Thời tiết oi nóng khiến cho cơ thể mất nhiều nước, chế độ dinh dưỡng mất cân bằng, ăn phải thực phẩm nhiễm khuẩn, ôi thiu dẫn tới nhiều chứng bệnh tiêu hóa.
oi nóng là điều kiện thuận lợi để các loại virus, vi khuẩn sinh sôi, tiến triển nhanh. Vào thời điểm này, tỷ lệ người mắc các chứng bệnh tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy cấp, kiết lỵ, ngộ độc thực phẩm… gia tăng. Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Trường Khanh, Trưởng khoa Tiêu hóa, địa điểm y tế Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, chứng tỏ có nhiều nguyên nhân khiến cho chứng bệnh tiêu hóa có xu hướng tăng cao mùa oi nóng.
Thực phẩm dễ nhiễm khuẩn, biến dinh dưỡng
Tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm thường do vi khuẩn salmonella, botulinum, e.coli, campylobacter, listeria… gây ra ra. Tốc độ tiến triển của những vi khuẩn này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như oxy, nhiệt độ, độ ẩm, độ axit… Chúng tiến triển mạnh trong môi trường có nhiệt độ từ 5-60 độ C, có thể nhân đôi số số lượng chỉ sau 20 phút ở nhiệt độ khoảng tầm 32-43 độ C. Từ một con vi khuẩn, sau 8 giờ có thể nhân thành gần 17 triệu con.
Trời nóng khiến cho thực phẩm dễ ôi thiu, biến dinh dưỡng nếu không bảo quản đúng cách, nhất là các loại có nguồn gốc động vật, giàu đạm, chứa nhiều dầu như thịt, cá, hải sản, sữa và các chế phẩm từ sữa…. Khi bạn ăn chúng vào cơ thể, vi khuẩn sẽ sinh ra độc tố gây ra ra các triệu chứng ngộ độc, rối loạn tiêu hóa.
Theo Tiến sĩ Khanh, để tránh mắc chứng bệnh tiêu hóa, bạn nên lựa chọn lựa thực phẩm tươi sống, có nguồn gốc xuất xứ và kiểm định tin cậy rõ ràng. Các quy chuẩn an toàn thực phẩm cần phải tuân thủ như ăn chín, uống sôi, rửa sạch thực phẩm trước khi ăn và nấu. Khâu nấu và bảo quản thực phẩm cần phải đảm giữ an toàn sinh. Tốt nhất bạn nên nấu một vài lượng thức ăn vừa đủ và sử dụng trong vòng 2 giờ. Nếu còn thừa, bạn đun lại ngay sau khi ăn, sau đó mới bảo quản lạnh ở nhiệt độ dưới 5 độ C.
Thức ăn sau khi nấu để ở nhiệt độ phòng từ 4 giờ trở đi nên bỏ do có thể đã từng mắc phải vi khuẩn xâm nhập. Sau 3-4 ngày, dù bảo quản ở nhiệt độ dưới 5 độ C, thức ăn vẫn có thể mắc phải hỏng và gây ra ngộ độc. Do đó, bạn không nên sử dụng lại thực phẩm thừa sau 4 ngày trữ trong ngăn mát tủ lạnh.
Các loại thực phẩm tươi sống khi mua về không nên để ở nhiệt độ phòng mà cần phải rửa sạch ngay Tiếp đó bảo quản trong tủ lạnh và dùng tối đa trong 3-5 ngày. Tránh để lẫn thực phẩm sống với chín, rau xanh, trái cây. một vài loại bảo quản trong hộp, chai lọ kín như thịt, cá đóng hộp, cá ủ chua, thịt muối, dưa cà muối chua thiếu độ mặn, có nguy cơ ngộ độc do vi khuẩn kỵ khí clostridium botulinum cao nên khi sử dụng cần phải lưu ý. Thức ăn sau khi nấu nên che đậy cẩn thận để tránh chuột, ruồi, gián… xâm nhập.
