Che giấu các vấn đề sức khỏe vì sợ nhận xét là yếu đuối, trì hoãn việc đi xét nghiệm cùng việc thiếu nguồn lực khiến cho tuổi thọ của phái mạnh ngắn hơn phụ nữ.
Nhiều năm liền, giới y khoa cho rằng tình trạng thiếu nghiên cứu đặc thù về giới tính khiến cho phụ nữ và những người yếu thế gặp phải bỏ lại trong các chương trình chăm sóc sức khỏe. Đây là mối lo ngại có thật, song khi xem xét kỹ dữ liệu về tuổi thọ, các nhà khoa học nhận xuất hiện một bức tranh phức tạp hơn.
Thực tế, nguy cơ tử vong của nam giới cao hơn ở tất cả lứa tuổi, từ thời kỳ sơ sinh, thiếu niên, trung tuổi tới tuổi già. Kết quả là tầm cách tuổi thọ giữa nam và nữ ngày càng tăng. Tại Mỹ, tuổi thọ trung bình vào năm 2021 ở nữ là 79,1 còn ở nam là 73,2. Gần 6 năm là tầm cách lớn nhất trong 25 năm trở lại đây. Trên toàn cầu, tuổi thọ trung bình của người phụ nữ là 74,2 trong khi con số ở nam giới chỉ là 69,8.
Derek Griffith, giám đốc Trung tâm Bình đẳng Sức khỏe Nam giới thuộc Đại học Georgetown, cho thấy phái mạnh có lợi thế về tất cả mặt trong xã hội, nhưng mà kết quả sức khỏe toàn bộ tồi tệ hơn.
“Chúng ta thường không có sự ưu tiên với nam giới trong lĩnh vực sức khỏe. nhưng mà họ cũng nên được quan tâm. Điều này có tác động tới các thành viên còn lại trong gia đình, gồm cả phụ nữ và trẻ nhỏ”, tiến sĩ Griffith nhận định.
tầm cách tuổi thọ giữa nam và nữ là một hiện tượng toàn cầu, dù chuẩn mực văn hóa, yếu tố địa hàng đầu trị, chiến tranh, rối loạn khí hậu và nghèo đói có thể tác động tới dữ liệu.
phái mạnh có nguy cơ tử vong vì Covid-19 cao hơn phụ nữ. Đây là tầm cách không thể giải thích được bằng tỷ lệ truyền nhiễm nhiễm hoặc tình trạng căn bệnh sử. Tỷ lệ tử vong theo lứa tuổi của nam là 140 trên 100.000, trong khi ở nữ là 87 trên 100.000. Số phái mạnh chết vì căn bệnh tiểu đường cũng nhiều hơn phụ nữ. Tỷ lệ với nam giới là 31 trên 100.000, nữ giới là 19 trên 100.000. Số ca tử vong vì ung thư, tự tử, tai nạn xe cộ cũng tương tự.
Các chuyên gia chưa thể lý giải đầy đủ về tầm cách tuổi thọ, nhưng mà yếu tố sinh học đóng vai trò quan trọng. Ví dụ, nồng độ testosterone cao có thể suy nhược suy yếu phản ứng miễn dịch, giải thích tại sao nam giới và động vật tương tự đực nói chung dễ nhiễm ký sinh trùng hơn. Estrogen là nguyên do khiến cho phụ ít mắc căn bệnh tim hơn, vì thế tầm cách tuổi thọ dần thu hẹp khi nữ giới tới tuổi mãn kinh.
Mặt không tương tự, những định kiến xung quanh nam tính khiến cho phái mạnh che giấu cảm xúc, không phàn nàn về các vấn đề sức khỏe. Họ cho rằng bộc lộ việc mình có căn bệnh là thể hiện sự yếu đuối.
