Áp xe vú là chứng bệnh lý tuyến vú nguy hiểm, thường gặp ở phụ nữ sau sinh và đang cho con bú. Áp xe vú sau sinh nếu không được can thiệp điều trị sớm có thể tác động xấu tới sức khỏe mẹ, tin cậy sữa cho con bú, nguy hiểm nhất là hoại tử vú hoặc tiến triển thành ung thư vú.
Áp xe vú sau sinh là như thế nào?
Áp xe vú sau sinh là tình trạng viêm sưng, nóng, đỏ và đau đớn tức ở vú do tình trạng tích tụ mủ trong vú, thường tiến triển do nhiễm trùng vú không được điều trị sớm hoặc điều trị không đầy đủ. Thống kê cho xuất hiện, tầm 5-11% các trường hợp áp xe vú sau khi sinh là ở phụ nữ sau sinh và đang cho con bú, thường gặp nhất từ tuần thứ 3-8 sau khi sinh.
Ổ áp xe vú sau sinh có thể trở nên ở trước, trong hoặc sau tuyến vú. Quá trình tiến triển của một ổ áp xe thường trải qua ba thời kỳ, gồm thời kỳ viêm nhiễm, thời kỳ tại thành ổ áp xe và cuối cùng là thời kỳ tiến triển sang hoại tử. (1)
Vì thế, nếu nhận xuất hiện các triệu chứng không thông thường ở vú ngay sau khi sinh hoặc đang cho con bú như sưng, đỏ, đau đớn… mẹ nên thăm thăm khám ngay lập tức để được kiểm tra và can thiệp sớm, tránh hệ lụy nguy hiểm.
Dấu hiệu áp xe vú sau sinh
Mẹ sau sinh và cho con bú nếu có những triệu chứng dưới đây sẽ được chẩn đoán là áp xe vú: (2)
- Có cảm giác sưng đau đớn, căng tức và nóng rát ở bầu ngực.
- Da đầu núm vú hoặc toàn bộ bầu ngực mắc phải ửng đỏ.
- Sờ xuất hiện khối cứng chắc ở trên vú gây nên đau đớn dữ dội.
- Đầu núm vú có thể mắc phải thụt vào trong.
- Có thể xuất hiện mủ trắng chảy ra từ đầu núm vú.
- số lượng sữa mẹ cho con bú suy nhược dần.
- Sữa mẹ có lẫn mủ hoặc có mùi hôi tanh không dễ chịu thực hiện cho bé không thể bú được.
- Các triệu chứng toàn thân như sốt cao từ 38 tới 40 độ, mệt mỏi, lạnh run người, ăn uống kém…
Nguyên nhân mẹ sau sinh dễ mắc phải áp xe vú
tất cả các mẹ đều thắc mắc áp xe ngực sau sinh là vì đâu? Tắc tia sữa do bất kỳ nguyên nhân nào đi kèm với sự xâm nhập của vi khuẩn vào ống dẫn sữa, thường gặp nhất là Staphylococcus aureus chủ yếu là căn nguyên chủ yếu của tình trạng áp xe vú sau sinh.
Khi mẹ mắc phải tắc tia sữa, đồng nghĩa với việc sữa không thể chảy ra ngoài nên tạo thành cục cứng. Cùng lúc đó, sữa mới vẫn được tiếp tục tạo ra gây nên căng tức ống dẫn sữa, lâu ngày dẫn tới viêm tuyến vú và áp xe vú. Trong tháng đầu tiên sau sinh, tầm 85% trường hợp áp xe vú là do nguyên nhân này.
Mặt không không khác, tình trạng ổ áp xe ở vú sau khi sinh còn do các nguyên nhân sau: (3)
- Mẹ không thực hiện vắt sữa hoặc hút sữa dư thừa sau khi bé bú xong dẫn tới hiện tượng ứ đọng sữa.
- Bé bú mẹ không đúng cách, ngậm đầu vú mẹ quá lâu, bú kém, động tác bú thiếu mạnh hoặc cắn trầy xước vú mẹ tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn có hại xâm nhập gây nên chứng bệnh.
