Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng

Liên cầu khuẩn có rất nhiều chủng loại, gây ra ra nhiều chứng bệnh lý ở các cơ quan như đường tiêu hóa, họng, da… và những chứng bệnh thứ phát nguy hiểm. Vậy đâu là nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa nhiễm liên cầu khuẩn?

Liên cầu khuẩn là như thế nào?

Liên cầu khuẩn có tên khoa học Streptococcus, là những vi khuẩn hình cầu xếp thành chuỗi có thể uốn cong hoặc xoắn lại. Liên cầu khuẩn thuộc nhóm gram dương, có kích thước từ 0,6-1 µm, không di động, không sinh nha bào, có nguy cơ tiến triển tốt ở nhiệt độ 37 độ C. Chúng được chia thành 2 nhóm là liên cầu tiêu huyết β (β hemolytic streptococci) và liên cầu không tiêu huyết nhóm β. Những liên cầu khuẩn này gây ra ra nhiễm trùng và các chứng bệnh lý nguy hiểm như viêm họng, viêm niêm mạc mũi họng, gây ra sâu răng, nhiễm trùng da…

Các nhóm liên cầu khuẩn

Dựa trên hình dáng của liên cầu khuẩn mà chia thành các nhóm không không khác nhau, chúng được nuôi trong phòng thí nghiệm dựa trên các thành phần hóa học không không khác nhau của chúng. Liên cầu khuẩn gồm các nhóm sau:

• Liên cầu khuẩn nhóm A
• Liên cầu khuẩn nhóm B
• Liên cầu khuẩn nhóm C
• Liên cầu khuẩn nhóm D
• Liên cầu khuẩn nhóm G
• Liên cầu khuẩn lợn

mắc phải nhiễm liên cầu khuẩn gây ra chứng bệnh gì?

Mỗi nhóm liên cầu khuẩn có xu hướng gây ra ra các chứng bệnh nhiễm trùng không không khác nhau. Liên cầu khuẩn không truyền nhiễm qua tiếp xúc thông thường mà truyền nhiễm trong môi trường đông người như trường học, ký túc xá, trung tâm thương mại. Mỗi nhóm liên cầu khuẩn gây ra ra các chứng bệnh lý không không khác nhau.

Liên cầu khuẩn nhóm A – Streptococcus pyogenes là vi khuẩn có nguy cơ sinh độc tố – tiết ra hơn 20 loại enzyme không không khác nhau và ngoại độc tố. Nguyên nhân gây ra ra các chứng bệnh sau:

1. Viêm họng do liên cầu khuẩn

tất cả người chứng bệnh mắc phải viêm họng do vi khuẩn này thường xảy ra ở trẻ từ 5 -15 tuổi, trẻ dưới 3 tuổi hiếm khi mắc phải viêm họng do liên cầu khuẩn. Triệu chứng chứng bệnh thường xuất hiện đột ngột, vùng họng sưng tấy, họng đỏ mọng và có hoặc không có dịch mủ. Ho, viêm thanh quản, nghẹt mũi, khàn giọng, tiêu chảy, đỏ mắt không phải là tính của nhiễm trùng họng liên cầu khuẩn mà có thể do nhiễm virus hoặc dị ứng.

Liên cầu khuẩn nhóm A thường truyền nhiễm lan từ người sang người, qua nước bọt, dịch tiết mũi của người mắc phải nhiễm chứng bệnh. Có trong vòng 20% số người mang nguồn chứng bệnh tuy vậy không có triệu chứng.

2. Phát ban đỏ

chứng bệnh chủ yếu xuất hiện ở trẻ nhỏ, thường xảy ra sau nhiễm trùng liên cầu khuẩn ở họng. Các phát ban nay là do các chủng liên cầu khuẩn nhóm A tạo ra độc tố hồng cầu, dẫn tới đỏ hồng lan tỏa trên da, khi ấn vào sẽ chuyển sang màu trắng. Những nốt phát ban xuất hiện đầu tiên ở mặt, sau đó lan xuống thân và tay chân.

Phát ban gồm có nhiều nốt sẩn nhỏ (1-2 mm) nổi lên rõ ràng. Phát ban xuất hiện rõ nhất ở vùng bụng hoặc bên ngực và nặng hơn ở nếp gấp da như nếp gấp cổ, kẽ mông, nách, khuỷu tay. Phát ban thường lâu ngày 2-5 ngày và sẽ bong ra sau đó. chứng bệnh phát ban tăng cường trong môi trường dẫn tới sự tiếp xúc giữa tất cả người.

