Phòng kiểm tra Tiền sản BVĐK Hưng Thịnh TP.HCM tiếp nhận nhiều trường hợp thai phụ có thai kỳ nguy cơ cao. Tình trạng này tiềm ẩn nhiều hậu quả nguy hiểm, mẹ, thai nhi hoặc trẻ sơ sinh có nguy cơ cao về căn bệnh tật hoặc tử vong trước, trong hoặc sau khi sinh… cần thiết phải được theo dõi chặt chẽ cho tới khi sinh nở.
Mang thai và sinh con là thiên chức thiêng liêng, là đặc quyền tạo hóa ban tặng cho người phụ nữ. Thế nhưng mà, do chưa được trang gặp phải thông tin, hoặc xem nhẹ, bỏ qua các bước thăm kiểm tra tiền sản, các mốc kiểm tra thai, sàng lọc thai nhi quan trọng… mà mẹ bầu có thể rơi vào nhóm thai nghén nguy cơ cao, mẹ và bé có nguy cơ gặp nhiều hậu quả nguy hiểm. Thậm chí, nhiều trường hợp đe dọa tính mạng mẹ và bé, buộc phải chấm dứt thai kỳ ở bất kỳ tuổi thai nào.
Thấu hiểu những không dễ khăn và vất vả của mẹ bầu trên thiên chức tiến hành mẹ, nhất là người lần đầu tiến hành mẹ, Trung tâm Sản Phụ khoa khu vực y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM từng có những chia sẻ cụ thể về cách phát hiện ttình trạng này, cũng như hướng dẫn kiểm soát và quản lý thai nghén nguy cơ cao trong bài viết dưới đây.
Thai kỳ nguy cơ cao là như thế nào?
Thai kỳ nguy cơ cao là thai kỳ có nhiều nguy cơ đưa tới kết cục xấu cho mẹ và/hoặc thai nhi hơn so với những thai kỳ không không khác nói chung. Thai kỳ nguy cơ cao tương đối phổ quát, chiếm trong vòng 20% tổng số các thai kỳ và có thể gặp ở bất kỳ tuổi thai nào, gây ra nên các dị tật, dị kiểu cho thai nhi khi còn nằm trong bụng mẹ. Nguy hiểm hơn, tình trạng này có thể đe dọa tính mạng, tiến hành tăng tỷ lệ tử vong ở thai phụ, thai nhi và trẻ ở thời kỳ chu sinh và sơ sinh. (1)
Thai nghén nguy cơ cao có thể gây ra nên những kết cục xấu cho mẹ bầu lẫn thai nhi
Các yếu tố của thai kỳ nguy cơ cao
Có 5 nhóm yếu tố nguy cơ chủ yếu dẫn tới tình trạng thai kỳ nguy cơ cao gồm:
Yếu tố nguy cơ mối quan hệ tới mẹ bầu
Đầu tiên là lứa tuổi của mẹ bầu
- Mẹ bầu dưới 18 tuổi có nguy cơ cao gặp phải sinh không dễ, sinh non, tỷ lệ trẻ sinh ra gặp phải tử vong trong thời kỳ chu sinh tương đối cao;
- Mẹ bầu trên 35 tuổi dễ gặp phải sinh không dễ, rối loạn nhiễm sắc thể, trẻ sinh ra gặp phải dị kiểu, tỷ lệ trẻ tử vong trong thời kỳ chu sinh cao.
- Tiếp tới, thể trạng của mẹ bầu cũng tác động rất lớn: mẹ bầu có thể trạng quá béo hoặc quá gầy; chiều cao dưới 145cm, nặng trên 70kg hoặc dưới 40kg dễ gặp không dễ khăn khi chuyển dạ…
- Ngoài ra, những thất thường về giải phẫu của đường sinh dục nữ như mẹ bầu có tử cung đôi, tử cung hai sừng, vách ngăn tử cung… dễ gặp phải sinh non, có vách ngăn bộ phận sinh dục nữ sẽ gây ra ngăn cản thai nhi trong quá trình di chuyển xuống dưới khi chuyển dạ.