Mất cân bằng dinh dưỡng
Cơ thể thường tiết nhiều mồ hôi để tiến hành mát cơ thể khi oi nóng, khiến cho mất nước và dinh dưỡng điện giải, dẫn tới suy giảm cảm giác thèm ăn. Ngoài ra, vùng dưới đồi trong não bộ có tác dụng điều hòa thân nhiệt và kiểm soát cảm giác thèm ăn. Do quá trình tiêu hóa cũng sinh nhiều nhiệt số lượng nên để suy giảm bớt gánh nặng công việc, vùng dưới đồi sẽ ngăn cản sự thèm ăn. Vì vậy, vào mùa hè tất cả người thường khát nước nhiều hơn đói.
Cơ thể mệt mỏi, chán ăn dẫn tới ăn uống thất thường. Nhiều người có xu hướng bỏ bữa, ăn uống không đúng giờ, bữa ăn qua loa không giữ gìn dinh dưỡng hoặc lựa chọn lựa thực phẩm nấu sẵn chứa nhiều muối và dầu mỡ tuy vậy lại ăn ít rau xanh, trái cây. Sự mất cân bằng dinh dưỡng khiến cho sức khỏe suy giảm sút. Do đó, khi tiếp xúc với thực phẩm nhiễm khuẩn, bạn dễ mắc chứng bệnh. Cơ thể mất nước, chế độ ăn ít dinh dưỡng xơ tăng nguy cơ táo bón và các chứng bệnh hậu môn trực tràng như trĩ, viêm đại tràng…
oi nóng khiến cho nhiều người chán ăn, lựa chọn lựa thực phẩm nấu sẵn gây ra mất cân bằng dinh dưỡng. Ảnh: Freepik
Thói quen giải nhiệt không đúng cách
Tiến sĩ Khanh chứng tỏ, nhiều người Việt có thói quen “giải nhiệt” bằng bia rượu, nước tăng lực, nước tiểu khát có ga trong những ngày hè. Uống rượu bia khi trời nóng tiến hành suy giảm hoặc mất cảm giác nóng, tuy vậy thân nhiệt không suy giảm. Bia rượu tiến hành tăng lợi tiểu, dễ gây ra mất nước trong thời tiết nóng. dinh dưỡng cồn trong các thức uống này còn tiến hành chết số lượng lớn lợi khuẩn, gây ra mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Nếu uống nhiều thường xuyên tiến hành tăng nguy cơ mắc các chứng bệnh lý dạ dày, ruột.
Nước tăng lực có nguy cơ tăng co bóp của đường tiêu hóa, tăng nhu động ruột, gây ra đi ngoài phân lỏng. dinh dưỡng tạo ngọt hoặc rượu đường trong nước tăng lực như maltitol, xylitol khiến cho khó khăn tiêu, đầy chướng bụng do chúng không thể mắc phải phá vỡ và chuyển hóa bởi vi khuẩn đường ruột. Nước ngọt có ga chứa nhiều khí carbon dioxide dẫn tới đầy hơi, chướng bụng, tăng các triệu chứng trào ngược dạ dày.
oi nóng khiến cho nhiều người có xu hướng ăn uống đồ lạnh. Trong khi thói quen này có thể gây ra khó khăn tiêu, nhất là sau bữa ăn nhiều dầu mỡ.
Thói quen giải nhiệt bằng nước đá lạnh có thể gây ra khó khăn tiêu. Ảnh: Freepik
Tiến sĩ Khanh chứng tỏ thêm, sau khi nhiễm virus, vi khuẩn khoảng tầm 2 ngày, người chứng bệnh có thể nôn hoặc buồn nôn, sốt, tiêu chảy nhiều lần trong ngày, lâu dần khoảng tầm 3-10 ngày. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, người chứng bệnh có thể gặp nhiều hệ lụy về sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng trong trường hợp ngộ độc nguy hiểm. Do đó, khi có những dấu hiệu mắc chứng bệnh tiêu hóa, người chứng bệnh cần phải đi thăm khám để được chẩn đoán và điều trị. Để tránh mắc chứng bệnh tiêu hóa trong những ngày hè, tất cả người nên có menu uống sinh hoạt thích hợp như ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, uống đủ nước, hạn chế thực phẩm cay nóng và dinh dưỡng kích thích (rượu bia, cà phê, thuốc lá…), ngủ đủ giấc, tập thể thao rất hay hàng ngày.
Trịnh Mai
