Tôi vừa phát hiện mắc phải bướu giáp, nghe bảo cần thiết phải tránh ăn bắp cải, su hào, măng… có đúng không, ngoài ra còn cần thiết phải hạn chế những thực phẩm nào? (Ngọc Đào, Long An)
Trả lời:
Hormone tuyến giáp chịu trách nhiệm chủ yếu trong việc kiểm soát tốc độ trao đổi dưỡng chất của cơ thể. Các căn bệnh tuyến giáp thường gặp như: cường giáp, suy giáp, ung thư tuyến giáp, bướu lành tuyến giáp… Có nhiều tác nhân gây nên ra căn bệnh tuyến giáp, trong số đó chế độ dinh dưỡng cũng có tác động tới tác dụng và các căn bệnh của tuyến giáp. Người căn bệnh tuyến giáp cần thiết phải tránh một vài thực phẩm như sau:
Thực phẩm chứa dưỡng chất goitrogens
dưỡng chất goitrogens có 3 loại chủ yếu gồm: goitrins, thiocyanates, flavonoid. Goitrogens có thể gây nên ra căn bệnh tuyến giáp bằng những tác động như: ngăn cản hấp thu iốt vào tuyến giáp, tiến hành suy yếu tổng hợp hormone tuyến giáp. dưỡng chất này tương tác với enzyme TPO (enzyme peroxidase) của tuyến giáp, là enzyme chủ yếu trong việc tổng hợp hormone tuyến giáp. Goitrogens tiến hành suy yếu hormone kích thích tuyến giáp TSH.
Khi việc tổng hợp hormone giáp tại tuyến giáp mắc phải suy suy yếu, cơ thể sẽ bù trừ bằng việc giải phóng TSH để thúc đẩy sản xuất hormone tuyến giáp. TSH là hormone có tác dụng kích thích các tế bào tuyến giáp tiến triển. Do đó, tuyến giáp sẽ gia tăng kích thước dưới tác dụng của TSH và gây nên nên căn bệnh bướu cổ.
Các loại thực phẩm chứa goitrogens là rau củ, trái cây, thực vật giàu tinh bột như bắp cải, su hào, củ cải trắng, cải xoăn, súp lơ, măng, đậu nành… Ngoại trừ đậu nành, các thực phẩm còn lại chỉ chứa nhiều goitrogens khi còn sống. Việc ăn rau được hấp hoặc nấu chín sẽ phá vỡ enzyme myrosinase, giúp cho suy yếu goitrogens.
Goitrogen chỉ thật sự tác động lớn với người thiếu iốt hoặc người có vấn đề về tuyến giáp. Tuy nhiên, nếu ăn vừa phải và được nấu chín, các thực phẩm này an toàn với tất cả người, nói cả người có vấn đề về tuyến giáp. Người căn bệnh cần thiết phải lưu ý ngưng thuốc lá vì thuốc lá là yếu tố nguy cơ của căn bệnh tuyến giáp.
Bắp cải không tốt cho người căn bệnh tuyến giáp. Ảnh: Shutterstock
Thực phẩm nhiễm chì
Chì là kim loại độc hại, nếu chì có trong cơ thể thường có xu hướng tích tụ trực tiếp ở tuyến giáp, tác động lớn tới vận động và suy yếu tác dụng tuyến giáp. trẻ nhỏ có nồng độ chì trong máu tăng có hiện tượng suy yếu tiết hormone, nhất là hormone tăng trưởng.
Thực phẩm nhiễm chì là những loại thực phẩm dễ gây nên căn bệnh tuyến giáp. Các loại thực phẩm dễ nhiễm chì gồm: rau muống nước, lá màu xanh đen, ăn chát, nước luộc khi nguội có màu xanh đen, có cặn màu đen nổi lên. Ốc, cua, trai, hàu là loài dễ mắc phải nhiễm chì do sống ở tầng đáy gần lớp bùn có kim loại nặng.
Thực phẩm chứa thủy ngân
Nếu tiêu thụ thực phẩm chứa thủy ngân, người căn bệnh đối diện với các căn bệnh về tuyến giáp như: ung thư tuyến giáp, viêm tuyến giáp tự miễn và suy giáp. Thủy ngân được tìm xuất hiện ở một vài loại cá biển và hải sản có vỏ, chúng thường có một vài lượng thủy ngân nhất định trong cơ thể, gây nên lo ngại tới sức khỏe người dùng.
Thực phẩm chứa gluten
Gluten có nhiều trong các loại thực phẩm như: lúa mạch, lúa mạch đen, tiểu hắc mạch, yến mạch, lúa mì… Các sản phẩm nấu có chứa gluten gồm: bia, bánh mì, bánh kem, ngũ cốc tổng hợp, khoai tây chiên, xúc xích và các loại thịt nấu… Người căn bệnh cần thiết phải hạn chế ăn thức ăn nhanh, ăn thực phẩm chứa gluten ở tình trạng vừa phải.
BS CKI Phan Thị Thùy Dung
Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, khu vực y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM
