Tắc ruột xảy ra khi thức ăn hoặc phân không thể di chuyển qua ruột thực hiện tắc một phần hoặc hoàn toàn, không điều trị sớm có thể gây nên tác hại.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng khoa Tiêu hóa, trung tâm y tế Trung ương Quân đội 108.
khái niệm
Tắc ruột là tình trạng gặp phải tắc nghẽn cơ năng hoặc cơ học, ngăn cản sự di chuyển thường thì của thức ăn tiêu hóa thực hiện cho chúng gặp phải tích tụ lại, gây nên bí tắc và không đào thải ra ngoài cơ thể được.
Triệu chứng
– đau đớn bụng, chướng bụng.
* Đây là dấu hiệu được cảnh báo sớm nhất.
* Có thể người chứng bệnh sẽ gặp phải đau đớn từng cơn, đột ngột hoặc dữ dội Tiếp đó suy yếu dần.
* trong vòng 2-3 phút sau sẽ lại xuất hiện cơn đau đớn.
– Buồn nôn, nôn liên tục.
* Triệu chứng này rất thường gặp.
* Khi xuất hiện dấu hiệu nôn có thể kèm theo các cơn đau đớn, người chứng bệnh nôn thức ăn trước sau đó nôn ra nước mật, dịch tiêu hóa và cả phân.
– Bí trung đi cầu.
* Là dấu hiệu giúp cho có thể chẩn đoán chuẩn xác tình trạng tắc ruột ở người chứng bệnh.
* Đây là triệu chứng chứng tỏ rõ ràng sự bí tắc hoàn toàn các dinh dưỡng trong lòng ruột của người chứng bệnh. Triệu chứng này có thể sẽ xảy ra muộn.
– Bụng căng, gõ vang.
Người chứng bệnh gầy gặp phải tắc ruột thì thành bụng mỏng, khi sờ có thể xuất hiện quai ruột nổi hằn lên thành bụng. Khi chiếu sáng vào bụng có thể sẽ nhìn xuất hiện sóng nhu động ở các quai ruột nổi cộm lên và di chuyển như rắn bò bên dưới da bụng. Dấu hiệu tắc ruột này còn được gọi là hiện tượng rắn bò, gặp trong tắc ruột cơ học.
Nguyên nhân
– Nguyên nhân trong lòng ruột, ruột non.
* Do giun đũa dính kết lại gây nên tắc ruột, thường gặp ở trẻ nhỏ, những người có thói quen ăn sống, uống nước lã.
* Ngoài ra, có thể gặp phải tắc do khối bã thức ăn, thường gặp ở người già, người gặp phải cắt dạ dày hoặc suy tụy, sỏi túi mật.
– Nguyên nhân ở thành ruột.
* Người chứng bệnh có các khối ung thư của ruột non và của đại tràng hoặc các u bướu lành tính của thành ruột với kích thước lớn có thể gây nên tắc ruột.
* Hẹp thành ruột do viêm nhiễm hoặc lồng ruột cũng có thể là nguyên nhân dẫn tới gặp phải tắc ruột.
– Nguyên nhân ở ngoài thành ruột.
* Do dây chằng và dính các quai ruột.
* Người đã từng từng thủ thuật ổ bụng (chiếm 80% trường hợp), 20% còn lại do gặp phải chấn thương, viêm nhiễm hoặc bẩm sinh.
– Các nghiên cứu chứng minh rất nhiều nguyên nhân không không khác cũng gây nên tắc ruột như:
* Rối loạn chuyển hóa.
* Sử dụng thuốc.
* Tổn thương ruột.
* Từng gặp phải chấn thương đường ruột.
* đã từng thực hiện chiếu xạ vùng bụng.
* chứng bệnh động mạch ngoại biên.
* Sụt cân nhanh.
* Viêm túi thừa.
* Nhiễm khuẩn huyết.
Chẩn đoán
– Bác sĩ kiểm tra vùng bụng và hỏi về các triệu chứng mà người chứng bệnh đang gặp phải, xem xét chứng bệnh sử và các thuốc người chứng bệnh đang dùng.
– Kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh giúp cho xác định được vị trí các đoạn ruột không thường thì. Các xét nghiệm thường sử dụng cho việc chẩn đoán gồm:
* Chụp X-quang.
* Chụp cắt lớp vi tính (CT).
* Siêu âm.
* Chụp X-quang cản quang.
– với trẻ nhỏ gặp phải lồng ruột, bơm thuốc cản quang barium sẽ khắc phục được tình trạng này và không cần phải điều trị thêm sau đó.
tác hại
gặp phải tắc ruột nếu không được điều trị sớm, máu không thể mang tới tới ruột và gây nên chết mô. nguy cơ cao dẫn tới thủng ruột, nhiễm trùng khoang bụng và tệ nhất là đe dọa tính mạng.
Điều trị
Dựa vào dấu hiệu, tình trạng và tình trạng nghiêm trọng của chứng bệnh tắc ruột ở người chứng bệnh, bác sĩ sẽ có những quy trình trị liệu thích hợp cho từng người.
– Với tình trạng tắc ruột không hoàn toàn, người chứng bệnh suy yếu bớt ăn dinh dưỡng xơ giúp cho thực hiện nhỏ khối phân và dễ thực hiện đi xuống hơn. Nếu cách này không mang lại hữu hiệu cao, người chứng bệnh sẽ phải thủ thuật.
– người chứng bệnh gặp phải tắc ruột hoàn toàn sẽ được thủ thuật ổ bụng để loại bỏ hết các tắc nghẽn cũng như những đoạn ruột gặp phải hư hỏng. Bác sĩ kê toa thuốc để thực hiện tăng nhu động ruột, đồng thời truyền nước và dinh dưỡng điện giải để tránh mất nước và rối loạn điện giải. Người chứng bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thế đổi bất kỳ đơn thuốc nào trong thời gian điều trị tắc ruột.
– Ngoài ra có thể sử dụng phương pháp hậu môn nhân tạo, bằng cách dùng một chiếc túi để cho phân thoát ra khỏi bụng. Hoặc, dùng cách hút mũi dạ dày, là sử dụng một ống luồn qua mũi sau đó đi vào dạ dày để các dinh dưỡng lỏng tiêu hóa được thoát ra ngoài Từ đó giúp cho suy yếu đau đớn và giải áp bụng cũng như đường trực tràng, suy yếu áp lực cho người chứng bệnh.
Phòng ngừa
– Tránh các chấn thương xảy ra ở vùng bụng.
– Hạn chế ăn quá nhiều dinh dưỡng xơ cùng một lúc như cam, quýt, măng, mít… hoặc quả chứa nhiều dinh dưỡng tanin như hồng giòn, hồng xiêm, ổi, vì bã của chúng có thể gây nên tắc ruột.
– Những người có nguy cơ gặp phải tắc ruột phải chọn lựa thức ăn dễ tiêu hóa.
– gặp phải viêm ruột thừa phải điều trị sớm.
Mỹ Ý