Acid folic giữ vai trò quan trọng với cơ thể, nhất là phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh. Thiếu acid folic có thể dẫn tới dị tật ống thần kinh ở trẻ sơ sinh và các tác hại nguy hiểm không tương tự. Vậy tiến hành thế nào để nhận biết sớm bạn đang thiếu axit folic?
Thiếu acid folic là sao?
Thiếu acid folic là tình trạng cơ thể thiếu hụt một loại vitamin B để tạo ra các tế bào hồng cầu. Khi thiếu các tế bào hồng cầu, bạn sẽ mắc phải thiếu máu.
Các tế bào hồng cầu đảm nhận nhiệm vụ mang oxy tới tất cả các cơ quan cơ quan trong cơ thể. Khi mắc phải thiếu máu, tất cả các mô và cơ quan không được đem lại đủ số lượng oxy cần thiết phải thiết, dẫn tới cơ thể không lao động thường thì.
Tình trạng thiếu hụt acid folic trầm trọng có thể gây ra ra thiếu máu hồng cầu khổng lồ. Đây là căn bệnh lý mà các tế bào hồng cầu lớn hơn thường thì, số số lượng ít, hình bầu dục, không tròn. Các tế bào hồng cầu này cũng không thể sống lâu như các tế bào hồng cầu thường thì.
toàn bộ tất cả người đều dung nạp đủ vitamin B9 tự nhiên (axit folic) thông qua thực đơn uống. Tuy nhiên, một vài người có chế độ ăn kém hoặc có vấn đề trong việc hấp thụ dẫn tới thiếu hụt vitamin này. Phụ nữ sắp mang thai và trong thai kỳ thiếu acid folic có nhiều nguy cơ sinh con mắc phải dị tật bẩm sinh nghiêm trọng.
Thiếu thường thừa acid folic đều gây ra hại. Do đó, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn bổ sung acid folic hàng ngày với liều số lượng thích hợp.
Tham khảo: Hướng dẫn bổ sung axit folic cho thai phụ đúng cách
Dấu hiệu thiếu acid folic
một vài người không có bất kỳ triệu chứng thiếu acid folic. Thường tình trạng được phát hiện khi thực hiện xét nghiệm máu vì một tại vì sao không tương tự trước khi tiến triển thành triệu chứng. (1)
Thiếu axit folic thường dẫn tới thiếu máu, do đó bạn có thể gặp phải các triệu chứng sau:
- Mệt mỏi, thiếu năng số lượng;
- Nhức đầu;
- Chóng mặt;
- không dễ thở;
- Đánh trống ngực;
- Ù tai;
- Da nhợt nhạt;
- Ăn uống không ngon miệng và sụt cân.
Ngoài những triệu chứng điển hình của thiếu máu nói trên, nếu bạn mắc phải thiếu máu do thiếu folate có thể xuất hiện thêm các triệu chứng không tương tự như:
- Lưỡi đỏ và đau đớn;
- Loét miệng;
- Da vàng nhạt;
- Rối loạn thị lực;
- Tê và ngứa ngáy ran ở bàn tay, bàn chân;
- Cáu kỉnh và trầm cảm;
- Yếu cơ;
- Cảm giác có kiến bò hoặc châm chích;
- Suy suy nhược trí tuệ như suy nhược trí nhớ, sự phán đoán và thấu hiểu.
Ai có nguy cơ mắc phải thiếu máu do thiếu acid folic?
Các yếu tố tiến hành tăng nguy cơ tiến triển tình trạng thiếu máu do thiếu hụt acid folic có thể nói tới: (2)
- Tiêu thụ thực phẩm nấu quá chín.
- Chế độ dinh dưỡng nghèo vitamin.
- Uống nhiều rượu bia gây ra trở ngại sự hấp thụ folate.
- Mắc căn bệnh lý như căn bệnh hồng cầu hình liềm.
- Sử dụng thuốc.
- Đang mang thai.
Nguyên nhân thiếu acid folic
Nguyên nhân thiếu acid folic thường thiếu folate gồm:
1. thực đơn uống
Không bổ sung đủ các loại thực phẩm giàu vitamin B9 tự nhiên (folate) là nguyên nhân phổ quát nhất. Tình trạng này thường gặp ở người lớn tuổi, người có thực đơn uống kém hoặc cơ thể có vấn đề trong việc hấp thụ vitamin. Ngoài ra, việc nấu thực phẩm quá chín cũng có thể phá hủy một vài lượng lớn các vitamin, trong số đó có folate.
2. Mang thai
Axit folic là một loại vitamin B. Cơ thể chúng ta sử dụng nó để tạo ra các tế bào mới. tất cả người đều cần thiết phải axit folic, tuy nhiên phụ nữ mang thai thì axit folic thực sự rất quan trọng. Nếu người phụ nữ có đủ axit folic trong cơ thể trước khi mang thai có thể giúp cho ngăn ngừa các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng ở não và cột sống của thai nhi. Những dị tật bẩm sinh này là dị tật bẩm sinh ống thần kinh (Neural Tube Defect – NTD).
Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch căn bệnh CDC kêu gọi tất cả phụ nữ đang có ý định mang thai và đang có thai nên bổ sung 400 microgam (400 mcg) axit folic tổng hợp mỗi ngày để ngăn ngừa khuyết tật ống thần kinh. (3)
Những dị tật bẩm sinh ở não và cột sống xảy ra trong vài tuần đầu tiên của thai kỳ, thường là trước khi người phụ nữ phát hiện ra mình có thai. Do đó, để axit folic phát huy tác dụng, chị em cần thiết phải dùng mỗi ngày, bắt đầu từ trước khi mang thai.
Mang thai cũng có thể dẫn tới tình trạng acid folic mắc phải thiếu. Khi mang thai, cơ thể người mẹ sẽ hấp thụ acid folic muộn hơn, trong khi thai nhi lại tiêu thụ acid folic của cơ thể mẹ để tiến triển. Ngoài ra, phụ nữ mang thai có nguy cơ thiếu acid folic cao hơn trong thời kỳ cuối thai kỳ, nhất là khi không ăn uống đủ dưỡng chất trong thời gian mang thai.
3. căn bệnh lý
một vài căn bệnh lý tác động tới sự hấp thu ở đường tiêu hóa có thể dẫn tới tình trạng thiếu acid folic hoặc folate, ví dụ như căn bệnh viêm đường ruột Crohn, căn bệnh không dung nạp gluten Celiac, một vài căn bệnh ung thư hoặc vấn đề thận nghiêm trọng cần thiết phải phải lọc máu.
4. Gen di truyền
Sau khi được bổ sung vào cơ thể, acid folic cần thiết phải có thời gian để chuyển hóa tất cả thành 5-MTHF. Tuy nhiên, một vài người có đột biến gen di truyền tiến hành cho quá trình chuyển đổi này tiếp diễn muộn hơn hoặc không tốt nhất, dẫn tới thiếu hụt acid folic mặc dù họ vẫn ăn uống đủ dưỡng chất hoặc bổ sung thực phẩm tác dụng đầy đủ.
5. Tác dụng phụ của thuốc
một vài loại thuốc có thể can thiệp vào sự chuyển hóa của folate, tiến hành suy nhược nguy cơ chuyển hóa như các loại thuốc chống co giật, thuốc điều trị viêm loét đại tràng, viêm khớp kiểu thấp, huyết áp cao, đái tháo đường, thuốc thuốc hoặc thuốc điều trị ung thư… Trong trường hợp này, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cách bổ sung acid folic thích hợp.
6. Sử dụng nhiều rượu bia
Uống nhiều rượu bia cũng có thể gây ra ra tình trạng thiếu acid folic bởi rượu bia tiến hành trở ngại sự hấp thụ folate. Ngoài ra, rượu bia cũng tiến hành tăng tiết folate qua nước tiểu.
Thiếu acid folic có nguy hiểm không?
toàn bộ các trường hợp thiếu máu do thiếu acid folic được điều trị đơn giản, tỷ lệ gây ra tác hại nghiêm trọng là rất hiếm. Tuy nhiên, nếu bạn mắc phải thiếu loại vitamin này trong một thời gian dài tuy nhiên không được điều trị, nguy cơ mắc một vài căn bệnh ung thư và tim mạch sẽ tăng lên.
Bạn cũng có thể gặp các vấn đề ở nguy cơ sinh sản, không dễ mang thai hơn thường thì. Tình trạng này sẽ được khắc phục khi bạn bổ sung lại đủ số lượng acid folic cần thiết phải thiết.
Khi mang thai, nếu phụ nữ không bổ sung đủ acid folic, nguy cơ bong nhau thai gây ra sảy thai hoặc sinh non sẽ cao hơn. Đây là tình trạng nhau thai tách ra khỏi thành tử cung và tiến hành gián đoạn lưu số lượng máu đem lại tới thai nhi. Nếu không được can thiệp cấp cứu sớm, thai nhi có nguy cơ cao tử vong.
Trẻ sơ sinh khi sinh ra cũng có nhiều nguy cơ hơn nếu trong thai kỳ mẹ mắc phải thiếu acid folic. Trẻ có thể có cân nặng khi sinh thấp hoặc sinh trước ngày dự sinh. Nguy hiểm hơn, trẻ có nhiều nguy cơ mắc căn bệnh nứt đốt sống – một căn căn bệnh gây ra tổn thương tủy sống và dây thần kinh.