“Trầm cảm ở nam giới rất không dễ nhận biết. phái mạnh được lập trình xã hội để không phàn nàn. Tự tử ở phái mạnh thường tới đột ngột, bất ngờ hơn so với phụ nữ”, bác sĩ Marianne J. Legato, người sáng lập Tổ chức Y học Giới tính tại New York, cho thấy.
Tuổi thọ của phái mạnh trên thế giới thấp hơn so với phụ nữ. Ảnh: Freepik
Những người ủng hộ nghiên cứu sâu hơn về sức khỏe nam giới cho thấy mục tiêu không phải hạ thấp tài nguyên y tế của phụ nữ, trẻ nhỏ và những người yếu thế. Theo Ronald Henry, chủ tịch và đồng sáng lập của Mạng lưới Sức khỏe Nam giới, khi mặc định phái mạnh là nhóm được hưởng nhiều đặc quyền, các chuyên gia y tế đang bỏ qua cuộc khủng hoảng thầm lặng mà họ phải chịu đựng.
Ví dụ, trong nhiều năm liền, giới y khoa tin rằng phụ nữ sử dụng quá nhiều nguồn lực chăm sóc sức khỏe, trong khi phái mạnh sử dụng “vừa phải”.
“Chúng ta từng nghĩ phụ nữ luôn tỏ ra lo lắng hoặc sốt ruột quá mức về tình trạng của mình, phái mạnh thì lý trí hơn. Tuy nhiên, sau này, chúng tôi bắt đầu nhận ra phụ nữ chăm sóc sức khỏe tốt hơn, tập trung vào phòng ngừa, còn phái mạnh thăm xét nghiệm quá ít, khai thác nguồn tài nguyên y tế dưới mức trung bình”, tiến sĩ Griffith giải thích.
Các căn bệnh như tim mạch, tiểu đường và huyết áp cao thường gặp ở tất cả mọi người tính, nhưng mà nam giới trì hoãn thăm xét nghiệm và thường được chẩn đoán ở thời kỳ muộn, dẫn tới nhiều tổn thương và kết quả điều trị kém.
Tỷ lệ trẻ nhỏ trai và gái tới phòng xét nghiệm ngang nhau, nhưng mà cán cân lệch đi ở tuổi vị thành niên. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch căn bệnh (CDC), số phụ nữ tới thăm xét nghiệm cao hơn 40% so với phái mạnh trong năm 2018.
Một phần vì sao là nữ giới thường xuyên gặp bác sĩ phụ khoa ở lứa tuổi sinh sản. Tuy nhiên, ngay cả khi loại trừ các lần xét nghiệm thai sản và phụ khoa, phụ nữ vẫn kiểm tra định kỳ và sử dụng các dịch vụ phòng ngừa cao gấp đôi so với nam giới.
Theo các chuyên gia, phái mạnh toàn bộ tới phòng xét nghiệm vì chấn thương thể thao, điều trị rối loạn cương cứng dương. “Ở tuổi 20, 30, một người phái mạnh chủ yếu quan tâm tới sức khỏe thể dưỡng chất và tình dục. Ý tưởng đi xét nghiệm bác sĩ để ngừa ung thư hoặc căn bệnh tim không ở trong đầu”, Howard LeWine, bác sĩ nội khoa tại phòng xét nghiệm Brigham and Women’s ở Boston, nhận định.
Các phòng xét nghiệm đều có Nam khoa, nhưng mà dịch vụ chăm sóc thường tập trung vào sức khỏe tiết niệu và tuyến tiền liệt hơn là tim mạch, sức khỏe tâm thần hoặc các vấn đề căn bệnh lý không tương tự.
“Có tầm cách về sự đồng cảm. Nhiều người nhún vai và nói ‘Ừ, phái mạnh chết sớm hơn. Đó là cách thế giới vận hành’. nhưng mà tất cả chuyện có thể từng không tương tự. Nếu chúng ta dành sự quan tâm và nguồn lực, tất cả thứ sẽ thế đổi”, tiến sĩ Henry nói.
Thục Linh (Theo Washington Post)
