Nguyên nhân và điều trị

Ung thư vòm họng là căn bệnh lý ác tính nghiêm trọng gây ra tử vong cho tầm 12% các ca căn bệnh ở Việt Nam mỗi năm. Ung thư vòm họng trên nam giới có tỷ lệ gấp 2-3 lần nữ giới, tuy nhiên các con số thống kê gần đây cho xuất hiện xu hướng tăng lên ở nữ giới. Vậy dấu hiệu ung thư vòm họng ở nữ giới gồm những gì? Nguyên nhân và cách điều trị ung thư vòm họng ở nữ giới như thế nào?

Ung thư vòm họng ở nữ giới là như thế nào?

Ung thư vòm họng là căn bệnh lý ác tính gây ra tử vong cao, các triệu chứng trước hết dễ gây ra nhầm lẫn với các căn bệnh lý tai mũi họng thông thường, do đó căn bệnh thường được phát hiện muộn. Ngày càng có nhiều ca ung thư vòm họng ở nữ giới được ghi nhận và có xu hướng trẻ hóa.

Nguyên nhân gây ra căn bệnh ung thư vòm họng ở nữ giới

Theo ThS.BS Lưu Thảo Ngọc, khoa Ung bướu, BVĐK Hưng Thịnh Hà Nội, các yếu tố nguy cơ được cho là có mối liên quan tới ung thư vòm họng được liệt kê sau đây:

• Yếu tố di truyền: Đây là một yếu tố đã từng được ghi nhận trong các nghiên cứu căn bệnh sinh của ung thư vòm họng. Những người có người thân trong gia đình mắc ung thư vòm họng thì có nguy cơ cao mắc căn bệnh hơn.
• Yếu tố dinh dưỡng: Việc thường xuyên sử dụng thực phẩm ướp muối được cho là một yếu tố nguy cơ. Quá trình nấu thức ăn ướp muối sinh ra các dinh dưỡng hóa học, trong số đó có một dinh dưỡng được gọi là nitrosamine được cho là tác nhân sinh ung thư. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu chỉ ra chế độ ăn giàu rau củ quả, các loại hạt, ít chế phẩm sữa và thịt có thể thực hiện suy nhược thấp nguy cơ mắc ung thư vòm họng.
• Thuốc lá: Thuốc lá chứa hơn 7.000 dinh dưỡng độc có hại cho sức khỏe, trong số đó tầm 70 loại hóa dinh dưỡng có thể gây ra ung thư. Việc tiếp xúc thường xuyên với thuốc lá như hút thuốc trực tiếp, hút thuốc thụ động thực hiện tăng nguy cơ mắc ung thư, trong số đó có ung thư vòm họng. Đồng thời, người có thời gian hút thuốc lá lâu dần trên 30 năm cũng có nguy cơ mắc ung thư vòm họng cao gấp 3 lần so với người thông thường. Nhiều nghiên cứu đã từng chỉ ra hút thuốc lá góp phần thực hiện tăng nguy cơ mắc ung thư vòm họng. Ngoài ra, giả thuyết cho rằng hút thuốc lá gây ra tái hoạt virus EBV – một trong những căn bệnh nguyên có mối mối liên quan mạnh mẽ với ung thư vòm họng.
• Đồ uống có cồn: Nhiều nghiên cứu chỉ ra việc lạm dụng rượu quá mức có mối mối liên quan với ung thư vòm họng, đặc biệt xuất hiện ở các nước châu Âu và nước Mỹ.
• Nhiễm virus Epstein-Barr (EBV): Nhiễm trùng EBV có mối mối liên quan tới ung thư vòm họng cũng như căn bệnh lý lymphoma. Virus thường được xuất hiện trong các ca căn bệnh ung thư vòm họng thể kém biệt hóa, không vảy. Tuy vậy, nhiễm trùng EBV đơn thuần thiếu để tiến triển căn bệnh ung thư vòm họng do đây là một nhiễm trùng thường gặp. Các nghiên cứu về mối mối liên quan giữa virus EBV và ung thư vòm họng vẫn đang được tiến hành.
• Nhiễm trùng HPV: HPV có hơn 150 loại, trong số đó có những type nguy cơ cao gây ra ra ung thư vùng khoang miệng họng. những nghiên cứu chỉ ra nhiễm HPV type nguy cơ cao có mối mối liên quan với ung thư vòm họng đặc biệt ở các ca căn bệnh người trẻ tuổi không hút thuốc lá. (1)

Dấu hiệu ung thư vòm họng ở phụ nữ

Những dấu hiệu ung thư vòm họng ở phụ nữ thời kỳ đầu thường dễ gặp phải bỏ qua do triệu chứng căn bệnh không điển hình, thường nhầm lẫn với các căn bệnh lý tai – mũi – họng lành tính không không khác. Khi căn bệnh ở thời kỳ tiến xa, các triệu chứng trở nên rõ ràng hơn, xuất hiện thường xuyên hơn, gây ra tác động tới cuộc sống của người căn bệnh và khó khăn khăn trong điều trị.

