Phương pháp và quy trình sàng lọc

Ung thư hậu môn tuy là loại ung thư ít thường thấy, tuy nhiên ngày càng có xu hướng trẻ hóa do các yếu tố nguy cơ, thói quen sinh hoạt tình dục thiếu lành mạnh. Tầm soát ung thư hậu môn là cách giúp cho phát hiện chứng bệnh ngay từ thời kỳ sớm, chưa có nhiều triệu chứng rõ ràng, giúp cho nâng cao tốt nhất điều trị thành tựu ở người chứng bệnh ung thư.

Tầm soát ung thư hậu môn là sao?

Tầm soát ung thư hậu môn là việc thực hiện các phương pháp chẩn đoán, gồm khai thác chứng bệnh sử về thời gian các triệu chứng xuất hiện, tiền căn nhiễm HIV, viêm đại tràng hoặc xạ trị trước kia, thói quen sinh hoạt tình dục… Sau khi khai thác thông tin chứng bệnh sử và thói quen sinh hoạt, bác sĩ sẽ tiến hành thăm kiểm tra và đưa ra chỉ định cận lâm sàng nhằm chẩn đoán chứng bệnh ung thư hậu môn, giúp cho phát hiện ung thư càng sớm càng tốt. Tầm soát ung thư hậu môn thường không khuyến nghị cho tất cả tất cả người, bởi đây là loại ung thư ít thường thấy. (1)

Các phương pháp tầm soát ung thư hậu môn

Để chẩn đoán chứng bệnh, sau khi khai thác tình trạng chứng bệnh sử cá nhân và gia đình, các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện một vài xét nghiệm cận lâm sàng như sau: (2)

• kiểm tra hậu môn – trực tràng bằng tay: Bác sĩ sẽ dùng tay đưa vào ống hậu môn – trực tràng để thăm kiểm tra, mục đích kiểm tra, tìm kiếm các dấu hiệu thất thường trong ống hậu môn. Phương pháp thăm kiểm tra này thường được thực hiện với trường hợp nam giới trên 50 tuổi và khi kiểm tra tiểu khung với nữ giới.

• Xét nghiệm Pap (phết tế bào cổ tử cung): Các nghiên cứu đã từng chứng minh nhiễm HPV (human papillomavirus) là yếu tố nguy cơ của ung thư hậu môn. Quan hệ tình dục với người nhiễm virus u nhú ở người (HPV) là đường lây lan truyền thường thấy nhất. Xét nghiệm Pap được phát minh và đặt theo tên của bác sĩ lỗi lạc người Hy Lạp, Georgios Nikolaou Papanikolaou (1883-1962). Xét nghiệm Pap thường còn gọi là xét nghiệm Pap smear hoặc phết tế bào cổ tử cung. Đây là loại xét nghiệm thường thấy nhất được chỉ định thực hiện để phát hiện và tìm kiếm sớm những thế đổi trong các tế bào có thể dẫn tới. một vài tế bào được thu thập từ cổ tử cung trong xét nghiệm Pap sẽ được xét nghiệm tìm HPV.

• Xét nghiệm máu: Ở những người suy giảm sút miễn dịch như nhiễm HIV, người ghép tạng, người dùng các thuốc ức chế miễn dịch đều có nguy cơ mắc ung thư hậu môn cao. Do đó, việc xét nghiệm máu (kiểm tra HIV) có vai trò trong việc tầm soát chứng bệnh.
• Nội soi ống hậu môn: Phương pháp này giúp cho phản hồi trực tiếp tổn thương và sinh thiết khi có tổn thương nghi ngờ. Trong quá trình nội soi, bác sĩ sẽ sử dụng ống soi hậu môn để quan sát ống hậu môn, giúp cho phát hiện các dấu hiệu thất thường.
• Sinh thiết: Phương pháp này giúp cho chẩn đoán xác định chứng bệnh. Sinh thiết thực hiện trong khi nội soi ống hậu môn có tổn thương nghi ngờ. Mẫu mô này sẽ được phân tích tại phòng thí nghiệm của khoa giải phẫu chứng bệnh. Quá trình này nhằm xác định tính dưỡng chất u bướu là u ác tính thường lành tính.
• Siêu âm qua ngả hậu môn: Phương pháp chẩn đoán hình ảnh này giúp cho phản hồi tình trạng hạch vùng.
• Siêu âm ổ bụng: Kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này được chỉ định nhằm phản hồi tình trạng ổ bụng hoặc siêu âm nội soi giúp cho phản hồi xâm lấn của ung thư tới các lớp của ống hậu môn.
• Chụp X-quang phổi, chụp cắt lớp vi tính toàn thân (CT-scan) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI): Các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này nhằm phản hồi tình trạng xâm lấn của bướu và tình trạng di căn xa.
• Chụp PET/CT: PET/CT dùng để phản hồi tình trạng lan rộng của bướu, di căn hạch vùng và di căn xa. Ngoài ra, kỹ thuật này còn dùng để phản hồi đáp ứng sau điều trị.

