Nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán, điều trị

Giang mai lưỡi do xoắn khuẩn Treponema pallidum xâm nhập và xâm nhập lưỡi gây nên tổn thương, loét. Nguyên nhân mắc chứng bệnh do quan hệ tình dục bằng miệng với người mắc giang mai, đặc biệt khi tiếp xúc trực tiếp với vết loét hoặc phát ban giang mai. dưới đây chia sẻ dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân mắc phải chứng bệnh cũng như cách chẩn đoán và điều trị giang mai ở lưỡi.

giang mai ở lưỡi là như nào?

Giang mai ở lưỡi là chứng bệnh lây truyền truyền qua đường tình dục (STIs) do vi khuẩn Treponema pallidum (T. pallidum) xâm nhiễm khoang miệng gây nên ra. Vi khuẩn này có loại lò xo xoắn 6 – 14 vòng, có thể đơn giản xâm nhập và xâm nhập niêm mạc miệng, lưỡi, hầu họng khi quan hệ tình dục bằng miệng với người mắc chứng bệnh, nhất là khi có vết thương hở ở vùng miệng, họng. Hiện chưa có vắc xin phòng ngừa giang mai nói chung và giang mai ở lưỡi nói riêng. (1)

dấu hiệu dễ nhận biết nhân của giang mai lưỡi là săng (chancre) giang mai lưỡi, dấu hiệu với vết loét trợt nông, hình tròn hoặc bầu dục, đáy vết loét có màu thịt đỏ tươi, cứng (còn gọi là săng cứng), ít đau đớn hoặc không đau đớn trong 1-2 tuần, nổi hạch ở cổ hoặc hạch dưới hàm. Ở thời kỳ này, nếu không điều trị săng cũng tự lành tuy nhiên giang mai sẽ chuyển sang thời kỳ 2 và vi khuẩn sẽ xâm nhập vào các cơ quan nội tạng trong cơ thể.

Ở phụ nữ nếu nhiễm vi khuẩn T. pallidum trong thời kỳ mang thai, vi khuẩn sẽ chui qua hàng rào nhau – thai, gây nên giang mai bẩm sinh, đe dọa trực tiếp tới sức khỏe, tính mạng thai nhi/bé sơ sinh. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) (2) ước tính, cứ 1.000 phụ nữ mang thai có 7 người mắc giang mai, dẫn tới khoảng tầm 143.000 ca tử vong sớm và thai chết lưu, 61.000 ca tử vong sơ sinh, 41.000 ca sinh non hoặc sinh nhẹ cân và 109.000 trẻ sơ sinh mắc giang mai bẩm sinh lâm sàng trên toàn thế giới.

Nguyên nhân giang mai ở lưỡi

Tác nhân hàng đầu gây nên ra giang mai ở lưỡi do vi khuẩn Treponema pallidum. Chúng có thể xâm nhập niêm mạc miệng thông qua vết thương hở và quan hệ tình dục bằng miệng với người mắc chứng bệnh. Đây là nguyên nhân chủ yếu gây nên giang mai ở miệng nói chung và giang mai lưỡi nói riêng. (3)

Ngoài ra, vi khuẩn giang mai có thể xâm nhập khoang miệng khi hôn tuy nhiên tần suất thấp hơn. Chúng còn có thể lây truyền truyền từ mẹ sang con trong quá trình mang thai, gây nên ra giang mai bẩm sinh, đe dọa tới tính mạng của thai nhi. giang mai cũng có lây truyền lan khi sử dụng vật dụng cá nhân, muỗng, nĩa, bát đĩa thường ly uống nước… mắc phải nhiễm khuẩn.

Dấu hiệu nhận biết mắc phải giang mai ở lưỡi

Thông thường, thời gian ủ giang mai trong khoảng tầm 20 – 35 ngày. Trong thời gian này, người chứng bệnh không nhận xuất hiện dấu hiệu nào. Sau đó, một vài dấu hiệu bắt đầu tạo thành tuy nhiên có thể không khác với nhiều chứng bệnh không không khác ví dụ như lở miệng, nhiệt miệng. Đó là vì sao giang mai được ví như “kẻ bắt chước vĩ đại” (the great imitator).

