Ở người lớn, sa tinh hoàn có thể do tuổi tác khi sự lão hóa thực hiện mất nguy cơ đàn hồi của bìu. Tuy nhiên, ở trẻ nhỏ cũng có thể xảy ra sa tinh hoàn. Vậy nguyên nhân nào dẫn tới sa tinh hoàn ở trẻ nhỏ, liệu đây có phải vấn đề nghiêm trọng?
Sa tinh hoàn ở trẻ nhỏ là như nào?
Sa tinh hoàn ở trẻ nhỏ (còn gọi là tinh hoàn chảy xệ) là tình trạng phần da bìu gặp phải giãn, kéo tinh hoàn của trẻ xuống thấp hơn thường thì. Sa tinh hoàn thường gặp ở người lớn tuổi, do tác động của lão hóa khiến cho da bìu mất dần nguy cơ đàn hồi, không thể nâng đỡ tinh hoàn dẫn tới chảy xệ. Tuy nhiên, nhiều trường hợp trẻ sơ sinh cũng có thể gặp tình trạng này.
Nguyên nhân trẻ gặp phải sa bìu
Tinh hoàn là cơ quan sinh sản của nam giới, có nhiệm vụ sản xuất tinh trùng và hormone sinh dục nam testosterone. Do đó, bất kỳ dấu hiệu không thường thì nào mối liên quan tới tinh hoàn của trẻ cũng là vấn đề đáng lưu tâm với các bậc phụ huynh, bởi có thể tác động trực tiếp tới nguy cơ sinh sản của con sau này. Vấn đề sa tinh hoàn là một trong số đó.
Ở bé trai, tinh hoàn gặp phải chảy xệ một chút không phải đáng lo ngại. Tuy nhiên, nhiều trường hợp đây là dấu hiệu tổn thương mối liên quan tới tinh hoàn. Những nguyên nhân sau có thể khiến cho bé trai gặp phải sa tinh hoàn.
1. Do cấu trúc tự nhiên của da bìu
Ở một vài trẻ, đặc biệt trẻ sơ sinh, phần da bìu lớn hơn thường thì nên cảm giác bìu chảy xệ. Đây là nguyên nhân bẩm sinh ở trẻ, không tác động tới sức khỏe nên phụ huynh không nên lo lắng.
2. Do giãn tĩnh mạch thừng tinh
Thừng tinh là một ống nhỏ nối tinh hoàn với ổ bụng dưới. Bên trong thừng tinh chứa các ống dẫn tinh, mao mạch, mạch bạch huyết và dây thần kinh.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là hiện tượng thừng tinh to và sưng không thường thì, các van tĩnh mạch không đóng hết khiến cho tuần hoàn máu qua tĩnh mạch trễ lại, gây nên ứ đọng, thực hiện tăng kích thước thừng tinh. Nhìn bên ngoài có cảm giác bìu chảy xệ. Giãn tĩnh mạch thừng tinh thường xuất hiện bên tinh hoàn trái, tương ứng với hướng tuần hoàn máu từ bìu về tĩnh mạch thận.
3. Do nhiệt độ cao
Nhiệt độ tinh hoàn nên giữ thấp hơn thân nhiệt tầm 2 độ C để giúp cho tinh hoàn khỏe mạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất tinh trùng sau này. Khi thân nhiệt bé tăng lên do nguyên nhân nào đó, bìu kích hoạt cơ chế “thực hiện mát tự động” bằng cách hạ xuống, đưa tinh hoàn ra xa cơ thể, khiến cho bìu của bé trông không khác chảy xệ.
4. Do tràn dịch màng tinh hoàn hoặc thoát vị
Khi bé trai còn nằm trong bụng mẹ, tinh hoàn của bé nằm ở dưới thận, nằm chung trong phúc mạc bụng. Theo quá trình tiến triển của bào thai, tinh hoàn theo vỏ phúc mạc di chuyển xuống bìu trong ống bẹn, tạo thành một đường ống, gọi là ống phúc tinh mạc. Bên trong ống chứa dịch tinh hoàn.
Sau khi sinh, ống phúc tinh mạc dần xơ hóa và bít lại, cố định vị trí tinh hoàn trong bìu. Đầu xa của ống phúc tinh mạc trở thành lớp màng mỏng bao quanh hai tinh hoàn, gọi là màng tinh hoàn thường tinh mạc.
