Để sơ cứu người gặp phải ngạt khói trong hỏa hoạn, trước hết nên đưa nạn nhân tới nơi an toàn, thoáng khí, ép tim thổi ngạt nếu ngưng thở, sau đó xử trí chấn thương nặng.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi bác sĩ Diệp Quế Trinh, Trưởng khoa Phỏng – Tạo hình, phòng thăm khám Nhi Đồng 1 (TP HCM).
Có rất nhiều loại khí độc được sinh ra từ khói của đám cháy như CO, CO2, amoniac, axit hữu cơ…, gây nên ngạt và nhiễm độc khí cho những người hít phải. hầu như nguyên nhân gây nên chết người trong các vụ hỏa hoạn là ngạt và nhiễm độc khí, như tất cả nạn nhân vụ cháy chung cư mini tại Khương Đình, Hà Nội, gặp phải ngạt khói, ngộ độc khí CO, đa chấn thương.
Triệu chứng ngạt khói
Nạn nhân ngạt khói có thể gặp một vài triệu chứng với tình trạng nghiêm trọng không tương tự nhau.
– Ho.
– Hụt hơi.
– Khàn tiếng.
– đau đớn đầu.
– đau đớn ngực.
– Da có thể nhợt nhạt và xanh xao.
– Có thể có vết bỏng trên da.
– Có thể kích ứng và đỏ mắt; giác mạc có thể gặp phải bỏng.
– Có thể lú lẫn, ngất xỉu và suy giảm tỉnh táo.
– Co giật và hôn mê cũng có thể xảy ra.
quy chuẩn sơ cứu
– Người thực hiện cứu hộ phải giữ gìn được an toàn của chủ yếu mình trong suốt quá trình cứu nạn.
– Nếu bạn không có chuyên môn, kinh nghiệm và nhận xuất hiện nguy cơ mất an toàn cao, nên hỗ trợ sơ cấp cứu cho người gặp phải nạn khi họ đã từng được đội cứu hộ đưa ra khỏi hiện trường đám cháy.
– Đưa nạn nhân tới nơi thoáng mát, có đủ khí oxy.
– Tùy vào tình trạng chấn thương của từng người để có cách xử trí phù hợp.
+ Gọi người cấp cứu.
+ Ưu tiên xử trí vấn đề nghiêm trọng trước, nhất là hồi sức tim phổi cho người đã từng ngưng thở.
+ Đưa nạn nhân tới phòng thăm khám gần nhất để được điều trị sớm.
Các bước sơ cứu người gặp phải ngạt
– Với người còn tỉnh táo và hô hấp được:
+ Để họ nằm, ngồi nghỉ ở chỗ râm mát, thoáng khí.
+ Nên cho họ uống nước để suy giảm thân nhiệt, bù số lượng nước đã từng mất.
– Với người bất tỉnh nhưng mà vẫn hô hấp được:
+ Cho họ nằm nghiêng để đờm dãi không tiến hành bít đường thở.
+ Trường hợp có bình oxy nên cho họ thở ngay.
Hướng dẫn hồi sinh tim phổi bằng tay.
– Với người bất tỉnh, ngừng thở, thở không thông thường:
+ Hồi sinh tim phổi (ép tim, hà hơi thổi ngạt) trước.
+ Trước khi thao tác, nên đặt nạn nhân nằm lên bề mặt cứng.
+ Người sơ cứu lồng thường hay bàn tay vào nhau và đặt cườm tay ngay giữa lồng ngực (vị trí giữa hai núm vú), sau đó ép xuống nhanh, mạnh.
+ Mỗi nhịp lồng ngực lún sâu xuống tầm 5-6 cm.
+ Sau mỗi 30 lần ép tim thì thực hiện thổi ngạt hai lần.
+ Khi thổi ngạt, người sơ cứu dùng miệng thổi hơi thở của mình vào miệng của nạn nhân, đồng thời dùng tay để bịt chặt mũi và ngược lại (tức là thổi vào mũi thì bịt chặt miệng), để hơi thở không gặp phải thoát ra ngoài.
+ Lặp lại các thao tác liên tục cho tới khi nạn nhân có sự sống hoặc được nhân viên cấp cứu chuyên nghiệp tới hỗ trợ.
+ Nạn nhân có dị vật, đàm nhớt trong mũi miệng, nên móc ra để tiến hành thông thoáng đường thở của họ.
Hướng dẫn thổi ngạt, ép tim cứu người ngưng thở.
– Sơ cứu nạn nhân bỏng:
+ Rửa nước sạch nhẹ nhàng lên vùng bỏng để xoa dịu cơn đau đớn, giúp cho thân nhiệt thoát ra ngoài nhanh chóng.
+ Tùy tình trạng bỏng, thời gian tiến hành mát ít nhất 20 phút hoặc lâu hơn, cho tới khi nạn nhân cảm xuất hiện bớt đau đớn, bỏng rát.
+ Tuyệt đối không nên dùng đá lạnh hoặc nước quá lạnh để xối, chườm trực tiếp lên người nạn nhân nhằm tránh bỏng lạnh.
+ Nên cởi quần áo, tháo bỏ trang sức, phụ kiện… ở vùng da gặp phải bỏng để tránh dính chặt vào vết thương, vừa không dễ dàng cởi bỏ và gây nên đau đớn đớn, trợt da.
+ Có thể dùng màng bọc thực phẩm sạch để đắp lên vết thương, để che bụi bẩn, tránh nhiễm trùng cho nạn nhân.
+ Nếu nạn nhân vẫn đau đớn rất nhiều, có thể dùng đá lạnh chườm với tác dụng suy giảm đau đớn và đưa họ tới phòng thăm khám.
Mỹ Ý
