Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Viêm da dị ứng là tình trạng da liễu có thể gặp phải ở tất cả lứa tuổi, từ trẻ sơ sinh cho tới người lớn tuổi. chứng bệnh gây nên nhiều bất tiện trong đời sống, nếu không có cách kiểm soát còn có thể gây nên tác động trầm trọng tới sức khỏe.

Viêm da dị ứng là như nào?

Viêm da dị ứng là chứng bệnh lý chàm cơ địa, thường còn gọi là chàm thể tạng. Viêm da cơ địa tương đối thường thấy, thường xuất hiện nhiều ở trẻ dưới 5 tuổi và không có tính truyền nhiễm nhiễm. (1)

Bất kỳ ai cũng có thể gặp phải viêm da dị ứng. Theo tỷ lệ thường thấy giữa một vài dân tộc thì người châu Á chiếm tầm khoảng 13%; trong khi đó người da trắng vào tầm khoảng 11%, 10% là người da đen và 13% là người Mỹ bản địa.

Cấp độ chứng bệnh lý 

Có thể chia viêm da dị ứng thành 2 cấp độ là cấp tính và mạn tính. (2)

• Viêm da dị ứng cấp tính: Thời gian chứng bệnh thường nếu để lâu từ vài ngày cho tới vài tháng. Viêm da dị ứng cấp tính có hiện tượng xuất hiện triệu chứng phù nề, nóng rát, ửng đỏ, có mụn nước,… Nếu xuất hiện bọng nước thì dễ gặp phải vỡ và chảy dịch.
• Viêm da dị ứng mạn tính: Là tình trạng tái đi tái lại viêm da nhiều lần. Ở cấp độ mạn tính, chứng bệnh gây nên ra nhiều tổn thương hơn tới da so với dị ứng cấp tính. Việc điều trị viêm da mạn tính cũng gặp nhiều không dễ dàng khăn hơn.

Các loại viêm da dị ứng

Dựa theo tính chứng bệnh, có thể phân loại viêm da dị ứng theo các nhóm như sau:

1. Viêm da dị ứng tiếp xúc

Xảy ra do phản ứng của hệ thống miễn dịch khi da tiếp xúc với các yếu tố gây nên dị ứng trong môi trường như kim loại, hóa hoạt chất, mỹ phẩm, nọc cắn của côn trùng,… chứng bệnh thường thuyên suy yếu và khỏi hẳn sau 1-4 tuần.

2. Viêm da dị ứng thời tiết

sự liên quan tới sự thế đổi thời tiết. Do đó chứng bệnh cũng thường tiến triển mạnh vào thời điểm giao mùa hoặc vào mùa đông lúc không khí trở lạnh, hanh khô.

3. Viêm da dị ứng tiếp xúc bội nhiễm

Là tình trạng ở thể nặng của viêm da dị ứng khi các mụn nước vỡ tiến hành cửa cho vi trùng xâm nhập vào cơ thể, tiến hành cho da sưng , ngứa ngáy, đỏ, đau đớn rát nhiều. Nếu không điều trị đúng cách chứng bệnh có thể tái phát nhiều lần và gây nên ra những hậu quả nguy hiểm như nhiễm trùng máu, hoại tử da,…

4. Viêm da dị ứng cơ địa

Loại viêm da này thường gặp ở người có gien dị ứng hoặc cơ địa dị ứng. Viêm da dị ứng cơ địa không dễ dàng kiểm soát hoàn toàn được chứng bệnh (do tương tác giữa gien cơ địa dị ứng và môi trường xung quanh) và cũng dễ tái phát.

Nhận biết triệu chứng viêm da dị ứng

Triệu chứng đầu tiên thường thấy nhất của viêm da dị ứng là ngứa ngáy ngáy và da nổi mẩn đỏ. Tiếp theo da dần xuất hiện các dấu hiệu như thô ráp, bong tróc, dễ gặp phải viêm và kích ứng,… Những dấu hiệu này có thể trỗi dậy nhanh trễ không tương tự nhau ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể song thường tập trung ở vị trí cánh tay, khuỷu tay, mặt sau đầu gối, vùng má hoặc da đầu. (3)

Ngoài ra người chứng bệnh cũng có nguy cơ gặp phải các triệu chứng không tương tự gồm:

• Xuất hiện các mảng da tối màu hoặc có màu đỏ/ nâu xám
• Da nổi mụn nước nhỏ, chảy dịch khi gặp phải vỡ (đây là dấu hiệu nhiễm trùng khi gặp phải viêm da)
• Các mảng da đóng vảy khô hoặc phồng rộp

Trong trường hợp nghiêm trọng, viêm da diễn biến nặng có thể sinh ra các phản ứng như chán ăn, sốt, mệt mỏi,…

Nguyên nhân gây nên ra viêm da dị ứng

Nguyên nhân gây nên viêm da dị ứng xuất phát từ những tác động phức tạp lẫn nhau giữa yếu tố môi trường, hệ miễn dịch và di truyền.

trong số đó, hệ thống miễn dịch vận động quá mức khi da tiếp xúc với các hoạt chất kích ứng bên ngoài là tại sao thường gặp gây nên viêm da dị ứng. một vài tác nhân gây nên kích ứng quen thuộc có thể nhắc tới như:

• hoạt chất tẩy rửa, xà phòng, mỹ phẩm,…
• Thời tiết khô và lạnh, ướt át
• Bụi, nấm mốc, lông thú cứng, phấn hoa, mồ hôi,…
• Các thực phẩm như sữa bò, trứng, lúa mì hoặc đậu phộng
• Len hoặc sợi vải tổng hợp
• thế đổi nội tiết tố khi mang thai hoặc trong kỳ kinh nguyệt
• Tâm trạng lo lắng, lo lắng
• Nhiễm trùng da

Ngoài ra khi bố mẹ mắc chứng bệnh dị ứng (viêm da dị ứng, viêm mũi dị ứng, hen suyễn) thì khi sinh con, em bé cũng có nguy cơ gặp phải viêm da  cơ địa cao hơn thường thì. tại sao là viêm da cơ địa có sự liên quan tới các gien dị ứng, nhất là gien có sự liên quan tới cấu trúc da, khi gien này gặp phải khiếm khuyết thì tác động tới công dụng giữ an toàn của da (công dụng giữ ẩm, chống thoát nước, điều hòa thân nhiệt và giữ an toàn cơ thể khỏi vi khuẩn) – tiến hành da gặp phải chứng bệnh và tác động tới các cơ quan không tương tự trong cơ thể.

Ai dễ mắc viêm da dị ứng?

Viêm da dị ứng có thể xảy ra ở nhiều lứa tuổi song trẻ nhỏ là người chiếm phần lớn – nhất là ở trẻ gặp phải hen suyễn hoặc sốt cỏ khô (một loại viêm mũi dị ứng). Tỷ lệ mắc chứng bệnh ở người lớn từ 2-5%, trong khi trẻ nhỏ lên tới 10-20%.

Ở trẻ sơ sinh, viêm da dị ứng thường có dấu hiệu trước hết là chàm sữa hoặc lác sữa – xuất hiện nhiều ở mặt, các nếp da vùng nách và bẹn; có thể lan rộng tới vùng da thân mình và tay chân. Thời gian chứng bệnh thường bắt đầu từ 6 tới 12 tuần tuổi và dần tăng lên khi trẻ được 18 tháng tuổi. Ở trẻ lớn hơn, tình trạng viêm da có sự thế đổi qua các cơ quan như cổ tay, khuỷu tay, đầu gối, mắt cá chân. Vùng da quanh miệng cũng có nguy cơ gặp phải viêm bởi sự tác động của thức ăn và nước bọt. Nếu trẻ thường xuyên gãi ngứa ngáy sẽ dễ tiến hành cho vùng da tổn thương trở xơ hóa (da dày hơn, khô ráp hơn).

với người lớn, người có ba mẹ hoặc người thân trong gia đình gặp phải viêm da dị ứng hoặc người có da khô, da nhạy cảm là người có nguy cơ cao. Vùng da viêm da dị ứng ở người lớn thường tập trung ở bàn tay hoặc bàn chân.

Phương pháp chẩn đoán viêm da dị ứng

Để xác định liệu bạn có mắc phải viêm da dị ứng thường không bác sĩ sẽ dựa trên kết quả kiểm tra các dấu hiệu lâm sàng trên da và tiền sử chứng bệnh của bạn. Ngoài ra bạn cũng có thể nên thực hiện một vài xét để loại trừ các chứng bệnh ngoài da không tương tự.

