Trẻ hiếu động thái quá, thường chạy nhảy, nói nhiều, không dễ dàng tập trung… là những dấu hiệu tăng động suy yếu lưu ý và cần thiết phải thăm thăm khám bác sĩ.
Tăng động, suy yếu lưu ý không những tác động tới trẻ mà còn gia đình. Chị Hoàng Anh (TP HCM) chứng tỏ, cô giáo thường nhận xét con trai của chị (4 tuổi) thường quậy phá các bạn trong lớp. Bé thường chạy nhảy, leo trèo, la hét khắp phòng, có khi cả trong giờ học. Ở nhà cũng vậy, con liên tục chạy nhảy như không biết mệt mỏi. Khi ba mẹ nói chuyện thường bảo thực hiện thế nào, bé thiếu kiên nhẫn để lắng nghe hết thường hoàn thành quả việc..
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Minh Đức – Trưởng khoa Nội Thần kinh, Trung tâm Thần kinh, khu vực y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM, chia sẻ, con trai của chị Hoàng Anh có triệu chứng của chứng tăng động suy yếu lưu ý (ADHD). Đây là một rối loạn tiến triển về tâm thần kinh ở trẻ nhỏ, rõ ràng bởi sự suy yếu tập trung lưu ý phối hợp với tăng vận động quá mức, thiếu thao túng. Tình trạng này thường gặp ở trẻ nhỏ từ 3-11 tuổi, bé trai nhiều hơn gái.
Dấu hiệu nhận biết
Để nhận diện trẻ tăng động, suy yếu lưu ý, ba mẹ cần thiết phải theo dõi những triệu chứng của trẻ dưới đây.
suy yếu lưu ý: Trẻ không thể ngồi yên một chỗ, không lưu ý thầy cô thường phụ huynh hướng dẫn thực hiện công việc thường học tập. Trẻ không thích tham gia trò chơi cần thiết phải giữ sự tập trung lưu ý, dễ mắc phải phân tâm bởi môi trường xung quanh, quên đi công việc đang thực hiện. Trẻ cũng có thể thực hiện thất lạc đồ chơi và vật dụng học tập.
Tính hấp tấp, bốc đồng: Trẻ có các hành động vội vàng có thể dẫn tới kết quả tiêu cực. Ví dụ, trẻ có thể đột ngột chạy qua đường mà không quan sát.
Tăng động: Tình trạng này gồm các vận động vận động quá mức. trẻ nhỏ, nhất là những trẻ bé, có thể gặp không dễ dàng khăn khi ngồi yên (ví dụ như ở trường học, công viên…). triệu chứng tăng động của trẻ có thể gồm: thường xuyên bồn chồn tay chân, bối rối; bỏ vị trí trong lớp học hoặc ở những nơi không tương tự; chạy hoặc leo trèo quá mức khi vận động, nói cả ở những nơi không cho phép. Trẻ còn gặp không dễ dàng khăn khi phải chơi mà giữ yên lặng; thường xuyên di chuyển, vận động; nói nhiều, thường buột miệng trả lời mà không chờ hết vấn đề; không dễ dàng khăn khi chờ tới lượt vui chơi thường mua hàng; thực hiện gián đoạn hoặc xen ngang vào người không tương tự.
Trẻ tăng động suy yếu lưu ý thường hiếu động quá mức. Ảnh: Shutterstock
Nếu trẻ tăng động suy yếu lưu ý trong một thời gian dài mà không được phát hiện và điều trị trị thì có thể gặp triệu chứng rối loạn ngôn ngữ, muộn nói, nói ngọng, nguy cơ hiểu và diễn đạt kém. Trẻ cũng có thể nhạy cảm quá mức với ánh sáng, âm thanh, tiếng động, rối loạn giấc ngủ, mất ngủ, không dễ dàng ngủ, mộng mị, tỉnh giấc giữa đêm. Ba mẹ cũng có thể xuất hiện con thường thiếu tự tin trong giao tiếp với người xung quanh nói cả bạn bè, thầy cô. Trẻ không kém thông minh so với các bạn tuy vậy gặp không dễ dàng khăn để lắng nghe nên tỏ ra lơ mơ, không kịp nắm bắt lời giảng hoặc những yêu cầu của bài tập.