3. Thấp khớp

chứng bệnh cảnh sốt thấp khớp thường xuất hiện sau khi nhiễm khuẩn vùng hầu họng. chứng bệnh tiến triển khi cơ thể bắt đầu sản xuất kháng thể ngăn ngừa sự xâm nhập của vi khuẩn. Tuy nhiên kháng thể sinh ra có phản ứng chéo với kháng nguyên của mô tim và khớp dẫn tới chứng bệnh cảnh viêm khớp kiểu thấp thường hay viêm cơ tim, thấp tim.

4. Viêm cầu thận cấp

chứng bệnh xảy ra sau khi nhiễm liên cầu khuẩn dẫn tới viêm họng. Xảy ra do phản ứng kháng nguyên kháng thể ở lớp màng đáy của cầu thận. tất cả người chứng bệnh sẽ phục hồi, tuy vậy những ít có thể chuyển sang các hậu quả nguy hiểm có nguy cơ gây ra tử vong như: phù phổi cấp, suy tim cấp, tổn thương thận cấp và chứng bệnh não do tăng huyết áp.

5. Nhiễm trùng da

Liên cầu khuẩn khu trú trên da người, nhất là những người thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nguồn nước bẩn…;khi gặp yếu tố thuận lợi như da mắc phải tổn thương (do chấn thương, vết bỏng, vết cắt, côn trùng cắn)… chúng sinh sôi gây ra ra các chứng bệnh như chốc loét, chốc mép…

• Liên cầu khuẩn nhóm B – Streptococcus agalactive, là một loại liên cầu khuẩn thường được tìm xuất hiện trong hệ tiêu hóa và hệ sinh dục của phụ nữ, gây ra nhiễm trùng trong thai kỳ, nguy hiểm cho thai nhi. Liên cầu khuẩn này cũng là nguyên nhân chủ yếu gây ra nhiễm khuẩn và viêm màng não ở trẻ sơ sinh.
• Liên cầu khuẩn nhóm C và G: Gồm nhiều loại như Streptococcus dysgalactiae, Streptococcus equisimilis và Streptococcus canis… có thể gây ra nhiễm trùng hô hấp và các chứng bệnh lý không không khác.
• Liên cầu khuẩn nhóm D -Streptococcus faecalis, Streptococcus faecium, nhóm liên cầu khuẩn này hiện diện trong đường tiêu hóa và có thể gây ra nhiễm trùng tiết niệu thường hay hầu họng.
• Liên cầu khuẩn lợn – Streptococcus suis, là chứng bệnh nhiễm khuẩn cấp tính do vi khuẩn liên cầu lợn truyền nhiễm truyền sang người qua tiếp xúc thường hay ăn lợn bệnh chưa nấu chín. Liên cầu khuẩn này có thể gây ra ra viêm màng não, viêm cơ tim, viêm khớp, viêm phổi, thậm chí có thể sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng, nhiễm khuẩn huyết, có nguy cơ tử vong cao.

Nguyên nhân nhiễm liên cầu khuẩn

Nhiễm liên cầu khuẩn là do truyền nhiễm nhiễm một trong những loại vi khuẩn thuộc nhóm nêu trên. trong số đó, liên cầu khuẩn nhóm A là chứng bệnh dễ truyền nhiễm truyền nhất, chúng truyền nhiễm qua đường hô hấp, do tiếp xúc trực tiếp với dịch và hoạt chất đào thải từ mũi, họng của người mắc phải mắc chứng bệnh.

Vi khuẩn truyền nhiễm qua nước bọt trong không khí do người chứng bệnh ho, hắt hơi, thường hay ăn uống chung với người chứng bệnh; hoặc truyền nhiễm lan từ tay nắm cửa, các bề mặt và đưa vào mũi, miệng, mắt. Vi khuẩn này dễ tiến triển nhanh ở môi trường đông người như trường học, ký túc xá, nhà hàng…

Liên cầu lợn có thể sinh sôi ở môi trường hiếu khí hoặc kỵ khí, ở nhiệt độ 25 độ C. Vi khuẩn sống được ở môi trường kỵ khí (môi trường ít oxy), sống 24h trong bụi và 8 ngày trong phân.