ThS.BS Lưu Thảo Ngọc cho thấy, triệu chứng ung thư vòm họng ở phụ nữ không không không khác biệt so với dấu hiệu căn bệnh trên nam giới. những dấu hiệu ung thư vòm họng ở phụ nữ bạn cần thiết phải lưu ý gồm: (2)

• Sụt cân nhanh không rõ nguyên nhân: Nếu sụt cân nhiều trong thời gian ngắn, bạn cần thiết phải nhanh chóng thăm xét nghiệm và sàng lọc để tìm ra nguyên nhân các căn bệnh lý lành tính và cả căn bệnh lý ác tính.
• Suy nhược cơ thể, mệt mỏi lâu dần: Người căn bệnh luôn có cảm giác mệt mỏi, mất năng số lượng dù không thực hiện các công việc tốn quá nhiều sức lực.
• Nổi hạch bạch huyết vùng cổ: Thông thường, nổi hạch bạch huyết thường mối liên quan tới tình trạng nhiễm trùng, nhiễm khuẩn và sẽ suy nhược bớt nếu tình trạng viêm nhiễm được gia tăng. Tuy nhiên nếu hạch không đáp ứng với điều trị nội khoa, tiến triển tăng kích thước thì có thể đây là dấu hiệu nghi ngờ căn bệnh lý ác tính. (3)

Khi căn bệnh ở thời kỳ tiến xa, các dấu hiệu của ung thư vòm họng trở nên điển hình hơn như:

• đau đớn tức đầu, đau đớn nửa đầu dai dẳng, đau đớn sâu trong hốc mắt, tê bì vùng mặt;
• đau đớn tức tai, ù tai, viêm tai giữa lâu dần;
• Ngạt mũi, chảy dịch nhầy, có thể lẫn mủ, máu;
• đau đớn rát họng, ho khạc đờm có lẫn máu;
• Mắt mờ, nhìn đôi;
• Khàn tiếng, thậm chí mất tiếng.

Xem thêm: Các dấu hiệu ung thư vòm họng dễ nhận biết, không nên bỏ qua.

Chẩn đoán ung thư vòm họng ở nữ giới

Việc ứng dụng các trang thiết gặp phải, máy móc tiên tiến trong thăm xét nghiệm lâm sàng và tầm soát giúp cho việc chẩn đoán và điều trị ung thư vòm họng trở nên nhanh chóng, chuẩn xác hơn.

Xét nghiệm EBV: Theo thống kê, virus EBV có mối liên quan tới tầm 90% ca căn bệnh ung thư vòm họng. Nhiều nghiên cứu cho xuất hiện, việc xét nghiệm nồng độ EBV trong huyết tương có ý nghĩa trong việc sàng lọc, tầm soát nguy cơ ung thư vòm họng ở phụ nữ cũng như nam giới. Nồng độ EBV có thể tăng cao trong ung thư vòm họng thời kỳ sớm chưa có triệu chứng.

với các ca căn bệnh nghi ngờ mắc ung thư vòm họng, các chuyên gia sẽ tiến hành nội soi tai mũi họng. Đây là phương pháp chẩn đoán quan trọng và thường thấy nhất, giúp cho bác sĩ quan sát vùng vòm họng bắt mắt thường, phát hiện các tổn thương nghi ngờ để sinh thiết khi có chỉ định.

Từ hình ảnh mà máy nội soi đem lại, các tổn thương, viêm nhiễm, loét dưới lớp niêm mạc vùng vòm họng sẽ được hiển thị rõ ràng, từ đó có thể tiến hành sinh thiết thực hiện giải phẫu căn bệnh khi nghi ngờ. Mẫu căn bệnh phẩm sinh thiết từ u bướu được lấy ra sau đó được gửi tới phòng giải phẫu căn bệnh để xét nghiệm định loại giải phẫu căn bệnh, tình trạng mô căn bệnh học,…

Trong trường hợp xác định người căn bệnh mắc ung thư vòm họng, việc thực hiện các phương tiện chẩn đoán hình ảnh như chụp cắt lớp vi tính CT, chụp cộng hưởng từ MRI, PET/CT sẽ được chỉ định nhằm xác định thời kỳ căn bệnh và lên kế hoạch điều trị phù hợp.

Phương pháp điều trị ung thư vòm họng ở nữ giới

ThS.BS Lưu Thảo Ngọc cho thấy, các phương pháp điều trị ung thư vòm họng gồm:

Phương pháp xạ trị

Hiện nay, phương pháp xạ trị được lấy thường thấy trong điều trị ung thư đầu-mặt-cổ nói chung và ung thư vòm họng nói riêng. Xạ trị là phương pháp chiếu tia X trực tiếp vào u bướu để ức chế, tiêu diệt các tế bào ung thư.