Nếu bạn nghi ngờ mình gặp phải dị ứng với một loại thực phẩm/ hoạt chất kích thích nào đó gây nên kích ứng tới da, hãy cho bác sĩ biết thêm.

Các hậu quả của viêm da dị ứng

Người gặp phải viêm da dị ứng nếu không có cách điều trị và kiểm soát chứng bệnh có thể gặp phải một vài vấn đề sức khỏe cả thể hoạt chất lẫn tâm lý.

1. Nhiễm trùng da

Khi gặp phải viêm da dị ứng, da thường ở tình trạng nứt nẻ, khô ráp, bong tróc,… phối hợp thêm việc gãi ngứa ngáy nhiều sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, vi-rút xâm nhập.

Nếu xuất hiện da tiết dịch vàng, xuất hiện các đốm nhỏ trắng/ vàng trong vết chàm hoặc da trở nên sưng tấy/ đau đớn tức, cơ thể cảm xuất hiện mỏi mệt/ ớn lạnh thường rùng mình thì nên đi xét nghiệm bác sĩ sớm – đó chủ yếu là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng.

2. Hen suyễn và viêm mũi dị ứng

Hơn một nửa số trẻ nhỏ gặp phải viêm da dị ứng sau đó tiến triển thêm thành tình trạng hen suyễn và viêm mũi dị ứng (thường dưới 13 tuổi). Hai chứng bệnh này có sự liên quan tới nhau và thường tác động tiến hành cho cả chứng bệnh cảnh cả hai đều tăng lên. trong số đó hen suyễn có thể tiến hành cho người chứng bệnh ngừng hô hấp, đe dọa tới tính mạng.

3. tác động tâm lý

Vấn đề này đặc biệt có tác động lớn tới trẻ nhỏ. Ở những trẻ trong lứa tuổi mầm non, nếu gặp phải viêm da dị ứng thường có nhiều nguy cơ gặp phải các vấn đề về hành vi như tăng động suy yếu để ý hơn những trẻ không mắc chứng bệnh. không những thế trẻ gặp phải viêm da cũng có xu hướng phụ thuộc, bám dính ba mẹ nhiều hơn.

Việc gặp phải trêu chọc, bắt nạt về vấn cũng có thể gây nên tổn thương tâm lý với trẻ tiến hành cho trẻ dễ trở nên mặc cảm, nhút nhát, tự tách biệt chủ yếu mình, không dễ dàng hòa nhập tập thể.

4. tác động giấc ngủ

Tình trạng ngứa ngáy ngáy, đau đớn rát khi gặp phải viêm da dị ứng tiến hành cho giấc ngủ của người chứng bệnh gặp phải tác động trầm trọng. Thiếu ngủ dẫn tới các tác động tới cả tâm trạng và hành vi như tiến hành cho người gặp phải viêm da dị ứng không dễ dàng tập trung, thường mệt mỏi hoặc dễ cáu gắt.

Điều trị chứng bệnh viêm da dị ứng

Việc điều trị chủ yếu là loại bỏ nguyên nhân gây nên dị ứng bằng cách tầm soát các dị ứng nguyên. Tuy nhiên cho tới nay, y khoa chỉ mới tìm ra được một vài ít dị ứng nguyên trong không khí, môi trường và thực phẩm, vì vậy rất không dễ dàng kiểm soát được chứng bệnh. Tùy vào loại cơ chế gây nên viêm da dị ứng và tình trạng chứng bệnh mà có cách điều trị không tương tự nhau.

Điều quan trọng là nên gặp bác sĩ sớm ngay khi phát hiện các triệu chứng, không nên để chứng bệnh diễn biến trong thời gian dài sẽ tiến hành cho việc điều trị gặp nhiều không dễ dàng khăn về sau.

1. Dùng thuốc

Thuốc loại kem hoặc thuốc mỡ corticosteroid thường được kê toa dùng kèm theo sau bước dưỡng ẩm để giúp cho suy yếu ngứa ngáy và phục hồi vùng da gặp phải dị ứng tiến hành suy yếu ngứa ngáy và đóng vảy. Vấn đề là không nên lạm dụng thuốc để tránh nguy cơ xảy ra tác dụng phụ. một vài loại kem xoa không tương tự có chứa thành phần là hoạt chất ức chế calcineurin cũng có thể được sử dụng cho trẻ từ 2 tuổi trở lên và người lớn nhằm tác động tới hệ thống miễn dịch, ngăn hệ miễn dịch phản ứng quá mức – từ đó suy yếu bớt tần suất dị ứng của da.

