Soi da là sao? Công dụng của soi da tương đối là tuyệt vời bạn nên biết

Công nghệ soi da không những đáp ứng nhu cầu kiểm tra điều trị các căn bệnh về da mà còn phục vụ tiến hành đẹp cho chị em. Vậy soi da là sao? Phương pháp soi da tại BVĐK Hưng Thịnh dùng để điều trị những căn bệnh gì?

Soi da là sao?

Soi da (dermoscopy) là phương pháp sử dụng kính hiển vi có phát quang để tạo ra nhiều dải sóng trên bề mặt da nhằm kiểm tra, phản hồi, phân biệt các tổn thương không không khác nhau được tìm xuất hiện trên da, thế vì dùng mắt thường chỉ xuất hiện ánh sáng trắng. Nhờ phân tích quang phổ của một tổn thương da, bác sĩ xuất hiện rõ các mô hình phân bố collagen, mao mạch và sắc tố melanin được thể hiện bên trong da tổn thương. (1)

Dựa vào các dữ liệu này, bác sĩ da liễu đưa ra quy trình điều trị phù hợp với từng loại căn bệnh. Tóm lại, soi da giúp cho dễ phát hiện vùng da căn bệnh, nhất là người có da khô hoặc da dầu thường không dễ quan sát bằng mắt thường.

Kính hiển vi bề mặt da xuất hiện đầu tiên vào năm 1663, sau này được bác sĩ da liễu người Đức, Johann Saphier, từng thêm một nguồn sáng tích hợp vào thiết gặp phải. Cuối cùng, bác sĩ da liễu Goldman (Mỹ) là người đầu tiên thế giới sử dụng thuật ngữ “soi da” và sử dụng kính soi da để phản hồi các tổn thương sắc tố trên da.

Thế hệ kính soi da mới nhất gồm các kính phân cực chéo có sẵn, lọc bỏ ánh sáng phân tán từ ngoại vi, suy giảm độ chói và cho phép hình dung các cấu trúc nền mà không cần phải dinh dưỡng lỏng liên kết.

BVĐK Hưng Thịnh TP.HCM đầu tư máy soi da với thiết gặp phải cầm tay, có một kính lúp với ống kính phóng đại uy tín cao và hệ thống chiếu sáng mạnh (kính soi da). Kính lúp trên máy soi da có thể nhìn xuất hiện vị trí tổn thương tăng lên nhiều lần so với thực tế. Nguồn ánh sáng mạnh phối hợp kính soi da tiên tiến này giúp cho bác sĩ nhìn rõ cấu trúc và mẫu da.

Trong tương lai, máy soi da được cải tiến nhờ thu gọn nhẹ, kết nối wifi cho kính soi da qua USB, phân tích hình ảnh kỹ thuật số và nỗ lực phối hợp trí tuệ nhân tạo để tạo ra một đơn vị chẩn đoán tự động.

Soi da có thể phát hiện được gì dưới da?

• Sắc tố da: soi da giúp cho phát hiện sớm các đốm sắc tố da khi mắt thường không nhìn xuất hiện. Với những sắc tố da từng hiện rõ, soi da giúp cho nhận biết sắc tố ở nông thường hay ở sâu để có hướng trị liệu thích hợp.
• Cấu trúc da: soi da giúp cho phản hồi kết cấu da, da mịn thường hay thô (lỗ chân lông to, sẹo mụn).
• mao mạch da: soi da giúp cho phát hiện sớm các ung thư da (nếu xuất hiện tình trạng tăng sinh mao mạch), teo da, giãn mạch. Một tỷ lệ da nhạy cảm, soi da sẽ xuất hiện hiện tượng giãn mao mạch gây nên đỏ da.
• Độ nhờn da: soi da giúp cho phát hiện da nhờn, da khô thường hay da hỗn hợp.

Dựa vào sắc tố và cấu trúc da được tìm xuất hiện khi soi da, bác sĩ phân biệt người căn bệnh đang mắc căn bệnh da cụ thể.

• căn bệnh da lành tính: sự tiến triển của các nốt mụn nhỏ, mụn viêm, mụn nhọt, soi nếp nhăn, soi sẹo, soi độ nhạy cảm của da. Thậm chí, phát hiện u máu, u bã đậu, nốt ruồi hắc tố bẩm sinh lành tính (congenital nevomelanocytic nevus); tàn nhang (lentigos), bớt xanh, nốt ruồi không điển hình, dày sừng tiết bã, tổn thương da không sắc tố. Đặc biệt, soi da phân tích và  tìm ve ghẻ, rận mu, phân biệt những tình trạng da nhất định như liken phẳng với những căn bệnh không không khác như căn bệnh vảy nến hoặc căn bệnh chàm.
• căn bệnh da ác tính: Với phương pháp soi da, bác sĩ da liễu giàu kinh nghiệm và chuyên môn còn đơn giản phát hiện ra ung thư hắc tố (melanoma), ung thư biểu mô tế bào đáy sắc tố, ung thư biểu mô tế bào vảy. Điều này rất quan trọng, bởi ung thư hắc tố nguy hiểm nhất trong 3 loại ung thư da. Nhờ phát hiện thời kỳ sớm, bác sĩ sớm chặn đứng được ung thư hắc tố xâm lấn sâu, tiến triển và di căn nhanh sang các cơ quan không không khác trong cơ thể.
• căn bệnh không không khác: soi da được sử dụng để kiểm tra bề mặt da chi tiết trong một tỷ lệ không không khác như kiểm tra mao mạch nếp gấp ở móng tay trong căn bệnh lupus ban đỏ ở da hoặc căn bệnh xơ cứng hệ thống; phản hồi rụng tóc (soi trichoscopy) và sức khỏe móng tay.

Lợi ích của kỹ thuật soi da

những nghiên cứu chứng minh rằng phương pháp soi da có thể chuẩn xác hơn 35% so với kiểm tra và chẩn đoán các căn bệnh về da bằng mắt thường. Từ đó, bác sĩ có thêm dữ liệu để đưa ra cách điều trị phù hợp hơn, cần phải phối hợp thêm những chuyên khoa sự liên quan tới tình trạng căn bệnh.

1. Xác định và hiểu rõ căn bệnh về da

Dưới đây là một vài căn bệnh da lành tính và ác tính cần phải sự hỗ trợ của soi da:

• Hỗ trợ chẩn đoán căn bệnh ghẻ và rận mu: bác sĩ dùng mực India nhuộm trên da căn bệnh, cạo sạch vết vảy. Đồng thời, dùng kính soi da có thể giúp cho xác định vị trí bọ ve đang trú ẩn trong hang. Bằng cách phóng đại rận mu, kỹ thuật soi da cho phép chẩn đoán nhanh chóng những loài côn trùng nhỏ không dễ nhìn xuất hiện như rận mu.
• Hỗ trợ chẩn đoán mụn cóc: bác sĩ soi da nhận diện cấu trúc của mụn cóc rõ ràng, trong khi với mắt thường thỉnh thoảng nhầm lẫn giữa mụn cóc với vết chai, chấn thương hoặc dị vật. Nhờ xuất hiện được cấu trúc của mụn cóc, bác sĩ theo dõi sát cả quá trình điều trị khỏi hẳn mụn cóc, không gặp phải dừng điều trị sớm do không dễ hình dung bằng mắt thường.
• Hỗ trợ chẩn đoán nhiễm nấm: phân biệt nấm da “chấm đen” thường hay nhiễm nấm da đầu với rụng tóc từng mảng.
• Hỗ trợ chẩn đoán các căn bệnh về tóc và da đầu: người căn bệnh được soi da để nhận biết tình trạng rụng tóc từng mảng, rụng tóc do thế đổi nội tiết tố nữ, monilethrix, hội chứng Netherton thường hay hội chứng lông tơ.

Nhờ hiểu rõ các căn bệnh về da, bác sĩ giúp cho người căn bệnh suy giảm số số lượng các tổn thương lành tính trên da nhờ khử, bắn laser.

Soi da còn hữu ích trong việc giúp cho bác sĩ da liễu xác định u bướu ác tính chuẩn xác hơn. Sự thế đổi cấu trúc da có thể được phát hiện trong các u bướu ác tính bề mặt trong vòng 3 tới 6 tháng.

Các chuyên gia ước tính có thể phát hiện 92% u bướu ác tính ngay lập tức vì các tính điển hình. 8% còn lại không có các tính nhận loại và được chẩn đoán do thế đổi tổn thương không điển hình.

