Rối loạn kinh nguyệt là hiện tượng phổ quát ở chị em phụ nữ trong lứa tuổi sinh sản, không những tác động tới tâm lý, công việc, sinh hoạt mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe. Những dấu hiệu và nguyên nhân rối loạn kinh nguyệt trong bài viết dưới đây để chị em sớm nhận biết và có công nghệ điều chỉnh sớm.
cần thiết phải biết gì về kinh nguyệt?
Kinh nguyệt là hiện tượng lớp niêm mạc tử cung bong tróc và được đẩy ra khỏi cơ thể phụ nữ qua bộ phận sinh dục nữ. lứa tuổi trung bình bắt đầu kinh nguyệt là 12 tuổi, có thể bắt đầu sớm hơn lúc 8 tuổi hoặc muộn nhất lúc 16 tuổi.
những ngày kinh nguyệt nguyệt trung bình là 28 ngày, tuy nhiên nhiều trường hợp chu kỳ ngắn hơn khoảng tầm 24 ngày hoặc dài hơn khoảng tầm 38 ngày vẫn được xem là thường thì. Thời gian hành kinh không tương tự nhau ở mỗi người, thường là 3-5 ngày. số lượng máu mất đi sau mỗi những ngày kinh nguyệt khoảng tầm 50-150ml.
Rối loạn kinh nguyệt là như thế nào?
Rối loạn kinh nguyệt là những thất thường ở một những ngày kinh nguyệt nguyệt, có thể triệu chứng bằng số ngày hành kinh không ổn định, số lượng máu kinh đột nhiên nhiều hơn hoặc ít hơn so với các chu kỳ thông thường. (1)
rối loạn kinh nguyệt có thể là dấu hiệu của một căn bệnh lý nào đó do nội tiết gây nên ra, vì thế chị em nên thăm kiểm tra sớm ngay khi có dấu hiệu để được kiểm tra tìm nguyên nhân, có hướng can thiệp sớm tránh những nguy hiểm tới sức khỏe cũng như nguy cơ sinh sản.
Dấu hiệu của rối loạn kinh nguyệt
Một những ngày kinh nguyệt nguyệt vẫn được xem là hàng ngày nếu chỉ thay thế đổi một chút từ chu kỳ này sang chu kỳ không tương tự. Rối loạn kinh nguyệt chỉ những trường hợp sau đây: (2)
- khoảng tầm cách giữa các kỳ kinh ít hơn 24 ngày hoặc dài hơn 38 ngày.
- Mất kinh từ 3 chu kỳ trở lên.
- số lượng máu kinh đột nhiên chảy nhiều hơn hoặc ít hơn so với những chu kỳ thông thường.
- Thời gian hành kinh quá lâu hơn 8 ngày.
- có máu thất thường hoặc xuất hiện đốm máu giữa các những ngày kinh nguyệt, sau khi quan hệ tình dục hoặc sau mãn kinh.
- Trong kỳ kinh gặp phải các triệu chứng nặng nề như chuột rút, đau đớn bụng dữ dội, buồn nôn, nôn.
Các kiểu rối loạn kinh nguyệt phổ quát
Nếu gặp phải một hoặc nhiều trường hợp sau, có thể chị em đang gặp phải rối loạn kinh nguyệt. (3)
1. Rong kinh
Hiện tượng có máu kinh nguyệt được xem là nặng (rong kinh) nếu trở ngại các vận động sinh hoạt hàng ngày và công việc. Thông thường, số lượng máu mất ở mỗi kỳ kinh khoảng tầm 50-150ml. Nếu chị em mất nhiều máu, gấp 10-25 lần số lượng máu thông thường ở mỗi kỳ kinh, hoặc phải thay thế băng vệ sinh liên tục mỗi giờ thay thế vì 3-4 lần mỗi ngày, đó là hiện tượng rong kinh.
Ước tính cứ 5 người phụ nữ sẽ có 1 người gặp phải rong kinh trong kỳ kinh nguyệt khiến cho họ phải tạm dừng các vận động sinh hoạt và công việc hàng ngày chỉ để đối phó với số lượng máu kinh ra quá nhiều.
Hiện tượng rong kinh có thể xuất hiện ở các thời kỳ không tương tự nhau trong cuộc đời của người phụ nữ, có thể xuất hiện ở những năm tuổi thiếu niên khi nữ giới bắt đầu có kinh nguyệt, hoặc vào những năm 40-50 tuổi khi phụ nữ bước sang tuổi tiền mãn kinh.
