc tiểu đường thường hay tiểu đường thai kỳ cũng gia tăng theo tuổi, đe dọa trực tiếp tới tính mạng người mẹ. “Quá trình mang thai thực hiện cho chứng bệnh nền của mẹ trầm trọng, nguy cơ xuất hiện hệ lụy trong thai kỳ cao hơn”, bác sĩ nói.
Người mẹ lớn tuổi mang thai thực hiện cho nguy cơ thai nhi nhỏ hơn so với tuổi thai, trẻ mắc phải suy dinh dưỡng, trẻ nhẹ cân, nguy cơ đẻ non, thai nhi dị tật, sảy thai cao hơn so với người mẹ trẻ tuổi.
Bác sĩ khuyến cáo phụ nữ ngoài 35 nên xét nghiệm sức khỏe trước khi dự định mang thai. Nếu thiếu điều kiện về sức khỏe thì không nên cố mang thai. Thai phụ phải sàng lọc dị tật, theo dõi chặt chẽ cả quá trình thai kỳ. Xây dựng một chế độ sinh hoạt khoa học, đa kiểu loại thực phẩm để tăng cường sức đề kháng cho mẹ cũng như sự tiến triển của thai nhi.
Nếu lỡ mang thai trong lứa tuổi tiền mãn kinh, thai phụ phải tuân thủ tuyệt đối theo hướng dẫn của các chuyên gia để sàng lọc những yếu tố nguy cơ cho cả mẹ và bé. Trường hợp người chứng bệnh hiếm muộn, bác sĩ tư vấn quy trình và không dễ dàng khăn khi mang thai để gia đình cân nhắc.
Các cặp đôi nên xét nghiệm tiền hôn nhân để kiểm tra nguy cơ sinh sản và điều trị theo quy trình chỉ định của bác sĩ, giữ gìn an toàn trước khi mang thai.
Thùy An
*Tên nhân vật được thay thế đổi