Bất kỳ ai cũng có thể nhiễm liên cầu khuẩn tuy vậy chứng bệnh dễ truyền nhiễm lan khi có vết thương hở, vết loét da, thủ thuật ngoại khoa, vết thương đụng dập phần mềm, thủy đậu… Khi tình trạng nhiễm khuẩn tại chỗ đầu tiên không được chăm sóc, điều trị sớm có thể gây ra ra hậu quả nguy hiểm như viêm cầu thận cấp, viêm tai giữa, thấp tim…

Triệu chứng chứng bệnh liên cầu khuẩn

Tùy từng nhóm chứng bệnh liên cầu khuẩn gây ra ra mà có những triệu chứng không không khác nhau. Những triệu chứng cụ thể bao gồm:

• chứng bệnh viêm họng do liên cầu khuẩn: đau đớn họng, đau đớn đầu, đau đớn bụng, sốt cao từ 39 độ kèm theo nổi hạch vùng cổ, rối loạn tiêu hóa nôn, buồn nôn, có cảm giác mệt mỏi.
• Phát ban đỏ: chứng bệnh lúc khởi phát sẽ gây ra sốt đột ngột, kèm theo đau đớn họng, đau đớn đầu, đau đớn bụng, buồn nôn, nôn, chán ăn, lưỡi sưng đỏ, nhức mình, mệt mỏi. Khi ban đỏ xuất hiện sẽ kèm triệu chứng sốt, phát ban các vùng da dưới tai, cổ, ngực, nách, háng lan ra các vùng không không khác của cơ thể. Đặc biệt, ở nách, khuỷu tay các nếp phát ban nặng thêm và có thể vỡ ra tạo thành các đường đỏ Pastia và sẽ tan biến trong vài ngày.
• Liên cầu khuẩn lợn có thể gây ra ra các chứng bệnh lý như viêm màng não sẽ gây ra sốt cao, đau đớn đầu, buồn nôn, nôn, ù tai, rối loạn tri giác, cứng gáy, xuất huyết đa kiểu ở những nơi trên cơ thể; nhiễm độc tiêu hóa sẽ có triệu chứng sốt, tiêu chảy, người lạnh. Trường hợp nặng còn có triệu chứng sốc nhiễm khuẩn, trụy tim mạch, tụt huyết áp, nhiễm khuẩn huyết cấp tính, suy hô hấp, suy đa phủ tạng, thậm chí dẫn tới hôn mê và tử vong.

Phương pháp chẩn đoán liên cầu khuẩn

Ngoài dựa trên các triệu chứng lâm sàng, để chẩn đoán chuẩn xác liên cầu khuẩn cần phải thực hiện theo trình tự các bước sau:(1)

• Nhân viên y tế sẽ lấy mẫu từ vùng mắc phải nhiễm trùng như máu, nước tiểu, dịch khớp…
• Sau đó đưa mẫu nhiễm trùng đó đi phân tích, thực hiện việc nuôi cấy phân lập và xét nghiệm phân loại vi khuẩn.
• Việc xét nghiệm thuốc nhạy cảm sẽ giúp cho bác sĩ lựa chọn đúng thuốc để điều trị.
• tiến hành các xét nghiệm bổ sung như siêu âm, chụp X-quang hoặc chụp cắt lớp vi tính CT-scan để xác định phạm vi và tác động của nhiễm trùng liên cầu khuẩn lên cơ thể.

Liên cầu khuẩn có nguy hiểm không?

giải thích là có, tuy nhiên, tình trạng nguy hiểm ra sao còn tùy thuộc vào loại liên cầu khuẩn mắc phải cũng như tình trạng nhiễm trùng. Thông thường, vi khuẩn hình chuỗi không phải khi nào cũng gây ra hại cho cơ thể, chúng sẽ trở nên nguy hiểm khi hệ thống miễn dịch yếu hoặc khi nó xâm nhập được vào hệ thống hô hấp, hệ thống tiểu niệu, hệ thống tuần hoàn thì sẽ gây ra ra các chứng bệnh lý nguy hiểm, thậm chí có nguy cơ tử vong.

Điều trị nhiễm liên cầu khuẩn

Tùy thuộc vào loại nhiễm liên cầu khuẩn, thời kỳ, vị trí gây ra chứng bệnh mà bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị cụ thể, phù hợp cho từng người. Thông thường điều trị nhiễm liên cầu khuẩn sẽ được điều trị bằng thuốc thuốc và các phương pháp hỗ trợ đi kèm.

