Trẻ có thể phòng ngừa dậy thì sớm nhờ xây dựng chế độ sinh hoạt, ăn uống đủ dinh dưỡng, khoa học để tiến triển đúng lứa tuổi.
Tình trạng dậy thì sớm được dự báo tăng trong các năm tới, điều này tác động lớn tới sức khỏe tâm lý, thể dinh dưỡng, gây nên trở ngại cho sự tiến triển của thế hệ tương lai. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện nay trẻ dậy thì sớm tăng 35 lần so với 10 năm trước. tầm năm 1980, tuổi trung bình có kinh nguyệt từ 15-16, nay suy nhược xuống 11-12 tuổi.
ThS.BS Lê Phan Kim Thoa, Trưởng khoa Nhi, BVĐK Tâm Anh TP HCM cho rằng, trẻ dậy thì sớm có thể mắc phải tác động nhiều tới vấn đề tâm lý. Nhiều bé trở nên mặc cảm, tự ti, xấu hổ khi có sự không không khác biệt với bạn đồng trang lứa. Đồng thời, các em chưa thể tự thực hiện tốt việc vệ sinh cá nhân. Ngoài ra, bé có nguy cơ mắc phải lạm dụng tình dục, quan hệ sớm, hệ lụy mang thai sớm.
Ngoài ra, việc tiến triển chiều cao mắc phải hạn chế. Lúc đầu các em có thể tiến triển nhanh, cao so với các bạn cùng lứa tuổi tuy nhiên vì xương trưởng thành nhanh hơn thông thường nên chấm dứt kỳ tiến triển sớm.
Ở bé gái, dậy thì sớm có dấu hiệu như tiến triển vú, thường là tiến triển một bên, thỉnh thoảng cả 2 bên tuyến vú. Sau đó là quá trình mọc lông mu, lông nách. Khi tuyến vú tiến triển tầm 2-3 năm, bé có hiện tượng xuất hiện kinh nguyệt. Mụn trứng cá mọc với số số lượng ít, trong trường hợp trẻ có nhiều mụn trứng cá kèm theo u xơ âm vật thì có thể sự liên quan tới rối loạn đào thải androgen.
Dậy thì sớm tác động tới sức khỏe, tâm lý trẻ. Ảnh: shutterstock
với bé trai, dấu hiệu dậy thì sớm triệu chứng bằng kích thước của tinh hoàn to lên, dương vật và bìu tiến triển. Sau đó trẻ mọc lông mu, lông nách, xuất hiện mụn trứng cá, giọng nói trầm hơn. Ở tất cả mọi người có sự tăng lên đáng nói về chiều cao, cân nặng.
Theo bác sĩ Kim Thoa, khi phụ huynh nhận xuất hiện những dấu hiệu và nghi ngờ bé dậy thì sớm không nên hoang mang. Bố mẹ nên bình tĩnh, đưa bé tới chuyên khoa Nhi và Nội tiết để thăm kiểm tra, xác định nguyên nhân. Để phòng ngừa dậy thì sớm ở trẻ thì phụ huynh nên xây dựng chế độ sinh hoạt, ăn uống đủ dinh dưỡng, khoa học.
Bố mẹ nên sắp thực đơn dinh dưỡng đầy đủ với cân bằng đủ nhóm dinh dưỡng giúp cho trẻ tiến triển một tự nhiên. Phụ huynh lựa chọn lọc lựa lựa chọn thực phẩm, ưu tiên nguồn thức ăn tươi mới, không chứa dinh dưỡng thay đổi gen, hạn chế đồ đóng hộp, thức ăn nhanh, thực phẩm quá nhiều dầu mỡ, dinh dưỡng béo cùng hàm số lượng đường cao. Đồng thời, phụ huynh nên ưu tiên nguồn sản phẩm có nguồn gốc uy tín, được kiểm nghiệm bởi cục vệ sinh an toàn thực phẩm, không chứa hormone tăng trưởng.
Phụ huynh nên tạo thói quen vận động, tham gia vận động thể thao cho trẻ từ sớm. Việc tập thể lực ít nhất 30 phút mỗi ngày cùng với những bộ môn như đá bóng, bơi lội, nhảy dây, chạy… giúp cho bé nâng cao thể lực, giải phóng năng số lượng, hỗ trợ tiến triển tầm vóc, sức khỏe xương.
Cuối cùng, phụ huynh nên thận trọng trong việc cho trẻ tiếp xúc với sản phẩm kem, mỹ phẩm hoặc thuốc có estrogen và testosterone, điều này sẽ tác động tới sự cân bằng hormone sinh dục.
Tuệ Diễm