Vì sao nên sàng lọc ung thư hậu môn sớm?

Ung thư hậu môn là một trong những loại ung thư ít gặp. Theo số liệu từ Globocan 2020, trên thế giới có trong vòng 50.865 ca mới mắc và 19.293 ca tử vong do ung thư hậu môn. Tại Việt Nam, số liệu thống kê cho xuất hiện ung thư hậu môn đứng thứ 25 trong các loại ung thư thường gặp với hơn gần 579 ca mới mắc, 321 trường hợp tử vong mỗi năm và tỷ lệ mắc là 1,45/100.000 dân.

Thống kê từ chương trình SEER (Surveillance, Epidemiology, and End Results: Chương trình Giám sát, Dịch tễ học và Kết quả cuối cùng của Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ) thu thập các dữ liệu từ các loại ung thư chứng tỏ thời kỳ ung thư được chia thành 3 thời kỳ:

• Tại chỗ: Tế bào ung thư tiến triển khu trú tại hậu môn, chưa lan rộng các mô, cơ quan lân cận.
• Tại vùng: Ung thư xâm lấn các mô, cấu trúc lân cận hoặc di căn hạch bạch huyết vùng.
• Di căn xa: Ung thư di căn xa tới các hạch bạch huyết xa, hoặc tới các cơ quan không tương tự trong cơ thể như phổi, gan…

Theo thống kê, tỷ lệ sống còn sau 5 năm với người chứng bệnh ung thư hậu môn phân theo thời kỳ được phản hồi như sau (theo SEER 2013-2019):

• Ung thư hậu môn thời kỳ tại chỗ: 83,7%.
• Ung thư hậu môn thời kỳ tiến triển tại chỗ – tại vùng: 67,7%.
• Ung thư hậu môn thời kỳ di căn: 36,2%.

Ung thư hậu môn thời kỳ đầu thường không có các dấu hiệu, triệu chứng rõ ràng và có thể chẩn đoán nhầm lẫn với các chứng bệnh rối loạn về đường tiêu hóa, trĩ hoặc hội chứng ruột kích thích (IBS).

Việc tầm soát sớm ung thư hậu môn đóng vai trò quan trọng với kết quả điều trị cuối cùng. Phát hiện càng sớm, tỷ lệ điều trị ung thư hậu môn thành tựu càng cao. Tuy nhiên nếu phát hiện chứng bệnh ở thời kỳ trễ, người chứng bệnh cũng không cần thiết phải quá lo lắng. Việc tiên số lượng sống của người chứng bệnh ung thư còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố không tương tự như tuổi tác, tình trạng sức khỏe, tinh thần, nguy cơ đáp ứng phương pháp điều trị… Đồng thời các số liệu thống kê mang tính dưỡng chất tham khảo. Người chứng bệnh cần thiết phải tuân thủ quy trình điều trị đã từng được lên kế hoạch, có thể trao đổi thêm với bác sĩ điều trị hàng đầu để trao đổi, tư vấn chi tiết. (3)

Ai nên tầm soát ung thư hậu môn?

Theo thống kê, có 80% trường hợp chẩn đoán mới ung thư hậu môn đều gặp ở những người trên 60 tuổi. trong số đó với người trước 35 tuổi, nam giới có tỷ lệ mắc chứng bệnh cao hơn so với nữ giới. Tuy nhiên với những người trên 50 tuổi, tỷ lệ mắc ung thư hậu môn ở nữ giới cao hơn. Và cũng theo thống kê, nam giới độc thân có tỷ lệ mắc ung thư hậu môn cao gấp 6 lần  nam giới đã từng lập gia đình.