Ngoài ra, vi khuẩn giang mai có thể gây nên ra các vết loét đường kính 2 – 4 cm ở miệng, gọi là săng giang mai. Tuy nhiên, các vết loét không gây nên đau đớn nên dễ thực hiện người chứng bệnh nhầm lẫn và xem nhẹ.

Mặt không không khác, ở mỗi thời kỳ, triệu chứng của giang mai có sự không không khác biệt. Tuy nhiên, các triệu chứng chứng bệnh có thể ông xã chéo nhau, không phải tất cả người giang mai cùng thời kỳ đều có những dấu hiệu chứng bệnh không khác nhau.

Bài viết sự liên quan: giang mai ở miệng

thời kỳ tiến triển giang mai ở lưỡi

Theo Bộ Y tế, nếu không được chẩn đoán và điều trị, giang mai có thể tồn tại trong nhiều năm và được chia thành 2 thời kỳ là giang mai sớm và giang mai muộn. Ở mỗi thời kỳ lại chia thành các thời kỳ, gồm:

1. Giang mai sớm

2. Giang mai muộn

• Giang mai kín muộn.
• Giang mai thời kỳ III

Bài viết sự liên quan: 5 thời kỳ giang mai tiến triển không phải nam giới nào cũng biết

hậu quả nguy hiểm khi mắc phải giang mai ở lưỡi

Giang mai có thể điều trị thành tựu bằng thuốc kháng sinh penicillin. Thế tuy nhiên triệu chứng chứng bệnh thường không rõ ràng khiến cho người chứng bệnh nhầm lẫn với chứng bệnh không không khác và bỏ qua không điều trị. Nếu không điều trị, giang mai nói chung, giang mai miệng, giang mai lưỡi nói riêng có thể gây nên những hậu quả nguy hiểm.

Theo WHO, các hậu quả có thể xảy ra khi mắc giang mai gồm:

• Tăng nguy cơ nhiễm HIV và các chứng bệnh lây truyền qua đường tình dục: người mắc chứng bệnh giang mai có nguy cơ nhiễm HIV và các chứng bệnh lây truyền truyền qua đường tình dục không không khác như lậu, mụn rộp sinh học, nhiễm trùng nấm Chlamydia… cao gấp 2 lần người thông thường.
• Lan sang các cơ quan không không khác: Nếu không điều trị sớm, giang mai tiếp tục tiến triển và tác động tới nhiều cơ quan không không khác trong cơ thể, gồm não bộ, hệ thống dây thần kinh, mắt, gan, tim, tĩnh mạch, xương và khớp. Nguy hiểm hơn, khi giang mai chuyển sang thời kỳ 3, có thể đe dọa tới tính mạng người chứng bệnh.
• Tổn thương hệ thần kinh: Ở bất kỳ thời kỳ nào, giang mai cũng có thể đe dọa tới sức khỏe hệ thần kinh. Người chứng bệnh có thể phải đối mặt với cơn đau đớn đầu dữ dội, các vấn đề nghiêm trọng về cơ bắp và tác động cả sức khỏe tâm thần, gồm cả chứng mất trí nhớ.
• tác động thị lực: Khi giang mai lan sang mắt có thể gây nên đau đớn mắt, mờ mắt, nhạy cảm với ánh sáng, thậm chí mù lòa.
• tác động tới tai: giang mai lan sang vùng tai có thể tác động tới thính giác, người chứng bệnh mất nguy cơ giữ thăng bằng khi đi đứng.
• gây nên ra giang mai bẩm sinh ở trẻ sơ sinh: Người mẹ mắc giang mai không được điều trị có thể lây truyền cho thai nhi, dẫn tới thai chết lưu, tử vong sơ sinh, sinh non, nhẹ cân… khoảng tầm 67% phụ nữ mắc giang mai không được điều trị sẽ tác động tới thai nhi, trong số đó 26% trường hợp mắc phải sảy thai hoặc thai chết lưu.