Việc soi da không những phân biệt da lành với da căn bệnh, u lành với u ác mà còn giúp cho xác định ranh giới thủ thuật của các loại ung thư da không dễ xác định. Đơn cử như u bướu của căn bệnh Bowen, ung thư biểu mô tế bào đáy bề mặt và căn bệnh hắc lào đậu lăng cần phải xác định chuẩn xác tình trạng thực sự của u bướu, để suy giảm bớt số lần thủ thuật lặp lại.

So sánh trước và sau điều trị căn bệnh về da

Khi thực hiện soi da, phần mềm đính trong thiết gặp phải soi da cho phép quay video uy tín cao hoặc chụp ảnh kỹ thuật số để lưu về máy. Nhờ phần mềm này, bác sĩ và người căn bệnh sẽ xem lại trên màn hình máy tính và so sánh với hình ảnh được chụp tại các cuộc hẹn tái kiểm tra. Từ đó, bác sĩ da liễu giúp cho người căn bệnh so sánh trước và sau điều trị căn bệnh về da.

Phần mềm máy tính có thể được sử dụng để lưu trữ hình ảnh và cho phép các trung tâm y tế, bác sĩ da liễu phối hợp chẩn đoán và điều trị từ xa nhờ hệ thống máy soi da tiên tiến (kính hiển vi phát quang kỹ thuật số, soi da từ xa, lập bản đồ nốt ruồi hoặc các tổn thương da sắc tố lành tính và ác tính cho từng ca căn bệnh).

kèm theo điều trị căn bệnh, kỹ thuật soi da được báo cáo là giúp cho xác định nhanh chóng và loại bỏ các vết khâu còn sót lại ở các vết thương từng đóng vảy. Soi da cũng có thể tạo điều kiện xác định và loại bỏ dị vật tác động vào da.

thủ thuật da liễu và thẩm mỹ

Da được chia thành 4 loại không không khác nhau, gồm: da nhờn, da khô, da hỗn hợp và da nhạy cảm. Các loại da này không dễ phân biệt nếu chỉ nhìn bằng mắt thường, do đó bác sĩ dùng thêm máy soi da để nhận loại rõ nét hơn.

• Da nhờn: khi thực hiện soi da, bác sĩ và người căn bệnh sẽ xuất hiện các hạt nhờn trải rộng trên toàn bộ mặt (tuyến nhờn vùng mặt thương chỉ ở vùng chữ T: giữa 1 chân mày và mũi). Lỗ chân lông ở những vùng này to hơn và xuất hiện sợi bã nhờn bên trong lỗ chân lông.
• Da khô: màn hình soi sẽ xuất hiện bề mặt da có những mảng khô, sần sùi, lỗ chân lông nhỏ và ít dinh dưỡng nhờn hoặc thậm chí không xuất hiện dinh dưỡng nhờn ở vùng chữ T.
• Da nhạy cảm: làn da tương đối mỏng, dễ ửng đỏ và xuất hiện rõ mao mạch đỏ.
• Da thường: khi soi xuất hiện bề mặt da có lỗ chân lông nhỏ, tuyến nhờn ít vận động, độ đàn hồi tốt, ít mụn, ít nếp nhăn.

Rõ ràng, soi da đóng vai trò lớn trong thẩm mỹ da. Ví dụ, nhiều phụ nữ có nhu cầu kiểm tra sức khỏe của da đang gặp phải lão hóa sớm thường hay không, tìm những mụn ẩn trong da…  Soi da còn phản hồi chứng tăng sắc tố quanh mắt (sắc tố da, mao mạch không thường thì, độ nhão da), phân loại các lỗ chân lông trên mặt… để tăng lên và nhiều ngày làn da tươi trẻ.

Trong tiến hành đẹp suy giảm lông bằng laser (LHR), phương pháp soi da được bác sĩ lựa chọn lựa để tối ưu việc điều trị. Bởi một tỷ lệ, nếu da sẫm màu gặp phải rậm lông thì việc soi da giúp cho rõ hơn các thông số về độ tán xạ và độ dày của sợi lông trước khi điều trị bằng laser.

Soi da còn giúp cho bác sĩ thủ thuật cấy ghép tóc ghi lại số số lượng đơn vị nang hiện có, số số lượng tóc trên một đơn vị nang, kích thước của nang tóc và các thông số không không khác tại nơi cho và nhận.

