Ngủ ngáy kèm theo ngưng thở khiến cho người căn bệnh mất ngủ, ban ngày mệt mỏi, đau đớn đầu, suy suy nhược trí nhớ, lâu dài có thể dẫn tới trầm cảm nếu không điều trị.
Thông tin trên được TTƯT.PGS.TS Chu Thị Hạnh, Trưởng khoa Hô hấp BVĐK Tâm Anh Hà Nội, chia sẻ tại chương trình tư vấn trực tuyến: “Ngủ ngáy: Chẩn đoán, điều trị bằng kỹ thuật tiên tiến” do BVĐK Tâm Anh tổ chức.
PGS Hạnh nhấn mạnh ngủ ngáy kèm ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA) được xem là “sát thủ thầm lặng”. Các cơn ngừng thở khiến cho người căn bệnh đột ngột thức giấc nhiều lần, gây nên mất ngủ, mệt mỏi khi thức dậy, đau đớn đầu, mất tập trung, suy nhược trí nhớ, suy suy nhược nguy cơ tình dục. Từ đó, người căn bệnh dễ gặp phải stress, rối loạn cảm xúc.
PGS Hạnh cho thấy từng từng tiếp nhận nhiều trường hợp stress quá lâu do ngưng thở khi ngủ dẫn tới trầm cảm. Càng stress, người căn bệnh càng có xu hướng tìm tới rượu bia và thuốc lá, vô tình thực hiện nặng thêm ngừng thở khi ngủ, tạo ra vòng xoắn căn bệnh lý. Do đó, người căn bệnh cần phải phát hiện, điều trị nguyên nhân gốc rễ là ngưng thở khi ngủ để tránh kéo theo các hệ lụy không không khác của căn bệnh.
Theo bác sĩ Phùng Thị Thơm, khoa Hô hấp, khu vực y tế Đa khoa Tâm Anh, đo đa ký giấc ngủ là “phương pháp vàng” để chẩn đoán nguyên nhân ngủ ngáy, nhất là phát hiện tình trạng ngưng thở khi ngủ. Tại BVĐK Tâm Anh Hà Nội, máy đo đa ký giấc ngủ có 41 kênh đo toàn diện, gồm đo điện não, điện tim, điện cơ, oxy máu, lưu số lượng khí qua mũi, cử động của ngực, bụng, chân, nhờ đó mang lại đầy đủ dữ liệu giúp cho bác sĩ chẩn đoán chuẩn xác ngưng thở khi ngủ.
Ngủ ngáy có thể hết gần như 100% nếu điều trị bằng máy thở áp lực dương liên tục (CPAP) dưới sự theo dõi, hướng dẫn của bác sĩ. Thiết gặp phải này giữ áp suất dương không đổi ở đường hô hấp trên thông qua một mặt nạ nhỏ áp vào mũi hoặc mũi và miệng. Bằng cách tăng kích thước của đường hô hấp trên, CPAP giúp cho ngăn ngừa hẹp hoặc xẹp đường hô hấp trên gây nên ngáy ngủ.
Bác sĩ Phùng Thị Thơm đang điều chỉnh máy thở áp lực dương liên tục CPAP cho người căn bệnh. Ảnh: BVCC
ThS.BS Dương Đình Lương, khoa Tai mũi họng, BVĐK Tâm Anh cho thấy, một tỷ lệ người mắc căn bệnh không dung nạp với máy thở hoặc có các thất thường vùng mũi họng như u xơ amidan, lệch vách ngăn mũi, màn hầu thấp, khe họng hẹp, thất thường giải phẫu vùng hàm mặt ở trẻ có dị tật bẩm sinh,… thì cần phải thủ thuật. Hiện nay, thủ thuật cắt amidan bằng dao điện Plasma; nạo VA bằng hệ thống Coblator; tạo hình vùng hầu họng, lưỡi gà với sự hỗ trợ của Coblator và tia laser (LAUP)… đang được thực hiện thường quy tại BVĐK Tâm Anh, giúp cho điều trị khỏi ngủ ngáy trong những trường hợp này.
Ngủ ngáy là âm thanh phát ra trong khi ngủ do sự rung động của các mô mềm ở vòm họng. Âm thanh dao động từ rất nhỏ cho tới tiếng ồn đủ lớn để tác động người xung quanh. Tình trạng này có thể gặp ở bất kỳ người nào. Đặc biệt, người lớn tuổi; béo phì; có sử dụng rượu hoặc thuốc ngủ; nghẹt mũi mạn tính hoặc tắc nghẽn; hàm nhỏ; có các cấu trúc thất thường về đường mũi họng như amidan lớn, lệch vách ngăn mũi, polyp mũi, lưỡi to, vòm khẩu cái mềm mở rộng, hẹp hầu bên,… có nguy cơ cao gặp phải ngủ ngáy.
Bác sĩ Thơm cho thấy, tầm khoảng 75% người ngủ ngáy có ngừng thở khi ngủ, song chỉ tầm khoảng 9-10% trong số đó được chẩn đoán và điều trị. Bác sĩ lý giải do tiếng ngáy không dự báo được tình trạng ngưng thở khi ngủ nên dễ khiến cho người căn bệnh coi thường. toàn bộ các trường hợp mắc căn bệnh không được nhận biết sớm cho tới khi tiếng thở hoặc tiếng ngáy thất thường khiến cho người ngủ cạnh lưu ý. Nhiều triệu chứng OSA có thể do các vấn đề sức khỏe không không khác gây nên ra như căn bệnh lý tai mũi họng, dị hình cấu trúc vùng mũi họng… Vì vậy, tình trạng này không thể được chẩn đoán nếu chỉ dựa vào các triệu chứng.
Mai Hoài