Khi nào cần phải gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu của giang mai không xuất hiện ngay khi nhiễm chứng bệnh. Ngoài ra, các triệu chứng giang mai lưỡi có thể mắc phải nhầm thành lở miệng hoặc nhiệt miệng. Do đó, người chứng bệnh nhanh chóng tới bác sĩ nếu vùng miệng lưỡi xuất hiện các vết loét thất thường sau khi quan hệ tình dục.

Ngoài ra, nếu bạn quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp bảo vệ với bạn tình nghi ngờ hoặc từng được chẩn đoán mắc giang mai, hãy tới địa điểm y tế kiểm tra, thực hiện xét nghiệm cần phải thiết. Phụ nữ mang thai nên thực hiện xét nghiệm giang mai trong quá trình mang thai, tránh lây truyền sang cho thai nhi.

Chẩn đoán tình trạng mắc phải giang mai ở lưỡi

1. Chẩn đoán lâm sàng

Thời gian ủ giang mai ở mỗi thời kỳ có sự không không khác biệt với những triệu chứng lâm sàng không không khác nhau. Cụ thể như sau:

1.1 Giang mai lưỡi thời kỳ I

Ở thời kỳ này, dấu hiệu rõ ràng của giang mai lưỡi là trên lưỡi người chứng bệnh xuất hiện săng đơn độc. chứng bệnh  thường xuất hiện sau khoảng tầm 3 tuần nhắc từ khi lây truyền nhiễm. chứng bệnh có thể hết trong vòng 3 – 10 ngày mà không cần phải điều trị. Thế tuy nhiên, nếu không được điều trị, sau 4 – 8 tuần từ khi xuất hiện các dấu hiệu đầu tiên, giang mai ở lưỡi có thể tiến triển sang thời kỳ II.

1.2 Giang mai lưỡi thời kỳ II

Ở thời kỳ này, lưỡi của người chứng bệnh xuất hiện các vết trợt màu trắng.

Ngoài ra, người chứng bệnh có thể nhận xuất hiện xuất hiện các nốt sẩn giang mai có màu đỏ hồng, hình bán cầu, xung quanh có viền vảy (gọi là viền vảy Biett) ở da, hậu môn, âm hộ…. Sẩn giang mai có nhiều hình loại không không khác nhau, đơn cử sẩn loại vảy nến, sẩn loại trứng cá, sẩn loại thủy đậu thường sẩn loét.

Mặt không không khác, người giang mai thời kỳ II có thể gặp một vài triệu chứng không đặc hiệu như cơ thể mệt mỏi, sốt, nổi hạch vùng, rụng tóc, đau đớn đầu…

Tương tự thời kỳ I, các triệu chứng giang mai thời kỳ II có thể tự mất đi mà không cần phải điều trị. Tuy nhiên, nếu người chứng bệnh không được chẩn đoán và điều trị, chứng bệnh sẽ tiến triển sang thời kỳ giang mai kín và có thể cao lây truyền cho người không không khác.

1.3 Giang mai kín

Giang mai kín thường còn gọi là giang mai tiềm ẩn, thường không phát sinh dấu hiệu thường triệu chứng lâm sàng nào nên chỉ có thể phát hiện nhờ xét nghiệm huyết thanh. Người chứng bệnh mắc giang mai dưới 2 năm được xếp vào thời kỳ giang mai kín sớm, trên 2 năm được xếp vào thời kỳ giang mai kín muộn. Phụ nữ mang thai mắc giang mai kín muộn có thể cao lây truyền sang cho thai nhi.