- Mẹ mặc áo ngực quá chật hoặc thường xuyên địu bé trước ngực vô hình tạo nên áp lực quá to lên bầu ngực. Đây cũng là nguyên nhân thường gặp thực hiện cho mẹ mắc phải tắc tia sữa và dẫn tới áp xe vú.
- Mẹ mắc phải stress, stress hoặc trầm cảm sau sinh thực hiện cho quá trình sản sinh hormone oxytocin suy nhược sút, dễ gây nên tắc tuyến sữa ở bầu ngực.
- Mẹ vệ sinh vùng ngực không sạch sẽ.
Ngoài ra, nghiên cứu cho xuất hiện nguy cơ tiến triển tình trạng áp xe vú sau sinh thường gặp ở phụ nữ sinh con so, sinh con sau tuần thai thứ 41, mẹ trên 30 tuổi và mắc phải viêm vú gần đây.
Áp xe vú sau sinh có nguy hiểm không?
Áp xe vú sau sinh là chứng bệnh lý nguy hiểm, nếu không được can thiệp xử trí sớm có thể tác động tới sức khỏe mẹ, tin cậy sữa cho con và nhiều hệ lụy nghiêm trọng không không khác. Cụ thể như sau:
- gây nên mất sữa: Nếu mẹ thắc mắc áp xe vú sữa mẹ có mắc phải tác động không, giải thích là có. Sữa mẹ có thể lẫn mủ hoặc mùi hôi tanh thực hiện cho bé không thể bú được. Trong trường hợp ổ áp xe quá lớn gây nên vỡ hoặc hoại tử có thể thực hiện cho mẹ mất nguy cơ tiết sữa.
- Nhiễm trùng lan rộng: Những mẹ bầu có sức đề kháng yếu, nhất là ở những tháng đầu sau sinh sức khỏe chưa khôi phục tốt có thể gặp tình trạng ổ áp xe lan rộng gây nên nhiễm trùng sang các cơ quan lân cận. Thực tế đã từng ghi nhận một tỷ lệ áp xe vú sau sinh con hệ lụy nhiễm trùng máu, gây nên thận yếu, viêm cầu thận cấp, đe dọa tính mạng người phụ nữ.
- Hoại tử mô mỡ vú: Thường gặp khi ổ áp xe vỡ gây nên hoại tử ngực. Nếu không được phát hiện sớm và can thiệp sớm, mẹ có thể gặp các hệ lụy nặng không không khác như nhiễm khuẩn huyết, rối loạn đông máu, thận yếu, suy đa cơ quan, hoại tử các chi và nguy hiểm tới tính mạng.
- Viêm xơ tuyến vú và nguy cơ ung thư vú trong tương lai: Nếu mẹ xuất hiện hai vú to rất nhanh song không đau đớn, toàn thân mệt mỏi, suy nhược… hãy thăm thăm khám sớm để được thực hiện xét nghiệm tế bào bằng chọc hút hoặc sinh thiết, phát hiện sớm tế bào ung thư.
Khi nào nên gặp bác sĩ?
Áp xe vú sau sinh là chứng bệnh lý không nghiêm trọng, sẽ không tác động tới sức khỏe mẹ cũng như tin cậy sữa mẹ cho con nếu mẹ phát hiện sớm và can thiệp điều trị sớm. Tuy nhiên, nếu chứng bệnh cảnh phát hiện muộn hoặc không được điều trị đúng cách có thể đem lại hậu quả nặng nề. Vì thế, mẹ hãy tới ngay khu vực y tế có chuyên khoa Sản Phụ uy tín khi nhận xuất hiện các triệu chứng sau:
- Có vết sưng đỏ hoặc đau đớn ở đầu vú và bầu ngực.
- Núm vú mắc phải thụt vào trong hoặc có mủ chảy ra từ đầu núm vú.
- đau đớn dữ dội khi cho con bú.
- Cảm xuất hiện sốt cao, mệt mỏi, người lạnh run.
