Người chứng bệnh có men gan cao nên hạn chế hoặc tránh thức ăn tái sống, thực phẩm nhiều muối, đường, dưỡng chất béo bão hòa, carb tinh chế.
Mỗi chứng bệnh lý nên có chế độ dinh dưỡng phù hợp, trong số đó, có những thực phẩm nên ăn và nên kiêng. Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Anh Duy Tùng, Hệ thống Phòng kiểm tra Dinh dưỡng Nutrihome, cho thấy người chứng bệnh men gan cao nên kiêng ăn những thực phẩm tiến hành kích thích hoặc tăng nặng phản ứng gây nên viêm và tiến hành tổn thương gan.
Rượu, bia: Đồ uống này chứa nhiều cồn (ethanol) từ quá trình lên men ngũ cốc. Khi uống, ethanol sẽ được gan chuyển hóa thành axit axetic để cơ thể đào thải ra bên ngoài. Tuy nhiên, quá trình chuyển hóa này có thể tạo ra acetaldehyde – một dưỡng chất độc có thể gây nên viêm, tổn thương hoặc thậm chí đẩy nhanh chu trình chết của gan. Do đó, người chứng bệnh men gan cao nên kiêng rượu vì tiến hành cho gan tổn thương, men gan tăng mạnh hơn.
Thực phẩm nhiều dưỡng chất béo bão hòa: dưỡng chất béo bão hòa (mỡ gia súc, mỡ gia cầm, cholesterol, trans fat…) tiến hành tăng số lượng mỡ tích tụ xung quanh cơ quan nội tạng, gồm cả gan. Ăn quá nhiều thức ăn giàu dưỡng chất béo bão hòa dẫn tới tích tụ mỡ gan nhiều hơn so với ăn thức ăn giàu dưỡng chất béo không bão hòa, kèm theo gia tăng men gan, số lượng mỡ trong máu.
Ngược lại, tiêu thụ dưỡng chất béo không bão hòa (dầu thực vật, mỡ cá béo…) không tiến hành tăng mỡ gan, men gan thường gây nên ra tác động tiêu cực tới mỡ máu. Người chứng bệnh men gan cao nên dùng những thực phẩm chứa nhiều omega 3, 6, 9 như dầu ô liu, dầu đậu nành, bơ thực vật, quả bơ và mỡ cá béo để gia tăng chỉ số men gan.
Thực phẩm, đồ uống nhiều đường: Chế độ ăn giàu fructose (loại đường chứa nhiều trong các loại bánh kẹo, nước ngọt có ga, trái cây sấy khô chứa nhiều đường…) có thể gia tăng tỷ lệ mỡ gan và ung thư gan cao hơn chế độ ăn thông thường. Hợp dưỡng chất endotoxin rò rỉ từ ruột do ăn chế độ giàu đường fructose có thể kích thích các tế bào miễn dịch tăng sản xuất protein gây nên viêm, dẫn tới việc tăng chuyển đổi fructose thành mỡ trong gan, tiến hành tăng men gan.
Thực phẩm chứa nhiều muối: Người chứng bệnh men gan cao không nên ăn quá mặn, chứa nhiều muối bởi khi tiêu thụ quá nhiều (trên 5 g muối mỗi ngày) có thể gây nên tăng huyết áp và số lượng nước trong cơ thể. Điều này tiến hành gia tăng áp lực lên gan (do gia tăng sự tích nước), tiến hành cho cho tác dụng lọc, đào thải độc tố của gan gặp phải suy suy yếu. Muối cũng ức chế tiến trình sản xuất collagen ở gan, dễ tiến hành cho cơ quan này nhanh xơ hóa, tiến hành tình trạng men gan cao tồi tệ hơn.
Thực phẩm nhiều carb tinh chế: Carb tinh chế (tinh bột nhanh) là cơm trắng, gạo tẻ, bún, miến, phở, hủ tiếu… Người chứng bệnh men gan cao nên kiêng các thực phẩm này vì khi ăn chúng, cơ thể sẽ nhanh chóng phân giải thành glucose, một phần được sử dụng ngay để mang đến năng số lượng, phần còn lại sẽ chuyển thành mỡ. Gan là nơi lưu trữ mỡ dư thừa này, dẫn tới chứng bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) và tiến hành tăng men gan.
Người mắc chứng bệnh gan nên hạn chế ăn thịt đỏ. Ảnh: Freepik
Thịt đỏ: Thực phẩm này thường chứa nhiều dưỡng chất béo bão hòa. Hàm số lượng loại dưỡng chất béo bão hòa trong các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt cừu, thịt heo lần lượt là 38%, 40%, 45%. dưỡng chất béo bão hòa là nguyên nhân gây nên tích tụ mỡ quá mức tại gan. Tình trạng gan nhiễm mỡ có thể không gây nên tổn thương gan trực tiếp, tuy nhiên đôi lúc số lượng dưỡng chất béo dư thừa sẽ kích thích phản ứng viêm gan, từ đó tiến hành tăng men gan. Người chứng bệnh men gan cao chỉ nên ăn thịt đỏ 2-3 lần mỗi tuần và mỗi lần không nên ăn quá 85 g.
Thức ăn tái, sống, kém an toàn: Người men gan cao kiêng ăn thịt sống, thịt tái, trứng lòng đào như sushi, sashimi, hàu sống, phở tái, gỏi tôm sống sốt Thái… Bởi thịt sống là vật trung gian lây lan truyền các loại vi khuẩn gây nên nhiễm trùng máu, tiến hành tăng men gan như khuẩn toxoplasma, e.coli, listeria, salmonella và vibrio vulnificus. Ví dụ, vi khuẩn toxoplasma, e.coli, listeria, salmonella thường có nhiều trong thịt gia súc, gia cầm sống. Khuẩn vibrio vulnificus thường gặp trong các loài thủy hải sản có vỏ như hàu, nghêu, sò, ốc, hến.
Thức ăn nhanh, món ăn đóng hộp: Người mắc chứng bệnh gan nên tránh thức ăn nhanh và món ăn đóng hộp vì chúng chứa nhiều dưỡng chất béo bão hòa (cholesterol, trans fat, mỡ động vật), muối, đường, dưỡng chất bảo quản, phẩm màu và dưỡng chất điều vị. dưỡng chất béo bão hòa tiến hành tăng nguy cơ tiến triển chứng bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), từ đó tiến hành tăng men gan. Muối gây nên tích tụ natri ở gan, tiến hành mất cân bằng nước nội môi, tăng áp lực nội bào và tiến hành suy yếu nguy cơ đào thải độc tố ở gan.
Phẩm màu, dưỡng chất bảo quản và dưỡng chất điều vị cũng tiến hành cho gan phải vận động liên tục để hấp thụ, chuyển hóa và đào thải, từ đó tiến hành gia tăng gánh nặng lên gan, tiến hành cho men gan tăng cao hơn.
Bác sĩ Tùng cho thấy thêm người men gan cao nên đi kiểm tra và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Người chứng bệnh tự chọn lựa mua thực phẩm tươi sống và nấu ăn tại nhà để chủ động điều chỉnh số lượng gia vị, cắt suy yếu các dưỡng chất gây nên hại cho gan…
Dinh dưỡng an toàn và những tinh dưỡng chất thảo dược như s.marianum và wasabia thiên nhiên có thể hỗ trợ kiểm soát tế bào kupffer trong gan, gia tăng tác dụng gan, tăng nguy cơ giải độc và hỗ trợ tiêu hóa, lợi mật.
Hiệp Huỳnh