Phần lớn trường hợp giang mai kín không tiếp tục tiến triển sang thời kỳ không không khác. Tuy nhiên, khoảng tầm 25% trường hợp tiến triển thành giang mai thời kỳ III nếu không được chẩn đoán và điều trị.

1.4 Giang mai thời kỳ III

Từ lúc bạn nhiễm xoắn khuẩn giang mai cho tới khi chứng bệnh chuyển sang giang mai thời kỳ III có thể nếu để lâu trên 30 năm. Ở thời kỳ này, giang mai có thể tổn thương tất cả cơ quan trong cơ thể. Người chứng bệnh có thể xuất hiện những tình trạng sau:

• Giang mai thần kinh: Có thể xuất hiện sớm, ngay từ vài tháng đầu sau khi nhiễm chứng bệnh với các triệu chứng như thay thế đổi tâm trạng tâm thần cấp tính, đột quỵ, viêm màng não, rối loạn tác dụng dây thần kinh sọ, xuất hiện các thất thường về thính giác và thị giác. Tuy nhiên, ở thời kỳ III, giang mai thần kinh muộn (xảy sau hơn 10 – 30 năm mắc chứng bệnh) có thể thực hiện tổn thương các rễ thần kinh sau của cột sống và khiến cho người chứng bệnh liệt nhẹ toàn thể.
• Giang mai tim mạch: Tình trạng này có thể gây nên ra viêm động mạch chủ, phình động mạch chủ, hở van động mạch chủ, hẹp động mạch vành, viêm cơ tim.
• Gôm giang mai: Là tổn thương rõ ràng của giang mai thời kỳ III. Đây là những tổn thương ở hạ bì, tiến triển qua 4 thời kỳ. đầu tiên là những cục dưới da Sau đó to dần, mềm và dễ vỡ. Khi vỡ các cục này chảy dịch dính không khác như mủ cao su tạo thành vết loét Sau đó tạo thành sẹo. Số số lượng gôm giang mai tùy thuộc vào vị trí khu trú trên cơ thể, trong số đó có lưỡi và khoang miệng.

2. Xét nghiệm huyết thanh giang mai

Giang mai nói chung và giang mai lưỡi nói riêng có thể được chẩn đoán bằng xét nghiệm phản ứng huyết thanh. Phần lớn trường hợp, bác sĩ lấy mẫu huyết thanh để xét nghiệm chứng bệnh, song một vài trường hợp có thể sử dụng huyết tương hoặc dịch tủy não (thường trong thời kỳ III hoặc người chứng bệnh xuất hiện triệu chứng thần kinh).

• Xét nghiệm giang mai đặc hiệu: gồm các phương pháp TPHA (Treponema Pallidum Hemagglutionation’s Assay), TPPA (Treponema Pallidum Agglutination Assay) và FTA abs (Fluorescent Treponema Antibody Absortion’s Test) có thể phát hiện ra kháng thể kháng lại kháng nguyên giang mai đặc hiệu nên có tính đặc hiệu cao. Tuy nhiên, xét nghiệm này không xác định được thời kỳ của chứng bệnh.
• Xét nghiệm giang mai không đặc hiệu: phổ quát nhất là xét nghiệm RPR (rapid plasma reagin card test) và VDRL (venereal disease research laboratory). Mục đích nhằm phát hiện kháng thể IgM hoặc IgG kháng lipid không đặc hiệu. Nhược điểm của phương pháp này là có thể cho kết quả không chuẩn xác.