Phương pháp chẩn đoán áp xe vú
Chẩn đoán chuẩn xác nguyên nhân và tình trạng áp xe vú sẽ giúp cho bác sĩ lấy quy trình điều trị phù hợp, xóa bỏ triệu chứng và tăng cao sức khỏe cho mẹ. Đầu tiên, bác sĩ sẽ thăm thăm khám lâm sàng, hỏi các triệu chứng mẹ gặp phải như sốt cao, đau đớn đầu, mệt mỏi… Tiếp tới, thăm thăm khám nhân mềm, xem tình trạng bầu ngực sưng đỏ, phù nề, ấn lõm ổ chứa dịch, sờ hạch nách, kiểm tra tình trạng sữa mẹ lẫn mủ hoặc có mùi hôi… (4)
Để tăng kết quả chẩn đoán, bác sĩ có thể yêu cầu mẹ tham gia những kiểm tra xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, xét nghiệm công thức máu, xét nghiệm CRP, chọc dò ổ viêm có mủ, cấy vi khuẩn, thực hiện thuốc kháng sinh đồ… loại trừ nguy cơ ung thư vú.
Điều trị áp xe vú sau sinh như thế nào?
Tương tự như bước chẩn đoán, tùy vào từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ có chỉ định lấy quy trình điều trị áp xe vú sau sinh phù hợp. Thông thường, nếu mẹ chỉ mắc phải áp xe vú một bên bầu ngực ở tình trạng nhẹ, có thể điều trị bằng cách thay thế đổi chế độ sinh hoạt khoa học hơn, phối hợp nghỉ ngơi phù hợp và cho bé bú ở bên ngực không mắc phải áp xe. với bầu ngực mắc phải áp xe, mẹ nên massage nhẹ nhàng, vắt hoặc hút bỏ sữa để thực hiện thông tuyến sữa và giữ vệ sinh sạch sẽ bầu vú.
Trường hợp đã từng lấy cách trên song không tăng cao triệu chứng, bác sĩ sẽ cân nhắc tới các bước điều trị sau:
1. Sử dụng thuốc kháng sinh
Để nhanh chóng tăng cao triệu chứng, giúp cho mẹ bớt đau đớn tức và tránh để tình trạng viêm nhiễm lan rộng, bác sĩ sẽ kê toa thuốc thuốc kháng sinh. Đây cũng là cách điều trị áp xe vú sau sinh thường gặp nhất.
2. Chích rạch da và dẫn lưu mủ áp xe
Nếu tình trạng áp xe vú vẫn không tăng cao sau khi dùng thuốc kháng sinh, bác sĩ sẽ chỉ định chích nặn mủ. Với những ổ áp xe nằm sâu bên trong, bác sĩ sẽ chích rạch tháo mủ, đồng thời đặt ống dẫn lưu qua siêu âm mà không nên tiểu phẫu. Sau khi tháo mủ, bên vú mắc phải áp xe sẽ được vệ sinh hàng ngày bằng dung dịch sát khuẩn thông qua bơm rửa, phối hợp sử dụng thuốc kháng sinh điều trị.
3. tiểu phẫu
Chỉ định tiểu phẫu thường lấy cho những trường hợp ổ áp xe vú lớn. Tương tự như thủ thuật chích rạch da, sau tiểu phẫu bác sĩ sẽ đặt ống dẫn lưu để dẫn lưu mủ hàng ngày, phối hợp sử dụng thêm thuốc thuốc kháng sinh để suy nhược đau đớn.
Trong suốt quá trình điều trị áp xe vú, mẹ nên tuân thủ chặt chẽ chỉ định và liệu trình điều trị của bác sĩ, lưu ý chăm sóc vệ sinh và những lưu ý theo hướng dẫn để tránh thực hiện ổ áp xe tái phát hoặc trở nên các ổ áp xe mới.
Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh quy tụ hệ thống chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, sở hữu hệ thống máy móc tiên tiến, quy trình thăm thăm khám và điều trị cá thể hóa giúp cho điều trị tốt nhất tình trạng áp xe vú sau đẻ ở mẹ, giữ an toàn sức khỏe mẹ và tin cậy sữa mẹ cho bé, giữ gìn nguồn dinh dưỡng cho bé tiến triển thể dinh dưỡng tốt nhất.