Ở một vài trẻ, ống phúc tinh mạc không thể đóng tự nhiên. Trường hợp đường kích ống nhỏ, nước từ ổ bụng có thể tràn xuống tinh hoàn, gây nên ra hiện tượng tràn dịch tinh hoàn thường nang. Trường hợp đường kính ống lớn, các nội tạng không không khác trong ổ bụng có tràn xuống bìu, hiện tượng này gọi là thoát vị. Cả hai trường hợp đều khiến cho bìu của trẻ to không thường thì, căng phồng, chảy xệ.
5. Do viêm tinh hoàn
Viêm tinh hoàn xảy ra khi tinh hoàn của trẻ gặp phải vi khuẩn, virus xâm nhập. Từ niệu đạo, các loại vi khuẩn và virus gây nên căn bệnh di chuyển ngược dòng theo ống dẫn tinh tới tinh hoàn, thường bám vào mào tinh hoàn. Tại đây, chúng sinh sôi và gây nên ra tình trạng viêm, khiến cho tinh hoàn của bé gặp phải sưng đau đớn dữ dội.
Viêm tinh hoàn thường xuất hiện ở một bên tinh hoàn. Nếu không sớm điều trị cho bé, viêm có thể diễn tiến thành hoại tử tinh hoàn, tác động tới nguy cơ sinh sản của bé khi trưởng thành.
6. Do kích thước cơ quan sinh dục lớn bẩm sinh
Ở một vài trẻ, ngay từ khi sinh ra, cơ quan sinh dục có kích thước lớn hơn thường thì một chút khiến cho phụ huynh lầm tưởng ra trẻ gặp phải sa tinh hoàn. Tuy nhiên, nguyên nhân này không xuất phát từ căn bệnh thường dị tật bẩm sinh nào nên không tác động tới sức khỏe và nguy cơ sinh sản của trẻ sau này. Phụ huynh có thể yên tâm.
Dấu hiệu sa tinh hoàn ở trẻ nhỏ
Các bậc phụ huynh có thể phát hiện sa tinh hoàn ở trẻ bằng mắt thường. Dấu hiệu điển hình là kích thước tinh hoàn của bé không thường thì. Một bên lớn không thường thì so với bên còn lại hoặc cả hai tinh hoàn đều gặp phải sưng phồng, biến loại, nhìn có cảm giác gặp phải xệ xuống. Ngoài ra, sa tinh hoàn ở trẻ có thể nhận biết qua một vài dấu hiệu không không khác như:
- Bìu giãn xuống nhưng mà không thể co lại: Phần lớn thời gian, da bìu của trẻ, đặc biệt trẻ sơ sinh, ở trạng thái co lên. Nếu bạn nhận xuất hiện bìu của bé giãn ra nhưng mà không thể co lại ngay cả khi gặp nhiệt độ lạnh thì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo bé gặp phải sa tinh hoàn.
- Tinh hoàn lỏng lẻo, bên cao bên thấp: Sa tinh hoàn ở trẻ còn có thể nhận ra thông qua dấu hiệu tinh hoàn bên cao bên thấp, lỏng lẻo, một bên có kích thước lớn hơn so với bên còn lại hoặc cả hai bên đều gặp phải sưng phồng khiến cho bìu gặp phải trũng xuống không thường thì.
- Trẻ gặp phải đau đớn: Ngoài hiện tượng chảy xệ, sa tinh hoàn có thể khiến cho trẻ đau đớn tức dữ dội ở vùng bìu hoặc bụng dưới, đặc biệt khi ấn vào hoặc trẻ vận động mạnh. Với trẻ sơ sinh, cơn đau đớn khiến cho trẻ quấy khóc, chán ăn. Đây có thể là triệu chứng sa tinh hoàn do viêm gây nên nên. Phụ huynh nên đưa trẻ tới trung tâm y tế xét nghiệm sớm, tránh để căn bệnh diễn tiến nặng hơn.
Yếu tố rủi ro tăng nguy cơ mắc căn bệnh sa bìu ở trẻ
một vài tác nhân thực hiện tăng nguy cơ trẻ mắc sa tinh hoàn gồm:
- Da bìu rộng bẩm sinh: Da bìu rộng và dày tự nhiên khiến cho bìu có cảm giác gặp phải sa trễ.
