Tầm soát ung thư da là các giải pháp được thực hiện để xác định một người có mắc ung thư da thường hay không. Các vết tổn thương da thất thường sự liên quan căn bệnh lý da nghiêm trọng hoặc ung thư da chỉ được phát hiện bằng các phương pháp sàng lọc.
Tầm soát ung thư da là như thế nào?
Tầm soát ung thư da là quá trình kiểm tra các dấu hiệu ung thư trước khi người căn bệnh có bất kỳ triệu chứng nào. Bác sĩ bắt đầu quá trình tầm soát ung thư bằng cách quan sát toàn bộ làn da trên cơ thể và kiểm tra các dấu hiệu ung thư da. Các dấu hiệu ung thư da thời kỳ sớm có thể được phát hiện bằng mắt thường nên việc điều trị ung thư da thời kỳ đầu tương đối khả quan. (1)
Chương trình tầm soát ung thư da được thực hiện bằng cách bác sĩ quan sát, kiểm tra da và tìm hiểu các nốt ruồi, vết bớt hoặc các vùng da có màu sắc, hình kiểu, kích thước thất thường. Sau khi xác định vùng da trông không thông thường, bác sĩ tiến hành soi da kèm các chỉ định xét nghiệm chẩn đoán để xác định vùng da thất thường có phải ung thư da thường hay không.
Ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC) và ung thư biểu mô tế bào đáy (BCC) là hai loại ung thư da thường gặp nhất, chiếm tầm 95% các trường hợp chẩn đoán mới ung thư. Tuy nhiên, tiên số lượng của hai loại ung thư này đều rất khả quan, gần 100% người căn bệnh ung thư da biểu mô tế bào đáy và hơn 95% người căn bệnh ung thư tế bào vảy sống thêm sau 5 năm. Ung thư da tế bào Merkel và ung thư hắc tố da chiếm tỷ lệ ít, tuy vậy tiên số lượng sống thêm và điều trị kém khả quan hơn, đặc biệt nếu phát hiện căn bệnh ở thời kỳ muộn. Tỷ lệ điều trị và phục hồi với người căn bệnh ung thư da hắc tố chỉ còn tầm 32% nếu ung thư hắc tố di căn xa.
Các phương pháp tầm soát ung thư da
Để xác định có mắc ung thư da thường hay không, người căn bệnh cần thiết phải trải qua quá trình thăm kiểm tra tổng quát tới chuyên sâu. Các phương pháp thường được chỉ định khi tầm soát ung thư da gồm:
1. Thăm kiểm tra lâm sàng
Sau khi tiến hành lấy số đo chiều cao, cân nặng, đo huyết áp, nhận xét toàn trạng sơ bộ người căn bệnh, bác sĩ quan sát rõ hơn vùng da thất thường nghi ngờ ung thư. Các vùng da được kiểm tra bằng mắt thường gồm vùng mặt, cổ, tai, ngực, vùng eo lưng, tay, chân… nhằm tìm kiếm các thất thường như vết dảy sừng, lở loét, nốt ruồi lạ. Thông thường, quá trình này mất tầm 10-15 phút.
Bác sĩ sử dụng thiết gặp phải soi da chuyên dụng có phát quang để tạo ra dải sóng trên bề mặt da. Các chỉ số nhằm kiểm tra, nhận xét phân loại các tổn thương da. Với tính năng phân tích quang phổ tổn thương da, máy soi da giúp cho bác sĩ xuất hiện rõ phân bổ collagen, hệ thống tĩnh mạch, sắc tố melanin… tại vùng da tổn thương. (2)
2. Xét nghiệm chỉ điểm u bướu
Xét nghiệm máu có thể được chỉ định nhằm nhận xét các chỉ số có sự liên quan tới u bướu và tình trạng tác động. (3)
Dựa vào từng trường hợp căn bệnh, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm chuyên sâu nhằm đưa ra chẩn đoán chi tiết hơn với thất thường của cơ thể người căn bệnh.