Ngoài ra, rong kinh còn xuất phát từ nhiều nguyên nhân không tương tự như:
- Mất cân bằng nội tiết tố (hormone) trong cơ thể.
- Nhiễm trùng bộ phận sinh dục nữ.
- Viêm cổ tử cung.
- U xơ tử cung.
- tác hại từ việc đặt vòng tránh thai.
- Suy giáp (do tuyến giáp vận động yếu kém).
- Sự thay thế đổi trong chế độ sinh hoạt hoặc tập luyện thể dục thể thao thể thao.
“Bất kỳ trường hợp rong kinh nào đều cần thiết phải được thăm kiểm tra, kiểm tra tìm nguyên nhân để có hướng can thiệp xử trí sớm, tránh những tác hại đáng tiếc có thể xảy ra”, bác sĩ Hoàng Duy nhấn mạnh.
2. Vô kinh
một vài chị em có thể gặp trường hợp ngược lại rong kinh, đó là hoàn toàn không có kinh nguyệt, gọi là vô kinh hoặc mất kinh. Tình trạng vô kinh được xem là thường thì trước tuổi mới lớn, đang mang thai và sau khi mãn kinh. Nếu chị em không có kinh nguyệt hàng tháng và không thuộc 3 nhóm nhắc trên, chị em nên thăm kiểm tra ngay để được bác sĩ tư vấn giải pháp can thiệp phù hợp.
Có 2 loại vô kinh, gồm:
- Vô kinh nguyên phát: trường hợp nữ giới từng bước sang tuổi 16 tuy nhiên vẫn chưa có kinh nguyệt. Nguyên nhân bởi những thất thường trong hệ thống nội tiết, các vấn đề ở buồng trứng, vùng dưới đồi hoặc thất thường về gen.
- Vô kinh thứ phát: trường hợp nữ giới có kinh nguyệt hàng ngày tuy nhiên đột ngột mất kinh trong 3 tháng hoặc lâu hơn. Nguyên nhân có thể do tác động của nồng độ Estrogen trong cơ thể, vấn đề tuyến yên, tuyến giáp, căn bệnh lý u nang buồng trứng hoặc từng thủ thuật khử buồng trứng.
3. đau đớn bụng kinh
tất cả phụ nữ đều từng gặp phải đau đớn bụng kinh trước hoặc trong kỳ kinh nguyệt vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Ở một vài người, triệu chứng đau đớn bụng kinh xảy ra nhẹ nhàng ở mỗi tháng. Tuy nhiên, nếu tình trạng trạng đau đớn đớn và quá lâu gọi là thống kinh, chị em cần thiết phải tham vấn ý kiến bác sĩ để được chăm sóc sức khỏe đúng cách.
Chị em có thể gặp những cơn đau đớn bụng kinh nguyệt như chuột rút là do tử cung co thắt dưới sự kích hoạt của Prostaglandin – một hoạt chất tương tự như hormone được sản xuất bởi các tế bào niêm mạc tử cung và tuần hoàn trong máu. Khi gặp phải thống kinh, chị em có thể có cảm giác tiêu chảy hoặc muốn ngất xỉu, người trở nên nhợt nhạt và đổ nhiều mồ hôi bởi Prostaglandin tiến hành tăng tốc độ co bóp tử cung, tiến hành giãn tĩnh mạch, hạ huyết áp và chóng mặt.
4. Hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS)
Các triệu chứng tiền kinh nguyệt thường xuất hiện khoảng tầm 5-7 ngày trước khi kỳ kinh nguyệt bắt đầu, và tan biến ngay khi kỳ kinh nguyệt bắt đầu hoặc ngay sau đó. một vài chị em phải trải qua một loạt các triệu chứng về thể hoạt chất và cảm xúc, trong khi một vài không tương tự lại gặp ít triệu chứng hoặc thậm chí không gặp triệu chứng gì. Một tìm hiểu cho kết quả khoảng tầm 30-40% phụ nữ có thể gặp phải các triệu chứng tiền kinh nguyệt nặng nề, gây nên tác động tới các vận động sinh hoạt và công việc hàng ngày.
Các triệu chứng tiền kinh nguyệt về mặt thể hoạt chất gồm có:
- Đầy bụng;
- Căng, sưng và tức ngực;
- Nhức đầu;
- Táo bón.