Cho tới nay, nguyên nhân gây ra ung thư hậu môn vẫn chưa được xác định chuẩn xác do có nhiều nhóm yếu tố nguy cơ được tìm xuất hiện ở người chứng bệnh. BS.CKI Nguyễn Chí Thanh nêu một vài nguyên nhân có thể gặp gồm: (4)

• Suy giảm sút miễn dịch: Người mắc phải suy giảm sút miễn dịch như nhiễm HIV, người ghép tạng, người dùng các thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ mắc ung thư hậu môn cao.
• Quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp bảo vệ (quan hệ qua đường hậu môn hoặc có nhiều bạn tình): Điều này thực hiện tăng nguy cơ nhiễm virus u nhú ở người HPV và ung thư hậu môn do có thể thực hiện xước, rách niêm mạc, thấy máu. Do đó cần thiết phải thực hiện các liệu pháp quan hệ an toàn, chung tình và hạn chế quan quan hệ qua đường hậu môn.
• Nhiễm virus u nhú ở người HPV: Các nghiên cứu đã từng chứng minh nhiễm virus u nhú HPV là yếu tố nguy cơ cao của ung thư hậu môn. trong số đó, quan hệ tình dục với người nhiễm virus u nhú ở người HPV là đường lây lan truyền thường thấy nhất. Do vậy mỗi người cần thiết phải tiêm vắc xin HPV, phối hợp quan hệ tình dục an toàn để làm giảm sút nguy cơ viêm nhiễm virus HPV.
• Hút thuốc lá: Đây là yếu tố nguy cơ tác động tới toàn bộ cơ thể, trong số đó có ống hậu môn. Người hút thuốc lá có nguy cơ mắc phải ung thư hậu môn tăng gấp 8 lần so với người không hút thuốc. Từ bỏ thói quen hút thuốc lá là cách giữ an toàn mình và những người xung quanh.
• Rò hậu môn lâu ngày: Đây là tình trạng lỗ rò thông thương giữa ống hậu môn và lớp da bên ngoài. Lỗ rò thường xuyên chảy dịch, phân dẫn tới kích thích các mô xung quanh lỗ hậu môn, gây ra viêm nhiễm hoặc nhiễm khuẩn.

Tầm soát ung thư hậu môn tại BVĐK Hưng Thịnh

BS.CKI Nguyễn Chí Thanh chứng tỏ hiện nay, các phương pháp tầm soát ung thư hậu môn thường thấy tại phòng kiểm tra Đa khoa Hưng Thịnh thường được chỉ định gồm:

• Nội soi hậu môn ống mềm gây ra mê, không không dễ chịu cho người chứng bệnh.
• Hệ thống chụp cắt lớp vi tính (CT) 768 miếng cắt ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI cho hình ảnh 3D có thể nhìn xuất hiện bên trong hậu môn từ nhiều phía.
• Hệ thống chụp cộng hưởng từ MRI 1.5 -3 Tesla của Siemens (Đức) mang tới sự thoải mái, tiện lợi và an toàn cho người chứng bệnh; hình ảnh rõ nét, tin cậy, góp phần chẩn đoán chứng bệnh chuẩn xác.
• Xét nghiệm công thức máu cho kết quả ngay trong ngày.

Nhờ trang mắc phải hệ thống máy móc hỗ trợ tiên tiến, cho độ chuẩn xác cao, các chuyên gia tại BVĐK Hưng Thịnh có thể nhanh chóng xác định, phản hồi tình trạng chứng bệnh. Từ đó đề xuất các phương hướng điều trị, đề xuất các quy trình chuyên sâu phù hợp với thể trạng của từng người chứng bệnh.

Để đặt lịch kiểm tra, tư vấn, tầm soát và điều trị ung thư hậu môn tại BVĐK Hưng Thịnh, Quý khách hàng có thể liên hệ qua thông tin sau:

Ung thư hậu môn được phát hiện sớm cho tiên số lượng điều trị khả quan; vì vậy tầm soát ung thư hậu môn đóng vai trò quan trọng giúp cho phát hiện chứng bệnh sớm và điều trị sớm, tăng tỷ lệ sống còn cho người chứng bệnh.