Công dụng không không khác

Soi da từng được báo cáo để hỗ trợ xác nhận xét nghiệm sủi bọt ở những người căn bệnh mắc căn bệnh Behcet. Hình ảnh soi da có thể hỗ trợ xác nhận phản ứng thử nghiệm miếng dán là dương tính thực sự thường hay dinh dưỡng kích ứng, đặc biệt ở những người da sẫm màu. Soi da cũng tỏ ra hữu ích trong việc lên kế hoạch để khử ‘mụn cóc thẩm mỹ tốt hơn, nhất là những nam giới có mụn cóc ở vùng cạo râu.

Các phương pháp soi da thường gặp hiện nay

Kính soi da gồm một nguồn ánh sáng xuyên thấu và một kính lúp (thường có độ phóng đại gấp 10 lần). Có ba phương thức soi da chủ yếu, gồm: (2)

1. Soi da bằng ánh sáng không phân cực

• Với phương pháp soi da này, máy soi da sẽ phát ra ánh sáng không phân cực trên bề mặt da và đem lại thông tin về lớp da bề ngoài. Nhờ vào đó, bác sĩ nhìn xuất hiện các dải màu đỏ và màu hồng phát hiện đơn giản cấu trúc mao mạch, collagen và sẹo…

2. Soi da bằng ánh sáng phân cực 

• Với phương pháp soi da này, ánh sáng phân cực cho phép hình dung các cấu trúc da sâu hơn để phát hiện và phân biệt những căn bệnh không dễ hơn như chẩn đoán sớm ung thư da, chẩn đoán phân biệt ung thư sắc tố với các căn bệnh sắc tố lành tính để tìm cách điều trị tốt hơn.
• tất cả các kính soi da tiên tiến đều cho phép người dùng chuyển đổi giữa hai chế độ phân cực và không phân cực, nhằm đem lại thông tin bổ sung.

3. Soi da bằng ánh sáng phân cực, không tiếp xúc 

• Khi dùng kỹ thuật tiếp xúc, tấm kính của thiết gặp phải tiếp xúc với da tổn thương. Kỹ thuật tiếp xúc này cho nguy cơ chiếu sáng và độ phân giải tốt hơn.
• Tuy nhiên, việc soi bằng ánh sáng phân cực không tiếp xúc, giúp cho người căn bệnh tránh lây nhiễm nhiễm chéo căn bệnh da khi kiểm tra điều trị căn bệnh. Cụ thể, trong kỹ thuật không tiếp xúc, thấu kính phân cực chéo hấp thụ tất cả ánh sáng tán xạ và do đó chỉ cho phép ánh sáng trong một mặt phẳng duy nhất đi qua nó mà không tiếp xúc của thấu kính với da.
• Ưu điểm của kỹ thuật không tiếp xúc là ngăn ngừa lây nhiễm nhiễm giữa các người căn bệnh. Tránh lây nhiễm nhiễm chéo trong trường hợp soi da tiếp xúc bằng cách sử dụng một màng chắn như màng bám hoặc băng dính trên vùng da tổn thương.

Quy trình soi da tại BVĐK Hưng Thịnh

Bước 1: kiểm tra lâm sàng

• Bác sĩ da liễu hỏi thăm sức khỏe, khai thác thông tin căn bệnh sử và kiểm tra tổng thể tình trạng da bằng mắt thường, bằng tay.

Bước 2: kiểm tra cận lâm sàng (soi da và phân tích, nhận định)

• Người căn bệnh được tiến hành sạch vùng da được soi bằng dung dịch tẩy trang, nước muối sinh lý.
• Bác sĩ đặt ống kính phân cực tiếp xúc với da hoặc kính phân cực không cần phải tiếp xúc với da. Sau đó, bật đèn trên thiết gặp phải soi da và giữ ống kính của thiết gặp phải trên vùng da đang kiểm tra. Điều này hoàn toàn không gây nên đau đớn đớn.
• Lúc này, thiết gặp phải soi da phát ra dải sóng với nguồn ánh sáng mạnh và kính sẽ phóng đại vị trí tổn thương lớn hơn 10 – 14 lần.
• Phần mềm của thiết gặp phải soi da lấy nét chuẩn xác để phân tích sắc tố và cấu trúc da. Bác sĩ chuyển về máy tính lưu trữ để phân tích tình trạng căn bệnh xem căn bệnh da lành thường hay ác tính. Hình ảnh (chụp ảnh hoặc video) trên máy tính được lưu trữ và theo dõi cho những lần tái kiểm tra sau. Những hình ảnh này có thể chuyển qua điện thoại thông minh cho người căn bệnh.