Các triệu chứng tiền kinh nguyệt về mặt cảm xúc gồm có:
- Dễ tức giận và cáu gắt;
- Lo lắng và bối rối;
- lo sợ, tâm trạng thất thường;
- Không có nguy cơ tập trung;
- Trầm cảm.
Bác sĩ Hoàng Duy chia sẻ, hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) gây nên ra bởi sự tăng và giảm sút nồng độ Estrogen và Progesterone trong cơ thể, tác động tới các hoạt chất có trong não, ví dụ như Serotonin – một hoạt chất có nguy cơ tác động mạnh tới tâm trạng và cảm xúc.
Hiện nay vẫn chưa rõ nguyên nhân tại sao một vài phụ nữ gặp phải rối loạn kinh nguyệt lại tiến triển hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) hoặc rối loạn tâm thần tiền kinh nguyệt (PMDD – một kiểu nặng nhất của PMS), trong khi một vài không tương tự lại không. một vài nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng những trường hợp này có sự nhạy cảm hơn khi có sự thay thế đổi nồng độ hormone trong cơ thể.
5. Rối loạn tâm thần tiền kinh nguyệt (PMDD)
Rối loạn tâm thần tiền kinh nguyệt (PMDD) là một kiểu nghiêm trọng nhất của hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS). khoảng tầm 3-8% phụ nữ trải qua các triệu chứng PMDD cho thấy điều này tác động nặng nề tới uy tín sống của họ.
Các triệu chứng phổ quát nhất của rối loạn tâm thần tiền kinh nguyệt (PMDD) là dễ cáu gắt, lo lắng và tâm trạng thay thế đổi thất thường. Phụ nữ có tiền sử trầm cảm, gặp phải trầm cảm sau sinh hoặc rối loạn cảm xúc có nguy cơ gặp phải rối loạn tâm thần tiền kinh nguyệt cao hơn những người phụ nữ không tương tự.
Nguyên nhân gây nên rối loạn kinh nguyệt
Có nhiều nguyên nhân khiến cho chị em gặp phải rối loạn kinh nguyệt, trong số đó phổ quát nhất là: (4)
1. Sự thay thế đổi nội tiết tố
Tình trạng mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể phụ nữ sẽ xảy ra ở một vài thời kỳ trong suốt cuộc đời người phụ nữ như dậy thì, mang thai, cho con bú, tiền mãn kinh và mãn kinh.
- Dậy thì: khi bước sang tuổi mới lớn, cơ thể nữ giới phải mất nhiều năm mới có thể cân bằng được nồng độ Estrogen và Progesterone trong cơ thể. Vì thế, rối loạn kinh nguyệt có thể xảy ra ở thời kỳ này.
- Mang thai và cho con bú: trong suốt thời gian mang thai và ngay cả thời điểm cho con bú 6 tháng, phụ nữ sẽ mất kinh.
- Tiền mãn kinh: buồng trứng suy giảm sút, không còn hiện tượng trứng rụng nên phụ nữ tiền mãn kinh sẽ mất dần kinh nguyệt. Phụ nữ được xem là mãn kinh khi không còn xuất hiện kinh nguyệt trong 1 năm.
2. Các nguyên nhân thực thể
- Thai kỳ thất thường như mang thai ngoài tử cung, dọa sảy thai…
- Các căn bệnh lý phụ khoa như polyp tử cung, u xơ tử cung, buồng trứng đa nang, quá sản nội mạc tử cung, ung thư cổ tử cung…
- Các căn bệnh lý viêm nhiễm như viêm nhiễm đường sinh dục, viêm niêm mạc tử cung…
- Các căn bệnh lý không tương tự như đái tháo đường, u giáp, u tuyến yên…
3. tác động của thói quen ăn uống và sinh hoạt
Hiện tượng này có thể xảy ra khi những thói quen trong chế độ sinh hoạt, tập luyện và sinh hoạt hàng ngày gặp phải thay thế đổi. Cụ thể là:
- chế độ sinh hoạt: thay thế đổi thực đơn hàng ngày, thiếu hụt dinh dưỡng, giảm sút cân hoặc tăng cân quá mức có thể khiến cho chị em gặp phải rối loạn kinh nguyệt.