Yếu tố nguy cơ mối quan hệ tới căn bệnh lý của mẹ bầu trước khi mang thai
những căn bệnh lý mẹ bầu từng mắc phải trước khi mang thai có thể gây ra tác động xấu tới sức khỏe mẹ và bé gồm:
- Tăng huyết áp thai kỳ đe dọa tính mạng mẹ bầu lẫn thai nhi nếu không may gặp phải tiền sản giật và sản giật;
- căn bệnh thận tiến hành tăng nguy cơ gặp phải tăng huyết áp mạn tính, dẫn tới hậu quả tiền sản giật và sản giật;
- căn bệnh tim, nhất là căn bệnh tim có hậu quả nguy hiểm đe dọa tính mạng cả mẹ bầu và thai nhi;
- căn bệnh nội tiết như đái tháo đường thai kỳ, Basedow dễ dẫn tới hậu quả như tiến hành thai nhi to lên, thai suy dinh dưỡng, thai chết lưu.
Các căn bệnh vì sao rối loạn hệ miễn dịch cũng tác động tới mẹ bầu và thai nhi trong suốt quá trình mang thai như:
- căn bệnh lý ác tính như ung thư vú, ung thư buồng trứng, ung thư cổ tử cung…;
- căn bệnh thiếu máu do hồng cầu lưỡi liềm, suy tủy;
- căn bệnh nhiễm khuẩn mạn tính hoặc cấp tính như lao phổi;
- căn bệnh lây lan truyền qua đường tình dục do vi khuẩn Chlamydia, Herpes sinh dục, Human Papilloma Virus (HPV), Human Immunodeficiency Virus (HIV), lậu, giang mai;
- căn bệnh do virus như Rubella, viêm gan;
- căn bệnh do ký sinh trùng như sốt rét;
- căn bệnh não như viêm não, tâm thần, động kinh…;
- căn bệnh có tính hoạt chất di truyền gia đình như Thalassemia…;
- căn bệnh ngoại khoa như trĩ, chấn thương, gãy xương chậu…
Tăng huyết áp, đái tháo đường, tim mạch… nếu không được điều trị ổn định trước khi mang thai có thể đe dọa sức khỏe mẹ và bé
Yếu tố nguy cơ mối quan hệ tới tiền sử thai sản của mẹ bầu
Nếu mẹ bầu có tiền sử thai sản nặng nề như sảy thai liên tiếp có mối quan hệ thất thường di truyền của hai vợ ông xã, thất thường ở tử cung, thiểu năng nội tiết; thai chết lưu, tiền sản giật, mổ lấy thai hoặc sinh con bằng forcep, giác kéo; thất thường nhiễm sắc thể; bất hòa nhóm máu ABO, yếu tố Rh; thời điểm giữa các lần sinh nở quá gần hoặc quá xa… có nguy cơ cao lặp lại ở những lần mang thai tiếp theo.
Yếu tố nguy cơ do các thất thường xuất hiện trong thai kỳ
những vấn đề phát sinh trong thai kỳ có thể tác động tới sức khỏe mẹ bầu và thai nhi. Cụ thể, ở mẹ bầu cần thiết phải lưu ý các căn bệnh sốt rét, tiền sản giật và sản giật, suy yếu tiểu cầu tự miễn trong thời gian mang thai, tăng huyết áp thai kỳ, đái tháo đường thai kỳ, nhiễm trùng tiết niệu…; ở thai nhi cần thiết phải lưu ý các thất thường như thai to, thai suy dinh dưỡng, thai chết lưu, ngôi thai thất thường, song thai, đa thai… Ngoài ra, cần thiết phải lưu ý các trường hợp nhau tiền đạo, nhau bong non, nhau cài răng lược, u bánh nhau, sa dây rốn, rỉ ối, vỡ ối, thiểu ối, đa ối…
Yếu tố nguy cơ mối quan hệ tới vấn đề xã hội
Hạn chế về trình độ văn hóa, khu vực y tế quá xa, giao thông không thuận tiện, đời sống nhiều hạn chế, không tiếp cận được với những tiến bộ trong chăm sóc tiền sản và tầm soát trước sinh… cũng đe dọa ít nhiều tới một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.
Ngoài ra, những thai phụ có thói quen sống không lành mạnh như hút thuốc lá, uống rượu bia, sử dụng ma túy và các hoạt chất kích thích…; tự ý sử dụng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ, nhất là trong 3 tháng đầu thai kỳ; lao động trong môi trường hóa hoạt chất độc hại, thường xuyên tiếp xúc hóa hoạt chất, tia X-quang… dễ rơi vào tình trạng thai kỳ nguy cơ cao.
