Phụ nữ sinh ra với tầm 6 triệu trứng trong buồng trứng, mỗi tháng mất đi hàng nghìn quả và tới khi mãn kinh chỉ còn chưa tới 100 quả trứng.
Từ lúc chào đời tới tuổi mới lớn
Mỗi bé gái được sinh ra với một vài lượng trứng nhất định và trong suốt cuộc đời sẽ không có thêm trứng mới được tạo ra. Lúc này, trứng chưa trưởng thành, được gọi là tế bào trứng. Tế bào trứng nằm trong các nang (túi chứa đầy dưỡng chất lỏng) trong buồng trứng. Khi to lên, chúng trở thành noãn bào và tiến triển thành một noãn thường gọi là trứng trưởng thành.
Khi còn là bào thai trong thời kỳ tiến triển trước tiên, buồng trứng một bé gái có tầm 6 triệu quả trứng. Số số lượng suy nhược dần tới khi đứa trẻ được sinh ra, chúng còn lại 1-2 triệu quả trứng.
vòng kinh nguyệt chỉ bắt đầu ở các bé gái vào tuổi mới lớn, tầm hai năm sau khi mô vú xuất hiện. Khi đó, vùng dưới đồi trong não bắt đầu sản xuất hormone giải phóng gonadotropin (GnRH). GnRH kích thích tuyến yên sản xuất hormone kích thích nang trứng (FSH). FSH bắt đầu quá trình tiến triển trứng và khiến cho nồng độ estrogen tăng cao. lứa tuổi trung bình có kinh nguyệt là tầm 12 tuổi, tuy nhiên một vài bé gái có thể bắt đầu sớm hơn từ 8 tuổi.
Khi dậy thì, mỗi bé gái chỉ còn tầm 300.000-400.000 trứng. Sự sụt suy nhược này là do hơn 10.000 trứng chết mỗi tháng trước tuổi mới lớn.
Khi các nang trứng trưởng thành, chúng trở nên nhạy cảm với các hormone trong vòng kinh nguyệt. Hàng tháng, cơ thể lựa chọn một nhóm trứng trưởng thành để giải phóng, tuy nhiên cuối cùng chỉ một quả trứng rụng, tượng trưng cho điều kiện thụ thai duy nhất của nữ giới mỗi tháng. Một tỷ lệ ngoại lệ có nhiều hơn một quả trứng rụng xuống dẫn tới sinh đôi.
Tất cả quả trứng còn lại trong nhóm của chu kỳ đó đều gặp phải teo và chết đi. Điều này xảy ra hàng tháng và tiếp tục cho tới khi phụ nữ mãn kinh, không còn trứng.
Số số lượng trứng chết mỗi tháng suy nhược sau tuổi mới lớn. Theo bác sĩ về vô sinh Sherman Silber tại Mỹ, một phụ nữ mất tầm 1.000 quả trứng non mỗi tháng sau khi bắt đầu vòng kinh nguyệt. Các dữ liệu nghiên cứu vẫn chưa xác định rõ tình trạng sức khỏe và thực phẩm có tác động tới uy tín hoặc số số lượng tế bào trứng thường không. Theo nghiên cứu năm 2018 của Hiệp hội Y học Sinh sản Mỹ, hút thuốc và một vài phương pháp hóa xạ trị có thể tiến hành tăng tốc độ trứng rụng.
nguy cơ sinh sản của nữ giới tốt nhất vào trong lứa tuổi 20-30, khi số số lượng và uy tín trứng đều cao. Ảnh: Freepik
Từ 30 tuổi trở lên
Theo Đại học Sản phụ khoa Mỹ (ACOG), khi nữ giới bước sang tuổi 30, nguy cơ sinh sản bắt đầu suy nhược nhanh. Ở tuổi 40, nguồn trứng chỉ còn chưa được 10% so với trước khi sinh ra. Nghiên cứu chứng minh phụ nữ tiền mãn kinh trên 40 tuổi còn chưa tới 5% điều kiện mang thai trong mỗi vòng kinh nguyệt.
Khi hết nguồn mang tới trứng, buồng trứng ngừng sản xuất đủ estrogen và phụ nữ sẽ trải qua thời kỳ mãn kinh. Thời điểm chuẩn xác mãn kinh phụ thuộc vào số số lượng trứng mà mỗi người có khi sinh ra và tốc độ trứng rụng. lứa tuổi mãn kinh trung bình, khi vòng kinh nguyệt dừng lại là 51 tuổi. Ở một vài phụ nữ, thời kỳ mãn kinh có thể tới sớm hơn hoặc muộn hơn.
Theo dữ liệu năm từ Hiệp hội Sản phụ khoa Mỹ (ACOG), năm 37 tuổi phụ nữ chỉ còn 25.000 trứng trong buồng trứng thì họ sẽ mãn kinh vào tầm 15 năm sau đó. Khi đó, họ còn ít hơn 100 quả trứng.
Yếu tố quan trọng nhất quyết định uy tín trứng là tuổi tác. Khi phụ nữ già đi, cả số số lượng và uy tín trứng đều suy nhược. Ngay trước khi rụng mỗi tháng, trứng bắt đầu phân chia. Những quả trứng cũ dễ mắc lỗi hơn trong quá trình phân chia này, khiến cho chúng có nhiều nguy cơ chứa các nhiễm sắc thể thất thường. Khi trứng và tinh trùng phối hợp để tạo thành phôi, nguy cơ thất thường về nhiễm sắc thể hoặc thất thường về di truyền sẽ cao hơn. Đây là nguyên do tại sao phụ nữ lớn tuổi có nguy cơ cao sinh con gặp phải dị tật.
Nếu chào đời với số số lượng trứng lớn, phụ nữ vẫn có thể sinh con tự nhiên ở lứa tuổi giữa 40 hoặc thậm chí cuối 40. Những người ở lứa tuổi 30 tuy nhiên có tốc độ trứng rụng nhanh hơn do một vài yếu tố rủi ro nhất định có thể gặp phải mãn kinh sớm hoặc suy buồng trứng sớm.
Nếu lo ngại về dự trữ buồng trứng hoặc uy tín trứng, phụ nữ nên đi xét nghiệm để được bác sĩ kiểm tra và nhận xét các yếu tố nguy cơ, tư vấn phương pháp điều trị. Trường hợp dự định sinh con muộn, bạn có thể cân nhắc đông lạnh trứng. Trữ trứng càng sớm, tốt nhất trước 35 tuổi, uy tín trứng càng cao, số số lượng thu được càng nhiều, từ đó điều kiện sinh con cũng cao hơn.
Anh Ngọc (Theo Healthline)