- Tập luyện thể dục thể thao, thể thao quá mức có thể quá lâu ngày hành kinh và tăng số lượng máu kinh.
- Sử dụng các loại thuốc tránh thai, thuốc điều trị căn bệnh đái tháo đường, huyết áp cao… cũng gây nên tác dụng phụ là rối loạn kỳ kinh nguyệt.
Rối loạn kinh nguyệt có nguy hiểm không?
Nhiều chị em gặp phải rối loạn kinh nguyệt thắc mắc tình trạng này có nguy hiểm không. Bác sĩ Hoàng Duy cho thấy, kinh nguyệt là một trong những thước đo thể hiện sự vận động thường thì của các cơ quan sinh sản ở phụ nữ, bất kỳ trường hợp nào đều tiềm ẩn nguy cơ tác động trực tiếp tới nguy cơ thụ thai và mang thai của phụ nữ.
Mặt không tương tự, tình trạng rối loạn kinh nguyệt xảy ra thường xuyên và quá lâu có thể dẫn tới nhiều nguy hiểm không tương tự, trong số đó phải nhắc tới:
- Thiếu máu: tình trạng rong kinh, cường kinh quá lâu gây nên mất nhiều máu có thể khiến cho chị em gặp phải thiếu máu, da xanh xao, mệt mỏi, chóng mặt, thở gấp, loạn nhịp tim… Nguy hiểm hơn, thiếu máu nặng có thể gặp phải đe dọa tới tính mạng.
- Tăng nguy cơ mắc căn bệnh phụ khoa: thời gian hành kinh quá lâu không những gây nên bất tiện trong các vận động sinh hoạt hàng ngày, mà còn là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, ký sinh trùng dễ xâm nhập và gây nên nên các căn bệnh viêm nhiễm phụ khoa như viêm bộ phận sinh dục nữ, viêm buồng trứng…
- Tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn: những ngày kinh nguyệt nguyệt không hàng ngày khiến cho chị em khó khăn canh thời điểm trứng rụng, dẫn tới khó khăn thụ thai thành quả để mang thai.
- tác động tới đời sống tình dục: những ngày kinh nguyệt quá lâu không thể thực hiện quan hệ tình dục, hoặc nếu quan hệ vào những ngày hành kinh sẽ khiến cho chị em dễ mắc các căn bệnh phụ khoa.
- tác động tới nhan sắc người phụ nữ: Estrogen và Progesterone đóng vai trò quan trọng với sức khỏe và sắc đẹp nữ giới. Tình trạng rối loạn hormone sẽ tác động trực tiếp tới nhan sắc chị em, khiến cho làn da kém mịn màng, tâm trạng dễ cáu gắt, nóng nảy…
- Nguy hiểm tới tính mạng: một tỷ lệ rối loạn kinh nguyệt là triệu chứng của căn bệnh lý như u xơ tử cung, u nang buồng trứng… nếu không được phát hiện sớm và can thiệp sớm có thể tác hại, đè nén các cơ quan lân cận; hoặc rối loạn kinh nguyệt cũng là triệu chứng của các căn bệnh lý ung thư như ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng, ung thư nội mạc tử cung… có thể đe dọa tính mạng phụ nữ nếu không điều trị sớm.
có máu kinh nguyệt nặng quá lâu mà không được kiểm soát có thể gây nên thiếu máu nghiêm trọng, khiến cho chị em gặp phải choáng váng, ngất xỉu, nguy hiểm tới tính mạng
“Khi nhận xuất hiện các triệu chứng của rối loạn kinh nguyệt, tốt nhất chị em nên tới ngay địa điểm y tế để được thăm kiểm tra, tiến hành các xét nghiệm kiểm tra để cho kết quả chẩn đoán chuẩn xác nhất, phát hiện sớm trường hợp rối loạn kinh nguyệt do căn bệnh lý nguy hiểm để có can thiệp sớm và hữu hiệu, tránh những nguy hiểm đáng tiếc xảy ra”, bác sĩ Hoàng Duy nhắn nhủ.
Phương pháp chẩn đoán
Để đưa ra chẩn đoán và tìm nguyên nhân rối loạn kinh nguyệt, bác sĩ sẽ xem xét căn bệnh sử, thăm kiểm tra đầu tiên gồm kiểm tra phụ khoa và thực hiện xét nghiệm PAP. Chị em nên ghi lại và thông báo cho bác sĩ đầy đủ những thông tin về kỳ kinh nguyệt của mình, gồm ngày bắt đầu và ngày kết thúc kỳ kinh, số lượng máu kinh và các triệu chứng gặp phải.
Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ chỉ chỉ định riêng. Một tỷ lệ có thể cần thiết phải thực hiện thêm một vài xét nghiệm bổ sung để gia tăng kết quả chẩn đoán như:
- Xét nghiệm máu.
- Xét nghiệm nội tiết tố.
- Siêu âm.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI).
- Nội soi buồng tử cung.
- Sinh thiết nội mạc tử cung.
- Nội soi ổ bụng.
Điều trị rối loạn kinh nguyệt như thế nào?
Bác sĩ Hoàng Duy cho thấy, việc điều trị rối loạn kinh nguyệt sẽ phụ thuộc vào kết quả thăm kiểm tra, xét nghiệm tìm nguyên nhân, nguyện vọng mang thai, sinh nở và các yếu tố không tương tự từ phía chị em phụ nữ. Thông thường, bác sĩ ưu tiên khuyến khích chị em tự điều chỉnh lại những ngày kinh nguyệt nguyệt bằng cách thay thế đổi thói quen sống, sau đó mới dùng điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa phù hợp.
- thay thế đổi thói quen sống: chị em nên xây dựng chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh, bổ sung đầy đủ hoạt chất dinh dưỡng, hạn chế tiêu thụ muối, caffeine, đường và không uống rượu bia trước kỳ kinh, điều này giúp cho chị em tránh được những triệu chứng tiền kinh nguyệt.
- Điều trị nội khoa: một vài loại thuốc có tác dụng giảm sút cơn đau đớn quằn quại khi tới tháng, điều hòa kinh nguyệt và điều trị chứng mất minh, tuy nhiên chị em không được tự ý lạm dụng sử dụng thuốc, tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn liều số lượng phù hợp.
- Điều trị ngoại khoa: thường được dùng trong những trường hợp rối loạn kinh nguyệt do căn bệnh lý. Chị em có thể tham gia thủ thuật khử nội mạc tử cung hoặc khử tử cung để điều trị căn bệnh lý, sau thủ thuật kinh nguyệt cũng sẽ tan biến hoàn toàn.
Trung tâm Sản Phụ khoa, Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh quy tụ hệ thống chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, sở hữu hệ thống máy móc tiên tiến, quy trình thăm kiểm tra, chẩn đoán và điều trị cá thể hóa cho từng trường hợp cụ thể… sẵn sàng đồng hành cùng chị em trên hành trình chăm sóc sức khỏe, giữ an toàn nguy cơ sinh sản, giúp cho chị em sống vui, sống khỏe và trọn vẹn niềm vui thiên chức.
Để đặt lịch hẹn thăm kiểm tra và tư vấn với các chuyên gia Sản Phụ khoa tại Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh, chị em vui lòng liên hệ tới:
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Phòng ngừa rối loạn kinh nguyệt bằng cách nào?
Để phòng ngừa hiện tượng kinh nguyệt rối loạn, chị em cần thiết phải lưu ý những điều sau:
- Xây dựng và giữ thói quen sống lành mạnh bằng chế độ dinh dưỡng khoa học, tập luyện thể dục thể thao thể thao điều độ.
- để ý nghỉ ngơi phù hợp, giữ gìn giấc ngủ ngon, đủ giấc.
- Tránh tình trạng lo sợ, lo âu quá lâu.
- Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, nhất là trong những ngày hành kinh. cần thiết phải thay thế băng vệ sinh sau mỗi 4-6 giờ để tránh gây nên nhiễm trùng, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây nên căn bệnh xâm nhập.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn sử dụng thuốc tránh thai hoặc công nghệ tránh thai phù hợp, không gặp tác dụng phụ.
- Thăm kiểm tra sức khỏe phụ khoa định kỳ, tối thiểu 6 tháng/lần hoặc theo chỉ định riêng của bác sĩ.
Hy vọng những thông tin Vừa rồi từng giúp cho chị em nắm rõ về hiện tượng rối loạn kinh nguyệt để phát hiện sớm, thăm kiểm tra và can thiệp sớm. Nếu có bất kỳ lo lắng hoặc quan tâm nào, chị em có thể liên hệ tới hotline Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh để được các chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi hỗ trợ!