Dấu hiệu cảnh báo thai kỳ nguy cơ cao
Hãy thông báo ngay với bác sĩ nếu trong thai kỳ mẹ bầu có các triệu chứng thất thường dấu hiệu cho thấy thai nghén có nguy cơ cao, gồm có: (2)
- đau đớn bụng, đau đớn âm ỉ lâu ngày không tan biến;
- Tức ngực;
- đau đớn đầu, chóng mặt hoặc ngất xỉu;
- Sốt cao;
- Tim đập nhanh;
- Buồn nôn và nôn, tình trạng này tồi tệ hơn triệu chứng ốm nghén khi mang thai;
- Không xuất hiện chuyển động của thai nhi;
- thấy máu hoặc tiết dịch thất thường ở bộ phận sinh dục nữ.
Khi xuất hiện các triệu chứng thất thường trong thai kỳ như đau đớn bụng, tức ngực, tim đập nhanh, xuất huyết… mẹ bầu cần thiết phải tới ngay khu vực y tế để được can thiệp sớm
hậu quả nguy hiểm của thai kỳ nguy cơ cao
Hậu quả của một thai kỳ nguy cơ cao có thể rất nặng nề: thai nhi kém tiến triển, thai chết lưu, sảy thai, suy thai cấp và mạn tính, trẻ sinh ra gặp phải dị kiểu, thiểu năng trí tuệ, có nguy cơ mắc các căn bệnh lý di truyền bẩm sinh…; mẹ có nguy cơ cao cần thiết phải can thiệp y tế trong và sau sinh, tăng tỷ lệ sinh mổ, tác động sức khỏe, thậm chí gặp phải đe dọa tính mạng. (3)
Việc chăm sóc và quản lý thai kỳ nguy cơ cao có vai trò vô cùng quan trọng. Những thai phụ có các yếu tố gây ra căn bệnh cần thiết phải được thăm kiểm tra, tầm soát phát hiện sớm, theo dõi và can thiệp sớm nhằm không nên tỷ lệ hậu quả nguy hiểm có thể xảy ra, giữ gìn an toàn cho mẹ và bé.
Phương pháp chẩn đoán thai kỳ nguy cơ cao
Cách phát hiện thai nghén nguy cơ cao gồm thăm kiểm tra thực thể, thực hiện các sàng lọc, tầm soát cận lâm sàng để phát hiện thai kỳ nguy cơ cao, từ đó có hướng chăm sóc thai kỳ tốt nhất theo từng trường hợp, theo dõi và nhận xét dự phòng các nguy cơ lúc chuyển dạ.
Ở những thai phụ không có nguy cơ, tình trạng sức khỏe tốt được khuyến cáo kiểm tra thai tối thiểu 3 lần trong thai kỳ. Ở những thai phụ có nguy cơ cao, thai kỳ cần thiết phải được theo dõi và giám sát chặt chẽ hơn, do đó khuyến cáo thai phụ cần thiết phải kiểm tra thai 4 tuần một lần tới tuần 28, sau đó 2 tuần một lần tới tuần 36 và hàng ngày hàng tuần cho tới tuần 40. Với mỗi lần kiểm tra thai sẽ giúp cho nhận xét tổng thể, phát hiện các yếu tố nguy cơ đe dọa thai kỳ, từ đó có hướng can thiệp xử trí sớm và tốt nhất, giữ an toàn mẹ tròn con vuông.
Theo đó, mẹ bầu cần thiết phải tuân thủ đầy đủ các mốc kiểm tra thai quan trọng ở từng tam cá nguyệt như sau:
- Ở tam cá nguyệt thứ nhất (3 tháng đầu thai kỳ): kiểm tra thai và siêu âm đo độ mờ da gáy vào thời điểm 11 – 13 tuần 6 ngày để thực hiện các xét nghiệm thường quy phát hiện sớm căn bệnh lý tác động tới thai nhi, đồng thời tiến hành xét nghiệm tầm soát thất thường nhiễm sắc thể (NST) tầm soát các nguy cơ tiền sản giật và sản giật.
