Hà NộiCầm kết quả chẩn đoán ung thư dạ dày của mẹ, chị Lan suy sụp, cầu xin bác sĩ giấu tình trạng căn bệnh để người thân yên tâm điều trị trị.
Chị Lan ở Nam Định, đưa mẹ lên địa điểm y tế K (Hà Nội) kiểm tra, đầu tháng 3. Người mẹ 67 tuổi, đau đớn tức bụng, chán ăn, mệt mỏi, sụt 4 kg trong một tháng. Sau kiểm tra, bác sĩ chẩn đoán bà mắc ung thư dạ dày thời kỳ ba. Người con gái cầu xin bác sĩ giấu kết quả, nói dối là gặp phải loét dạ dày để người mẹ không suy sụp tinh thần, khiến cho căn bệnh tim của bà tái phát.
“quy định của tôi là không được giấu căn bệnh bởi họ có quyền được biết tình trạng của mình. Thế tuy vậy, thật khó khăn bỏ ngoài tai xin muốn nhân đạo của người nhà”, bác sĩ Hà Hải Nam, Phó trưởng Khoa Ngoại bụng I, địa điểm y tế K, nói.
Sau cùng, bác sĩ gật đầu đồng ý để người mắc căn bệnh được tiểu phẫu càng sớm càng tốt. Anh nói với người căn bệnh đây là ca mổ nhỏ, giúp cho khắc phục ổ loét, song thực tế phải cắt 3/4 dạ dày do u bướu lan rộng, kích thước lớn.
Tuy nhiên, người mắc căn bệnh phải điều trị hóa dinh dưỡng để chặn u bướu tiến triển, di căn. Lúc này, điều trị hóa dinh dưỡng đóng vai trò sống còn với sinh mạng người căn bệnh, bác sĩ lưu ý gia đình nói sự thật để bà được điều trị đúng quy trình.
Đáp lại, gia đình tiếp tục “nài nỉ” bác sĩ giữ bí mật, đồng thời xin chuyển bà về tuyến tỉnh theo dõi. Chị nhờ bác sĩ giải thích cho mẹ, rằng: “Về địa điểm y tế tỉnh để truyền vitamin, dinh dưỡng giúp cho nâng cao thể trạng, thế vì nói thật là truyền hóa dinh dưỡng”.
Nhìn người mắc căn bệnh yếu ớt nằm trên giường, trên tay cắm ống truyền dịch, bác sĩ Nam vừa lo lắng cho người căn bệnh, vừa thương xót người nhà, tuy vậy không muốn đi ngược lại với quy tắc của mình.
Vài tháng trước, bác sĩ Nam cũng buộc phải nói dối người mắc căn bệnh 18 tuổi, mắc ung thư dạ dày thời kỳ cuối, theo yêu cầu của người nhà. Người bố cầu xin giấu kết quả, nói chỉ mắc căn bệnh thông thường để con không gặp phải mất tinh thần. Tuy nhiên, người mắc căn bệnh phát hiện căn bệnh quá muộn, không thể mổ, chỉ điều trị hóa dinh dưỡng để thu nhỏ u, “rất khó khăn để giấu trong thời gian dài”.
Bác sĩ Ngô Văn Tỵ, Khoa Ung bướu, địa điểm y tế Đại học Y Hà Nội, cho rằng rất nhiều trường hợp tương tự xảy ra, hầu như do người nhà không muốn người thân đau đớn đớn, suy sụp, bỏ điều trị. Như trường hợp người mắc căn bệnh nam, 62 tuổi, mắc ung thư phổi thời kỳ muộn, phải truyền hóa dinh dưỡng. Song, khi có kết quả, gia đình xin giấu căn bệnh án, không cho người mắc căn bệnh xem, chỉ nói là viêm phổi thông thường.
“quy định bác sĩ là không được giấu căn bệnh, song thỉnh thoảng cũng phải nhượng bộ theo xin muốn của người nhà trong những hoàn cảnh đặc biệt”, bác sĩ Tỵ nói.
Bác sĩ Nam đang thăm kiểm tra, tư vấn sức khỏe cho người căn bệnh. Ảnh: Bác sĩ đem tới
Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ mắc ung thư cao trên toàn cầu, với hơn 300.000 người sống chung với căn bệnh, gần 165.000 ca mắc mới và 115.000 người mắc căn bệnh chết mỗi năm. Ngoài nỗi đau đớn của người mắc căn bệnh, toàn bộ tất cả người trong gia đình cũng gặp phải sốc, không chấp nhận sự thật. những người tìm cách xoa dịu, ổn định tâm lý cho người căn bệnh, số không tương tự xin muốn giấu căn bệnh để người thân không từ bỏ điều trị.