Bác sĩ có thể chỉ định thực hiện sinh thiết nốt ruồi, vùng da tổn thương. Một vùng da gặp phải tổn thương sẽ được tách mẫu mô tế bào để soi dưới kính hiển vi. Dựa trên kết quả giải phẫu mô căn bệnh học, bác sĩ có thể nhận xét trình trạng căn bệnh, phân đoạn, loại ung thư và tiên số lượng điều trị…
3. Chẩn đoán hình ảnh ung thư da
Bác sĩ chỉ định thực hiện chụp X-quang để phát hiện các thất thường, tình trạng tiến triển và xâm lấn của u bướu.
Sau khi hoàn tất các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh tầm soát ung thư da, bác sĩ chuyên khoa ung bướu sẽ đưa ra các phương án điều trị thích hợp với từng loại căn bệnh.
Vì sao nên sàng lọc ung thư da sớm?
Các chuyên gia y tế khuyến nghị những người thuộc nhóm nguy cơ mắc ung thư da cao nên bắt đầu kiểm tra da từ năm 18 tuổi. tất cả người đều có nguy cơ mắc ung thư da, do đó các giải pháp sàng lọc phát hiện ung thư sớm góp phần tăng lên hữu hiệu điều trị cuối cùng ở người căn bệnh. (4)
Các báo cáo cho xuất hiện ung thư da có tiên số lượng điều trị thành quả cao nếu phát hiện ở thời kỳ sớm, nhất là u bướu hắc tố và ung thư da tế bào Merkel. với ung thư hắc tố, nếu phát hiện và điều trị can thiệp vào thời kỳ u bướu khu trú, tiên số lượng điều trị và phục hồi có thể hơn 99% .
với trường hợp ung thư da không phải hắc tố, tiên số lượng điều trị và phục hồi cũng rất khả quan. Tỷ lệ sống thêm sau 5 năm với ung thư biểu mô tế bào đáy (BCC) lên tới 100% và ung thư biểu mô tế bào vảy đạt hơn 95%. Rất hiếm trường hợp ung thư da không phải hắc tố tử vong. Tuy nhiên nếu kiểm tra tầm soát ung thư da phát hiện dấu hiệu ung thư thời kỳ sớm giúp cho rút ngắn thời gian điều trị triệt để.
Ai nên tầm soát ung thư da?
Ai cũng có nguy cơ gặp phải căn bệnh do không phòng ngừa ung thư da hoặc các yếu tố sự liên quan tới môi trường sống, thói quen sinh hoạt. Những người nên tầm soát ung thư da thường xuyên gồm:
- Người có nhiều nốt ruồi không điển hình (loạn sản), các nốt ruồi ngày càng xuất hiện nhiều, nốt ruồi có hình kiểu không không khác với nốt ruồi thông thường.
- Vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng Mặt Trời xuất hiện các vết sừng quang hóa hoặc có màu hồng, xám…
- Tiền sử cá nhân hoặc gia đình ghi nhận mắc ung thư da.
- Thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng Mặt Trời trực tiếp mà không có giải pháp bảo hộ, che chắn nào.
- Người da trắng, có tàn nhang hoặc gặp phải bạch tạng, da nhợt nhạt.
- Người mắc hội chứng Gorlin hoặc căn bệnh khô da sắc tố…
- Người có hệ miễn dịch suy giảm sút do mắc hội chứng suy giảm sút miễn dịch ở người (HIV) hoặc đang uống các loại thuốc tiến hành giảm sút miễn dịch sau ghép tạng.
- Môi trường sinh sống, lao động độc hại, thường xuyên tiếp xúc với các hóa dưỡng chất độc hại như asen, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu,…
Những người thuộc nhóm trường hợp nguy cơ cao trên có thể trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để thực hiện các xét nghiệm sàng lọc, chẩn đoán ung thư da.