- Ở tam cá nguyệt thứ hai (3 tháng giữa thai kỳ): kiểm tra thai và siêu âm hình thái học thai nhi vào thời điểm 20 – 24 tuần để phát hiện sớm thất thường ở thai nhi, đồng thời tiến hành tầm soát dấu hiệu dọa sinh non thông qua bước đo chiều dài kênh tử cung. Trường hợp thai kỳ nguy cơ cao, bác sĩ sẽ chỉ định đo chiều dài kênh tử cung từ lúc thai nhi 16 – 18 tuần.
- Ở tam cá nguyệt thứ ba (3 tháng cuối thai kỳ): Mẹ bầu cần thiết phải nhớ mốc kiểm tra thai vào thời điểm 24 – 28 tuần để dự phòng sớm nguy cơ đái tháo đường thai kỳ. Vào tuần thứ 30 – 32, mẹ bầu cần thiết phải siêu âm để phát hiện thất thường xuất hiện muộn. Vào tuần 35 – 36, mẹ bầu cần thiết phải siêu âm để nhận xét sự tăng trưởng của thai nhi, tiên số lượng cho việc sinh nở sắp tới.
Tuân thủ đầy đủ hướng dẫn thăm kiểm tra và theo dõi thai kỳ của chuyên gia Sản khoa là phương pháp hàng đầu giúp cho ngăn ngừa căn bệnh
Quản lý thai kỳ nguy cơ cao như thế nào?
Thai kỳ nguy cơ cao nếu được chăm sóc, quản lý thai kỳ chặt chẽ, tuân thủ đầy đủ lịch kiểm tra thai và các chỉ định cận lâm sàng của bác sĩ… sẽ hạn chế các hậu quả, giúp cho thai kỳ an toàn, mẹ và bé đều khỏe mạnh.
Mặc dù có nhiều yếu tố nguy hiểm nhưng mà phần lớn các trường hợp thai kỳ nguy cơ cao nếu tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ định của bác sĩ đều kết thúc có hậu là mẹ tròn con vuông.
phương pháp phòng phòng tránh thai kỳ nguy cơ cao
Để có một thai kỳ khỏe mạnh, quá trình mang thai và sinh nở nhẹ nhàng, an toàn, những mẹo nhỏ nhưng mà hữu ích cho thai phụ như: (4)
- sắp kỹ lưỡng cho thai kỳ: Chị em phụ nữ nên kiểm tra tiền sản trước khi mang thai, tham gia các lớp học tiền sản, thăm kiểm tra và tham vấn với các chuyên gia sản khoa khi có kế hoạch mang thai, nhất là những phụ nữ có căn bệnh lý nền kèm theo như huyết áp cao, đái tháo đường. Tuân thủ lịch kiểm tra thai định kỳ và các chỉ định cận lâm sàng cần thiết phải thiết trong suốt thai kỳ.
- Bổ sung axit folic: Axit folic được chứng minh có tác dụng ngăn ngừa việc trẻ sinh ra gặp phải nhẹ cân hoặc mắc các dị tật bẩm sinh như tật nứt đốt sống… Ngoài ra, axit folic còn giúp cho không nên nguy cơ mắc phải các tai biến sản khoa như tăng huyết áp thai kỳ, tiền sản giật và sản giật, căn bệnh tim mạch. Tham vấn ý kiến bác sĩ để có chỉ định bổ sung axit folic phù hợp.
- Thăm kiểm tra đầy đủ theo lịch hẹn của bác sĩ: Thai kỳ nguy cơ cao cần thiết phải được theo dõi, nhận xét và chăm sóc sát sao nhiều hơn so với thai kỳ thông thường để phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ, từ đó có can thiệp sớm và tốt nhất.
- Chế độ dinh dưỡng khoa học: Tham vấn ý kiến bác sĩ và các chuyên gia dinh dưỡng để giữ gìn bạn được đem tới đầy đủ các hoạt chất dinh dưỡng cần thiết phải thiết khi mang thai.
- thói quen sống sinh hoạt lành mạnh: Từ bỏ các thói quen xấu như thuốc lá, rượu bia, hoạt chất kích thích; kiểm soát cân nặng thích hợp; chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ điều trị.
