Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, phòng ngừa

Theo trang Herpes.org.nz thuộc Tổ chức giáo dục các chứng bệnh lây nhiễm truyền qua đường tình dục (STIEF): có 22% người trưởng thành từng quan hệ tình dục nhiễm chứng bệnh mụn rộp sinh dục do HSV-2 gây ra ra. 75% trong số đó lây nhiễm nhiễm từ bạn tình, những người hoàn toàn không biết mình mình mắc chứng bệnh. Vậy chứng bệnh Herpes sinh dục là như thế nào? Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, phòng ngừa ra sao? (1)

Herpes sinh dục là như thế nào?

Herpes sinh dục là chứng bệnh truyền nhiễm lây nhiễm qua đường tình dục do virus Herpes Simplex (HSV) gây ra ra. Theo thống kê, trung bình trong 8 người Úc trưởng thành từng quan hệ tình dục có 1 người mắc mụn rộp sinh dục. (2)

Herpes sinh dục gây ra nổi lên mụn nước hoặc vết loét trên cơ quan sinh dục và hậu môn. chứng bệnh thường tái phát/tái nhiễm thành nhiều đợt trong suốt cuộc đời, nhất là khi sức đề kháng giảm sút (lo lắng, mất ngủ, ăn uống thiếu dinh dưỡng…)

Nguyên nhân nhiễm Herpes sinh dục

Herpes sinh dục lây nhiễm lan qua tiếp xúc da kề da với người có virus HSV, thường do quan hệ tình dục bằng đường sinh dục hoặc khoang miệng. chứng bệnh cũng lây nhiễm lan qua việc hôn, màn dạo đầu hoặc quan hệ tình dục không thâm nhập.

Có 2 loại HSV, cả 2 loại virus này đều tác động tới môi, miệng, cơ quan sinh dục hoặc hậu môn, tuy nhiên:

• HSV-1 thường gây ra ra vết loét lạnh trên môi hoặc mặt.
• HSV-2 thường gây ra ra mụn rộp ở cơ quan sinh dục.

Virus HSV dễ lây nhiễm lan nhất thông qua mụn rộp hoặc vết loét tuy nhiên vẫn lây nhiễm truyền ngay cả khi người chứng bệnh không có mụn rộp, vết loét hoặc các triệu chứng không tương tự. Herpes sinh dục không lây nhiễm lan thông qua việc ôm, sử dụng chung bể bơi hoặc cùng tiếp xúc bệ ngồi trong nhà vệ sinh.

Xem thêm: Herpes là như thế nào? Nguyên nhân và triệu chứng thường gặp

Nhận biết triệu chứng Herpes sinh dục thường gặp

Sự xuất hiện của mụn rộp là dấu hiệu Herpes sinh dục nổi lên. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch chứng bệnh (CDC) Hoa Kỳ nhận định trung bình, đợt nổi lên đầu tiên sẽ xuất hiện 4 ngày sau khi nhiễm virus. (3)

1. Về dương vật

Với nam giới mắc Herpes sinh dục, mụn rộp sẽ xuất hiện trên dương vật, bìu, mông, vùng da xung quanh hoặc gần hậu môn.

2. Về bộ phận sinh dục nữ

Với nữ giới mắc Herpes sinh dục, mụn nước sẽ xuất hiện ở vùng bộ phận sinh dục nữ, hậu môn, mông hoặc các vùng da lân cận.

3. Triệu chứng chung

Các triệu chứng chung của chứng bệnh Herpes sinh dục gồm có:

• Mụn rộp xuất hiện trong miệng, trên môi, mặt và bất kỳ nơi nào không tương tự tiếp xúc với vùng da nhiễm chứng bệnh.
• Khu vực nhiễm chứng bệnh thường bắt đầu ngứa ngáy hoặc ngứa ngáy ran trước khi mụn nước thực sự xuất hiện.
• Các mụn nước vỡ tạo thành vết loét hở và chảy dịch.
• Một lớp vảy xuất hiện tại vị trí vết loét trong vòng một tuần sau khi nổi lên.
• Các tuyến bạch huyết mắc phải sưng lên. Các tuyến bạch huyết này có tác dụng chống nhiễm trùng và viêm nhiễm trong cơ thể.
• Herpes sinh dục gây ra đau đớn đầu, đau đớn tức cơ thể và sốt.

