Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Sẹo trở thành sau khi vết thương trên da lành lặn. Tùy cơ địa từng người mà sẹo định hình ở nhiều kiểu không tương tự nhau: Sẹo phẳng, sẹo lồi, sẹo lõm, sẹo u xơ. Ngoài hình kiểu thì sẹo cũng có 2 màu: Sẹo trắng, sẹo đen. Riêng sẹo lồi nổi gồ ghề trên bề mặt da, có màu đỏ hoặc tím do cơ thể sản xuất collagen quá mức trong quá trình lành vết thương, thực hiện cho các mô gặp phải thừa, lồi lên trên da. Sẹo lồi gây ra đau đớn, ngứa ngáy. Bài viết dưới đây giải thích về nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa sẹo lồi để người chứng bệnh hiểu hơn về cơ chế gây ra chứng bệnh.

sẹo lồi

Sẹo lồi là như thế nào?

Sẹo lồi là loại sẹo nổi gồ ghề trên bề mặt da do tăng sinh mô sợi quá nhiều so với vết thương và gây ra sẹo. Cụ thể, khi da gặp phải thương, mô sợi trở thành để phục hồi vết thương. Thế tuy vậy, ở những người, các mô sợi này tăng sinh quá mức tạo thành khối cứng, căng bóng gọi là sẹo lồi.

Hiện thế giới có tầm 100 triệu người để lại sẹo do thủ thuật hoặc chấn thương, trong số đó 15% trường hợp mô sợi tiến triển quá mức thành sẹo u xơ hoặc sẹo lồi. Sẹo lồi có thể gặp ở tất cả lứa tuổi, xuất hiện tất cả vị trí trên cơ thể tuy vậy  thường xảy ra ở những vùng cơ thể như: Vai, dái tai, ngực, má, mông,… 

Sẹo lồi trên dái tai thường tròn và chắc, trên các cơ quan không tương tự của cơ thể sẽ có bề mặt phẳng hơn. Tuy nhiên, trên những cơ quan của cơ thể như: Cổ, bụng, tai,… sẹo lồi hơi di chuyển khi chạm vào. 

Sẹo lồi vượt ra ngoài ranh giới của vết thương đầu tiên, xâm lấn sang vùng da thông thường lân cận. Dù sẹo lồi không gây ra hại cho sức khỏe, tuy vậy thực hiện cho người chứng bệnh không tự tin, đặc biệt ở vùng cánh tay, chân,… 

người bị sẹo lồi

Với những người cơ địa dễ gặp phải sẹo lồi, nói cả một vết xước nhỏ cũng có thể dẫn tới sẹo lồi

Triệu chứng dấu hiệu của sẹo lồi 

Sẹo lồi lâu năm

Sẹo lồi có xu hướng tiến triển trễ, lan rộng trong nhiều tuần, vài tháng, vài năm. Tuy nhiên, ở những người, sẹo lồi có thể tiến triển nhanh chóng, tăng gấp 3 lần trong vài tháng. Sẹo lồi có kích thước không tương tự nhau, người chứng bệnh sẽ cảm xuất hiện mềm, ngứa ngáy hoặc đau đớn khi sẹo lồi tiến triển. Triệu chứng này thường hết khi sẹo lồi ngừng tiến triển. 

Sẹo lồi mới trở thành

Cơ thể sản xuất quá nhiều collagen trong quá trình trở thành sẹo để phục hồi vết thương. Trong cơ thể, collagen có vai trò giữ độ đàn hồi của da, hỗ trợ cấu trúc cơ, xương, mô.

Sẹo lồi thường xuất hiện tầm 3 – 12 tháng sau chấn thương. Lúc đầu, sẹo lồi có màu đỏ, hồng hoặc tím tuy vậy cuối cùng sẽ chuyển sang màu sẫm hơn da, phần viền cũng đậm hơn phần trung tâm. Những vết sẹo này xuất hiện với kiểu những cục da bóng, không có lông. (1)

Nguyên nhân trở thành sẹo lồi

Có nhiều nguyên nhân trở thành sẹo lồi thường gặp như:

  • Xỏ lỗ tai.
  • Nổi mụn trứng cá hoặc thủy đậu (thường gặp ở mặt, ngực, vùng thắt lưng).
  • Vết thương: vết thủng, bỏng, vết cắt, vết cạo râu, vết cắn của động vật, thủ thuật, thủ thuật, tiêm.