Thăm kiểm tra tiền sản, lên kế hoạch sắp mang thai và chăm sóc thai kỳ khoa học là cách giúp cho mẹ bầu yên tâm tận hưởng thai kỳ an toàn và nhẹ nhàng
Thống kê cho xuất hiện, có trên 4.000 thất thường ở thai nhi và trẻ sơ sinh xuất phát từ các nguyên nhân như di truyền, môi trường, căn bệnh lý ở bố mẹ hoặc không rõ nguyên nhân. chủ yếu vì thế, các chuyên gia Sản Phụ khoa khuyến cáo chị em phụ nữ nên kiểm tra tiền sản, không những để kiểm tra sức khỏe sinh sản trước khi mang thai mà còn giữ gìn hạnh phúc trong tương lai. Dựa trên kết quả thăm kiểm tra, bác sĩ sẽ có lời khuyến khích hữu ích, hướng dẫn chị em các bước sắp cho việc mang thai, giữ gìn thai kỳ khỏe mạnh và an toàn, tránh được các nguy cơ khi mang thai.
kiểm tra tiền sản tại Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống khu vực y tế Đa khoa Hưng Thịnh
kiểm tra tiền sản có thể sử dụng từ lúc phụ nữ có thể sinh sản tới khi lấy vợ. Khuyến cáo chị em phụ nữ nên kiểm tra tiền sản tối thiểu từ 3-6 tháng trước khi có ý định mang thai để có sự sắp tốt nhất.
kiểm tra tiền sản giúp cho các cặp đôi:
- Trang gặp phải thông tin chăm sóc thai kỳ, sắp tâm lý cho đời sống vợ ông xã để gia đình hạnh phúc viên mãn.
- Phát hiện sớm các căn bệnh lý truyền nhiễm, căn bệnh lây lan truyền qua đường tình dục nếu có để can thiệp điều trị tốt nhất.
- Phát hiện và tầm soát các vấn đề mối quan hệ sức khỏe sinh sản.
- Kiểm tra các yếu tố rối loạn di truyền, dự phòng các căn bệnh lý và dị tật bẩm sinh ở thai nhi.
- Lên kế hoạch cho một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.
Với tình trạng phổ quát và nguy hiểm của một thai kỳ nguy cơ cao, Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống khu vực y tế Đa khoa Hưng Thịnh quy tụ hệ thống chuyên gia giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, sở hữu hệ thống máy móc tiên tiến, xây dựng các quy trình thăm kiểm tra, chẩn đoán, hội chẩn liên chuyên khoa, triển khai đa kiểu gói chăm sóc sức khỏe mẹ bầu từ sức khỏe tiền hôn nhân, tiền sản, chăm sóc trong thai kỳ và sau sinh nở… nhằm kiểm soát và quản lý thai kỳ an toàn, dự phòng các hậu quả có thể xảy ra.
Khi lựa lựa chọn gói dịch vụ thai sản và sinh con tại Hệ thống khu vực y tế Đa khoa Hưng Thịnh, mẹ bầu sẽ nhận được:
- Thăm kiểm tra và theo dõi chặt chẽ suốt thai kỳ bởi các chuyên gia Sản khoa giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm.
- Thực hiện đầy đủ các kiểm tra và xét nghiệm cần thiết phải thiết, phát hiện sớm các thất thường cảnh báo thai kỳ nguy cơ cao.
- Mẹ bầu được chăm sóc toàn diện, khỏe mạnh, quá trình sinh nở nhẹ nhàng và nhanh chóng.
- Trẻ sơ sinh được chăm sóc toàn diện ngay sau khi chào đời, tiến triển thể hoạt chất và trí tuệ trong tương lai.
Từ ngày 05/10/2022, Trung tâm Sản Phụ khoa khu vực y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM đưa vào vận động Phòng kiểm tra Tiền sản, đồng hành cùng chị em phụ nữ trong việc lên kế hoạch mang thai và sinh nở, hoàn thành trọn vẹn thiên chức tiến hành mẹ đầy khỏe mạnh và hạnh phúc.
Để được tư vấn và đặt lịch kiểm tra tiền sản tại Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống khu vực y tế Đa khoa Hưng Thịnh, quý khách hàng vui lòng liên hệ tới:
HỆ THỐNG khu vực y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Nếu mẹ bầu nghi ngờ hoặc không may gặp phải chẩn đoán thai kỳ nguy cơ cao, mẹ hãy liên hệ ngay tới hotline Hệ thống khu vực y tế Đa khoa Hưng Thịnh để được các chuyên gia Sản khoa giỏi tư vấn, chăm sóc thai kỳ khỏe mạnh và an toàn, giữ gìn mẹ tròn con vuông!