Herpes sinh dục nguy hiểm như thế nào?

Virus Herpes có xu hướng trốn (ngủ) ở các hạch thần kinh nên khó khăn chữa trị khỏi khỏi hẳn. Virus Herpes sinh dục hiếm khi đe dọa tới tính mạng người chứng bệnh tuy nhiên rất nguy hiểm với phụ nữ mang thai. Virus Herpes sinh dục nổi lên trong thời kỳ mang thai tiến hành tăng nguy cơ sinh non, thai nhi có thể mắc phải nhiễm trùng hoặc chết trong bụng mẹ. (4)

Yếu tố rủi ro tăng nguy cơ nhiễm chứng bệnh?

những yếu tố rủi ro tiến hành tăng nguy cơ nhiễm chứng bệnh Herpes sinh dục: (5)

• Tiếp xúc với cơ quan sinh dục qua quan hệ tình dục bằng miệng, bộ phận sinh dục nữ hoặc hậu môn không sử dụng giải pháp an toàn. Phụ nữ có nguy cơ mắc mụn rộp sinh dục cao hơn. Virus lây nhiễm lan dễ thực hiện hơn từ nam sang nữ hơn từ nữ sang nam.
• Quan hệ tình dục với nhiều đối tác. Người có số số lượng bạn tình càng nhiều sẽ có tỷ lệ mắc Herpes sinh dục càng cao.
• Có bạn tình mắc chứng bệnh mụn rộp sinh dục tuy nhiên không dùng thuốc điều trị.

1. Herpes sinh dục thường thấy như thế nào?

• Mụn rộp sinh dục tương đối thường thấy. Dù chứng bệnh Herpes sinh dục do HSV-2 gây ra ra tuy nhiên HSV-1 cũng lây nhiễm lan thông qua tiếp xúc, tạo thành các mụn rộp ở cơ quan sinh dục.
• Tổ chức Y tế thế giới (WHO)  ước tính có 491,5 triệu người nhiễm HSV-2 vào năm 2016. Con số này chiếm hơn 1/10 dân số thế giới trong lứa tuổi từ 15 – 49.
• WHO cũng ước tính rằng 3,7 tỷ người nhiễm HSV-1 trong cùng năm, chiếm tầm 2/3 dân số thế giới dưới 50 tuổi.

Khi nào cần thiết phải gặp bác sĩ?

Nếu phát hiện triệu chứng của mụn rộp sinh dục hoặc nhận xuất hiện mình có nguy cơ từng tiếp xúc với HSV; người chứng bệnh tới gặp bác sĩ chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da để được thăm khám, chẩn đoán chứng bệnh và tư vấn về việc sử dụng thuốc điều trị.

Phương pháp chẩn đoán Herpes sinh dục

Bác sĩ chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da chẩn đoán lây nhiễm truyền Herpes sinh dục bằng cách kiểm tra trực quan các sang thương da. Dù không phải lúc nào cũng cần thiết phải thiết tuy nhiên bác sĩ có thể xác nhận kết quả chẩn đoán thông qua các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm (xét nghiệm PCR HSV).

Xét nghiệm máu có thể chẩn đoán HSV trước khi nổi lên. Tuy nhiên, nếu không có tiếp xúc với virus và không có triệu chứng nào hiển thị, không nhất thiết phải sàng lọc HSV-1 hoặc HSV-2.

Điều trị Herpes sinh dục như thế nào?

1. Thuốc

• Thuốc kháng virus giúp cho đẩy nhanh thời gian chữa trị lành vết loét và giảm sút đau đớn. Thuốc được dùng khi có dấu hiệu nổi lên đầu tiên (ngứa ngáy và các triệu chứng không tương tự).
• Nếu đợt nổi lên đầu tiên từng xảy ra, bác sĩ chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da kê đơn thuốc để giảm sút nguy cơ nổi lên chứng bệnh trong tương lai.