Học viện Da liễu Hoa Kỳ (ADD) cho rằng nam giới trên 50 tuổi có nguy cơ mắc ung thư hắc tố cao hơn dân số nói chung. Vì vậy nếu nhận xuất hiện các đốm đáng ngờ trên da, có dấu hiệu ngứa ngáy hoặc có máu thì người căn bệnh cần thiết phải nhanh chóng tới gặp bác sĩ để được thăm kiểm tra và điều trị.
Khi nào nên tầm soát ung thư da?
Bác sĩ khuyến nghị nên kiểm tra định kỳ mỗi năm để kiểm tra, tầm soát ung thư da và 2 lần/năm với nhóm trường hợp nguy cơ cao mắc căn bệnh. Các yếu tố nguy cơ gồm tuổi, số số lượng nốt ruồi phức tạp và thất thường, tiền sử sự liên quan căn bệnh lý về da hoặc mắc các hội chứng suy giảm sút miễn dịch, căn bệnh sử gia đình ghi nhận trường hợp mắc ung thư da… (5)
Mỗi người nên tiến hành kiểm tra da hàng ngày để sớm phát hiện những dấu hiệu thất thường, tổn thương da lâu lành. Các khu vực cần thiết phải được để ý như mặt, tai, cổ, vai, cánh tay, tay, chân. Đặc biệt những khu vực khuỷu, lòng bàn tay và bàn chân cũng được kiểm tra kỹ càng. với các vùng không dễ kiểm tra bằng mắt thường, có thể sử dụng gương hoặc điện thoại để chụp và quan sát. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ ung thư da hoặc các căn bệnh lý sự liên quan da, người căn bệnh cần thiết phải nhanh chóng tới phòng kiểm tra để các chuyên gia chuyên khoa kiểm tra và chẩn đoán, điều trị.
Tầm soát ung thư da tại BVĐK Hưng Thịnh
Ung thư da là một trong số ít ung thư có tiên số lượng điều trị và phục hồi sức khỏe hoàn toàn nếu căn bệnh được phát hiện sớm. Bằng quan sát mắt thường, mỗi người đều có thể dễ thực hiện nhận biết sự thế đổi màu sắc, tình trạng nghiêm trọng của triệu chứng căn bệnh để nhanh chóng thăm kiểm tra và điều trị.
Hiện nay tại khoa Ung bướu, BVĐK Hưng Thịnh trang gặp phải hệ thống máy móc tiên tiến, quy tụ hệ thống chuyên gia, bác sĩ giàu kinh nghiệm, vững chuyên môn trong tầm soát và điều trị ung thư da. các chuyên gia khuyến nghị mỗi người cần thiết phải thăm kiểm tra, sàng lọc ung thư da định kỳ mỗi năm 1 lần và 6 tháng/lần nếu thuộc nhóm trường hợp nguy cơ cao mắc ung thư da và các căn bệnh lý sự liên quan tới da. Phát hiện và điều trị ung thư da sớm là cách giúp cho loại bỏ triệt căn u bướu, rút ngắn thời gian điều trị và phục hồi, tiết kiệm phí cho người căn bệnh.
Để liên hệ thông tin và đặt lịch tầm soát ung thư da tại BVĐK Hưng Thịnh, Quý khách hàng có thể liên lạc qua:
HỆ THỐNG phòng kiểm tra ĐA KHOA Hưng Thịnh
Tầm soát ung thư da mang lại hữu hiệu điều trị vượt trội, là cách giúp cho phát hiện ung thư ngay từ thời kỳ vừa khởi phát. Ung thư da (không phải ung thư hắc tố) không quá nguy hiểm tới tính mạng, tuy nhiên nếu phát hiện và can thiệp muộn có thể tác động tới thẩm mỹ. Do đó ngay khi phát hiện các tổn thương da quá lâu, người căn bệnh nên tới các phòng kiểm tra chuyên khoa để được thăm kiểm tra và tư vấn hướng điều trị phù hợp.