Nếu da có vết loét hoặc xuất hiện dấu hiệu nhiễm trùng, bạn có thể nên dùng thêm thuốc thuốc kháng sinh loại uống hoặc thoa để suy yếu bớt tình trạng viêm.

2. Liệu pháp ánh sáng

Phương pháp này sử dụng tia cực tím hoặc đèn chiếu để ngăn chặn các phản ứng miễn dịch gây nên ra dị ứng. Liệu pháp ánh sáng thường uống cho những người không đáp ứng với các phương pháp điều trị tại chỗ hoặc tình trạng viêm da tái đi tái lại nhanh chóng.

Mặc dù mang tới hữu hiệu cao song liệu pháp ánh sáng ít sử dụng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bởi tác dụng tiến hành cho da lão hóa sớm và tăng nguy cơ ung thư.

Chăm sóc tại nhà

lo lắng là yếu tố tiến hành cho tình trạng viêm da dị ứng trở nên tồi tệ hơn. Do đó người gặp phải viêm da có thể uống thêm các cách thư giãn, tiến hành dịu tâm trí như tập yoga, hít thở sâu, thiền định, nghe nhạc,… đi kèm các phương pháp điều trị y khoa. Ngoài ra bạn cũng có thể thử chườm lạnh hoặc ngâm mình trong nước nóng 15-20 phút mỗi ngày cũng có công dụng suy yếu ngứa ngáy và tiến hành mềm da hơn.

Nếu đã từng nhận biết các tác nhân tiến hành cho mình dị ứng thì tốt nhất bạn nên tránh xa hoặc hạn chế tiếp xúc. Nếu gặp phải dị ứng thực phẩm như trứng, sữa, gluten, đậu phộng,… bạn nên tham vấn thêm chuyên gia dinh dưỡng để có sự thế thế thức ăn phù hợp, tránh việc kiêng khem quá mức gây nên ra thiếu hoạt chất.

Điều quan trọng là nên hạn chế gãi ngứa ngáy khi gặp phải viêm da dị ứng để tránh tiến hành cho da gặp phải xơ hóa hoặc trầy xước dẫn tới nhiễm trùng. thế vì gãi, bạn có thể ấn nhẹ vào da để suy yếu cảm giác không dễ chịu. Với trẻ nhỏ, có thể đeo thêm găng tay lúc ngủ để tránh trẻ gãi không kiểm soát được.

không những thế người chứng bệnh viêm da dị ứng có thể tìm tới những cách thế thế để tiến hành dịu các triệu chứng chứng bệnh như châm cứu, sử dụng trà xanh/ trà ô long thường dầu dừa,… Lưu ý là nên thử một ít hoặc tham khảo thêm ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để tránh tiến hành da gặp phải kích ứng thêm.

tiến hành sao phòng ngừa chứng bệnh viêm da dị ứng?

Phương pháp phòng ngừa viêm da dị ứng hữu hiệu là phòng ngừa các tác nhân tiến hành cho da phản ứng.

Dưỡng ẩm: Người gặp phải viêm da dị ứng nên bổ sung dưỡng ẩm cho da ít nhất 2 lần mỗi ngày – nhất là vào lúc thời tiết hanh khô – thông qua các sản phẩm như kem dưỡng, thuốc mỡ hoặc xịt khoáng. Khi tắm cũng không nên tắm nước quá nóng hoặc tắm quá lâu. Ngoài ra bạn cũng đừng quên uống nước (tầm khoảng 2-3 lít nước mỗi ngày) – uống đủ nước cũng hỗ trợ giữ ẩm cho da.

chọn lựa sản phẩm dịu nhẹ: Các sản phẩm tiếp xúc với da như xà phòng, kem dưỡng, bột giặt,… nên là những loại có thành phần dịu nhẹ, không kiềm, không hương liệu hoặc phẩm màu để hạn chế thấp nhất nguy cơ gây nên kích ứng da.

chọn lựa quần áo trơn mát: Quần áo thoáng mát với hoạt chất vải cotton thường sợi tự nhiên không những ngừa ngừa tình trạng đổ nhiều mồ hôi mà còn hạn chế ma sát vào da tiến hành cho da gặp phải trầy xước. Vải sợi len, lụa và các loại vải nhân tạo như polyester dễ gây nên kích ứng da hơn.