Bổ sung acid folic là việc vô cùng quan trọng trước và trong thai kỳ để hỗ trợ cho sự tiến triển toàn diện của thai nhi, giữ gìn trẻ sơ sinh được an toàn, khỏe mạnh và tiến triển tối ưu. Tốt nhất, phụ nữ có kế hoạch mang thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cách bổ sung acid folic thích hợp và đúng cách. Tuyệt đối không tự ý sử dụng, tránh thừa hoặc thiếu acid folic đều gây ra ra những tác dụng phụ không xin muốn.
Khi nào cần thiết phải gặp bác sĩ?
Ngay khi nhận xuất hiện các triệu chứng của thiếu máu do thiếu acid folic hoặc bất kỳ dấu hiệu thất thường nào của cơ thể, bạn nên thăm kiểm tra ngay để được bác sĩ chuyên môn kiểm tra và hướng dẫn cụ thể. Mỗi trường hợp sẽ được điều trị cá thể hóa, hướng dẫn liều số lượng acid folic thích hợp. Không được coi thường để tình trạng nếu để lâu và trở nên tồi tệ, có thể gây ra ra những tổn thương lâu dài không thể can thiệp.
Chẩn đoán thiếu acid folic như thế nào?
Bác sĩ sẽ thăm kiểm tra, kiểm tra, hỏi căn bệnh sử và các triệu chứng bạn gặp phải. Bạn sẽ được tiến hành xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu để kiểm tra số số lượng tế bào hồng cầu, tình trạng folate trong tế bào hồng cầu để xem cơ thể có thiếu acid folic thường không.
Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra tình trạng vitamin B12 bởi một vài người ở tình trạng này sẽ có nồng độ vitamin B12 thấp. Hai tình trạng này gây ra ra các triệu chứng tương tự có thể nhầm lẫn.
Điều trị thiếu acid folic như thế nào?
Để đưa ra quy trình điều trị thích hợp ở mỗi người, bác sĩ sẽ dựa trên các yếu tố sau:
- lứa tuổi, tình trạng sức khỏe và căn bệnh sử nếu có.
- Thời gian xảy ra các triệu chứng.
- Các loại thuốc hoặc phương pháp điều trị đang lấy.
- xin muốn điều trị của người căn bệnh.
Thông thường, các phương pháp điều trị tình trạng thiếu acid folic gồm có thế đổi thực đơn uống khoa học hơn, bổ sung thêm vitamin và khoáng dưỡng chất. Một tỷ lệ cần thiết phải sử dụng thêm thuốc hoặc có quy trình điều trị căn bệnh tiềm ẩn phù hợp.
Nếu bạn có thói quen sử dụng rượu bia, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn cắt suy nhược hoặc ngừng sử dụng. Trường hợp có vấn đề tiêu hóa gây ra tác động tới nguy cơ hấp thụ vitamin, bác sĩ sẽ ưu tiên điều trị tình trạng đó trước tiên.
Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh quy tụ hệ thống chuyên gia giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, sở hữu hệ thống trang thiết mắc phải tiên tiến, quy trình thăm kiểm tra và điều trị cá thể hóa, phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa trong trung tâm y tế như Trung tâm Sản Phụ khoa, Trung tâm Xét nghiệm, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh… giúp cho phát hiện và điều trị các vấn đề sức khỏe tối ưu và tốt nhất.
Để đặt lịch thăm kiểm tra và tư vấn với các chuyên gia tại Hệ thống trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh, quý khách hàng vui lòng liên hệ tới:
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
kỹ thuật phòng ngừa tình trạng thiếu acid folic
Các giải pháp phòng ngừa thiếu acid folic gồm: (4)
- Xây dựng thực đơn uống khoa học, thực hiện chế độ ăn có các loại thực phẩm giàu folat như rau lá màu xanh đậm, trái cây họ quýt và các loại đậu.
- phối hợp thêm viên uống bổ sung. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch căn bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến cáo thanh thiếu niên và người trưởng thành cần thiết phải trong vòng 240 mcg acid folic mỗi ngày. Phụ nữ trong lứa tuổi sinh sản cần thiết phải liều số lượng trong vòng 400 mcg. Khi mang thai, cần thiết phải tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn bổ sung liều số lượng phù hợp. Một tỷ lệ gia đình có tiền sử dị tật ống thần kinh sẽ cần thiết phải bổ sung acid folic nhiều hơn, có thể lên tới 4.000 mcg mỗi ngày.
- Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ và thực hiện kiểm tra thai đầy đủ theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Thăm kiểm tra ngay khi cơ thể xuất hiện các dấu hiệu thất thường. Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc bận tâm nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên môn để được hướng dẫn chuẩn xác nhất.
Vừa rồi là những thông tin tổng quát về tình trạng thiếu acid folic, hy vọng bạn đã từng biết cách phòng ngừa để tránh tác hại nguy hiểm. Nếu nhận xuất hiện các triệu chứng thất thường, hãy thăm kiểm tra ngay để được chẩn đoán chuẩn xác và điều trị tốt nhất!