- căn bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh: Trẻ gặp phải tình trạng giãn tĩnh mạch thừng tinh thường gây nên ra sa trễ vùng da bìu do tuần hoàn máu trong tĩnh mạch trễ, gây nên ứ đọng, sưng, thực hiện tăng không thường thì kích thước cũng như khối số lượng thừng tinh, đẩy bìu trũng xuống.
- Tràn dịch tinh hoàn: Hiện tượng này xảy ra khi ống phúc tinh mạc của bé không tự xơ hóa và bịt kín lại sau khi sinh khiến cho cho nước từ ổ bụng tràn xuống túi bìu, thực hiện tăng kích thước và trọng số lượng, khiến cho bìu sa trễ.
- Xoắn tinh hoàn: Trẻ gặp phải xoắn tinh hoàn khiến cho tuần hoàn máu tới tinh hoàn gặp phải tắc nghẽn, gây nên dồn ép khiến cho túi bìu sưng to không thường thì, gây nên đau đớn đớn dữ dội.
Sa tinh hoàn ở trẻ nhỏ có nguy hiểm không?
Sa tinh hoàn có gây nên nguy hiểm với sức khỏe của trẻ thường không còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây nên ra tình trạng này là như nào. Một tỷ lệ, sa tinh hoàn do yếu tố bẩm sinh như da bìu hoặc cơ quan sinh dục của bé lớn hơn thường thì thì không đáng lo ngại. Tuy nhiên, một tỷ lệ sa tinh hoàn có thể do một căn bệnh nào đó gây nên ra, phụ huynh nên đưa bé tới trung tâm y tế xét nghiệm để sớm điều trị. (1)
1. Sa tinh hoàn không đau đớn
Nguyên nhân do vùng da bìu của bé rộng và dày hơn thường thì một chút nên nhìn có cảm giác gặp phải chảy xệ. Trường hợp này không có đe dọa nào tới sức khỏe của trẻ nên phụ huynh có thể yên tâm. Chỉ nên kiểm tra trẻ có đầy đủ hai tinh hoàn. Tình trạng này có thể không còn nữa theo quá trình tiến triển và hoàn thiện cấu trúc cơ thể của trẻ.
Ngoài ra, tràn dịch tinh hoàn cũng có thể khiến cho bìu chảy xệ nhưng mà không gây nên đau đớn. Thông thường, hiện tượng này sẽ khỏi sau tầm 1 năm sau khi sinh mà không nên điều trị. Tuy nhiên, nếu tình trạng này nếu để lâu, trẻ nên được thủ thuật lấy hết dịch tràn và đóng lại ống phúc tinh mạc, tránh căn bệnh tái phát. Thời điểm thủ thuật lý tưởng khi bé được 12 – 18 tháng tuổi.
2. Bìu chảy xệ kèm đau đớn tức
kết hợp với nguyên nhân bẩm sinh, sa tinh hoàn ở trẻ nhỏ còn có thể do căn bệnh gây nên ra. Trường hợp này, trẻ thường có dấu hiệu sưng đau đớn ở bìu, đau đớn bụng dưới dữ dội, nhất là khi dùng tay ấn vào thường khi trẻ chạy nhảy, nô đùa. Đây là vấn đề nghiêm trọng nên các bậc phụ huynh nên đưa con đi xét nghiệm ngay khi phát hiện những dấu hiệu không thường thì này, tránh để lâu sinh ra hệ lụy, tác động tới tác dụng sinh sản của bé sau này.
Khi nào nên gặp bác sĩ?
Tinh hoàn là cơ quan quyết định tới nguy cơ sinh sản của bé trai. thế nên bất kỳ dấu hiệu không thường thì nào xảy ra tại tinh hoàn của trẻ cũng nên được để ý, gồm tình trạng sa tinh hoàn.
Phụ huynh nên đưa con em tới gặp bác sĩ sớm khi nhận xuất hiện da bìu, tinh hoàn của trẻ có hiện tượng trũng, chảy xệ, lỏng lẻo, sưng to, đau đớn để chẩn đoán và điều trị phù hợp. Tránh để lâu thực hiện tác động tới sức khỏe và nguy cơ sinh sản của trẻ sau này.
Cách chẩn đoán sa tinh hoàn ở trẻ nhỏ
Tình trạng sa tinh hoàn ở trẻ được chẩn đoán bằng các triệu chứng lâm sàng. Bác sĩ quan sát, sờ nắn tinh hoàn của trẻ để tìm ra nguyên nhân khiến cho túi bìu chảy xệ. Nếu nhận định do căn bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp.