Cách xử trí
Khi nghi ngờ trẻ có dấu hiệu tăng động suy yếu lưu ý, theo bác sĩ Minh Đức, phụ huynh cần thiết phải đưa trẻ đi thăm khám chuyên khoa tâm thần kinh. Bác sĩ cần thiết phải thăm khám về tâm thần kinh, nội khoa, nhận xét triệu chứng theo các tiêu chuẩn chẩn đoán chuyên sâu. Trẻ cũng cần thiết phải thực hiện những trắc nghiệm tâm lý nhằm tránh sai lầm trong chẩn đoán.
Tùy theo tình trạng của trẻ, bác sĩ điều trị theo tình trạng thay thế đổi hành vi hoặc phối hợp dùng thuốc. Dùng thuốc giúp cho trẻ tăng cường và cân bằng tình trạng các hoạt chất hóa học trong não được gọi là hoạt chất dẫn truyền thần kinh. Những loại thuốc này giúp cho gia tăng triệu chứng, đôi lúc có tốt nhất trong một thời gian ngắn. Mặt không tương tự, gia đình cũng cần thiết phải hỗ trợ trẻ khắc phục tình trạng này.
thay thế đổi hành vi: Phụ huynh có thể phối hợp với giáo viên nhà trường tác động để điều chỉnh hành vi của trẻ theo hướng tích cực hơn. phụ huynh nên dành những lời khen ngợi, tặng thưởng bằng những món quà nhỏ… khi trẻ thực hiện được việc tốt, giúp cho con có thêm động lực. Thiết lập thời gian biểu cho từng công việc hàng ngày từ lúc trẻ thức giấc tới lúc đi ngủ và yêu cầu con nghiêm túc thực hiện. Điều này giúp cho con gia tăng nguy cơ tập trung, tổ chức, sắp xếp công việc.
Ba mẹ dành thời gian để trò chuyện và chơi cùng trẻ nhiều hơn nhằm gắn kết tình cảm gia đình. Con nên tham gia nhiều vận động ngoại khóa thường các môn nghệ thuật, thể thao mang tính đồng đội để có môi trường tiếp xúc nhiều người, gia tăng tính kỷ luật, kiên nhẫn, kỹ năng ngôn ngữ tốt hơn.
Trẻ tăng động suy yếu lưu ý cần thiết phải được sự quan tâm, phối hợp giữa ba mẹ và thầy cô. Ảnh: Shutterstock
Tâm lý trị liệu: Cách này giúp cho trẻ giải tỏa lo lắng, tập luyện tính nhẫn lại, học cách tổ chức và ứng xử với bạn trong khi chơi… Trẻ không nên chơi những trò chơi kích thích như chơi game ngoài tầm kiểm soát. Các môn thể thao như đá bóng, đá cầu, nhảy dây, cầu lồng, tập bơi… không những giúp cho trẻ tăng cường sức khỏe, mà còn góp phần giải phóng bớt năng số lượng dư thừa, suy yếu bớt triệu chứng hiếu động, nghịch ngợm.
Chăm sóc của gia đình: tất cả người nên thể hiện tình yêu thương, động viên trẻ khi thực hiện đúng, phân tích việc thực hiện chưa đúng và đưa ra hình phạt ngay khi trẻ mắc lỗi. Các thành viên cần thiết phải cố gắng giữ một lịch trình thường xuyên cho bữa ăn, giấc ngủ trưa và giờ đi ngủ… Trẻ nên sắp xếp và ghi chép các vận động và bài tập hàng ngày ở một nơi yên tĩnh.
Bữa ăn của bé cần thiết phải lựa chọn thực phẩm lành mạnh, tăng cường rau xanh; hạn chế thức ăn, đồ uống chứa nhiều đường, bột ngọt, bánh kẹo, pizza, xúc xích, lạp xưởng, nước ngọt… phụ huynh có thể bổ sung omega 3 cho con với cá hồi, cá ngừ, cá thu, quả óc chó, hạt điều, dầu ô liu… Trẻ cũng cần thiết phải bổ sung kẽm, sắt, magie thông qua thịt bò, thịt gà, tôm, cua, các loại hải sản, đậu hà lan, rau chân vịt, quả bơ…
Minh Anh