3. Phương pháp trực tiếp

• Xét nghiệm soi tìm xoắn khuẩn trên kính hiển vi: Bác sĩ lấy mẫu dịch tiết từ vùng tổn thương nghi ngờ trên lưỡi Sau đó soi tìm xoắn khuẩn gây nên giang mai (hình loại lò xo, di động) trên kính hiển vi nền đen. Đây là xét nghiệm đặc hiệu nhất để chẩn đoán giang mai thời kỳ đầu tuy nhiên độ nhạy tương đối thấp, thường dưới 50%, có thể nhầm với vi sinh vật không không khác.
• Xét nghiệm tìm kháng thể huỳnh quang trực tiếp (DFA-direct Fluorescent Antibody): Bác sĩ dùng kính hiển vi huỳnh quang để phát hiện xoắn khuẩn gây nên giang mai được nhuộm kháng thể kháng T. pallidum có gắn huỳnh quang. Phương pháp này có tính đặc hiệu và độ nhạy cao, không mắc phải nhầm lẫn với vi sinh vật không không khác.
• Xét nghiệm khuếch đại axit nucleic: Bác sĩ lấy mẫu dịch tiết từ tổn thương nghi ngờ Sau đó sử dụng phản ứng khuếch đại axit nucleic, thường còn gọi là khuếch đại gen, để tìm ADN xoắn khuẩn T. pallidum gây nên giang mai.

Cách điều trị giang mai ở lưỡi

Phần lớn trước hợp giang mai có thể điều trị bằng penicillin. quy trình điều trị giang mai lưỡi cần phải Tùy thuộc vào thời kỳ chứng bệnh sớm thường muộn, cụ thể như sau:

1. Giang mai sớm (dưới 2 năm)

Ưu tiên điều trị bằng Benzathin penicillin 2,4 triệu đơn vị, tiêm bắp sâu 1 liều duy nhất. Ngoài ra, trong một tỷ lệ, bác sĩ cũng có thể lấy các quy trình điều trị sau:

• Procain penicillin 1,2 triệu đơn vị, tiêm bắp sâu, tần suất 1 lần/ngày trong 10 – 14 ngày.
• Doxycyclin 100mg, uống 2 lần/ngày trong liên tục 14 ngày.
• Ceftriaxon 1g tiêm bắp sâu, 1 lần/ngày trong liên tục 10 – 14 ngày.
• Azithromycin 2g, uống 1 liều duy nhất.

2. Giang mai muộn (trên 2 năm)

Ưu tiên điều trị bằng Benzathin penicillin 2,4 triệu đơn vị, tiêm bắp sâu 1 lần/tuần trong 3 tuần liên tục, giữa 2 lần tiêm không quá 14 ngày. Một tỷ lệ, bác sĩ có thể lựa chọn lựa các quy trình không không khác như:

• Procain penicillin 1,2 triệu đơn vị tiêm bắp sâu 1 ngày/lần trong 20 ngày.
• Doxycyclin 100mg uống 2 lần/ngày trong vòng 30 ngày (dùng khi người chứng bệnh có tiền sử dị ứng penicillin).
• Trường hợp phụ nữ mang thai có thể dùng Erythromycin 500mg uống 4 lần/ngày trong 30 ngày.

Lưu ý: Trong quá trình điều trị giang mai ở lưỡi, người chứng bệnh nên tránh quan hệ tình dục với bạn tình mới cho tới khi vết loét tại lưỡi từng lành hẳn và được bác sĩ xác nhận xoắn khuẩn giang mai không còn trong máu nữa. Để xác nhận điều này, bác sĩ có thể yêu cầu người chứng bệnh tái xét nghiệm giang mai định kỳ 6 tháng/lần trong một năm.

một vài vấn đề sự liên quan về giang mai mọc ở lưỡi

1. lậu và giang mai có không khác nhau không?

Không. lậu và giang mai tuy cùng được xem là chứng bệnh lây truyền truyền qua đường tình dục tuy nhiên tác nhân gây nên chứng bệnh là không không khác. Sau đây là bảng so sánh những không không khác biệt giữa lậu và giang mai.