Trung tâm Sản Phụ khoa thường xuyên tổ chức lớp học tiền sản với nhiều nội dung hữu ích, trong số đó có hướng dẫn mẹ cách cho con bú đúng cách để hạn chế tối đa nguy cơ mắc phải tắc tia sữa – nguyên nhân thường gặp của tình trạng áp xe vú sau sinh. Tham gia lớp học tiền sản, mẹ bỉm sữa sẽ trang mắc phải thêm nhiều thông tin trên hành trình chăm sóc và nuôi dưỡng con nhỏ khoa học.
Để tìm hiểu thông tin lớp học tiền sản và đăng ký tư vấn với các chuyên gia Sản Phụ khoa tại Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh, mẹ có thể liên hệ tới:
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
mắc phải áp xe vú có nên cho con bú không?
mắc phải áp xe ngực khi cho con bú thì có nên tiếp tục cho bú không? Mẹ không nên cho bé bú ở bầu ngực mắc phải áp xe bởi có thể thực hiện cho đầu núm vú của mẹ mắc phải tổn thương nặng hơn, tình trạng áp xe có thể trở nên trầm trọng hơn. Ngoài ra, sữa mẹ có lẫn vi khuẩn gây nên chứng bệnh có thể thực hiện cho bé mắc phải nhiễm khuẩn và rối loạn tiêu hóa do nhiễm vi khuẩn từ ổ áp xe của mẹ.
Mẹ có thể cho bé bú ở bầu ngực không mắc phải áp xe để giữ gìn mang đến nguồn dinh dưỡng quý giá từ sữa mẹ. Tuy nhiên, nếu mẹ đang sử dụng thuốc thuốc kháng sinh hoặc bất kỳ loại thuốc điều trị nào nên hạn chế cho bé bú. Tốt nhất, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ điều trị để được hướng dẫn chuẩn xác và đầy đủ.
Mẹ vẫn có thể cho bé bú ở bên bầu ngực lành lặn, không mắc phải áp xe và nên giữ gìn không sử dụng thuốc thuốc kháng sinh hoặc bất kỳ thuốc nào không không khác
Phòng ngừa mắc phải áp xe vú sau sinh bằng cách nào?
Mẹ có thể phòng ngừa tình trạng áp xe vú sau sinh bằng việc lưu ý những vấn đề sau:
- Vệ sinh sạch sẽ đầu núm vú, bầu ngực cả trước và sau khi cho bé bú. Nên dùng khăn sạch thấm nước nóng để thực hiện sạch đầu nhũ hoa. Vệ sinh tay sạch sẽ để tránh nhiễm khuẩn từ tay truyền nhiễm lan sang vú.
- lấy chế độ dinh dưỡng khoa học, bổ sung đầy đủ những dưỡng dinh dưỡng nên thiết, nghỉ ngơi phù hợp, tránh stress, mệt mỏi để tạo nguồn sữa dồi dào cho bé.
- Tập cho bé thói quen bú mẹ đúng cách, để bé bú no và bú hết từng bên vú. Sau khi bé bú xong, mẹ nên vắt hoặc hút sạch số lượng sữa ứ đọng để tránh tắc tia sữa gây nên áp xe vú.
- Hiểu thói quen bú mẹ của bé, tránh để trầy xước hoặc rạn nứt đầu núm vú tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại xâm nhập gây nên chứng bệnh.
- Mặc áo ngực thoải mái, dinh dưỡng liệu mềm mại và hạn chế địu bé trước ngực để tránh tạo áp lực lên bầu ngực.
Hy vọng những thông tin Vừa rồi đã từng giúp cho mẹ nắm được những nguyên nhân gây nên áp xe vú sau sinh, từ đó biết cách phòng ngừa để tránh hệ lụy nguy hiểm. Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc quan tâm nào, mẹ có thể liên hệ tới hotline Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh để được các chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi hỗ trợ!