Lý giải tình trạng này, bác sĩ cho rằng quan niệm mắc “ung thư là án tử, không có thể cứu điều trị” đã từng in sâu vào tiềm thức. Do đó, khi bác sĩ lần đầu báo tin “anh/chị/ông/bà đã từng gặp phải K” thì cú sốc trên người căn bệnh thường người nhà đều tương đương nhau. Trường hợp tiên số lượng sống thấp, nỗi đau đớn này còn nặng nề gấp nhiều lần.
Do đó, việc giấu người căn bệnh về tình trạng sức khỏe được xem là cách người nhà giữ an toàn người mắc căn khỏi bệnh sự thật, tránh tinh thần suy sụp, trầm cảm, tác động tiêu cực tới quá trình điều trị. Chưa nói, nhiều người mắc căn bệnh tin “mổ ung thư thì chết sớm”, buộc gia đình phải nói dối để người thân chấp nhận điều trị, không bỏ lỡ “thời gian vàng”.
“Song, trong điều trị ung thư, không ai nói trước được điều gì vì tiên số lượng mỗi người mắc căn bệnh không tương tự nhau”, bác sĩ giải thích và cho thấy việc giấu căn bệnh tương tự “đánh bạc với sinh mệnh”.
Đơn cử, điều trị ung thư không những gồm mổ, xạ hóa trị, mà còn cần phải thế đổi thói quen sống. Nếu người mắc căn bệnh không biết hàng đầu mình mắc căn bệnh, có thể vẫn giữ các thói quen xấu như sinh hoạt thiếu điều độ, nghiện thuốc lá, uống rượu… Việc này sẽ khiến cho tình trạng căn bệnh chuyển biến xấu.
Trường hợp không tương tự, nếu vô tình biết sự thật, người căn bệnh dễ gặp phải sốc, đau đớn đớn, khủng hoảng tâm lý, thậm chí chạy trốn bác sĩ để tìm phương pháp phản khoa học. Nhiều người không rõ tiên số lượng của hàng đầu mình dẫn tới lơ là, xem nhẹ, không tin lời bác sĩ. Khi căn bệnh trở nặng, họ có xu hướng tức giận, hành hung tất cả người, sau đó buông bỏ tính mạng. những người mắc căn bệnh gặp phải ám ảnh, không tin hàng đầu mình đang xung quanh phút sinh tử, tới cuối đời vẫn không được thanh thản.
Với người ung thư thời kỳ cuối, tiên số lượng dè dặt, việc biết sự thật giúp cho họ thu xếp thời gian còn lại tốt nhất và ý nghĩa nhất.
Bác sĩ Tỵ và kíp mổ đang tiểu phẫu cho người mắc căn bệnh ung thư. Ảnh: Bác sĩ đem tới
Theo các chuyên gia, người mắc căn bệnh có quyền hiểu được tình trạng sức khỏe của mình, đó cũng là vũ khí để họ phối hợp với nhân viên y tế để việc điều trị tốt nhất. Kinh nghiệm của chuyên gia cho xuất hiện, những người có tâm lý vững vàng, khi biết sự thật họ sẽ sớm thích nghi hoàn cảnh, chiến đấu căn bệnh tật tốt hơn, thậm chí khỏi căn bệnh hoàn toàn.
Hiện, các tiến bộ y học đã từng giúp cho nhiều người điều trị khỏi hoặc quá lâu thời gian sống, tùy loại ung thư và thời kỳ căn bệnh. những loại ung thư có tỷ lệ khỏi căn bệnh trên 5 năm vượt 90% nếu phát hiện ở thời kỳ sớm và điều trị sớm, như ung thư tuyến giáp, vú, tuyến tiền liệt, đại tràng… Nhiều người mắc căn bệnh ung thư đã từng điều trị trị ổn định 10 năm, 20 năm, 30 năm. Bác sĩ lưu ý người nhà nên tìm cách chia sẻ phù hợp, không nên thông báo đường đột cũng không giấu người căn bệnh.
*Tên nhân vật được thế đổi
Thùy An
