thất thường ở hệ tiêu hóa như tắc ruột, viêm dạ dày ruột… khiến cho ruột tăng cường vận động đẩy thức ăn, dịch qua chỗ tắc nghẽn, tạo âm thanh sôi ùng ục.
Tiến sĩ – Bác sĩ Trần Bảo Nghi, Trung tâm Nội soi và thủ thuật nội soi tiêu hóa, khu vực y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho thấy sôi bụng thường có thể xảy ra khi đói hoặc gặp phải kích thích sau ăn. Tuy nhiên, nếu sôi bụng đi kèm các triệu chứng không tương tự như xì hơi, buồn nôn, táo bón… có thể là dấu hiệu của một chứng bệnh lý hoặc một rối loạn nhất định nào đó. Các chứng bệnh lý thường gặp gây ra sôi bụng gồm có tắc ruột, viêm dạ dày ruột, quá mẫn với thức ăn, chứng bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, xuất huyết tiêu hóa… Dưới đây là những nguyên nhân gây ra sôi bụng.
Tắc ruột: Là một trong những nguyên nhân nguy hiểm gây ra sôi bụng. Tình trạng này có thể xảy ra do u bướu ruột hoặc sẹo của vết mổ cũ trong ổ bụng. Người chứng bệnh tắc ruột còn cảm xuất hiện chướng bụng, đầy hơi, nôn ói có dịch màu rêu hoặc màu nâu đen, đau đớn bụng, tiêu chảy, không xì hơi… Nếu không được phát hiện sớm, vị trí tắc ruột có thể vỡ ra, đe dọa tính mạng.
Đường ruột không thông thoáng do u bướu hoặc sẹo (trái) và ruột khỏe mạnh (phải). Ảnh: Shutterstock
Viêm dạ dày ruột: Xảy ra khi các virus như rotavirus, norovirus và các nguồn chứng bệnh truyền nhiễm không tương tự xâm nhập vào cơ thể. Lúc này, dạ dày và ruột gặp phải viêm, phù nề đường tiêu hóa. Dấu hiệu điển hình của chứng bệnh là sôi bụng kèm theo nôn ói và tiêu chảy nghiêm trọng. Tùy từng virus cụ thể mà người chứng bệnh có thể cảm xuất hiện đau đớn bụng, mệt mỏi, sốt, đau đớn tức toàn thân… Các triệu chứng có thể nhiều ngày từ 1-10 ngày. Nếu không được điều trị sớm, viêm dạ dày ruột có thể dẫn tới mất nước và thực hiện trầm trọng thêm các triệu chứng vốn có.
chứng bệnh Celiac và các tình trạng dị ứng thực phẩm không tương tự: Có thể gây ra sôi bụng, không dễ chịu dạ dày hoặc đường ruột do ăn những thực phẩm mà cơ thể không dung nạp được. Bác sĩ Bảo Nghi chia sẻ, khi cơ thể không tạo đủ enzym hoặc các dinh dưỡng hóa học cần phải thiết để tiêu hóa thực phẩm sẽ xảy ra tình trạng bất dung nạp thức ăn. Nếu hệ thống miễn dịch phản ứng thất thường với những thực phẩm sẽ gây ra dị ứng thức ăn. Ngoài sôi bụng, người chứng bệnh có thể cảm xuất hiện buồn nôn, tiêu chảy, thiếu máu, đau đớn tức xương khớp, co giật…
chứng bệnh Crohn: Là chứng bệnh lý viêm đường ruột, có thể xảy ra ở tất cả nơi trong ống tiêu hóa, từ miệng tới hậu môn. chứng bệnh thực hiện tăng nhu động ruột, dẫn tới các triệu chứng như sôi bụng, đau đớn quặn bụng, đi tiêu ra máu, sốt…
Hội chứng ruột kích thích: Là một loại rối loạn hệ tiêu hóa, tác động trực tiếp tới đại tràng và dẫn tới nhiều triệu chứng như sôi bụng, đau đớn bụng, đầy hơi, tiêu chảy, táo bón…
Xuất huyết tiêu hóa: Là nguyên nhân thường ít gặp gây ra sôi bụng tuy nhiên có thể đe dọa tính mạng nếu không được cấp cứu sớm. Dấu hiệu sớm để nhận biết tình trạng này là đi đại tiện phân có mùi hắc và màu đen. Trường hợp chứng bệnh nặng sẽ xuất hiện thêm các triệu chứng nôn ra máu, đi đại tiện có máu tươi, chướng bụng…
Khi xảy ra tình trạng sôi bụng, uống một cốc nước nóng giúp cho tạm thời ổn định đường ruột. Ảnh: Shutterstock
Theo bác sĩ Bảo Nghi, thông thường, sôi bụng và tăng nhu động ruột không gây ra nguy hiểm tuy nhiên nếu tình trạng này nhiều ngày, kèm theo các dấu hiệu không tương tự thì người chứng bệnh nên tới khu vực y tế để được thăm thăm khám. Tùy theo từng nguyên nhân gây ra chứng bệnh sẽ có phương pháp điều trị không tương tự nhau. Dinh dưỡng thích hợp cũng hỗ trợ kiểm soát chứng rối loạn này. Người chứng bệnh nên ăn uống điều độ, nhai kỹ nuốt trễ để không kích thích tăng nhu động ruột trong quá trình vận chuyển thức ăn. Khi xuất hiện tình trạng sôi bụng, uống một cốc nước nóng có thể giúp cho ổn định đường ruột.
Phi Hồng
