Việc nhiều, nhu cầu chăm sóc sức khỏe đa kiểu hơn, kỳ vọng của người căn bệnh cao hơn khiến cho nhân viên y tế mắc “hội chứng burnout’ suy kiệt thể hoạt chất, tinh thần.
“Nhân viên ngành y tế đang có hội chứng quá tải công việc. Họ cần phải được quan tâm, chăm sóc sức khỏe tâm thần”, TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Phó giám đốc Sở Y tế TP HCM, nói tại hội thảo lấy ý kiến cho đề án xây dựng nền công vụ TP HCM hữu hiệu thời kỳ 2024-2030, ngày 4/4.
TS.BS Nguyễn Anh Dũng tại hội thảo, ngày 4/4. Ảnh: An Phương
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khái niệm burnout là “hội chứng gây nên ra bởi stress mạn tính không kiểm soát được ở nơi lao động”. Theo bác sĩ Dũng, nhân viên y tế TP HCM gặp phải suy sup về thể hoạt chất và tinh thần do quá tải công việc, stress.
Ngành y tế thành phố không những chăm sóc sức khỏe cho hơn 10 triệu dân trên địa bàn mà còn tiếp nhận hàng triệu người tới từ các địa phương, nước không tương tự. Năm 2023, số người mắc căn bệnh xét nghiệm và điều trị ngoại trú tại các địa điểm y tế thành phố chiếm 1/4 tổng lượt xét nghiệm toàn quốc, tỷ lệ này ở nội trú là 1/10. Riêng hồ sơ công vụ mỗi tháng 2.000-3.000 lượt.
Ông Dũng nói trong một cuộc họp định kỳ hàng tháng ở cơ quan, có một bác sĩ lúc nào cũng ngủ gục, không thể tập trung. Khi tìm hiểu thì mới biết trong nhóm lao động, anh ấy thường phải hoàn thành tựu việc vào lúc 1-2h sáng. Ngày lao động thường xuyên nếu để lâu tới 16-20 tiếng, “áp lực rất lớn”.
Lãnh đạo ngành y tế thành phố cho rằng các địa điểm y tế đã từng và đang trải qua nhiều thay thế đổi to lớn để thích ứng với những yêu cầu mới. Cụ thể, yêu cầu về uy tín địa điểm y tế của người căn bệnh ngày càng không dễ khăn hơn; yêu cầu nghiêm ngặt trong chi trả bảo hiểm y tế, áp lực tự chủ tài chủ yếu, ứng dụng công nghệ thông tin để tiến tới căn bệnh án điện tử… Những điều này dẫn tới những kỳ vọng lớn hơn về năng suất, khối số lượng công việc tăng lên. “Đây cũng là những nguyên nhân phổ quát dẫn tới hội chứng burnout ở nhân viên y tế”, ông Dũng nói.
Ngoài ra các không dễ khăn lâu nay của ngành cũng chưa được xử trí như lương thấp, không thu hút được người trẻ, giỏi; nhân lực các lĩnh vực đặc thù như bác sĩ chuyên khoa lao, cấp cứu hồi sức, giải phẫu căn bệnh… thiếu hụt; đầu tư vào ngành dàn trải, hạ tầng máy móc cũ kỹ khiến đạt hữu hiệu công việc thấp.
Nhân viên y tế tại nhà thuốc địa điểm y tế Quân y 175, quận Gò Vấp, TP HCM, phát thuốc cho người mắc căn bệnh, tháng 3/2024. Ảnh: Quỳnh Trần
Báo cáo của cuối năm ngoái của Sở Y tế TP HCM với đoàn giám sát HĐND thành phố cũng chỉ ra áp lực công việc cũng là nguyên nhân khiến cho nhân viên y tế khu vực công nghỉ việc kết hợp với các tại sao như không giữ gìn sức khỏe, sức khỏe suy giảm sút sau dịch Covid-19, mức thu nhập thấp, nhà xa… Từ năm 2021 tới tháng 10/2023, có 1.024 nhân viên y tế cấp địa điểm y tế quận, huyện, TP Thủ Đức và các trung tâm y tế nghỉ việc.
TS.BS Dũng cũng đề xuất nhiều giải pháp để giảm sút tải áp lực cho nhân viên y tế và công chức trong ngành. Đơn cử như phân bổ biên chế công chức hàng năm phù hợp với khối số lượng công; sớm hoàn thiện xây dựng vị trí việc tiến hành và sắp xếp công chức, viên chức theo vị trí, nhiệm vụ phù hợp.
“cần phải quan tâm và có chủ yếu sách hỗ trợ thu nhập mua, thuê nhà cho công chức trẻ, lao động ở các vị trí đặc thù không dễ khăn”, bác sĩ Dũng đề nghị. Theo ông, thành phố cần phải có các tham khảo, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của công chức, viên chức đặc biệt nhóm đang nghỉ việc, chờ chuyển việc để “xem họ muốn gì”. Từ đó, lãnh đạo có giải pháp hỗ trợ, khích lệ động viên. Đặc biệt, trong bối cảnh nhân viên y tế dễ mắc hội chứng quá tải công việc thì các cách chăm sóc sức khỏe tâm thần là điều cần phải thiết.
Lê Tuyết