Bước 3: Chẩn đoán căn bệnh

• Bác sĩ da liễu đọc kết quả và đưa ra quy trình điều trị, tư vấn người căn bệnh hướng chăm sóc da.
• Thiết gặp phải soi da được vệ sinh sau khi sử dụng cho người căn bệnh.

thắc mắc thường gặp

1. Soi da có chuẩn xác không?

Nhờ kính soi da, bác sĩ chuyên về da liễu sẽ phát hiện và chẩn đoán chuẩn xác hơn trong việc chẩn đoán u bướu ác tính so với chỉ nhìn căn bệnh bằng mắt thường. Điều này rất quan trọng, giúp cho người căn bệnh không phải tốn nhiều thời gian, khi phát hiện các không thường thì qua soi da và có điều kiện điều trị sớm.

Việc phản hồi u ác tính thông qua kết quả soi da còn phụ thuộc vào chuyên môn cao của bác sĩ và tình trạng sức khỏe người căn bệnh như: tiền sử căn bệnh, tuổi tác, yếu tố gia đình từ đó bác sĩ có thể quyết định thực hiện sinh thiết để chẩn đoán chuẩn xác căn bệnh.

Một vài trường hợp, kết quả soi da không chuẩn xác do tác động của những yếu tố:

• Da không sạch: tại vị trí soi da chưa được xịt khoáng, cồn thường hay xoa gel.
• Trang điểm da: da người căn bệnh còn phấn son, dinh dưỡng dưỡng ẩm, kem chống nắng thường hay vị trí soi da đầu dùng thuốc nhuộm tóc.
• Màu da tối: vài trường hợp, màu da sáng dễ chẩn đoán hơn với người có màu da tối.

2. Có nên soi da thường hay không?

Nên thực hiện soi da định kì mỗi năm 1 lần. Soi da là phương pháp giúp cho bác sĩ tối ưu điều trị và giúp cho người căn bệnh điều trị triệt để hơn những căn bệnh lành tính và có điều kiện phát hiện sớm những căn bệnh không lành tính. Soi da không đau đớn, không tác động sức khỏe nên cần phải thực hiện để tăng lên tình trạng da.

3. Soi da mất nhiều thời gian không?

Soi da xảy ra đơn giản, không mất nhiều thời gian thực hiện, tuy nhiên kỹ thuật viên cần phải vệ sinh sạch sẽ thiết gặp phải soi da giữa các người căn bệnh với nhau.

4. Soi da ở đâu?

  Hiện nay có 3 loại kính soi da chủ yếu (3):

•  Máy soi da cầm tay: một thiết gặp phải cầm tay đơn giản được tích hợp đèn chiếu sáng, có thể phóng đại hình ảnh lên 10–20 lần. Chúng không kết nối với màn hình.
• Soi da kết nối với máy ảnh: loại kính soi da được kết nối với thiết gặp phải xem hình ảnh, video và chia sẻ với bác sĩ và người căn bệnh trong quá trình kiểm tra.
• Thiết gặp phải soi da tại nhà: kính soi da không cần phải kê toa, bán đại trà.

Tuy nhiên, người dân không mua thiết gặp phải soi da tại nhà do thiếu thông tin về da liễu, ung thư nên không thể hiểu đúng về những gì đang nhìn xuất hiện trên da. Trong khi, bác sĩ da liễu cũng phải có kinh nghiệm điều trị lâm sàng, biết phân biệt được u lành tính, u ác tính…

Chưa nói, so với các loại máy soi da dùng để bác sĩ sử dụng trong trung tâm y tế thì kính soi da tại nhà có uy tín thấp hơn về loại kính và nguồn ánh sáng nên kết quả sẽ kém uy tín hơn. Tốt nhất, người dân nên kiểm tra bác sĩ da liễu khi xuất hiện da có dấu hiệu không không khác thường và cần phải kiểm tra căn bệnh da liễu mỗi năm một lần.

Soi da là phương pháp hỗ trợ đắc lực cho bác sĩ da liễu trong việc kiểm tra, phát hiện chuẩn xác sắc tố da, cấu trúc da… để điều trị tốt nhất, chuẩn xác.