Mang tốt nhất trong việc hạn chế sự tiến triển của tế bào ung thư, tuy nhiên phương pháp chiếu tia có thể gây ra các tác dụng phụ như bỏng da, xơ cứng phần mềm xung quanh khu vực tia xạ, các tác hại muộn có thể tác động tới các vận động sinh hoạt của người căn bệnh như: tổn thương tuyến nước bọt gây ra khô miệng, cứng hàm, xơ cứng cổ,…

Hiện nay, máy xạ trị điều biến liều (IMRT) được sử dụng trong điều trị ung thư vòm họng, giúp cho xác định chuẩn xác vị trí u bướu, tính toán liều số lượng xạ trị, tia xạ trực tiếp vào u bướu, hạn chế tối thiểu tổn thương các tế bào lành.

Phương pháp điều trị toàn thân

Ở thời kỳ đầu của căn bệnh ung thư vòm họng, xạ trị đơn thuần thường được chỉ định và  hóa dinh dưỡng thường ít được sử dụng. Nếu căn bệnh chuyển sang thời kỳ tiến xa hơn, việc phối hợp hai phương pháp xạ trị và hóa trị sẽ được chỉ định.

Tuy nhiên tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe chung của mỗi người căn bệnh, bác sĩ sẽ xây dựng quy trình điều trị phù hợp với từng ca căn bệnh và cân nhắc chỉ định phương pháp hóa – xạ trị phối hợp dựa trên nhiều yếu tố như tuổi tác, căn bệnh lý nền, tình trạng sức khỏe chung của người căn bệnh. Điều này giúp cho tăng tốt nhất cũng như thời gian điều trị ung thư hầu họng.

kèm theo thuốc hóa trị truyền thống, các thuốc nhắm trúng đích cũng đã từng chứng tỏ được vai trò trong điều trị ung thư vòm họng và hứa hẹn mang lại kết quả điều trị tốt hơn cho người căn bệnh. Ví dụ như các thuốc nhắm đích EGFR (như cetuximab…).

Cách phòng ngừa ung thư vòm họng tốt nhất

Ung thư vòm họng là căn bệnh lý nguy hiểm, song theo ThS.BS Lưu Thảo Ngọc, chúng ta cũng có thể phòng ngừa từ sớm nếu xây dựng thói quen sống lành mạnh và thường xuyên kiểm tra, tầm soát sức khỏe định kỳ. Bạn có thể xây dựng thói quen sống khoa học với những lưu ý sau:

• Ăn nhiều thực phẩm rau, củ quả tươi giàu vitamin, khoáng dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể; hạn chế các thực phẩm, thức ăn lên men, muối chua, đồ nướng, đồ chiên xào nhiều dầu mỡ.
• Tập thể dục thể thao, thể thao thường xuyên.
• Không sử dụng thuốc lá, hạn chế đồ uống có cồn như bia, rượu…
• Vệ sinh tai, mũi, họng sạch sẽ, điều trị tận gốc các căn bệnh mối liên quan tới tai mũi họng (nếu có).
• Kiểm tra sức khỏe, tầm soát ung thư định kỳ ít nhất 1 lần/năm.

Ung thư vòm họng ở phụ nữ có thể được điều trị tốt nhất, cho tỷ lệ sống còn trên 5 năm lên tới hơn 90% nếu được phát hiện ở thời kỳ sớm. Vì vậy việc tầm soát căn bệnh là vô cùng quan trọng và cần thiết phải thiết.

Hiện nay, các gói tầm soát ung thư vòm họng đã từng được đưa vào hệ thống phòng xét nghiệm Đa khoa Hưng Thịnh nhằm đáp ứng nhu cầu thăm xét nghiệm sức khoẻ và điều trị. phòng xét nghiệm Đa khoa Hưng Thịnh quy tụ hệ thống bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm trong điều trị các căn bệnh lý ung bướu, trong số đó có ung thư vòm họng. phòng xét nghiệm được trang gặp phải hệ máy móc, thiết gặp phải y tế tiên tiến: máy nội soi, máy chụp cắt lớp vi tính CT, MRI, phòng thí nghiệm sinh hóa gen – tế bào,… cũng như thường xuyên cập nhật tiến bộ khoa học trong nước và quốc tế trong điều trị các căn bệnh lý mối liên quan tới ung thư vòm họng, tăng tốt nhất trong tầm soát và điều trị ung thư vòm họng.

Để đặt lịch xét nghiệm, tầm soát hoặc điều trị ung thư vòm họng và các căn bệnh ung thư tại phòng xét nghiệm Đa khoa Hưng Thịnh, Quý khách hàng có thể liên hệ qua:

Vừa rồi là thông tin về dấu hiệu ung thư vòm họng ở phụ nữ cũng như lưu ý trong cách phòng ngừa, điều trị ung thư vòm họng tốt nhất. Quan tâm tới những triệu chứng không thông thường của cơ thể và chủ động thăm xét nghiệm, tầm soát sức khỏe định kỳ giúp cho phát hiện sớm và điều trị căn bệnh tốt nhất, nâng cao tin cậy sống.