1. Sử dụng thuốc thuốc

Đa số các trường hợp nhiễm liên cầu khuẩn có thể dùng thuốc theo quy trình của bác sĩ trong thời gian đợi kết quả thuốc đồ. Một lưu ý khi dùng thuốc thuốc là cần phải tuân thủ liều số lượng, thời gian sử dụng theo theo chỉ định của bác sĩ. Khi có bất kỳ triệu chứng không thông thường nào như buồn nôn, mẩn ngứa ngáy ngoài da khi đang dùng thuốc thuốc cần phải báo ngay với bác sĩ.

2. Điều trị hỗ trợ

Điều trị hỗ trợ bằng cách hỗ trợ hô hấp, cắt lọc dẫn lưu dịch viêm, bồi hoàn nước và điện giải, giúp cho tăng cường sức khỏe để chống chọi với chứng bệnh tật.

3. phối hợp với thói quen sinh hoạt lành mạnh

kèm theo điều trị, cần phải phối hợp với chăm sóc người chứng bệnh có chế độ nghỉ ngơi, ăn uống đúng cách như:

• Ngủ đủ giấc (7-8h mỗi ngày) giúp cho cơ thể ngăn ngừa nhiễm trùng. cần phải cho cơ thể nghỉ ngơi ít nhất một ngày sau khi điều trị bằng thuốc.
• Uống nhiều nước (2-2,5 lít nước mỗi ngày): Nên uống nước nóng để giữ ấm vùng họng, vừa ngăn ngừa tình trạng mất nước vừa suy nhược đau đớn khi nuốt.
• Nên lựa chọn thức ăn lỏng, mềm dễ nuốt như cháo, canh, súp, sữa chua và trứng luộc, trái cây loại mềm. Tránh thức ăn chua cay như nước cam, nước quả chanh và nước nho.
• Thường xuyên súc miệng bằng nước muối ấm, nên súc miệng nhiều lần trong ngày để tiến hành dịu cơn đau đớn họng.
• Không sử dụng hoạt chất kích thích, rượu bia, thuốc lá.

Cách phòng ngừa nhiễm liên cầu khuẩn

Để ngăn ngừa những vi khuẩn nguy hiểm này xâm nhập vào trong cơ thể, trước hết, cần phải phòng ngừa các yếu tố nguy cơ, cần phải thiết lập lối sinh hoạt khoa học, vệ sinh cá nhân sạch sẽ và cả những mối nguy cơ ở nơi công cộng cần phải được loại bỏ. những việc cần phải tiến hành như sau:

• Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, nhất là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Không dùng chung vật dụng cá nhân, thiết mắc phải, thiết mắc phải với người chứng bệnh. nhất là thực phẩm, nước uống, khăn giấy, khăn tắm… với người không không khác.
• Nên che miệng khi ho và hắt hơi để tránh truyền nhiễm truyền liên cầu khuẩn nhóm A (nếu có) trong không khí.
• Sử dụng thuốc dự phòng với người chứng bệnh có không thông thường như: chứng bệnh thấp khớp, nhiễm trùng hô hấp nhiễm trùng ngoài da, van tim, van tim nhân tạo, thủ thuật cắt lách.
• Trong môi trường y tế cần phải giữ gìn quy chuẩn vô khuẩn ở phòng thủ thuật, hậu phẫu và phòng sinh.
• với môi trường công cộng cần phải thực hiện tốt các cách vệ sinh chung, nhất là nhà trẻ, địa điểm y tế, nơi sản xuất thực phẩm, trường học, khu vui chơi, nhất là tại khu vực đang sinh sống.

Để đặt lịch thăm khám, tư vấn, điều trị chứng bệnh liên cầu khuẩn tại địa điểm y tế Đa khoa Hưng Thịnh, Quý khách hàng có thể liên hệ:

Liên cầu khuẩn là nhóm vi khuẩn nguy hiểm có thể gây ra ra nhiều chứng bệnh lý nguy hiểm, tuy vậy tới nay vẫn chưa có vaccine phòng ngừa. Do vậy, kèm theo phòng ngừa yếu tố nguy cơ, khi có dấu hiệu chứng bệnh cần phải nên thăm thăm khám sớm để điều trị hữu hiệu.