MỹSau khi uống viên thuốc Paxlovid điều trị Covid-19, Jeanette Witten phải lục tung căn phòng để tìm kẹo quế nhằm tẩy sạch vị đắng dai dẳng còn sót lại.
“Cảm giác như thể bạn vừa ngậm chặt một đống vỏ bưởi”, người phụ nữ 56 tuổi, sống lại New Jersey chia sẻ.
Bà Witten là một trong số rất nhiều người cố gắng tìm cách khắc phục mùi vị kỳ lạ lưu lại khoang miệng trong thời gian dùng thuốc. Các người chứng bệnh không tương tự mô tả nó tương tự như “hoạt chất lỏng trong túi rác mắc phải phơi nắng”, “những đồng xu hoen gỉ” hoặc “sữa đậu nành mắc phải hỏng”. Họ cố gắng tẩy bỏ mùi vị này bằng các loại thực phẩm, gia vị từ quế, sữa tới dứa và trao đổi các phương pháp trên mạng xã hội.
Người phát ngôn hãng dược Pfizer thừa nhận tác dụng phụ này, cho rằng đây là tình trạng không dễ tiêu gây nên ra nhận thức vị giác ảo, có thể che lấp các loại vị không tương tự, xảy ra ở 5,6% người dùng thuốc. Hiện tượng có tên gọi Dysgeusia. Công ty cho rằng các triệu chứng này tương đối nhẹ.
Theo các chuyên gia, thủ phạm gây nên ra hiện tượng trên có thể là ritonavir, một loại thuốc nằm trong liệu trình Paxlovid, dùng để tăng nồng độ thuốc kháng virus. Nghiên cứu trước đó cho xuất hiện ritonavir có mối liên quan tới chứng suy suy giảm vị giác. Họ cho rằng đây là “cái giá nhỏ” nếu so với việc nhập viện và tử vong. Dù vậy, nhiều người chứng bệnh vẫn cảm xuất hiện phiền lòng.
Lisa Crawford, 35 tuổi, từng lùng sục trên Internet để tìm cách khắc phục tình trạng này. “tương tự như toàn bộ khoang miệng của bạn có mùi của rác nóng”, cô miêu tả. Crawford mắc chứng bệnh hen suyễn. Cô từng mất ngủ nhiều đêm sau khi giật mình thức giấc bởi mùi vị không dễ chịu. Theo lời khuyến khích của người dùng trên một diễn đàn, cô ăn dứa nhiều lần trong ngày, cách nhau trong vòng 10 tới 15 phút. “Chắc tôi chẳng còn men răng nữa, nhưng mà đây là cách duy nhất”, cô chia sẻ.
Các chuyên gia cho rằng ngoại trừ trường hợp bắt buộc, người chứng bệnh Covid-19 nên tuân thủ liệu trình dùng Paxlovid, ngay cả khi có cảm giác buồn nôn. Ngừng thuốc quá sớm có thể tiến hành tăng nguy cơ tái phát chứng bệnh.
“Nếu không dùng đủ liều, bạn sẽ tạo thêm môi trường cho virus nhân lên trong cơ thể”, tiến sĩ Scott Roberts, chuyên gia chứng bệnh truyền nhiễm của Trường Y tế Yale, nhận định.
Một vỉ thuốc Paxlovid điều trị Covid-19 của hãng dược Pfizer. Ảnh: Chicago Tribune
Nếu mắc phải nôn mửa hoặc gặp các phản ứng dị ứng, người chứng bệnh có thể ngừng liệu trình và trao đổi với các chuyên gia để đổi loại thuốc kháng virus. Trong một tỷ lệ, bác sĩ sẽ giữ nguyên đơn thuốc cũ và kê thêm các loại thuốc làm suy giảm tác dụng phụ không tương tự.
Nếu mùi vị trong miệng quá không dễ chịu, tiến sĩ Roberts gợi ý các người chứng bệnh thử ngậm kẹo ngọt hoặc kẹo bạc hà. Shivanjali Shankaran, bác sĩ kiêm chuyên gia chứng bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Rush, đề xuất uống sữa chocolate hoặc ăn một thìa bơ đậu phộng sau mỗi lần uống thuốc.
Kẹo cao su vị quế cũng tốt nhất vì có hương vị mạnh, gần như gây nên tê và giúp cho tăng cao số lượng nước bọt, ngăn tình trạng khô miệng khiến cho mùi vị thuốc trở nên nồng hơn.
Vì mùi vị không dễ chịu, nhiều người từng sử dụng thuốc theo cách không tương tự với hướng dẫn của nhà sản xuất. Chantal McLaughlin, một phụ nữ 51 tuổi sống tại New York quyết định nghiền nhỏ thuốc và pha với một cốc nước chanh tươi.
Tuy nhiên, theo khuyến nghị của Pfizer và Cục Quản lý Thực phẩm, Dược phẩm Mỹ (FDA), người dùng nên uống cả viên thuốc, không được nhai, bẻ hoặc nghiền nhỏ. Người phát ngôn của Pfizer cho rằng công ty đang nghiên cứu tiến triển công thức thuốc không tương tự dành cho người mắc chứng không dễ nuốt.
Paxlovid được FDA phê duyệt vào tháng 12/2021, mang đến cho người Mỹ từ 12 tuổi trở lên, có kết quả xét nghiệm dương tính nCoV, triệu chứng nhẹ tới trung bình, nhất là người dễ chuyển nặng do yếu tố tuổi tác hoặc chứng bệnh nền như béo phì, tiểu đường.
Liệu trình điều trị gồm 30 viên Paxlovid và thuốc bổ trợ trong 5 ngày. Liều dùng một lần là hai viên Paxlovid và một viên ritonavir (thuốc kháng HIV) liều thấp. Ritonavir sẽ giúp cho thuốc Paxlovid tồn tại trong cơ thể với thời gian dài hơn.
Thử nghiệm lâm sàng cho xuất hiện Paxlovid tốt nhất nhất nếu dùng ngay sau khi nhiễm nCoV. Thuốc của Pfizer tiến hành suy giảm 88% nguy cơ nhập viện hoặc tử vong cho các tình nguyện viên chưa tiêm phòng nếu được sử dụng trong 5 ngày nói từ khi họ có triệu chứng. Dưới 1% người chứng bệnh dùng thuốc phải nhập viện, không có trường hợp nào tử vong. Trong khi đó, 6,5% người chứng bệnh dùng giả dược từng nhập viện, 9 người tử vong.
Thục Linh (Theo WSJ)