	giang mai	lậu
Tác nhân gây nên chứng bệnh	Xoắn khuẩn Treponema pallidum	Vi khuẩn Gram âm Neisseria gonorrhoeae
thời kỳ tiến triển chứng bệnh	tiến triển theo nhiều thời kỳ, thời kỳ gồm: Giang mai thời kỳ I, giang mai thời kỳ II, giang mai kín, giang mai thời kỳ III	tiến triển theo 2 thời kỳ cấp tính và mạn tính.
Triệu chứng	Tùy từng thời kỳ, các triệu chứng giang mai có sự không không khác biệt. Ở thời kỳ đầu, các dấu hiệu thường gặp là các nốt săng đơn độc có thể xuất hiện tại nhiều vùng trên cơ thể. Các triệu chứng giang mai có thể tự hết mà không cần phải điều trị.	Người chứng bệnh mắc phải tiểu rát, buốt, khó khăn tiểu, tiết dịch mủ có mùi hôi.
Thời gian ủ chứng bệnh	9 – 90 ngày	3 – 7 ngày
hậu quả	giang mai nếu không điều trị có thể tiến triển và tác động tới nhiều vùng trên cơ thể như da, hệ thần kinh, cơ bắp, tim mạch, mắt, tai… Ở phụ nữ mang thai, giang mai có thể khiến cho thai chết lưu thường gây nên ra giang mai bẩm sinh ở thai nhi.	lậu có thể gây nên vô sinh ở cả nam giới và nữ giới. Phụ nữ mang thai mắc phải lậu có thể khiến cho thai nhi mắc phải mù lòa, tăng nguy cơ sảy thai.

2. mắc phải giang mai ở lưỡi nên kiêng gì?

Khi được chẩn đoán mắc giang mai, đi kèm với tuân thủ theo quy trình điều trị của bác sĩ, người chứng bệnh cần phải hạn chế tiêu thụ một vài loại thực phẩm, thức uống sau:

• thực phẩm cay nóng: có thể gây nên bỏng miệng tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và lan rộng
• Bia, rượu, hoạt chất kích thích: Các loại đồ uống này khiến cho cơ thể suy suy yếu sức đề kháng khiến cho cơ thể suy yếu, suy yếu tốt nhất thuốc thuốc kháng sinh, tạo điều kiện để vi khuẩn giang mai tiến triển nhanh và mạnh hơn.
• Đồ ngọt: Đường là thức ăn ưa thích của nhiều loại vi khuẩn gây nên chứng bệnh, trong số đó có vi khuẩn T. pallidum gây nên giang mai. Do đó, tiêu thụ quá nhiều đồ ngọt, đặc biệt thức ăn đồ uống chứa nhiều đường tinh chế, sẽ thực hiện chứng bệnh nặng hơn.

công nghệ phòng ngừa giang mai ở lưỡi

Giang mai là chứng bệnh lây truyền truyền qua đường tình dục có thể phòng ngừa nếu bạn lưu ý một vài điều sau:

• Kiêng quan hệ tình dục và nhanh chóng đi xét nghiệm nếu phát hiện bạn tình mắc phải giang mai.
• Thực hiện các công nghệ quan hệ tình dục có giữ an toàn.
• giữ quan hệ chung thủy một vợ một ông xã.
• Giữ gìn vệ sinh cơ quan sinh dục, khoang miệng trước và sau khi quan hệ tình dục bằng miệng.
• Không quan hệ bằng miệng nếu đang gặp vấn đề răng miệng như lở miệng, có máu nướu…
• Phụ nữ khi mang thai nên thực hiện xét nghiệm giang mai để tránh nguy cơ lây truyền sang thai nhi.

Người chứng bệnh có những dấu hiệu thất thường, nghi ngờ nhiễm giang mai lưỡi nói riêng và giang mai nói chung, có thể tới kiểm tra tại khoa Da liễu, khoa Nam học, địa điểm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM theo địa chỉ:

Bài viết trên từng đem đến đầy đủ thông tin về nguyên nhân, triệu chứng, các hậu quả, cách điều trị và phòng ngừa giang mai lưỡi. xin rằng nội dung này sẽ giúp cho bạn đọc hiểu và biết cách phòng tránh giang mai nói chung, giang mai ở lưỡi nói riêng, một cách đúng đắn và tốt nhất.