Giữ môi trường xung quanh sạch sẽ: Thường xuyên vệ sinh, lau dọn để suy yếu bớt bụi bẩn, lông thú, phấn hoa và không hút thuốc lá/ tránh xa khói thuốc sẽ giúp cho giữ an toàn làn da nhạy cảm của bạn tốt hơn.

Điều trị lo lắng: Rối loạn cảm xúc có thể tiến hành cho tình trạng viêm da dị ứng thêm nghiêm trọng. Do đó việc thư giãn, giải tỏa áp lực cũng là một trong những cách ngăn ngừa viêm da tái phát.

Các thắc mắc thường gặp

1. Viêm da dị ứng có truyền nhiễm không?

Viêm da dị ứng là một chứng bệnh không truyền nhiễm. chứng bệnh chỉ có nguy cơ cao khi bạn gặp phải hen suyễn hoặc dị ứng.

2. Viêm da dị ứng có tự khỏi được không? 

Phần lớn các trường hợp viêm da dị ứng đều nên có sự can thiệp y tế nhằm kiểm soát triệu chứng. Có một tỷ lệ nhỏ chứng bệnh có thể tự thuyên suy yếu song thường đòi hỏi thời gian nếu để lâu.

3. gặp phải viêm da dị ứng nên kiêng gì?

Hóa hoạt chất, dung môi, hoạt chất tẩy rửa, nước hoa, thành phần trong sản phẩm chăm sóc da, một vài loại vải, khói thuốc, thức ăn gây nên kích ứng,…. nếu nhận xuất hiện da thường xuyên phản ứng với các tác nhân này thì bạn nên tránh xa hoặc hạn chế tiếp xúc ở mức thấp nhất.

Ngoài ra người gặp phải viêm da dị ứng cũng nên hạn chế cà phê và rượu bia; cố gắng điều chỉnh tâm trạng để không quá lo lắng. Việc sống chung với viêm da dị ứng không phải là vấn đề thường ít gặp – ở Mỹ có tới 15 triệu người đang rơi vào tình trạng da liễu này – do đó thế vì lo lắng, buồn bực thì bạn có thể uống các cách kiểm soát chứng bệnh để việc tái phát chứng bệnh không tiếp diễn nhiều lần.

4. Viêm da dị ứng có nguy hiểm không?

chứng bệnh viêm da dị ứng không gây nên nguy hiểm song tác động tương đối nhiều tới sinh hoạt và tâm lý người chứng bệnh, nhất là với trẻ nhỏ. chứng bệnh có thể nếu để lâu cả đời song may mắn là kiểm soát được nhờ vào nhiều loại thuốc kê đơn và không kê đơn. Điều quan trọng là nên giữ an toàn và chăm sóc da để hạn chế các yếu tố kích ứng, từ đó suy yếu bớt tần suất xuất hiện phản ứng dị ứng ở da.

Tiến sĩ bác sĩ Đặng Thị Ngọc Bích là người đặt viên gạch đầu tiên, xây dựng và đẩy mạnh công tác vừa khám chữa bệnh về da và thẩm mỹ da tại hệ thống BVĐK Hưng Thịnh TP.HCM. Đặc biệt, BVĐK Hưng Thịnh TP.HCM với lợi thế trang thiết bị máy móc hiện đại, hệ thống y bác sĩ, kỹ thuật viên có tay nghề cao cùng địa điểm thuận lợi để người dân khám các bệnh về da và thẩm mỹ da an toàn, hiệu quả.

Để đặt lịch xét nghiệm và điều trị với bác sĩ Da Liễu thuộc Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh, bạn có thể lựa chọn lựa các cách sau đây:

Như vậy tất cả người cũng đã từng hiểu thêm về chứng bệnh viêm da dị ứng. chứng bệnh không đem lại nguy hiểm song tác động tương đối nhiều tới sinh hoạt hằng ngày và tâm lý người chứng bệnh. Vì thế nếu xuất hiện những triệu chứng thì hãy đi xét nghiệm để có thể theo dõi và điều trị một cách tốt nhất.