Cách điều trị sa bìu ở trẻ nhỏ
Sa tinh hoàn ở trẻ có thể không đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu tinh hoàn chảy xệ đi kèm với tình trạng sưng đau đớn, bầm tím có thể là dấu hiệu của căn bệnh. Khi nhận xuất hiện những triệu chứng không thường thì này, phụ huynh nên đưa trẻ tới trung tâm y tế xét nghiệm, chẩn đoán nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp, sớm.
- Nếu sa tinh hoàn do tràn dịch tinh hoàn: đây không phải vấn đề nghiêm trọng vì căn bệnh này có thể tự khỏi mà không nên điều trị khi bé đạt 6 – 12 tháng tuổi. Mặt không không khác, nếu tình trạng này tiếp diễn khi bé được 1 tuổi, các bậc phụ huynh nên đưa bé tới trung tâm y tế để hút hết dịch tràn ở màng tinh hoàn, đồng thời bịt kín miệng ống phúc tinh mạc, ngắn nước từ ổ bụng tràn xuống bìu.
- Nếu sa tinh hoàn do viêm: bác sĩ xét nghiệm, chẩn đoán nguyên nhân gây nên viêm và đưa ra phương án xử trí viêm phù hợp với bé.
- liệu pháp hỗ trợ: với trẻ gặp phải tình trạng sa tinh hoàn, phụ huynh nên xây dựng cho bé một chế độ dinh dưỡng lành mạnh với đầy đủ dưỡng dinh dưỡng, đồng thời cùng bé tập thể thao điều độ, qua đó giúp cho da bìu trở nên săn chắc, ít gặp phải chảy xệ hơn. Với trẻ sơ sinh, phụ huynh nên vệ sinh cơ quan sinh dục cho bé cẩn thận. Với trẻ đã từng lớn nên hướng dẫn trẻ cách giữ vệ sinh đúng cách, tránh nguy cơ viêm nhiễm gây nên sưng đau đớn, thực hiện sa tinh hoàn.
thực hiện thế nào để phòng ngừa sa tinh hoàn ở trẻ nhỏ?
Ở người lớn, sa tinh hoàn thường là kết quả của quá trình lão hóa, da bìu mất dần collagen gây nên suy suy nhược độ đàn đàn hồi, dẫn tới chảy xệ. Tuy nhiên, sa tinh hoàn ở trẻ nhỏ lại có thể do nguyên nhân bẩm sinh như da bìu dày và rộng tự nhiên thường do căn bệnh. Do đó, phụ huynh nên thực hiện một vài điều sau để phòng ngừa sa tinh hoàn cho trẻ:
- Xây dựng cho trẻ một chế độ dinh dưỡng đa loại, đầy đủ dinh dưỡng. Tăng cường cho trẻ ăn nhiều loại rau, củ, quả nhằm bổ sung vitamin và khoáng dinh dưỡng thiết yếu giúp cho nâng cao sức đề kháng.
- Có liệu pháp thực hiện mát cho trẻ khi thời tiết nóng bức, tránh để tình trạng sa tình hoàn nghiêm trọng hơn.
- Thường xuyên cho bé vận động thể dinh dưỡng để tăng cường sức khỏe, độ săn chắc của các nhóm cơ, nâng cao nguy cơ co của da bìu.
- Giữ vệ sinh cơ quan sinh dục cho bé để ngăn nguy cơ viêm nhiễm tinh hoàn.
Phụ huynh lo lắng về tình trạng chảy xệ, sa tinh hoàn ở trẻ có thể đưa bé tới xét nghiệm với bác sĩ chuyên khoa Nam học, Trung tâm Tiết niệu Thận học Nam khoa, trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM để xác định nguyên nhân và có giải pháp xử lý đúng, tốt nhất.
Bài viết mối liên quan: Cách điều trị sa tinh hoàn tốt nhất theo từng nguyên nhân căn bệnh
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Bài viết trên đã từng chia sẻ những thông tin các bậc phụ huynh, đặc biệt những phụ huynh có con trai, nên biết về tình trạng sa tinh hoàn ở trẻ nhỏ – một trong những vấn đề được quan tâm mối liên quan tới cơ quan sinh dục bé trai. Hy vọng bài viết có thể giúp cho các bậc phụ huynh chăm sóc tốt, khoa học hơn cho sức khỏe của con em mình.