Sẹo lồi có gây ra hại không?

Không. Dù sẹo lồi gây ra ngứa ngáy, đau đớn, không dễ chịu tuy vậy không gây ra hại cho sức khỏe. 

Sẹo lồi không phải chứng bệnh lây nhiễm nhiễm, cũng không phải ung thư. Nếu người chứng bệnh từng có một vết sẹo lồi thì nguy cơ sẽ có thêm những vết sẹo lồi không tương tự. Sẹo lồi không mờ dần theo thời gian, để suy nhược sự xuất hiện của sẹo lồi, người chứng bệnh nên tới bác sĩ da liễu để thăm khám và điều trị sớm.

hình mô phỏng sẹo lồi

Sẹo lồi không gây ra nguy hiểm tới sức khỏe tuy vậy gây ra không dễ chịu cho người chứng bệnh

Yếu tố tăng nguy cơ sẹo lồi

  • Melanin: Là sắc tố mang lại màu sắc cho da, tóc, mắt. Khi cơ thể càng sản xuất nhiều melanin, các cơ quan này càng sẫm màu. Khi da tổn thương, cơ thể sẽ sản sinh ra các tế bào tạo sắc tố (tế bào hắc tố) nên ở vùng gặp phải thương có nhiều melanin hơn. Do đó, người da đen có nhiều hắc tố hơn các chủng tộc không tương tự nên nguy cơ gặp phải sẹo lồi cao hơn. 
  • Gen: Khoảng 1/3 số người gặp phải sẹo lồi có người thân trong gia đình từng gặp phải sẹo lồi (thường thấy ở những người gốc Phi hoặc châu Á.)
  • lứa tuổi (10 – 30 tuổi): Sẹo lồi có thể xuất hiện bất kỳ lúc nào tuy vậy lứa tuổi từ 10 – 30 tuổi là thời kỳ dễ trở thành sẹo lồi do collagen vận động mạnh hơn. 
  • Mang thai: Sự thay thế đổi nội tiết tố xảy ra trong thai kỳ thực hiện tăng nguy cơ trở thành sẹo lồi. (2)

Chẩn đoán sẹo lồi như thế nào?

Có thể chẩn đoán sẹo lồi đơn giản bằng nhìn, sờ vết sẹo. Khi sẹo lồi quá phát, bác sĩ sẽ thực hiện sinh thiết da để loại trừ ung thư da.

Sinh thiết da là một thủ thuật tiểu phẫu, bác sĩ da liễu gây ra tê và mổ cắt sang thương da Tiếp đó gửi tới khoa giải phẫu chứng bệnh để kiểm tra dưới kính hiển vi. Nếu người chứng bệnh gặp phải sẹo lồi, bác sĩ da liễu sẽ có kế hoạch điều trị phù hợp với tình trạng da của người chứng bệnh.

Thời gian tiến triển của sẹo lồi

Sau khi da gặp phải thương, sẹo lồi có thể trở thành từ ​​3 – 12 tháng hoặc lâu hơn. Da dày lên là dấu hiệu đầu tiên của sẹo lồi, tầm 20% ​​sẹo lồi xuất hiện sau một năm chấn thương.

Sẹo lồi có trị khỏi được không?

Sẹo lồi là u bướu lành tính (không phải ung thư), tuy nhiên sẹo lồi không dễ trị khỏi hẳn, thường tiến triển trở lại ngay cả sau khi được thủ thuật khử. Nếu từng từng có sẹo lồi, người chứng bệnh nên cẩn thận khi có vết thương ở da. Nếu phải thủ thuật, nên tham vấn các chuyên gia để phòng ngừa sẹo lồi.

Các phương pháp điều trị

Có nhiều phương pháp điều trị sẹo lồi, bác sĩ sẽ sử dụng một hoặc phối hợp các phương pháp điều trị tùy vào tình trạng chứng bệnh. Các phương pháp điều trị sẹo lồi thường sử dụng như:

  • Chăm sóc vết thương: với sẹo lồi mới, phương pháp điều trị có thể là băng ép từ vải co giãn hoặc các vật liệu không tương tự. Phương pháp này được sử dụng sau khi thủ thuật xóa sẹo lồi. Để thực hiện suy nhược hoặc ngăn ngừa sẹo sau thủ thuật thì cần phải tạo áp lực lên vết thương bằng cách đeo băng ép từ 12 – một ngày mỗi ngày và lâu ngày từ 4 – 6 tháng để có tốt nhất. Tuy nhiên, khi thực hiện phương pháp này, người chứng bệnh cảm xuất hiện rất không dễ chịu.
  • Dùng kem corticosteroid: xoa kem corticosteroid theo toa để giúp cho suy nhược ngứa ngáy.
  • Thuốc tiêm: Nếu sẹo lồi nhỏ, bác sĩ sẽ thực hiện suy nhược độ dày của sẹo bằng cách tiêm cortisone hoặc các steroid không tương tự. Người chứng bệnh cần phải tiêm thuốc hàng tháng (tối đa 6 tháng) trước khi vết sẹo phẳng lại. Tuy nhiên, khi tiêm corticosteroid sẽ dễ gây ra các tác dụng phụ như: thực hiện mỏng da, nổi vân mạng nhện, thay thế đổi màu da (suy nhược hoặc tăng sắc tố da).
  • Áp lạnh: Các sẹo lồi nhỏ muốn thực hiện suy nhược hoặc loại bỏ chúng sẽ đông lạnh bằng nitơ lỏng. Các tác dụng phụ xảy ra khi dùng phương pháp này như: phồng rộp, đau đớn, mất màu da (suy nhược sắc tố).
  • Điều trị bằng laser: Sẹo lồi lớn được thực hiện phẳng bằng việc điều trị với nhiều phiên laser nhuộm xung (từ 4 – 8 tuần giữa các phiên) để suy nhược ngứa ngáy, thực hiện mờ sẹo. Bác sĩ có thể phối hợp liệu pháp laser với tiêm cortisone. Các tác dụng phụ có thể xảy ra gồm: suy nhược hoặc tăng sắc tố, phồng rộp, đóng vảy (thường thấy hơn ở những người có làn da sẫm màu).
  • Phóng xạ: Dùng bức xạ (Photpho 32 hoặc tia X) tình trạng thấp giúp cho thu nhỏ hoặc suy nhược mô sợi tạo sẹo. Thế tuy vậy, bức xạ có tác dụng phụ dễ gây ra tác hại ung thư da. 
  • thủ thuật: Nếu khi uống các phương pháp điều trị trên mà không suy nhược sẹo lồi, bác sĩ sẽ loại bỏ chúng bằng cách thủ thuật phối hợp với các phương pháp không tương tự.
sẹo lồi là gì

Sẹo lồi nếu không được trị trị sớm có nguy cơ lây nhiễm lan sang những vùng da lân cận

Cách phòng ngừa sẹo lồi tốt nhất

Nếu cơ thể dễ gặp phải sẹo lồi hoặc có người thân trong gia đình từng gặp phải sẹo lồi nên thận trọng trong việc thực hiện các việc sau để ngăn ngừa sự trở thành sẹo lồi: (3)

  • Không xỏ lỗ tai, xỏ lưu ý trên cơ thể.
  • Không xăm mình, thủ thuật thẩm mỹ (nếu muốn thủ thuật, cần phải liên hệ bác sĩ da liễu kiểm tra da trước khi thủ thuật để tránh nguy cơ gây ra sẹo lồi).
  • Chăm sóc tất cả vết thương ngay lập tức (dù vết thương nhỏ) để giúp cho da nhanh lành, suy nhược nguy cơ để lại sẹo (liên hệ bác sĩ da liễu để được hướng dẫn cụ thể về cách chăm sóc, băng bó vết thương đúng cách).

địa điểm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM có chuyên khoa Da liễu, với bác sĩ giàu kinh nghiệm, chuyên chẩn đoán, điều trị sẹo và các chứng bệnh về da không tương tự. Tùy vào tình trạng chứng bệnh, các chuyên gia da liễu sẽ lên quy trình điều trị phù hợp cho từng người chứng bệnh.

HỆ THỐNG địa điểm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh

Sẹo lồi không gây ra nguy hiểm tới sức khỏe tuy vậy gây ra không dễ chịu cho người chứng bệnh. Vì vậy, khi cơ thể xuất hiện sẹo lồi, người chứng bệnh cần phải tới bác sĩ da liễu để thăm khám, điều trị sớm, tránh sẹo lồi lan rộng, không dễ điều trị.

Share this post:

Bài viết liên quan

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.