2. Chăm sóc tại nhà

• Người có chứng bệnh Herpes sinh dục nên tắm trong nước nóng và sử dụng dinh dưỡng tẩy rửa nhẹ, giữ cho khu vực nổi mụn rộp sạch sẽ và khô ráo, mặc quần áo cotton rộng rãi để giúp cho cơ thể thoải mái hơn.

Herpes sinh dục lây nhiễm truyền như thế nào?

Herpes sinh dục lây nhiễm truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục không lành mạnh, gồm:

• Quan hệ tình dục qua đường dương vật – bộ phận sinh dục nữ.
• Quan hệ tình dục qua đường hậu môn.
• Bất kỳ vận động nào không tương tự mối quan hệ tới sự tiếp xúc giữa các cơ quan sinh dục.
• Có thể nhiễm Herpes sinh dục khi quan hệ tình dục bằng miệng. Mụn rộp miệng có thể lây nhiễm lan sang vùng sinh dục, hậu môn và ngược lại.

Dù HSV thường lây nhiễm truyền qua tiếp xúc da kề da tuy nhiên virus này cũng được tìm xuất hiện trong tinh dịch, nước bọt và dịch tiết bộ phận sinh dục nữ của người chứng bệnh.

Các giải pháp phòng ngừa nhiễm chứng bệnh

Những người trưởng thành từng quan hệ tình dục có thể giảm sút nguy cơ nhiễm Herpes sinh dục bằng cách:

• Sử dụng các phương pháp giữ an toàn khi quan hệ tình dục như bao cao su, tấm chắn miệng (dental dams).
• Không quan hệ tình dục với người đang có triệu chứng mụn rộp. Tuy nhiên, HSV vẫn lây nhiễm truyền ngay cả khi không có triệu chứng.
• Hạn chế số số lượng bạn tình, chung thủy với đối tác của mình và yêu cầu họ thực hiện điều tương tự.

Những vấn đề mối quan hệ

1. Nên tiến hành thế nào khi phát hiện nhiễm Herpes sinh dục trong quá trình mang thai?

Các triệu chứng chung với trẻ sơ sinh nhiễm Herpes sinh dục qua đường bộ phận sinh dục nữ gồm có các vết loét trên mặt, cơ thể, cơ quan sinh dục và dẫn tới các hậu quả nghiêm trọng:

• Mù lòa.
• Tổn thương não.
• Tử vong.

Nếu phát hiện nhiễm Herpes sinh dục trong quá trình mang thai, cần thiết phải trao đổi thẳng thắn với bác sĩ điều trị để được tư vấn, sử dụng các giải pháp phòng ngừa nhằm ngăn chặn virus lây nhiễm truyền sang thai nhi. Nếu người mẹ có mụn rộp dọc theo đường sinh, các chuyên gia đề xuất phương pháp sinh mổ thế vì sinh thường qua đường bộ phận sinh dục nữ.

2. Điều gì xảy ra nếu Herpes sinh dục không được điều trị?

Mụn rộp sinh dục không quá nguy hiểm với người trưởng thành. Trong những ít trường hợp, Herpes sinh dục có thể gây ra ra các hậu quả, tuy nhiên tình trạng này sẽ không trầm trọng thêm theo thời gian.

Tuy nhiên, tình trạng chứng bệnh lâu ngày gây ra đau đớn đớn, tiến hành cho người chứng bệnh cảm xuất hiện tự ti. Các phương pháp điều trị bằng thuốc kháng virus giúp cho giảm sút các triệu chứng và tình trạng nghiêm trọng của các đợt nổi lên.

Herpes sinh dục là chứng bệnh tình dục thường thấy, ít dẫn tới hậu quả nguy hiểm nếu được điều trị sớm. Nắm được những kiến ​​thức về chứng bệnh Herpes sinh dục giúp cho phòng tránh, điều trị chứng bệnh tốt nhất, giữ gìn an toàn sức khỏe mình và những người xung quanh.